BÖLÜM II: PROJE YERİ VE ETKİ ALANININ MEVCUT ÇEVRESEL ÖZELLİKLERİ
III. B.8. Her bir tesisin işletilmesi sırasında oluşması muhtemel atıklar (evsel nitelikli atıklar, atık
özellikleri, ne şekilde bertaraf edileceği. (evsel nitelikli katı atıkların ilgili belediye tarafından alınacağına dair yazının eklenmesi)
Projenin inşaat aşamasında tesis alanında meydana gelmesi beklenen atıklar aşağıda sıralanmıştır.
Personelden kaynaklı evsel nitelikli katı atıklar
Ambalaj Atıkları
Atık Yağlar
Tehlikeli Atıklar
Ömrünü Tamamlamış Lastikler
Tıbbi Atıklar
İnşaat Atıkları
Kazı Fazlası Malzeme Atıkları
Projenin işletilmesi aşamasında tesis alanında meydana gelmesi beklenen atıklar aşağıda sıralanmıştır.
Personelden kaynaklı evsel nitelikli katı atıklar
Ambalaj Atıkları
Atık Yağlar
Tehlikeli Atıklar
Ömrünü Tamamlamış Lastikler
Tıbbi Atıklar
Hayvan dışkıları
Ölü Hayvanlar (Her üretim periyodunda olabilecek ölü hayvanlar)
Isınmadan Kaynaklı Kül Atıkları
123
İnşaat Aşaması
Personelden kaynaklı evsel nitelikli katı atıklar
Projenin inşaat aşamasında toplam 10 kişilik personelin çalıştırılması planlanmaktadır.
Bir kişinin günlük katı atık üretimi 1,12 kg/gün (TÜİK, 2012) olarak kabul edilip;
oluşacak katı atık miktarı aşağıda hesaplanmıştır.
Çalışan Sayısı : 10 kişi
Birim katı atık miktarı : 1,12 kg/kişi/gün
Katı atık miktarı : 10 x 1,12 = 11,2 kg/gün Evsel Nitelikli Katı Atıkların Bertarafı
Proje konusu tesis alanında inşaat aşamasında meydana gelecek katı atıklar proje alanında bulundurulacak olan çöp konteynırlarında toplanacaktır. Çöp konteynırlarında toplanan katı atıklar Dörtdivan Belediyesi tarafından alınarak bertarafı sağlanacaktır.
Projenin inşaat aşamasında 02/04/2015 tarih ve 29134 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Atık Yönetimi Yönetmeliği” hükümlerine titizlikle uyulacaktır.
Ambalaj Atıkları
Tesisin işletme aşamasında ambalaj atığı olarak; cam, şişe, metal kutu vb. türü atıklar oluşacaktır.
Söz konusu faaliyet kapsamında ortaya çıkacak evsel nitelikli katı atık miktarı “Katı Atıklar” başlığı altında hesaplanmıştır. Evsel nitelikli katı atıkların kompozisyonu ile ilgili ulusal düzeyde yapılmış olan tek çalışma Devlet İstatistik Enstitüsü (Mülga) tarafından 1993 yılında gerçekleştirilmiştir. Yapılan bu çalışmada evsel nitelikli katı atıkların
%12’sinin geri kazanılabilir atık olduğu belirtilmiştir. Bu hususta söz konusu tesisin inşaat aşaması için ambalaj atık miktarları hesaplanmış olup, yapılan hesaplamalar aşağıda verilmiştir.
Ambalaj Atığı Miktarı = Evsel Nitelikli Katı Atık Miktarı x 0,12
= 11,2 kg/gün x 0,12 = 1,344 kg/gün Ambalaj Atıklarının Bertarafı
Proje alanında kullanım sonucunda meydana gelen cam, kâğıt, plastik türü atıklar diğer atıklardan ayrı kaplarda biriktirilerek Çevre İzni ve Lisanslı Ambalaj Atığı Toplama Ayırma firmalarına verilerek uzaklaştırılacaktır.
24/08/2011 tarih ve 28035 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren
“Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği hükümlerine titizlikle uyulacaktır.
Atık Yağlar
İnşaat aşamasında tesis alanında bakım-onarım işlemi yapılmayacağından atık yağ oluşmayacaktır. Fakat tesiste çalışan personellerin yemek ihtiyaçlarını karşılamak amacı ile tesis alanında yemek pişirilmesi söz konusudur. Bu yüzden tesis alanında bitkisel atık yağ oluşumu söz konusudur.
124
İnşaat aşamasında tesis alanında oluşacak bitkisel atık yağ miktarları hesaplanarak aşağıda verilmiştir.
Bitkisel Atık Yağların Yönetimi, Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü, Nisan-2010, tarafından yapılan çalışmada kişi başı yıllık bitkisel yağ kullanımı 21 kg’dır. Ülkemizde her yıl yaklaşık 1,7 milyon ton bitkisel yağ tüketilmektedir. Yağ rafinasyon prosesi sonucu ve elde edilen yağın tüketimi sonucu yaklaşık 350 bin ton bitkisel atık yağ oluştuğu tahmin edilmektedir.
Yukarıdaki veriler dikkate alındığında; tüketilen yağ miktarının yıllık %20,58’i atık yağ miktarını oluşturmaktadır. Projenin işletme aşamasında tesis alanında toplam 30 personel bulunacaktır.
Proje alanında meydana gelecek bitkisel atık yağ miktarı;
Çalışması Planlanan Kişi Sayısı : 10 kişi Bir Kişinin Yıllık Yağ Tüketim Miktarı : 21 kg/yıl Oluşacak Yağ Tüketim Miktarı : 10 x 21 kg/yıl Oluşacak Bitkisel Atık Yağ Miktarı : 210 kg/yıl
Bitkisel atık yağ yoğunluğu 0,9 ton/m3 olup inşaat aşamasında günlük 0,64 lt atık yağ oluşacaktır.
Bitkisel Atık Yağların Bertarafı
Tesis alanında inşaat aşamasında çalışacak personelden kaynaklı bitkisel atık yağlar sızdırmaz kaplarda geçici depolanacak olup oluşan bitkisel yağlar Çevre Lisansı bulunan firmalara verilerek bertarafı sağlanacaktır.
Projenin her aşamasında 30/03/2010 tarih ve 27537 sayılı “Bitkisel Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği” hükümlerine titizlikle uyulacaktır.
Tehlikeli Atıklar
Tesis alanında kullanılacak makinelerin bakım-onarım işlemleri en yakın servis alanında yaptırılacak olup proje alanında bakım-onarım işlemi yapılmayacaktır.
Tesis alanında tehlikeli atık olarak inşaat faaliyetlerinde kullanılacak yapı malzemelerinin ambalajları ortaya çıkacaktır.
Tehlikeli Atıkların Bertarafı
Tesis alanında ortaya çıkacak yapı malzemelerinin ambalajları diğer atıklardan ayrı olarak sızdırmaz zeminde geçici olarak depolanacaktır. Proje alanında geçici olarak depolanan tehlikeli atıklar Çevre Lisansı bulunan tesislere verilerek bertarafı sağlanacaktır.
Projenin inşaat aşamasında 02/04/2015 tarih ve 29134 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Atık Yönetimi Yönetmeliği” hükümlerine titizlikle uyulacaktır.
Ömrünü Tamamlamış Lastikler
Tesis alanında İşletme aşamasında makine ekipmanın bakım-onarım işleri yapılmayacağından proje alanında ömrünü tamamlamış lastik oluşması beklenmemektedir.
125
Tıbbi Atıklar
İnşaat aşamasında proje alanında toplam 10 kişinin yer alması planlanmaktadır. Bu sebepten dolayı tesis alanında revir ünitesinin kurulması planlanmamaktadır. Fakat proje alanında, işletme faaliyetleri sırasında oluşabilecek küçük çaplı yaralanma vb. durumlara ilk müdahalenin yapılması için sadece ilk yardım ekipmanları bulunacaktır. Bu aşamada tıbbi atık olarak yara bandı, sargı bezi vb. atıklar oluşacaktır.
İnşaat aşamasında meydana gelebilecek tıbbi atık miktarı aşağıda hesaplanmıştır.
