4. BULGULAR VE YORUM
4.4. T Testi Sonuçları
T testi, birbirinden bağımsız iki grubun veya örneklemin bağımlı bir değiĢkene göre ortalamalarının karĢılaĢtırılarak, ortalamalar arasındaki farkı belirli bir güven düzeyinde (%95 gibi) anlamlı (önemli) olup olmadığını test etmek amacıyla kullanılan istatistiksel bir tekniktir. Sosyal bilimler alanında yapılan araĢtırmalarda bu test ile, bağımsız iki gruba tek test uygulandıktan sonra iki grubun teste iliĢkin ortalamaları arasındaki farkın önemli olup olmadığı belirlenir (Ural ve Kılıç, 2006: 200).
Tablo 37: Anket İfadelerinin Cinsiyete Göre t Testi Sonuçları
Ölçek Cinsiyet n _ X s.s. t p Erkek 118 3,3088 ,66855 -,003 ,997 Kadın 84 3,3091 ,85016
AraĢtırmanın hipotezlerinden:
H1: Ankara‟daki üniversitelerde grafik alanında eğitim gören öğrencilerin M.E.B.
destekli 14 projenin görsellerini tipografik açıdan değerlendirmelerinde cinsiyetlerine göre aralarında anlamlı bir farklılık vardır.
Ġfadesini, doğrulamak ya da reddetmek amacıyla % 95 anlamlılık düzeyinde yapılan t testi sonucunda tablo 37‟de de görüldüğü gibi p>0,05 olduğundan öğrencilerin cinsiyetlerine göre anlamlı bir farklılık bulunamamıĢtır. Buna göre araĢtırmanın H1 hipotezi reddedilmiĢtir.
Tablo 38: Anket İfadelerinin Öğrenime Göre t Testi Sonuçları
Ölçek Öğrenim n _ X s.s. t p Lisans 163 3,2526 ,76543 -2,512 ,014 Önlisans 39 3,5444 ,62175 AraĢtırmanın hipotezlerinden:
H2: Ankara‟daki üniversitelerde grafik alanında eğitim gören öğrencilerin M.E.B.
destekli 14 projenin görsellerini tipografik açıdan değerlendirmelerinde öğrenimlerine göre aralarında anlamlı bir farklılık vardır.
Ġfadesini, doğrulamak ya da reddetmek amacıyla % 95 anlamlılık düzeyinde yapılan t testi sonucunda tablo 38‟de de görüldüğü gibi p<0,05 olduğundan öğrencilerin öğrenimlerine göre anlamlı bir farklılık bulunmuĢtur. Tablo 38‟deki bulgular göstermektedir ki önlisans öğrencileri M.E.B. destekli projelerin görsellerini tipografik açıdan değerlendirmelerinde lisans öğrencilerine daha yüksek ortalamaya sahip olmuĢtur. Buna göre araĢtırmanın H2 hipotezi kabul edilmiĢtir.
5. SONUÇ VE ÖNERĠLER
Eğitim amaçlı sosyal sorumluluk projelerinin basılı materyallerinin tipografik açıdan incelenmesi konulu araĢtırmanın, bu bölümünde elde edilen verilerin analizi sonucunda önemli görülen bulgulardan elde edilen sonuçlar ve konuyla ilgili çözüm önerileri yer almaktadır.
Birçok grafik tasarım çalıĢmasını yaparken yazı ile mutlaka karĢılaĢırız. Tasarım sırasında kullandığımız tipografik elemanların her birinin, iletiĢimin bir araç olan okunabilirliği ve anlaĢılabilirliği sağlamaya yönelik olduğu göz önünde bulundurduğumuz zaman, yazı ile tasarım kavramının ne kadar önem taĢıdığını anlamaya baĢlarız.
Yazının kullanımı ve iĢlevi ne olursa olsun diğer tasarım elemanları ile bütünlük halinde olmalı ve bir arada geliĢtirilmelidir. Hangi tasarım ve üretim tekniği kullanılırsa kullanılsın tipografinin kurallarını iyi bilmek gerekir. Kuralları iyi bilen bir grafik tasarımcı, tasarım süreci içerisinde hedefe ulaĢmak için bu kuralları daha iyi bozabilir, değiĢtirebilir, oynayabilir ve onlara yeni anlamlar verebilir.
