Araştırmanın bu bölümünde elde edilen veriler, varılan sonuçlar tartışılarak, yorumlarda bulunuldu ve yapılması olası çalışmalar için çeşitli öneriler yapıldı.
6.1. Tartışma ve Yorumlar.
6.1.1. Alkinler konusunun öğrenilmesinde etkili olan faktörler
Öğretimin, Geleneksel Öğretim Yönteminden sonra Laboratuar Yöntemi ile desteklendiği Anadolu Meslek Lisesi 11. Sınıf ve Teknik Lise 11. Sınıfındaki öğrencilerin başarısının artmasında, öğretimin Laboratuar Yöntemi ile desteklenmesinin anlamlı bir etkisi olduğu görüldü ( Bkz. Çizelge 9, Çizelge 10 ). Her iki sınıfta da öğrencilerin alkinler konusuna ait, laboratuar yöntemi destelendikten sonraki test ortalamaları, geleneksel yöntemle anlatıldıktan sonraki test ortalamalarından daha yüksektir. Öyleyse öğretimin laboratuar yöntemi ile desteklenmesi, öğrencilerin alkinler konusundaki akademik başarılarını arttırmaktadır. Bu beklenen bir sonuçtur. Öğretimin laboratuar yöntemi ile desteklenmesi sonucu, başarı oldukça artmıştır. Geleneksel yöntemi, laboratuar yöntemi desteklendiğinde Anadolu Meslek lisesinde başarı ortalaması % 34.69 iken % 48.06, Teknik Lise de % 33.47 iken % 42.64 olduğu görüldü ( Bkz. Çizelge 1, Çizelge 3 ). Bu şekilde geleneksel öğretim yönteminde soyut olan bilgiler, öğretimin laboratuar yöntemi ile desteklenmesi sonucu somutlaşmış ve öğrenilen bilgiler kalıcı hale gelmiş olmalıdır.
Bu çalışmada geleneksel öğretim yöntemi, laboratuar yöntemi ile desteklendi, ancak burada laboratuar yöntemlerinin uygulama türlerinden olan Grupla deney ile Gösteri deney yöntemi kullanıldı ve bu yöntemlerden hangisinin daha başarılı olacağı araştırıldı. Hem Anadolu Meslek Lisesi hem de Teknik Lise sınıflarında öğretimin grupla deney ve gösteri deney yöntemi ile desteklenmesinin istatistiksel olarak anlamlı bir fark görülmedi ( Bkz. Çizelge 11, Çizelge 12). Gösteri deney yöntemi ile geleneksel öğretimi yönteminin desteklenmesinden sonra Anadolu Meslek Lisesinde
öğrencilerin puan ortalaması 9.91, başarı ortalaması % 52. 16, Teknik Lisede öğrencilerin puan ortalaması 8.00, başarı ortalaması % 42.53’dür ( Bkz. Çizelge 2, Çizelge 4 ). Grupla deney yöntemi ile geleneksel öğretim yönteminin desteklenmesinden sonra Anadolu Meslek Lisesinde puan ortalaması 8.54, başarı ortalaması % 40.19, Teknik Lisede öğrencilerin puan ortalaması 7.84, başarı ortalaması % 41.27’dir ( Bkz. Çizelge 2, Çizelge 4 ). Bu sayısal verilerden yola çıkarak, gösteri deney yöntemi grupla deney yönteminden daha etkili olmuştur söylenebilir. Bu araştırmada grupla deney yönteminin alkinler konusunun öğretiminde gösteri deney yönteminden daha etkili olmayışının olası olan bazı sebepleri aşağıda sıralanmıştır.