Projenin inşaat aşamasında toplam 10 personel çalıştırılacaktır.Yardım, N., Dirimeşe, V., Varol, Ö., Mollahaliloğlu, S. (Refik Hıfzısıhha Merkezi Başkanlığı) tarafından yapılan çalışmada büyükşehirlerde kişi başına yıllık tıbbi atık miktarının 0,42 kg ile 1,86 kg arasında değiştiği öngörülmektedir. Bu doğrultuda Tesis’ten kaynaklanması muhtemel tıbbi atık miktarları aşağıda verilmiştir.
Çalışması Planlanan Kişi Sayısı : 10 kişi
Bir Kişinin Yıllık Tıbbi Atık Üretim Miktarı : 1,86 kg/kişi-yıl
Oluşacak Tıbbi Atık Miktarı : 10 kişi x 1,86 kg/kişi-yıl = 18,6 kg/yıl Projenin inşaat aşamasında günlük yaklaşık 0,05 kg tıbbi atık oluşması beklenmektedir.
Tıbbi Atıkların Bertarafı
Proje alanında çalışacak personel sayısından dolayı herhangi bir sağlık ünitesi bulunmayacaktır. Ancak inşaat sırasında meydana gelebilecek kazalarda ilk müdahaleyi yapmak için tesiste ilk yardım malzemeleri hazır bulundurulacaktır. Kaza anında yapılacak olan ilk müdahalede kullanılacak olan ilk yardım malzemeleri (kanlı pamuk, sargı bezi vb.) diğer atıklar ile karıştırılmayacak, ağzı kapalı bir kapta ayrı tutularak Çevre Lisansı bulanan firmalara verilecektir.
Faaliyetler sırasında; 22.07.2005 tarih ve 25883 sayı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren ve 30.03.2010 tarih ve 27537 sayı ile değişikliği yapılan Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik hükümlerine uyulacaktır.
İnşaat Atıkları
Ayrıca tesisin inşaat ve montaj çalışmalarında oluşacak, inşaat (demir, tahta metal vb.) ve ambalaj (çimento kağıdı, makine ve ekipmanların kapları, kağıt, strafor vb.) atıkları meydana gelecektir.
İnşaat Atıklarının Bertarafı
Proje kapsamında meydana gelecek inşaat atıkları çevre lisansı olan firmalara verilerek geri dönüşümü sağlanacaktır.
Kazı Fazlası Malzeme Atıkları
Kazı sırasında yüzeyden alınacak olan bitkisel toprak tabakası peyzaj çalışmalarında yüzey kaplaması amaçlı olarak kullanılmak üzere proje kapsamında geçici hafriyat depolama sahası içerisinde hafriyat atıklarından ayrı olarak biriktirilecektir. İnşaat aşaması bitimine yakın bitkisel topraklar peyzaj çalışmalarında yüzey kaplaması amaçlı olarak kullanılacaktır.
126
Proje kapsamında yapılacak hafriyat vb. her türlü faaliyet sırasında kültür ve tabiat varlığına rastlanması durumunda çalışmanın durdurularak İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü’ne haber verilecektir.
Mevcut Durum ve Kapasite Artırımı Sonrası
Personelden kaynaklı evsel nitelikli katı atıklar Mevcut Durum
Proje alanında mevcut durumda toplam 5 kişilik personel çalışmaktadır.
Bir kişinin günlük katı atık üretimi 1,12 kg/gün (TÜİK, 2012) olarak kabul edilip;
oluşacak katı atık miktarı aşağıda hesaplanmıştır.
Çalışan Sayısı : 5 kişi
Birim katı atık miktarı : 1,12 kg/kişi/gün Katı atık miktarı : 5 x 1,12 = 5,6 kg/gün Kapasite Artırımı Sonrası
Kapasite artırımı sonrasında proje alanında toplam 20 kişinin yer alması planlanmaktadır. Proje alanında meydana gelecek atık miktarı aşağıda hesaplanmıştır.
Çalışan Sayısı : 20 kişi
Birim katı atık miktarı : 1,12 kg/kişi/gün
Katı atık miktarı : 20 x 1,12 = 22,4 kg/gün Evsel Nitelikli Katı Atıkların Bertarafı
Proje konusu tesis alanında mevcut durumda ve kapasite artırımı sonrasında meydana gelen katı atıklar proje alanında bulunan konteynırlarda geçici depolanacak ve Dörtdivan Belediyesi tarafından alınarak bertaraf edilecektir.
Projenin inşaat aşamasında 02/04/2015 tarih ve 29134 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Atık Yönetimi Yönetmeliği” hükümlerine titizlikle uyulacaktır.
Ambalaj Atıkları Mevcut Durum
Tesiste mevcut durumda ambalaj atığı olarak; cam, şişe, metal kutu vb. türü atıklar oluşacaktır.
Söz konusu faaliyet kapsamında ortaya çıkacak evsel nitelikli katı atık miktarı “Katı Atıklar” başlığı altında hesaplanmıştır. Evsel nitelikli katı atıkların kompozisyonu ile ilgili ulusal düzeyde yapılmış olan tek çalışma Devlet İstatistik Enstitüsü (Mülga) tarafından 1993 yılında gerçekleştirilmiştir. Yapılan bu çalışmada evsel nitelikli katı atıkların
%12’sinin geri kazanılabilir atık olduğu belirtilmiştir. Bu hususta söz konusu tesisin inşaat aşaması için ambalaj atık miktarları hesaplanmış olup, yapılan hesaplamalar aşağıda verilmiştir.
Ambalaj Atığı Miktarı = Evsel Nitelikli Katı Atık Miktarı x 0,12
= 5,6 kg/gün x 0,12 = 0,672 kg/gün
127
Kapasite Artırımı Sonrası
Tesiste kapasite artırımı sonrasında ambalaj atığı olarak; cam, şişe, metal kutu vb.
türü atıklar oluşacaktır.
Proje alanında meydana gelecek ambalaj atığı miktarı aşağıda verilmektedir.
Ambalaj Atığı Miktarı = Evsel Nitelikli Katı Atık Miktarı x 0,12
= 22,4 kg/gün x 0,12 = 2,688 kg/gün Ambalaj Atıklarının Bertarafı
Proje alanında mevcut durumda ve kapasite artırımı sonrasında kullanım sonucunda meydana gelen cam, kâğıt, plastik türü atıklar diğer atıklardan ayrı kaplarda biriktirilerek Çevre İzni ve Lisanslı Ambalaj Atığı Toplama Ayırma firmalarına verilerek uzaklaştırılacaktır.
24/08/2011 tarih ve 28035 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren
“Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği hükümlerine titizlikle uyulacaktır.
Atık Yağlar Mevcut Durum
Mevcut durumda tesis alanında bakım-onarım işlemi yapılmadığından atık yağ oluşmayacaktır. Fakat tesiste çalışan personellerin yemek ihtiyaçlarını karşılamak amacı ile tesis alanında yemek pişirilmesi söz konusudur. Bu yüzden tesis alanında bitkisel atık yağ oluşumu söz konusudur.
Tesis alanında oluşacak bitkisel atık yağ miktarları hesaplanarak aşağıda verilmiştir.
Bitkisel Atık Yağların Yönetimi, Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü, Nisan-2010, tarafından yapılan çalışmada kişi başı yıllık bitkisel yağ kullanımı 21 kg’dır. Ülkemizde her yıl yaklaşık 1,7 milyon ton bitkisel yağ tüketilmektedir. Yağ rafinasyon prosesi sonucu ve elde edilen yağın tüketimi sonucu yaklaşık 350 bin ton bitkisel atık yağ oluştuğu tahmin edilmektedir.
Yukarıdaki veriler dikkate alındığında; tüketilen yağ miktarının yıllık %20,58’i atık yağ miktarını oluşturmaktadır. Projenin işletme aşamasında tesis alanında toplam 5 personel bulunmaktadır.
Proje alanında meydana gelecek bitkisel atık yağ miktarı;
Çalışması Planlanan Kişi Sayısı : 5 kişi
128
Kapasite Artırımı Sonrası
Kapasite artırımı sonrasında tesis alanında bakım-onarım işlemleri gerçekleştirilmeyecek olup çalışacak personelin hazırlanması esnasında bitkisel atık yağ oluşumu gerçekleşecektir.
Proje alanında kapasite artırımı sonrasında meydana gelecek bitkisel atık yağ miktarı;
Çalışması Planlanan Kişi Sayısı : 20 kişi Bir Kişinin Yıllık Yağ Tüketim Miktarı : 21 kg/yıl Oluşacak Yağ Tüketim Miktarı : 20 x 21 kg/yıl Oluşacak Bitkisel Atık Yağ Miktarı : 420 kg/yıl
Bitkisel atık yağ yoğunluğu 0,9 ton/m3 olup kapasite artırımı sonrasında günlük 1,28 lt atık yağ oluşacaktır.
Bitkisel Atık Yağların Bertarafı
Tesis alanında mevcut durumda ve kapasite artırımı sonrasında çalışacak personelden kaynaklı bitkisel atık yağlar sızdırmaz kaplarda geçici depolanacak olup oluşan bitkisel yağlar Çevre Lisansı bulunan firmalara verilerek bertarafı sağlanacaktır.
Projenin her aşamasında 30/03/2010 tarih ve 27537 sayılı “Bitkisel Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği” hükümlerine titizlikle uyulacaktır.
Tehlikeli Atıklar Mevcut Durum
Tesis alanında kullanılan makinelerin bakım-onarım işlemleri gerekmesi halinde en yakın servis alanında yaptırılacak olup proje alanında bakım-onarım işlemi yapılmamaktadır.
Tesis alanında tehlikeli atık olarak kümeslerin dezenfeksiyonu için kullanılan temizlik malzemelerinin ambalajları ortaya çıkmaktadır.
Kapasite Artırımı Sonrası
Tesis alanında kapasite artırımı sonrasında kullanılacak makinelerin bakım-onarım işlemleri gerekmesi halinde en yakın servis alanında yaptırılacak olup proje alanında bakım-onarım işlemi yapılmayacaktır.
Tesis alanında tehlikeli atık olarak kümeslerin dezenfeksiyonu için kullanılan temizlik malzemelerinin ambalajları ortaya çıkacaktır.
Tehlikeli Atıkların Bertarafı
Tesis alanında dezenfeksiyon işlemleri için kullanılan temizlik malzemelerinin ambalajları diğer atıklardan ayrı olarak sızdırmaz zeminde geçici olarak depolanacaktır.
Proje alanında geçici olarak depolanan tehlikeli atıklar Çevre Lisansı bulunan tesislere verilerek bertarafı sağlanacaktır.
Projenin inşaat aşamasında 02/04/2015 tarih ve 29134 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Atık Yönetimi Yönetmeliği” hükümlerine titizlikle uyulacaktır.
129
Ömrünü Tamamlamış Lastikler
Tesis alanında mevcut durumda ve kapasite artırımı sonrasında aşamasında makine ekipmanın bakım-onarım işleri yapılmayacağından proje alanında ömrünü tamamlamış lastik oluşması beklenmemektedir.
Tıbbi Atıklar Mevcut Durum
Mevcut durumda proje alanında toplam 5 kişinin yer alması planlanmaktadır. Bu sebepten dolayı tesis alanında revir ünitesi bulunmamaktadır. Fakat proje alanında, işletme faaliyetleri sırasında oluşabilecek küçük çaplı yaralanma vb. durumlara ilk müdahalenin yapılması için sadece ilk yardım ekipmanları bulunmaktadır. Bu aşamada tıbbi atık olarak yara bandı, sargı bezi vb. atıklar oluşacaktır.
Mevcut durumda meydana gelebilecek tıbbi atık miktarı aşağıda hesaplanmıştır.
Projenin işletme aşamasında toplam 5 personel çalıştırılacaktır.Yardım, N., Dirimeşe, V., Varol, Ö., Mollahaliloğlu, S. (Refik Hıfzısıhha Merkezi Başkanlığı) tarafından yapılan çalışmada büyükşehirlerde kişi başına yıllık tıbbi atık miktarının 0,42 kg ile 1,86 kg arasında değiştiği öngörülmektedir. Bu doğrultuda Tesis’ten kaynaklanması muhtemel tıbbi atık miktarları aşağıda verilmiştir.
Çalışması Planlanan Kişi Sayısı : 5 kişi
Bir Kişinin Yıllık Tıbbi Atık Üretim Miktarı : 1,86 kg/kişi-yıl
Oluşacak Tıbbi Atık Miktarı : 5 kişi x 1,86 kg/kişi-yıl = 9,3 kg/yıl Proje alanında mevcut durumda günlük yaklaşık 0,03 kg tıbbi atık oluşması beklenmektedir.