Eğitim amaçlı sosyal sorumluluk projeleri gün geçtikçe artmasına rağmen grafiksel açıdan tasarımlar herhangi bir kontrol mekanizmasına tabi tutulmamaktadır. Bu da hedef kitlenin üzerinde tipografik tasarımların etliliği açısından sorun teĢkil etmektedir. Özellikle devlet destekli (Milli Eğitim Bakanlığı Destekli) yapılan eğitim konulu sosyal sorumluluk projelerinin sayısı arttık ça bakanlığın kendince getirdiği çözüm önerileri grafiksel açıdan profesyonel çözümler olup olmadığı tartıĢma konusu olmaktadır.
5.1. SONUÇ
ÇalıĢmada elde edilen sonuçlar Ģöyledir;
“Eğitim amaçlı sosyal sorumluluk projelerinin basılı materyallerinin tipografik açıdan incelenmesi” konulu tez çalıĢmasında kullanılan anket
çalıĢmasının sonucuna göre öğrencilerin cinsiyet farklılıklarına göre anlamlı bir farklılık bulunamazken öğrenim düzeylerine göre bir anlamlı farklılık tespit edilmiĢtir. Önlisans öğrencilerinin, lisans öğrencilerine göre anket sorularına verdikleri puanların ortalaması daha yüksektir. Yani önlisans öğrencileri tipografik tasarımları, lisans öğrencilerine göre daha olumlu bulmuĢtur.
Tipografik tasarımların en önemli özelliklerinden biri tipografinin okunaklılığı ve tipografinin okuturluğunun etkili olup olmadığıdır. Ölçme aracından alınan verilerde öğrenciler tipografik okunaklılık ve tipografik okuturluk ile ilgili ifadelere genel olarak olumlu cevaplar verilmiĢtir. AfiĢ tasarımların tipografik tasarımlarında bulunan okunaklılık ve okuturluğu ifade eden yazı karakteri, harf ölçüsü, tipografi rengi, harf biçemleri, yazı bloklamaları ile ilgili tasarımlar seçilen eğitim konulu sosyal sorumluluk kampanyalarının afiĢ tasarımları için genel olarak uygun bulunmuĢtur.
Tipografik tasarımların en önemli özelliklerinden biride mesaj iletiminin etkiliği ve tipografik mesaj iletim Ģeklinin uygun olup olmadığıdır. Seçilen sosyal sorumluluk projelerinin afiĢ tasarımlarında kullanılan tipografik mesaj iletimi ifadelerine öğrenciler genel olarak olumlu cevaplar vermiĢ ve mesaj iletiminde kullanılan tipografi tasarım yöntemleri etkili bulunmuĢtur.
Tipografik tasarımlarda önemsenmesi gereken bir diğer etken ise tipografik tasarımların hedef kitlenin dikkatini ve ilgisini çekip çekmediğidir. Seçilen sosyal sorumluluk projelerin afiĢ tasarımlarının tipografik tasarımlarında, dikkat çekicilik özelliğini içeren ifadelere öğrenciler genel olarak olumlu cevaplar vermiĢtir. Tipografik tasarımların dikkat ve ilgi çekicilik özellikleri etkili ve uygun bulunmuĢtur.
Tipografi tasarımları hedef kitlenin ilgi ve ihtiyaçları doğrultusunda tasarlanmalıdır. Seçilen sosyal sorumluluk projelerinin afiĢ tasarımlarının tipografi tasarımlarının hedef kitlenin özelliklerine uygun olduğuna yönelik sorulara öğrenciler genel olarak olumlu cevaplar vermiĢlerdir. Bu da tipografi tasarımlarının hedef kitlenin özelliklerine uygun olduğunu gösterir.
Tipografik tasarımlar hedef kitlenin dikkati çeken, hedef kitlenin ihtiyacı yönelik ise hedef kitlenin amaçları doğrultusunda yönlendirme yapabilir. Buda hedef kitlede bir farkındalık olmasını sağlar ve hedef kitlenin çözüme yönelmesini sağlar. Tipografik tasarımlar hedef kitleyi böyle bir davranıĢ değiĢikliğine yöneltme gücüne sahiptir. Seçilen sosyal sorumluluk projelerinin afiĢ tasarımlarının hedef kitlenin davranıĢ değiĢikliğine gitmesine yönelik sorularına öğrenciler genel olarak olumlu cevaplar vermiĢtir. Bu da afiĢ tasarımlarındaki tipografik tasarımların, hedef kitleyi davranıĢ değiĢikliğine yöneltebileceğini gösterir.
Seçilen sosyal sorumluluk projelerinin afiĢ tasarımlarındaki tipografik tasarımların etkililiği ile ilgili ifadelerden, “tipografik tasarımlar görsel öğe ile uyum içerisindedir” ifadesi en düĢük ortalamaya sahip ifade olmuĢtur. Görsel öğe tipografik tasarımları desteklemek ve aynı yöne koĢmak zorundadır. Aynı amaca yönelik olmalıdır. Eğer görsel ifade ile tipografik tasarımlar birbiri ile uyum içerisinde değilse tasarımlar etkiliğini kaybeder. En düĢük değere sahip ifade 2,90 ortalama ile “30.Tipografik tasarımlar görsel öğe ile uyum içerisindedir” ifadesi olmuĢtur. Buna göre öğrenciler, tipografi ve görsel öğe uyumu konusunda “Ne
Katılıyorum Ne Katılmıyorum” yönünde görüĢ bildirmiĢlerdir. Bu sonuçta görsel öğe ile
tipografik tasarımların birbirini tüm tasarımlarda desteklemediğini gösterir.
5.2. ÖNERĠLER
ÇalıĢmaya yönelik öneriler Ģu Ģekildedir;
“Eğitim amaçlı sosyal sorumluluk projelerinin basılı materyallerinin tipografik açıdan incelenmesi” konulu tez çalıĢması için kullanılan ankette en düĢük ortalamaya sahip olan ifadelerden biri “Tipografik tasarımlar görsel öğe ile uyum içerisindedir” ifadesidir. Buna göre görsel öğe ve tipografik tasarım arasındaki iliĢkinin değerlendirilmesine yönelik eksiklik görülmektedir. Bu nedenle Milli Eğitim bakanlığına ait projelerde kullanılan afiĢ tasarımlarında görsel öğe ve tipografi iliĢkisine tasarımcılar dikkat etmelidir.
Tez çalıĢmasında için kullanılan ankette en düĢük ortalamaya sahip olan ifadelerden biri de “Tipografik tasarımlarda okunaklılığı arttırmak için küçük yazı
kullanımına özen gösterilmiĢtir” ifadesidir. Sarıkavak (2009)‟a göre Tipografik tasarımda kullanılan küçük harfli yazılar okunaklılığı olumlu yönde etkilemektedir. Milli Eğitim Bakanlığı proje afiĢlerinin hazırlanmasında okunaklılığı arttırabilmek için küçük harf seçimine özen gösterebilir.
Tipografi grafik tasarımın en önemli öğelerinden biridir. Bu nedenle tipografi derslerinde öğrenciler tipografi okumaya olanak saylayabilecek ders ortamları oluĢturulabilir. Bu sayede öğrencilerin tipografiyi tam anlamıyla öğrenmeleri sağlanabilir.
Grafik tasarım eğitimi veren kurumların tipografi derslerinin kapsamı ve nasıl iĢlendiği incelenebilir.
Grafik tasarım eğitimi veren kurumlarda yazı tipografiyi içeren derslerde içerik önemsenmelidir. Tipografi derslerinde grafiksel çözümleme etkili bir öğretim yöntemi olarak kullanılabilir.
Grafiksel çözümleme yolu ile öğrencilerin yorum yapma, analiz etme gibi biliĢsel alan becerileri arttırılabilir.
AfiĢlerdeki tipografik düzenlemelerin kullanıldıkları sosyal sorumluluk kampanyasının özellikleri ve hedef kitlesi ile iliĢkilendirilerek ele alınması, tipografi konusunun daha derinlemesine incelenmesine olanak sağlayacaktır.
Milli Eğitim Bakanlığı her genel müdürlüğü için görsel tasarım uzmanı bulundurabilir. Bu sayede hedef kitleye ulaĢmak için ön planda olan grafik tasarım ürünleri profesyonel kiĢiler tarafından uygun tasarımlar ile hedef kitlenin ihtiyacı ve beğenisine göre istenilen Ģekilde ulaĢtırılabilir.
Milli Eğitim Bakanlığı genel müdürlükleri içinde grafik tasarım departmanı oluĢturabilir eğer genel müdürlükleri içinde grafik tasarım departmanı var ise bu birimdeki personeli tipografik eğitimini tamamlayacak hizmet içi eğitim kursları verilebilir.