- Öğrencilerin ön bilgilerinin yetersiz olması nedeniyle grupla deney yönteminde öğrenciler deney sırasında karşılaştıkları olayları doğru yorumlayamamış olabilir ve ulaşılacak bilgiye eksik ulaşmış olabilirler. - Grupla deney yöntemi ile alkinler konusu deneyleri yapılırken, deney grubu
öğrencilerinin deneylere katılımı konusunda bazı sorunlarla karşılaşılmıştır. Bu da grupla deney yönteminin başarısının az oluşunda bir faktör olabilir. Yani grup öğrencilerinin birçoğu deneye katılmamış diğer arkadaşlarını gözlemlemesi gerekmiştir. Bu da deneylerle bağlantılarını azaltmış olabilir. - Genel olarak öğrencilerin kimya derslerini işleyişi genellikle öğretmenin
konuyu doğrudan anlatması ve gösteri deney yöntemi ile desteklemesi şeklinde gerçekleşmektedir. Öğrenciler bu duruma alışkındır dolayısıyla grupla deney yöntemi ile öğretim şekline adapte olamamış olabilirler. Bu durum zaten araştırmacı tarafından da fark edilmiştir.
Sonuç olarak gösteri deney yöntemi, grupla deney yönteminden daha başarılı olmuştur.
Alkinler konusunun öğretiminde Anadolu Meslek ve Teknik Lise öğrencileri arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark görülmemiştir (Bkz. Çizelge 13, Çizelge 14). Anadolu Meslek Lisesi öğrencileri OKS sonuçlarına göre bu lisenin Anadolu Meslek bölümüne, Teknik Lise öğrencileri ise 9. sınıf yılsonu not ortalamasına göre
Meslek Lisesinden bir grup öğrenci Teknik Lise bölümüne geçirilmiştir yani her iki sınıf da başarılı öğrencilerden oluşmuştur. Dolayısıyla bu sonuç beklenebilir ancak istatistiksel olarak bu iki bölüm arasında anlamlı bir fark olmamasına karşın grupların ortalamalarına bakıldığında deney grubu olan Anadolu Meslek Lisesi 11. sınıf öğrencilerinin ortalaması, kontrol grubu olan Teknik Lise 11. sınıf öğrencilerinin ortalamasından daha yüksektir. Geleneksel öğretim yönteminden sonra yapılan AKT-Ö sonuçlarına bakıldığında Anadolu Meslek Lisesi ( deney grubu ) öğrencilerinin ortalaması 6.59, Teknik Lise ( kontrol grubu ) öğrencilerinin ortalaması 6,36’dır. Geleneksel öğretimin laboratuar yöntemi ile desteklenmesinden sonra yapılan AKT-S sonuçlarında ise Anadolu Meslek Lisesi ( deney grubu ) öğrencilerinin ortalaması 8,77, Teknik Lise ( kontrol grubu ) öğrencilerin ortalaması 7,92’dir. Bu beklenen bir sonuçtur. OKS ile meslek lisesine yerleşen öğrenciler bu öğretim kurumunda daha başarılı olmuşlardır.
Bilimsel İşlem Beceri Testi (BİBT), fen ve matematik alanlarında öğrencilerin karşılaştıkları problemlerin değişkenleri tanıyabilmesini, hipotez kurmasını ve tanımasını, işlemsel açıklamalar getirebilmesini, problemleri analiz edebilme kabiliyetlerini ölçebilmemizi sağlamaktadır. Anadolu Meslek Lisesi ve Teknik Lise 11. sınıfındaki öğrencilerinin her ikisinde de bilimsel işlem becerilerinin alkinler konusunu anlamalarında etkili olmadığı görülmüştür (Bkz. Çizelge 17, Çizelge 18). Bu duruma ülkemizde uygulanan öğretim sisteminim geleneksel olması, öğrencilerin ezbere alışkın olması sebep olmuş olabilir.
Mantıksal Düşünme Yetenek Testi ( MDYT ) öğrencilerin fen ve matematik alanında karşılaştıkları problemlerdeki neden sonuç ilişkisini kurabilme ve problem çözme stratejilerini ne derece kullanabildiklerini görmemiz açısından son derece önemlidir. Anadolu Meslek Lisesi ve Teknik Lise 11. sınıflarının kontrol ve deney grubu öğrencilerinin Mantıksal Düşünme Yetenek Testi ( MDYT ) puanlarının alkinler konusunu anlamalarında etkili olmadığı görülmüştür ( Bkz. Çizelge 15, Çizelge 16 ). Bu durum geleneksel yönteme alışkın olan öğrencilerin, mantıksal düşünme alışkanlığı olmayışı ile yorumlanabilir.
