Alma YöntemiAlma Yöntemi
1. Temel Kerevit Anatomisi
1.9 Kerevit Dış Morfolojisi
Vücut, başla birleşmiş göğüs (sefalotoraks) ve karın (Abdomen) olarak iki kısımdır. Sefalotoraks tek parça sert bir kabuk (Karapax) ile örtülüdür. Baş(5) ve thoraks (6) segmentlerin kaynaşmasıyla bir araya gelir. Bu sert kabuğun başta ileriye doğru uzanan ve iki göz arasında oluşan çıkıntısına Rostrum adı verilir. Yine başta bir çift birleşik göz ile bir çift uzun anten ve bir çiftte antencik (duyu organı) bulunur. Karın tarafından bakıldığında sefalotoraksın bölümlerinin her birinden 1 çift olmak üzere 5 çift yürüme bacağının çıktığı görülür. Bunlardan birinci çiftin uçları fevkalade gelişmiş ve uçları makas şeklini almıştır. Bunu avlarını yakalamada da kullanırlar. Altı bölümden oluşan karının her bölümünden birer çift yüzme bacağı çıkar. Vücudun son bölümünde ise, yanlarda iki çift ve ortada 1 adet olmak üzere, yüzmeyi kolaylaştıran kuyruk yelpazesi vardır.
Şekil 1. Kerevit dış yapısı
Crustacealer içinde en evrimli olan kerevitler grubudur. Vücut baş ve thorax segmentlerinin oluşturduğu büyük bir cephalothorax ve abdomenden oluşmuştur. Cephalothorax’ın sırt tarafında büyük kalkan
şeklindeki carapax vücuda yapışık yanlarda ve karına doğru sarkar. Baş carapax’ın altına çekilmiştir. Carapax rostrum denen öne doğru sivri bir uzantı meydana getirir. Vücut segmentleri veya kuyruk yüzgeçleri yassı ve geniş bir alan oluşturup karına doğru kıvrıktır. Torakstaki ilk üç ekstremite besin sağlamak üzere maxilliped şeklinde değişikliğe uğramıştır. Birinci çift diğerlerinde büyük, ucu daima makaslıdır; 5 çift dış kollarını kaybederek bir kollu, yürüme bacağı haline dönüşmüştür. Bu grupta abdomen şekil ve büyüklüğü çok değişiklik gösterir. Uropod ve telsondan meydana gelmiş bir kuyruk yüzgeci bulunur. Abdomende yüzmeye yarayan 5 çift pleopod vardır (karında bulunan birinci yüzgeç ayağı dişide çok küçülmüş veya kaybolmuştur. Erkekte ise protopodit ve endopodit kısımları kaynaşarak spermanın dişiye iletilmesini sağlarlar). Sinir sistemi gelişmiştir. Baş ganglionu ile ventral özofagusun altında 6 ganglionun
kaynaşmasından meydana gelmiş subözöfegal ganglion bulunur. Karın ganglionları da kaynaşmıştır. l. antenlerinin kaide kısmında da ilk parçada denge organları statositler bulunur. Solunum larvalarda vücut yüzeyi, ergin de solungaçlarla yapılır. Boşaltım 2. antenlerin kaide kısmına açılan anten bezleri ile yapılır. Gelişimlerinde metamorfoz görülür. Zoea, metazoe larva safhaları ile çeşitli larva tipleri görülür.
1.10 Kerevitlerden alınana morfometrik değerler
Kerevitlerde eşey ayrımı 1 abdominal sekmenin kopulasyon organlarının olup olmamasıyla yapılır. Kerevitlerden total boy (TB), sefalothoraks boyu (SB), abdomen boyu (AB), sefalothoraks eni (SE), abdomen eni (AE), keliped boyu (KB), keliped eni (KE), değerler yanında total ağırlık, abdomen ağırlığı, sephalothraks ağırlığı gibi değer alınabilir. (Şekil 2).
Şekil 1. Kerevitlerde alına bazı morfometrik değerler.