KAYNAKÇA
ALPAN BANGĠR, G. (2005). Görsel İletişim. Ġstanbul: Ya-pa Yayın Pazarlama A.ġ.
ALPARSLAN, S. (2003). Tasarım Mesleki Resim (1.Baskı). Ġstanbul. Turan Ofset.
AK, M. (1998), Firma/Markalarda Kurumsal Kimlik ve İmaj, Ġstanbul: IĢıl Ofset.
AKMAN, Z. (2010) İlköğretim Türkçe Der Kitap Kapaklarında Ren Unsurunun Görsel
Bütünlük Oluşturmadaki Yeri. YayınlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi
Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
AKTAN, C. BÖRÜ, D. (2007), Kurumsal Sosyal Sorumluluk. Ġstanbul: Ġgiad Yayınları.
AMBROSE, G, HARRĠS, P. (2012). Grafik Tasarımın Temelleri (Çev. M,E. USLU), Ġstanbul: Literatür Yayınları.
ARMSTRONG, H. (2012). Grafik Tasarım Kuramı (Çev. M,E. USLU) Espas yayınları, Ġstanbul.
ARSEVEN, A.D. (2001). Alan Araştırma Yöntemi. Ankara: Gündüz Eğitim ve Yayıncılık.
ASLAN ODABAġI, H. (2002). Grafikte Temel Tasarım, Cem Ofset, Ġstanbul
AY, Ü. (2003). İşletmelerde Etik ve Sosyal Sorumluluk, Adana: Nobel Yayıncılık.
BABACAN, M. (2008). Nedir Bu Reklam? (1. Baskı), Ġstanbul: Beta Yayınevi.
BARNARD, M. (2002). Sanat, Tasarım ve Görsel Kültür. Ankara.: Ütopya Yayınlar
BECER, Emre, (2008), İletişim ve Grafik Tasarım (6. Baskı). Ankara: Dost Kitabevi.
BECER, E. (2007), Modern Sanat ve Yeni Tipografi, Ankara: Dost Kitabevi.
BEKTAġ, D. (1992), Çağdaş Grafik Tasarımın Süreci, Ġstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
BÜYÜK LAROUSSE SÖZLÜK, (1986), Ġstanbul: GeliĢim Yayıncılık.
BÜYÜKÖZTÜRK, ġ. (2008), Veri Analizi El Kitabı, Ankara: Pegem Yayınları.
CARTER, R. (1998). Working With Computer: Type 4: Experimental Typography. New York: Watson-Guptill Pubns.
ÇELĠK, A. (2007), İş Ahlakı Kitaplığı Kurumsal Sosyal Sorumluluk, İşletmeler Ve
Sosyal Sorumluluk, Ġstanbul: Ġgiad Yayınları.
ÇELĠK, A. (2011). Tipografik Kompozisyonun Grafik Tasarımdaki Önemi. YayınlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi, Haliç Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ġstanbul.
ÇEVĠK, S. (2011), Grafikerin köĢe TaĢı, Ġstanbul: Marjinal Kitap Yayıncılık.
CONOVER, E. (1985), Thedore, “Grafic Communication Today”, U.S.A.: West Publishing Company.
DERELĠ, A. (1987). Mert H Genel Matbaa. Ġstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
DEMĠR, H. (2003). GeçmiĢten Günümüze Grafik Tasarımın ĠĢlevi ve BaĢlıca GeliĢim Evreleri. Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Üniversitesi Dergisi. 4 (59,61)
DOGAN, M. (1994), Büyük Türkçe Sözlük. ( 1.Baskı), Ankara: Bahar Yayıncılık.
DÜLGEROĞLU, S. (2006). Grafik Tasarım ve Tüketim Süreçleri. Grafik Tasarım
DÜLGEROĞLU, S. (2007). Sosyal Ġçerikli Grafik Tasarım-I. Grafik Tasarım Dergisi,
4 (48).
ELĠRĠ, Ġ ve ERDUCAN, Ġ. (2011), Sahne Işıklamasında Renklerin Dili, Ankara: Öncü Basımevi.
ERDEN, Ç. M. (1994). Tipografik Tasarım ve Uygulamalarının İrdelenmesi. YayınlanmamıĢ Doktora Tezi Marmara Üniversitesi Fen Bilimler Enstitüsü, Ġstanbul.
EREN, E. (1993), Yönetim Ve Organizasyon, Ġstanbul: Beta Yayınları.