Kapasite Artırımı Sonrası
Kapasite artırımı sonrasında proje alanında toplam 20 kişinin yer alması planlanmaktadır. Bu sebepten dolayı tesis alanında revir ünitesinin kurulması planlanmamaktadır. Fakat proje alanında, işletme faaliyetleri sırasında oluşabilecek küçük çaplı yaralanma vb. durumlara ilk müdahalenin yapılması için sadece ilk yardım ekipmanları bulunacaktır. Bu aşamada tıbbi atık olarak yara bandı, sargı bezi vb. atıklar oluşacaktır.
İşletme aşamasında meydana gelebilecek tıbbi atık miktarı aşağıda hesaplanmıştır.
Çalışması Planlanan Kişi Sayısı : 20 kişi
Bir Kişinin Yıllık Tıbbi Atık Üretim Miktarı : 1,86 kg/kişi-yıl
Oluşacak Tıbbi Atık Miktarı : 20 kişi x 1,86 kg/kişi-yıl = 37,2 kg/yıl Projenin kapasite artırımı sonrasında günlük yaklaşık 0,11 kg tıbbi atık oluşması beklenmektedir.
130
Tıbbi Atıkların Bertarafı
Proje alanında çalışacak personel sayısından dolayı herhangi bir sağlık ünitesi bulunmayacaktır. Ancak işletme sırasında meydana gelebilecek kazalarda ilk müdahaleyi yapmak için tesiste ilk yardım malzemeleri hazır bulundurulacaktır. Kaza anında yapılacak olan ilk müdahalede kullanılacak olan ilk yardım malzemeleri (kanlı pamuk, sargı bezi vb.) diğer atıklar ile karıştırılmayacak, ağzı kapalı bir kapta ayrı tutularak Çevre Lisansı bulanan firmalara verilecektir.
Faaliyetler sırasında; 22.07.2005 tarih ve 25883 sayı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren ve 30.03.2010 tarih ve 27537 sayı ile değişikliği yapılan Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik hükümlerine uyulacaktır.
Hayvan Dışkıları Mevcut Durum
Tavuk dışkıları organik madde içeriği açısından oldukça zengin olduğu için diğer hayvan dışkılarına göre oldukça kaliteli gübre özelliği taşımaktadır. Piliç gübresinin kimyasal içeriği aşağıdaki tabloda verilmiştir.
TÜBİTAK'ın "Kümes ve Ahır Gübrelerinin Geri Kazanılması ve Bertaraftı Projesi"
ne göre piliç gübresinin özellikleri aşağıdaki tabloda verilmiştir.
Tablo 89.Piliç Gübresinin Özellikleri
Özellik Kütlece % miktar
Azot - N 5
Potasyum - K 0,8
Fosfat - P 0,6
Kaynak: Tübitak Kümes ve Ahır Gübrelerinin Geri Kazanılması ve Bertarafı
Üretim aşamasında kümeste oluşacak günlük atık miktarı (bir tavuktan kaynaklanan atık miktarı TÜBİTAK'ın "Kümes ve Ahır Gübrelerinin Geri Kazanılması ve Bertarafı Projesi" ne göre 0,03 kg/piliç-gün olarak belirlenmiştir);
0,03 kg/piliç-gün x 59.750 adet piliç = 1.792,50 kg/gün
=1,793ton/gün (Tavuk Gübresi Yoğunluğu:0,96 t/m3 alınmıştır.2)
= 1,87 m3 /gün olarak hesaplanmıştır.
Proje alanında mevcut durumda kümes başına yaklaşık 1 ton altlık (talaş) olmak üzere toplam 2 ton altlık kullanılmaktadır. Talaşın yoğunluğu ortalama 0,8 ton/m3 olup bir dönemde toplam 2,5 m3, günlük 0,05 m3 talaş kullanılmaktadır.
Yukarıda verilen literatür bilgiler doğrultusunda tesiste mevcut durumda günlük yaklaşık (gübre + talaş) 1,92m3(1,84 ton) dışkının meydana geleceği öngörülmektedir.