1.11 Kerevitlerde üreme
Kerevitlerin üreme zamanları yıllın büyük bir kısmını kapsar. Ekim-Kasım'da çiftleşir, Kasım-Aralık'ta yumurtlar, Kasım-Temmuz'da yumurta gelişir, Nisan-Temmuz’da yumurta açılır. Dişi ve erkekler 8–9 cm boya geldiklerin olgunlaşarak sperm ve yumurta üretmeye başlar. Dış döllenmenden sonra döllenmiş yumurtalar uzun süre dişi bireylerin abdomenlerinde bağlı olarak taşınır ve korunur. Yumurta çıkışından sonra ise genç bireyler tek başlarına yaşabilir.
Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran
X X X X X X
Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık
X X X X
1.12 Kerevit Yakalama Avlanma Yöntemleri
Kerevitler Pinter (Kerevit sepeti), tuzakla avla bilir önemli olan elde edilen kerevitlerin su içinde değil kuru olarak taşınması aksi halde kerevitler suda oksijeni hızla bitirirler ve kitlesel olarak ölürler. Önemli başka bir nokta ise yaralı hayvanların kanabalizim gösteren diğerlerinden ayrı tutulmasıdır. Ölen tüm kerevitlerin akvaryumlardan en kısa sürede uzaklaştırılması gerekir aksi halde ölen tek bir kerevit kısa sürede suda bozulmaya ve diğer tüm kerevitlerin ölümüne neden olur.
Şekil 1. Pinter çeşitleri.
1.13 Kerevit Anatomisi
Şekil 2. Kerevit organları.
Kerevit vücudu temel olarak iki ana kısma ayrılmıştır önde buluna sefalothoraks hayati bir çok organı taşırken arka kısımda yer alan genel olarak kas dokusun dan oluşan abdomen
Şekil 3. Kerevit enine kesit.
1.14 Hemolenf Alımı
Kerevitlerde diğer tüm deney hayvanlarında olduğu gibi aneztesi altında müdahale yapılmalıdır. Soğukkanlı hayvanlar üzerinde en kolay uygulanana anaztesi yöntemi olan buzlu suda bekletmek uygulanabilir. Yaklaşık 15 dakika buz(pelet buz) +su karışımda beklemiş hareketsiz kaldığı gözlenenen kerevitler üzerinde Hemolenf alınabilir. Kerevit Hemolenf alınması için dorsal kesimden daha önce CFBS ile yıkanmış bir enjektörle hayvanın büyüklüğüne göre 1–4 mm aşağı ve 0.5–1.5 cm ileri olacak şekilde girilmelidir. Đşlemin başarı olması için enjektöre giren sıvının hızı ve miktarı dikkatle izletmeli,
Kerevitlerde hemolenf abdomen ile sefalothoraks birleşim yerinden ve dorsalden enjektör ile girilerek alınır. Kerevit hemolenf su ya da havayla temasında hızla pırtılaşır. Bu nedenle enjektörün içinde bir miktar izotonik olan CPBS konulması gerekir.
1.15 Heptopankreas Dokusun Çıkarılması
Kerevitlerde hepatopankreas dokusu sefalothoraks içinde loplar halinde bulunur dorsal orta ya da 2 paralel halinde açılan kesit içinde doku rahatlıkla belirlenebilir. Hepatopankreas ulaşmanın başka bir yolu ise sefalothoraks kabuğunu (karapaks) baş bölgesine doğru zorlanarak açılmasıdır bu işlem sonunda hepatopankreas karapaks altında görülür.
Şekil 6. Hepatopankreas alınması için açılması gereken yerler
1.16 Kas dokusunun alınması
Kerevitlerde kas dokusun yoğun olduğu bölge abdomen bölgesidir bu bölge sefalothoraks ile abdomen bölgesinin arasında bir kesikle ayrılır be abdomen boyunca kuyruğa doğru iki kesitle tüm kas dokusu rahatlıkla alınabilir.
Şekil 6. Kas dokusunun alınması için açılması gereken yerler a