ERSÖZ, N. S. (1993). Türkiye’de Grafik Sanatların Gelişimi ve Grafik Sanatçıları, YayımlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Ankara.
GÖKSU, F.(2006). Sosyal Sorumluluk Uygulamalarının Marka İmajına Etkisi (Petrol
işletmelerinde Uygulamalı Araştırma). YayınlanmamıĢ Doktora Tezi, Marmara
Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ġstanbul.
GÜLERCE, E. (2008), Egitim İçerikli Sosyal Sorumluluk Kampanyalarında Grafik
Tasarım Sorunları. YayımlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim
Bilimleri Enstitüsü, Ankara
GÜLSOY, T. (1999), Reklam Terimleri ve Kavramları Sözlüğü = an english- Turkish
Dictionary of Advertising With Turkish-English Index, Ġstanbul: Adam Yayıncılık.
GÜNGÖR, N. (2011), İletişim kuramlar ve Yaklaşımlar, Ankara: Siyasal Kitapevi.
GÜNGÖR, C, R, (2010), Kurumsal Sosyal Sorumluluk Kampanyalarının İşletmeye
Olan Katkıları. YayınlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi, Ġstanbul Üniversitesi Sosyal
Bilimler Enstitüsü, Ġstanbul.
ĠÇÖZ ATAK, ġ. (2009), İlköğretim Kurumlarındaki Eğitsel Afişlere Yönelik Öğrenci,
Öğretmen Ve Uzman Görüşleri. YayınlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi
Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
ĠNAN, Ç, (1998), Soyut ve Somut Tasarı Olgusunda Anlatım Yöntemleri, Ġstanbul: Emek Matbaacılık.
GÜRKAN, O. (2007). Web Tasarım Klavuzu. Ankara: Nirvana Yayınları.
ĠNCEARIK, M. E. (2011). Grafik-Tasarım Rehberi. Ġstanbul: Kodlab Yayın Dağıtım A.ġ.
ĠSLAMOĞLU, H. (2002). Pazarlama İlkeleri. Ġstanbul: Beta Basım A.ġ.
ĠSTEK, R. (2004), Görsel İletişimde Tipografi ve Sayfa Düzeni, Ġstanbul: Pusula Yayıncılık ve ĠletiĢim Limited ġirketi.
KARA, Ö. (2008). 1950 ve 1980 Yılları Arasındaki Görsel Sanat ve Tasarım
Akımlarının Müzik Albüm ve Plak Kapaklarına Yansımaları ve Grafik Eğitimindeki Yeri. YayınlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Uygulamalı Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı, Ankara.
KARAHAN, ġ. (2006). Sosyal Sorumluluk Kampanyalarının Tüketicilerin Satın Alma
Tercihlerine Etkisi, YayınlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi Sosyal
Bilimler Enstitüsü, Ġzmir.
KARNAZOĞLU, N. (2001). Tipografik Öğelerin Ve Kompozisyonların İletişimdeki
Payı. YayımlanmamıĢ Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi Güzel Sanatlar
Fakültesi, Isparta.
KESMEZ, M. (2008), Türkiye’nin Sahibini Bekleyen Meseleleri, MediaCat Dergisi, ġubat.
KETENCĠ, H. F., BĠLGĠLĠ, C. (2006). Görsel İletişim ve Grafik Tasarım. Ġstanbul: Beta Basın Yayın Dağıtım A.ġ.
KINIK, M. (2005). Grafik tasarım Ve Üretim Teknikleri. Ankara: Asil Yayın Dağıtım Ltd.ġti.
MEGEP-1. (2007). Tipografi. Ankara.
MEGEP-2. (2007). Broşür. Ankara.
MEGEP-3. (2007). Temel Yazı. Ankara.
MENNANOĞULLARI, B. (2008). İlköğretim I.Kademe öğrencilerinin Çocuk Hikâye
Kitaplarının Tipografik Özellikleri İle İlgili Görüşleri. YayımlanmamıĢ Yüksek Lisans
Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
MUCUK, Ġ. (2001), Modern İşletmecilik, (13. Baskı), Ġstanbul:Türkmen Kitabevi.
MUHAMMET, E. (2004), Kültür Bakanlığınca Yayınlanan “Tiyatro” Afiş Tasarımında
Boşluk Kavramında Renk İlişkilerinin Grafiksel Yönden İncelenmesi, Yükseklisans
Sanat Eseri ÇalıĢması Raporu, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
MUNĠS, E. (1971), Evrimi ile Yazı Sanatı, Konya: Yeni Kitap Basımevi.