Ancak mevcut tesiste yapılan üretim neticesinde meydana gelen gübre miktarı faaliyet sahibi tarafından dönemlik ortalama 10 ton olduğu beyan edilmiştir. Mevcut durumda tesis alanında günlük ortalama 0,23 ton (0,24 m3) gübre meydana gelmektedir.
2Hart, 1960; Steffen, 1998
131
Kapasite Artırımı Sonrası
Tesis alanında kapasite artırımı sonrasında dönemlik 170.000 Adet/Dönem Piliç yetiştirilmesi planlanmaktadır. Proje alanında meydana gelecek gübre miktarı;
0,03 kg/piliç-gün x 170.000 adet piliç = 5.100 kg/gün
= 5,1 ton/gün
= 5,32 m3 /gün olarak hesaplanmıştır.
Kapasite artırımı sonrasında kümes başına yaklaşık 1 ton altlık (talaş) olmak üzere toplam 6 ton altlık kullanılacaktır. Talaşın yoğunluğu ortalama 0,8 ton/m3 olup bir dönemde toplam 7,5 m3, günlük 0,17 m3 talaş kullanılmaktadır.
Yukarıda verilen literatür bilgiler doğrultusunda tesiste kapasite artırımı sonrasında günlük yaklaşık (gübre + talaş) 5,49 m3 (5,236 ton) dışkının meydana geleceği öngörülmektedir.
Ancak mevcut durumda işletilen tesiste faaliyet sahibi tarafından 59.750 Adet/Dönem kapasite için 10 ton gübre atığının oluştuğu belirtilmiştir. Bu bilgi ışığında kapasite artırımı sonrasında tesis alanında meydana gelmesi beklenen günlük gübre miktarı aşağıda hesaplanarak verilmiştir.
Günlük Güb. Mik. = ((Kap. Art. Son. Kapasite /Mevcut Kap.) x 10 ton) /45 gün
= ((170.000 / 59.750) x 10) /45
= 0,64 ton/gün Gübre
Yukarıda yapılan hesaplamalar neticesinde proje alanında kapasite artırımı sonrasında günlük ortalama 0,64 ton (0,67 m3) gübre oluşması beklenmektedir.
Proje kapsamında dönem sonlarında meydana gelen gübre atıklarının geçici depolanması amacı ile tesis alanına 175 m2 alana sahip geçici gübre depolama alanı inşa edilecektir. İnşa edilecek geçici gübre depolama alanında depolama yüksekliğinin yaklaşık 3 m olması planlanmaktadır. Bu bağlamda gübre geçici gübre depolama alanının kapasitesi 525 m3’tür.
Tesis alanında kapasite artırımı sonrasında günlük 5,49 m3 gübre atığı meydana gelecek olup 90 günde yaklaşık 494,1 m3 gübre atığı meydana gelecektir. Yukarıda faaliyet sahibinin belirttiği üzere verilen gübre atığı miktarlarına göre gübre depolama alanının dolma süresi daha da uzun olacaktır. Bu durumda geçici gübre depolama alanının kapasitesinin yeterli olduğu öngörülmektedir.
132
Gübre Atıklarının Bertarafı
Kapasite artırımı sonrasında tesis alanında meydana gelecek gübre atıkları inşa edilecek gübre fermantasyon ünitesinde belirli bir süre fermante edilip doğal gübre formuna geldikten sonra çiftçilere verilerek bertarafı sağlanacaktır.
Proje alanında meydana gelen gübrelerin bertarafı için yapılacak fermantasyon işlemi aerobik fermantasyon temellerine dayanacaktır. Gübre Fermantasyon Ünitesi’nde gerçekleştirilecek iş ve işlemler aşağıda detaylı olarak anlatılmıştır.
Dönem Sonunda Meydana Gelen Gübrelerin Taşınması
Broiler Piliç Yetiştirme Tesisinde kapasite artırımı sonrasında proje alanında meydana gelecek gübre atıkları tesis içerisinde kamyonlar vasıtası ile gübre fermantasyon ünitesine getirilecektir.
Proje kapsamında tesis içi taşıma işlemleri vaziyet planında gösterilen tesis içi
Proje kapsamında tesis içi taşıma işlemleri vaziyet planında gösterilen tesis içi