Geleneksel öğretim yaklaşımı ile ders işlenen Anadolu Meslek Lisesi ve Teknik Lise 11. sınıf kontrol grubunda kız ve erkek öğrencilerin, alkinler konusunu anlamalarında, anlamlı bir fark tespit edilememiştir (Bkz. Çizelge 19, Çizelge 20). Teknik Lise 11. sınıfında kontrol grubundaki erkek öğrencilerin ortalaması 7,71 ve kız öğrencilerin ortalaması 6,06 olarak hesaplanmıştır. İstatistiksel olarak anlamlı bir fark olmamasına karşın kız ve erkek öğrencilerin ortalamasına baktığımızda Teknik Lise 11. sınıf erkeklerinin kızlara göre daha başarılı olduğu görülmüştür. Anadolu Meslek Lisesinde kontrol grubundaki erkek öğrencilerin ortalaması 5,6 ve kız öğrencilerin ortalaması 6,71 olarak hesaplanmıştır. Anadolu Meslek Lisesinde kızların erkeklere göre daha başarılı olduğu görülmüştür.
Laboratuar yöntemi ile ders işlenen Anadolu Meslek ve Teknik Lise 11. sınıf öğrencileri deney grubunda kız ve erkek öğrencilerin, alkinler konusunu anlamalarında, Teknik Lise sınıfında anlamlı bir fark varken, Anadolu Meslek Lise sınıfında anlamlı bir fark tespit edilememiştir (Bkz. Çizelge 21, Çizelge 22s). Teknik lise öğrencilerinde öğretimin laboratuar yöntemi ile desteklenmesi erkek öğrencilerin akademik başarılarını kız öğrencilerine göre daha fazla arttırmış ve erkek öğrenciler daha başarılı olmuşlardır. Anadolu Meslek Lisesi sınıfında ise erkek ve kız öğrenciler arasında anlamlı bir fark tespit edilememiştir.
6.2. Öneriler
1. Laboratuar öğretiminin daha az sayılı sınıflarda uygulanışında, etkileşimin artarak başarının çok daha iyi olabileceği düşünülmektedir.
2. Öğrencilere laboratuar yöntemi ile ders işlenmesi tek bir konu için değil de genel olarak tüm konulara bu yöntem uygulanırsa, öğrenciler bu işleyiş tarzına alışkın olacağı için başarı daha da arttırılabilir.
3. Öğrenciler laboratuar yöntemlerinden gösteri deney yöntemi yanı sıra sıklıkla grupla ve bireysel deney yaptırılması öğrencilerin etkileşimi arttıracağından başarının arttırılması sağlanabilir.
4. Liselerde kimya konuları, Laboratuar yöntemi ile desteklenirse üniversitede deney gerektiren bölümlerde, öğrenciler alışkın olacağı için daha başarılı olabilir.
KAYNAKLAR
AÇIKGÖZ, K. (2000). Etkili Öğrenme ve Öğretme. İzmir: Kanyılmaz Matbaası
ALKAN, C. (1998). Eğitim Teknolojisi. Ankara: Anı Yayıncılık
ATAR, Hakan Y. (2002). Chemistry students’ Challenges in Using MBL’s Science Laboratories. Proceedings of the Annual International Conference of the Association for the Education of Teachers in Science. Jnuary 10-13
ATKINS, R.C. (1987). Organik Kimya.(İkinci baskı). İngilizceden Çeviren: Gürol OKAY, Yılmaz Yıldırır. Ankara: Bilim Yayıncılık
AYAR, Y. (1998). Organik Kimya Laboratuarı Ders Notları. Darıca
AYDIN, A. (2000). Gelişim ve Öğrenme Psikolojisi. İstanbul: ALFA Basım Yayın Dağıtım
BÜYÜKKARAGÖZ, S.; ÇİVİ, C. (1997). Genel Öğretim Metotları. (Yedinci Baskı). İstanbul: Öz Eğitim Yayınları
BODNER, G.; KLOBUCHER, M.; GEELAN, D. (2001). The many forms of Constructivsm. Journal of Chemical Education. 78(8), 1107
DEMİREL, Ö. (1998). Genel Öğretim yöntemleri. Ankara: Kardeş Kitap ve Yayınevi
FREEDMAN, Michael P. (1997). Relationship Among Laboratory Instruction,
Attitude toward Science, and Achievement in Science Knowledge. Journal of
Research in Science Teaching, 34, (4), 343-357
GÜNAY, S.; TEZCAN, H. (2003). Lise Kimya Öğretiminde Laboratuar Kullanımına İlişkin Öğretmen Görüşleri. Milli Eğitim Bakanlığı Dergisi. 159
GÜNAY, S.; TEZCAN, H. (2006). Lise Kimya Öğretiminde Laboratuar Kullanımına İlişkin Öğretmen Görüşleri. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi. 31-41
HOFSTEİN, A.; NAVON, O.; KİPNİS, M.; NAAMAN, MAMLOCK R. (2005).
Developing Students’ Ability to Ask More and Beter Questions Resuling from Inquiry-Type Chemistry Laboraties. Journal of Research in Science Teaching. 42,
(7), 791-80
JALIL, Pasl A. (2006). A Prodedral Problem in Laboratory Teaching: Experiment and
Explain, or Vice-Versa? Chemical Education Research.83, (1), 159-163
KARAAĞAÇLI, M. (2004). Eğitimde Teknoloji ve Materyal. Ankara: Pelikan Yayıncılık
KARAAĞAÇLI, M. (2005). Öğretimde Yöntemler ve Yaklaşımlar. Ankara: Pelikan Yayıncılık
KAYA, R. (2008). 12. Sınıf Kimya Konu Anlatımlı. Ankara: Aydan Yayıncılık.
KEYS, Carolyn W.; HAND, B.; PRAİN, V.; COLLİNS, S. (1999). Using the Science
Writing Heuristic as a Tool for Learning from Laboratory Investigations in
KLAHR, D.; Lİ, j. (2005). Cognitive Research and elementary Science Instruction:
from the Laboratory, to the Classroom, and Back. Journal of Science education
and Technology. 14, (2), 217-238
LANG, Quek C.; WONG, Angela F.; FRASER, Barry J. (2005). , Research in Science Education, 35, 299-321
LOREE, M. (1970). Psychology of Education, New York: The Ronald Press Company
LUNSFORD, Suzanne K.; BANGERHUFF, Mary E. (2006). A Project To Maket he Laboratory More Accessible to Students with Disabilites. Journal of Chemical
Education. 83, (3), 407-409
MEB (Milli eğitim Bakanlığı). (2005). Eğitim Programı. Ankara: Milli eğitim Basımevi
MEGEP (Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi). (2008). Kimya Teknolojisi. Alifatik Hidrokarbonlar. Ankara
ÖZDEN, Y. (2003). Öğrenme ve Öğretme, Ankara. Pegem Yayıncılık
ÖZGEN, B. (1997). Orta Öğretimde Verimlilik Nasıl Sağlanır?. Eğitim ve Bilim. 21(105), 49
RODRİGUEZ, A. (1998). Strategies for Cunteresistance: Toward Sociotransformative Constructivism and Learning to Teach Science for Diverssty and for Understanding. Journal of Research in Science Teaching. 35, 599
SCHEURMAN, G. (1998). From Behaviorist to Constructivist Teaching. Social Education. 62, 6-9
SENEMOĞLU, N. (1997). Gelişim, Öğrenme ve Öğretim; Kuramdan Uygulamaya. Ankara: Spot Matbaacılık
STRIKE, K.; POSNER, G. (1985). Cognitive Structure and Conceptual Change. New York: Acedemic Pres
VHURUMUKU, E.; HOLTMAN, L.; MİKALSEN, O.; KOLSTO, STEİN, D. (2006). An Investigation of Zimbabwe High School Chemistry Students’ Laboratory
Work-Based Images of the Nature of Science. Journal of Research in Science
Teaching. 44, (2), 127-149
WARD, D.; TİESEN, E. (1997). Adding Educational Value to the Web: Active Learningwith Alivepages. Educational Technology. 37(5), 22-28
YEŞİLYAPRAK, B. (2007). Eğitim Psikolojisi. (Üçüncü Baskı). Ankara: Pegem A Yayıncılık.