OZANKAYA, Ö. (1980), Toplum Bilim Terimleri Sözlüğü, Ankara: Fdk Yayınları.
ÖRÜCÜ, Y. (2006). Eğitim Amaçlı Afişlerin Tasarım İlkelerine Uygunluğu ve Görsel
Materyal Olarak Etkililik Durumunun İncelenmesi, YayınlanmamıĢ Yüksek Lisans
Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
ÖZDEM, E. (2006), Açık Hava Reklam Ortamlarında Görsel Tasarım, YayınlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ġzmir.
ÖZDEMĠR, N. (1999), Perspektif ve Derinlik, Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar
Dergisi, 1 (76), Erzurum.
ÖZTUNA, Y. (2006). Temel Tasarımda Görsel Rehberler. Grafik tasarım Dergisi, 2 (62).
ÖZTUNA, Y. (2007). Görsel ĠletiĢimde Temel Tasarım. Ġstanbul: Tibyan Yayıncılık.
PEKTAġ, H. (1987). Basın İlanlarında Grafik Tasarım ve Layout. YayımlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
PEKTAġ, H. (1988). Basın İlanlarında Grafik Tasarımının Yeri ve Önemi, YayınlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
SELAMET, S. (2002). Yazı Karakterleri ve Tipografik Rezonans. Anadolu Sanat,
Anadolu Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Kültür ve Sanat Dergisi, sayı: 13,
EskiĢehir.
SELAMET, S. (1995). Grafik Tasarım Öğesi Olarak Tipografi, YayınlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi Anadolu Üniversitesi, EskiĢehir.
SARIKAVAK, N. K. (1997), Tipografinin Temelleri, Ankara: Doruk Yayıncılık.
SARIKAVAK, N. K. (2005), Sayısal Tipografi, Ankara: BaĢkent Üniversitesi Yayınları.
SARIKAVAK, N. K. (2006), Hacettepe Üniversitesi Grafik Bölümünde Yazı ve Tipografi Eğitimi, Akdeniz Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Dergisi, 9 (80).
SARIKAVAK, N. K. (2009), Çağdaş Tipografinin Temelleri, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
TAVġANCIL, E. (2002), Tutumların Ölçülmesi ve Spss ile Veri Analiz”i. Ankara: Nobel Yayınları.
TEKER, U. (2003). Grafik Tasarım ve Reklam. Ġzmir Dokuz Eylül Yayıncılık.
TEPECĠK, A. (2002), Grafik Sanatlar, Ankara: Detay Yayıncılık.
TĠKVEġ, Ö. (2003), Halkla İlişkiler, Reklamcılık Temel Bilgiler Uygulamalar, Ġstanbul: Beta Yayıncılık.
TOSUN, K. (1990). Yönetim ve ĠĢletme Politikası. İstanbul Üniversitesi İşletme
Fakültesi Yayınları, 202. Ġstanbul.
UÇAR, T. F. (2004). Grafik İletişim ve Grafik Tasarım. Ġstanbul. Ġnkilap Kitapevi Baskı Tesisleri.
URAL, A., KILIÇ, Ġ. (2006), Bilimsel Araştırma Süreci ve Spss İle Veri Analizi, Ankara: Detay Yayıncılık.
USLAY, Y. (1975), Yazı Sanatı, Ġzmir: Nadir Kitap.
USTA, (1989), Tanıtım kampanyalarında Afiş Tasarımının Yeri ve Önemi Afiş
Tasarımları, YayınlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal
Bilimler Enstitüsü, Ankara.
ÜLGER, B. ( 2003). ĠĢletmelerde ĠletiĢim ve Halkla ĠliĢkiler. Ġstanbul: Der Yayınları.
ÜNAL, E. (1997).Piktografik, İllüstratif, Fotoğraf ve Soyut Tasarlanmış, Sosyal-
Kültürel Konulu Afişlerde Biçimin İçeriği Yansıtması. YayınlanmamıĢ Yüksek Lisans
Tezi. Abant Ġzzet Baysal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
YAMANE, T. (2001), Temel Örnekleme Yöntemleri, (1. Baskı), (Çev. A. Esin, M. A. Bakır, C. Aydın ve E. Gürbüzsel), Ġstanbul: Literatür Yayıncılık.
YEġĠLYURT, N. (1995), Tipografinin Görsel ve İşlevsel Olarak İncelenmesi, Mimar Sinan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sanatta Yeterlilik Tezi, Ġstanbul.
YILDIRIM, A. ve ġĠMġEK, H. (2008), Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Elektronik Kaynakça
Milli Eğitim Bakanlığı, (2011), Fatih Projesi: (MEB,2011-1) http://fatihprojesi.meb.gov.tr/tr/icerikincele.php?id=6
(EriĢim Tarihi: 10.12.2011).
Milli Eğitim Bakanlığı,(2005), Baba Beni Okula Gönder:
http://www.doganholding.com.tr/kurumsal-sosyal-sorumluk/baba-beni-okula- gonder.aspx
(EriĢim Tarihi: 21.05.2011).
Milli Eğitim Bakanlığı, (2006), Haydi Kızlar Okula: (MEB,2006-1) http://haydikizlarokula.meb.gov.tr/
(EriĢim Tarihi: 21.05.2011).
Milli Eğitim Bakanlığı, (2003), Eğitime %100 Destek: http://egitimedestek.meb.gov.tr/
(EriĢim Tarihi: 21.05.2011).
Milli Eğitim Bakanlığı, (2007), 7 Çok Geç Olabilir Eğitim Projesi:
http://www.7cokgec.org/gerekce_ve_amaclar.php
(EriĢim Tarihi: 21.05.2011).
Milli Eğitim Bakanlığı, (2009), Eğitim Her Engeli AĢar Eğitim Projesi: (MEB,2009- 1)
http://www.egitimherengeliasar.org/Page.aspx?PageId=11 (EriĢim Tarihi: 21.05.2011).
http://www.ua.gov.tr/index.cfm?action=detay&yayinid=7461927F111B3AFFA71DE31 98573F086F893B
(EriĢim Tarihi: 03.02.2012).
Milli Eğitim Bakanlığı, (2009), Bir Adım Daha Eğitim Projesi: (MEB,2009-3) http://www.unicef.org/turkey/pc/_cp80.html
(EriĢim Tarihi: 03.02.2012).
Milli Eğitim Bakanlığı, (2009), % 100 Okuyan Üreten Türkiye eğitim Projesi: (MEB,2009-4)
http://www.kizlarinegitimi.org/error404.html (EriĢim Tarihi: 03.02.2012).
Milli Eğitim Bakanlığı, (2004), Bu Benim Eserim Projesi: http://tegm.meb.gov.tr/bubenimeserim/kilavuz.pdf
(EriĢim Tarihi: 03.02.2012).
Milli Eğitim Bakanlığı, (2011), Okul Öncesi Eğitimin Güçlendirilmesi Projesi: (MEB,2011-2)
http://okuloncesimis.meb.gov.tr/openform/OOEGP.aspx (EriĢim Tarihi: 03.02.2012).
Milli Eğitim Bakanlığı, (2009), E-Twinnig Turkey Projesi: (MEB,2009-5)
http://etwinning.meb.gov.tr/sss.html (EriĢim Tarihi: 03.02.2012).
Milli Eğitim Bakanlığı, (2006 ), Ġkmep Projesi: (MEB,2006-2) http://etwinning.meb.gov.tr/sss.html
(EriĢim Tarihi: 03.02.2012).
http://projeler.meb.gov.tr/pkmtr/index.php?option=com_content&view=article&id= 397%3Aoezel-eitimin-gueclendirilmesi-projesi-l-bilgilendirme-toplantlar-
gercekletiriliyor&catid=35%3Alast-24h-news&Itemid=41&lang=tr (EriĢim Tarihi: 21.05.2011).
ÇELLEK, T, (2003), “Sanat ve Eğitimde Tasarım ve Yaratıcılık”: http://www.tulaycellek.com/tulay/yazdir.asp?id=233
(EriĢim Tarihi: 23.03.2011)
KIRBAġ, Ġ, (2012), “Grafik Tasarımda Tipografi”: www.kirbas.com/index.php?id=336
(EriĢim Tarihi: 09.10.2012)
PEKTAġ, H, (2003), “Ġnternetteki Tipografi Sorunları”: http://www.fotografya.gen.tr/issue-6/hasip.html
(EriĢim Tarihi: 09.10.2010)
TEKĠN, G. (2006), “Çocuklara Kıymayın Efendiler”:
http://www.gurseltekin.com/yazilar/alfabetik/ggalfabetikyazilar/alfabetikyazil ar/
(EriĢim Tarihi:15:03:2009)
PHOTOSHOP MAGAZĠN, (2006), “ Tipografi Yazıları 3”:
http://www.photoshopmagazin.com/dergi/2006/08/tipografi_yazilari_3.html
(EriĢim Tarihi: 05:03:2011)
PHOTOSHOP MAGAZĠN, (2006), “ Tipografi Yazıları 6”:
http://www.photoshopmagazin.com/dergi/2006/08/tipografi_yazilari_3.html
PHOTOSHOP MAGAZĠN, (2006), “ Tipografi Yazıları 3”:
http://www.photoshopmagazin.com/dergi/2006/08/tipografi_yazilari_3.html
(EriĢim Tarihi: 05:02:2013)
Alpha Niner Yazı Karakteri
http://font.sitesi.web.tr/download.php
(EriĢim Tarihi: 05:02:2013)
Franklin Gotic Hv Bt Yazı Karakteri
http://fonts.radioelectronics.co/font/FrnkGothITC+Hv+BT/FrnkGothITC%20Hv%20B T%20font.htm
(EriĢim Tarihi: 05:02:2013)
Plastik Kapaklar Engelliler Ġçin Umut Oluyor Sosyal Sorumluluk Kampanyası AfiĢ Tasarımı http://www.reklamazzi.com/teleperformance-calisanlarindan-sosyal-sorumluluk- projesi.133581.htm (EriĢim Tarihi: 05:02:2013) Tipografi ilkeleri cenkhoca.org/kaynakvealistirmalar/.../tipografiilkeleri.doc (EriĢim Tarihi: 05:02:2013)
ÖZER, N. (2011). Eğitimle Ġlgili Temel Kavramlar
http://iys.inonu.edu.tr/webpanel/dosyalar/442/file/ebgbolum1.pdf
EK: 1 ANKET FORMU
AÇIKLAMA: Gazi Üniversitesin Eğitim Bilimleri Enstitüsü Uygulamalı Sanatlar Eğitimi Anabilim Dalı Grafik Eğitiminde Yrd. Doç. Dr. Mustafa KINIK danıĢmanlığında “Yüksek Lisans Tezi” hazırlamaktayım.
KONU: “ Eğitim Amaçlı Sosyal Sorumluluk Projelerinde Kullanılan Basılı Materyallerin Tipografik açıdan Ġncelenmesi” konulu tez çalıĢması için hazırlanmıĢtır. Soruları cevaplamadan önce soru ve seçenekleri lütfen dikkatlice okuyunuz.
Sonra seçeneklerden yalnızca birini iĢaretleyiniz.
Ankete vereceğiniz samimi ve doğru cevaplar araĢtırmanın geçerliliğini ve güvenirliliğini artıracaktır.
GörüĢ ve önerileriniz araĢtırmama ıĢık tutacaktır. TeĢekkür ederim.
Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Uygulamalı Sanatlar Eğitimi Anabilim Dalı Grafik Eğitimi Bilim Dalı Yüksek Lisans Hacer PARILTI ARSLAN
AĢağıdaki soruları cevaplayınız.
1.) Cinsiyetiniz?
Kız Erkek
2.) Öğrenim durumunuz?
Konu: Eğitim Amaçlı Sosyal Sorumluluk Projelerinde Kullanılan Basılı Materyallerin Tipografik Açıdan Ġncelenmesi
Kesin lik le Katılıy or um Katıl ıy or um Ne katılıy or um n e Katılm ıy or um Katılm ıy or um Kesin lik le katılm ıy or um
1. Tipografik tasarımlarda kullanılan yazı karakterleri okunurluğu olumlu yönde etkilemektedir.
2. Tipografi tasarımlarda kullanılan renk, okunurluluğu olumlu yönde etkilemektedir.
3. Tipografik tasarımlarda, farklı puntolarla kullanılan renk ile vurgulama yapılmıĢtır.
4. Tipografik tasarımlarda kullanılan harf kalınlıkları ile vurgulama yapılmıĢtır.
5. Tipografik tasarımlarda dikkat çekmek için faklı karakterler bir arada kullanılmıĢtır.
6. Tipografik tasarımlarda, farklı fontlarla kullanılan