• Sonuç bulunamadı

Telecommuting (ĠĢyeri DıĢından Bilgisayar Aracılığıyla ĠĢyerine Bağlı

2.1. ĠĢ Tatmini Kavramı ve Önemi

2.1.4. Örgütlerde ĠĢ Tatmini‟ni Sağlamaya Yönelik ÇalıĢmalar

2.1.4.9. Telecommuting (ĠĢyeri DıĢından Bilgisayar Aracılığıyla ĠĢyerine Bağlı

Telecommuting, iĢ yerine bağlı bir bilgisayar kullanarak, evde ya da iĢ yerinden ayrı herhangi bir yerde yapılan iĢ demektir. Bu uygulamaya zaman zaman “esnek yer uygulaması” adı da verilir. Telecommuting esnek zaman uygulamasına

benzemekle birlikte burada vurgulanan zamandan ziyade çalıĢılan mekândır. Telecommuting, kiĢilere bağımsızlık ve sorumluluk duygusu vererek iĢ tatminini ve motivasyonu arttırmaktadır. Uygulama, yönetimin çalıĢanlardan uzak kalması, grup ruhunun oluĢmaması, bilgisayar bağlantısında teknik aksaklıkların çıkması gibi sorunlara sahiptir. Bununla birlikte, Amerika BirleĢik Devletleri‟nde en az 9 milyon kiĢi bu uygulamaya göre çalıĢmaktadır (AĢan, 2007:322).

2.1.5. ĠĢ Tatmininin Sonuçları

ĠĢ, insan yaĢamının en önemli parçalarından bir tanesidir. Hayatının önemli bir bölümünü iĢinde geçiren bir iĢgörenin iĢ doyumuna ulaĢması hem bireyin kendisi, hem çalıĢtığı örgüt hem de toplum için önemli bir durumdur. Çünkü, iĢ tatmininin verimlilik, örgütsel etkililik gibi örgütsel; ve iĢgören sağlığı gibi bireysel sonuçları vardır. Bu bölümde iĢ tatminine bağlı olarak ortaya çıkan olumlu ve olumsuz duygular (tatmin ya da tatminsizlik) iĢ tatmininin faydaları ve iĢ tatminsizliğinin sonuçları olmak üzere iki baĢlık altında incelenecektir.

2.1.5.1. ĠĢ Tatmininin Faydaları 2.1.5.1.1. Verimlilik

Verimliliğin iĢ tatminini doğurduğu, iĢ tatminin de verimliliği artırdığı, dolayısıyla, bu iki öğenin etkileĢim içinde olduğu görülmektedir. Bilgi ve becerilerini iĢlerinde yeterince kullanmayan iĢgören düĢük verimlilik oluĢturacaktır. ÇalıĢanın bilgi ve becerilerinden yararlanma derecesi arttıkça verimlilik de artmaktadır (Shetty, 1982: 33). KiĢi iĢinden tatmin olursa, iĢine karĢı olumlu tutum sergileyecek, bu geliĢmeye bağlı olarak iĢini baĢarma arzusu yükselecektir. Bu arzu iĢveren tarafından yönlendirilirse sonuç verim artıĢına dönüĢecektir.

DüĢük iĢ tatmini, yüksek verimlilik ile birlikte olanaklı olsa da bu gibi aĢırı koĢulları uzun vadede sürdürmek olanaksızlaĢmakta, iĢgörenlere yaptıkları iĢ anlamlı görülmemektedir. Yani çalıĢan, düĢük iĢ tatmini içinde görevini sürdürüyorsa kısa

süre için verimlilik sağlayabilir. Ancak uzun vadede aynı koĢullar altında, aynı verimliliği sağlayamayacaktır (Alan, 2010:48). Bu yüzden uzun vadede kazanma ve büyümeyi hedef alan her iĢletme veya kurum verimlilik artıĢını sağlamak için iĢgörenlerin iĢ doyumlarını göz önüne almak durumundadır.

2.1.5.1.2. Performans

Performans, kiĢinin iĢini yerine getirmek için harcadığı tüm çabalar karĢısında elde ettiği baĢarı düzeyidir. ÇalıĢmasının amaçlara ulaĢma (etkinlik) derecesidir. Bir bireyin performansı, sahip olduğu nitelikler ve yetenekler ile inanç ve değerlerine bağlı olmaktadır. Sağlanan performans daha sonra ödüllendirildiğinde iĢ tatminine dönüĢmektedir. ĠĢinde mutlu, huzurlu, güvenli olmak anlamına gelen iĢ tatmini bir sonraki aĢamada gösterilecek çabanın niteliğini ve düzeyini belirler (KeleĢ, 2006:71).

ĠĢ tatmini ve örgütsel bağlılık yazınında iĢ tatmini ve örgütsel bağlılığın çalıĢanların performansına olumlu katkılar sağlayacağı görüĢü hâkimdir. Özellikle iĢ tatmininin iĢten ayrılma eğilimine etkisi düĢük performansı olan kiĢilerde daha yüksek olarak ortaya çıkmaktadır. ĠĢ tatmininin performans üzerindeki etkisi karĢılıklı bir iliĢki olarak görülebilir. Performans ile tatmin arasındaki iliĢki; üstün performansın tatmini artırması, bunun da daha sonraki dönemde performansa yansıması olarak tanımlanabilir (Alan, 2010:48).

2.1.5.1.3. YaĢam Tatmini

ĠĢ ve yaĢam tatmini arasındaki iliĢki ilk kez Braysfield, Wells ve Strate tarafından araĢtırılmıĢtır. Örgütsel literatürde iĢ ve yaĢam tatmini arasındaki iliĢki büyük dikkat çekmiĢ, son yıllarda iĢ tatmini ve yaĢam tatmini arasındaki iliĢki çok sayıda deneysel araĢtırmanın ve niteliksel gözden geçirmenin de konusu olmuĢtur. ĠĢ bir kiĢinin yaĢamının önemli bir parçası olduğundan, iĢ tatmini ve yaĢam tatmini arasındaki bağlantı anlamlıdır. ĠĢ ve yaĢam tatmini iliĢkilidir; çünkü çalıĢanlar iĢ ortamlarının dıĢındaki olaylar ve durumlardan etkilenirken iĢ dıĢı olaylarla ilgili davranıĢ ve duygular da iĢ tatmininden etkilenmektedir (AĢan ve Erenler, 2008:206-

207). Yine AĢan ve Erenler yaptıkları ampirik çalıĢma neticesinde de iĢ ve yaĢam tatmini arasında anlamlı bir iliĢki olduğu sonucuna varmıĢlardır (AĢan ve Erenler, 2008)

2.1.5.1.4. Yüksek Moral Sağlaması

Ġyi motive olmuĢ ve iĢ doyumuna ulaĢmıĢ çalıĢanlar daha yüksek morale sahip olurlar ve bunun neticesinde iĢ yerindeki verimlilikleri artar. ÇalıĢanın moralinin yüksek olması, çalıĢanlar ve çalıĢma düzeni üzerinde Ģu olumlu etkileri yapar (Demir, 2011:53).

 Morali iyi olan bir kiĢi görevlerini enerji ve coĢkuyla yerine getirir.

 ĠĢgörenler, çalıĢmaya daha istekli olur.

 ÇalıĢanlar, iĢ yerinin güç durumlarında, olağanüstü çaba gösterirler.

 ĠĢgörenlerin çalıĢma arzusu yüksek olur.

 ÇalıĢanlar, yönetmeliklere, iĢ kurallarına ve emirlere isteyerek uyarlar ve iyi bir disiplin kurulur.

 ÇalıĢanlar iĢ yerinin hedefleri doğrultusunda iĢ birliği isterler.

 ÇalıĢanlar yöneticilere ve iĢ yerine karĢı bağlılık duyarlar.

 Yüksek moral, iĢ gücü devri ve devamsızlık üzerinde de olumlu etkiler yapar yüksek moral personel devir hızı ve devamsızlığı azaltır. Buna bağlı olarak katlanılan maliyet de azalır.

2.1.5.1.5. ĠĢyerinde BütünleĢme Sağlaması

ÇalıĢanların bulunduğu iĢ yerine uyumları verimliliği olumlu yönde etkileyecektir. Çünkü kiĢi örgütle uyum içerisine girince, örgütün amaçları ve araçlarını benimseyecektir. ÇalıĢan, iĢ yerinin amaçlarını ne ölçüde benimserse bu durum amaçların geliĢmesine de o ölçüde katkıda bulunacaktır. ĠĢi yavaĢlatma, bölüm veya gruplar arası dengenin bozulması Ģeklinde görülebilecek bazı aksamalar yok edilecektir. ĠĢyerinde verimlilik ve etkinlik artacaktır. Ayrıca yöneten ve yönetilenler grubunun iĢ yerinde beklentilerini elde etmeleri sonucu bu gruplar arasında uyum görülecek ve bunun sonucu olarak iki grup arasında sürtüĢme ve

çekiĢmeler minimum düzeye inecek, iĢ yerinin sürekliliği sağlanacaktır (Demir, 2011:54).

2.1.5.2. ĠĢ Tatminsizliğinin Sonuçları: