Bu araştırma, ortaöğretim kurumlarında görev yapan öğretmenlerin ve 12’inci sınıfa devam eden öğrencilerin EBA’ya ilişkin görüşleri ve EBA’yı kullanma düzeylerini belirlemek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırma verileri araştırmacı tarafından geliştirilen “Öğretmenlerin Eğitim Bilişim Ağı’nı (EBA) Kullanım Amacı ve EBA Hakkındaki Görüşleri Anketi” ve “Öğrencilerin Eğitim Bilişim Ağı’nı (EBA) Kullanım Amacı ve EBA Hakkındaki Görüşleri Anketi” kullanılarak elde edilmiştir. Anketlerle elde edilen verilerin analiz edilmesi neticesinde aşağıdaki sonuçlara ulaşılmıştır.
Öğretmenlerin Eğitim Bilişim Ağına (EBA) ilişkin görüşleri;
1. Öğretmenlerin Eğitim Bilişim Ağı’nı (EBA) dersleri için yeni bir ders araç-gereci olarak gördükleri belirlenmiştir.
2. Öğretmenlerin Eğitim Bilişim Ağı (EBA) ile derslerinin verimli geçmesi konusunda katılıyorum ile kararsızım arasında kaldıkları belirlenmiştir. Bu durum EBA’daki içeriklerin bazı dersler için yetersizliğini düşündürebilir.
3. Öğretmenlerin, Eğitim Bilişim Ağının (EBA) öğrencilerin derslere yönelik tutumunu artırıp artırmadığı konusunda kararsızım ile katılıyorum arasında kaldıkları belirlenmiştir.
4. Öğretmenler, Eğitim Bilişim Ağı (EBA) sayesinde öğrencilerin derslere odaklanmasını kolaylaştırması konusunda kararsız kalmışlardır.
5. Öğretmenler, Eğitim Bilişim Ağındaki (EBA) öğrenme nesneleri/materyallerinin öğrenmeyi desteklediğine katıldıkları belirlenmiştir.
6. Öğretmenler, Eğitim Bilişim Ağının (EBA) öğretimde karşılaşılabilecek güçlükleri telafi etmede yardımcı olması konusunda kararsızım ile katılıyorum arasında kalmışlarıdır.
7. Öğretmenler, Eğitim Bilişim Ağı (EBA) motivasyonlarını artırıp artırmadığı konusunda kararsızım ile katılıyorum arasında kaldıkları belirlenmiştir.
8. Öğretmenlerin, Eğitim Bilişim Ağının (EBA) farklı öğrenme stillerine sahip (sözel, görsel, sayısal ve işitsel) hitap ettiğine katılıyorum dedikleri
9. Öğretmenlerin, Eğitim Bilişim Ağının (EBA) kullanım arayüzünün sade ve kullanılabilir olduğu konusunda kararsızım ile katılıyorum arasında oldukları belirlenmiştir.
10. Öğretmenlerin, Eğitim Bilişim Ağında (EBA) paylaşılan içeriklerin öğrenci seviyelerine uygun olduğu konusunda kararsızım ile katılıyorum arasında kaldıkları belirlenmiştir.
11. Öğretmenlerin, Eğitim Bilişim Ağının (EBA) ders müfredatına uygun olduğu konusunda kararsızım ile katılıyorum arasında kaldıkları belirlenmiştir.
12. Öğretmenlerin, Eğitim Bilişim Ağının (EBA) öğrencilerin YGS-LYS gibi sınav başarılarını olumlu etkilediği konusunda kararsızım ile katılıyorum arasında kaldıkları belirlenmiştir.
13. Öğretmenlerin, okulumuzdaki FATİH Projesi teknik alt yapısını EBA’yı kullanmak için yeterli bulunması konusunda kararsızım ile katılıyorum arasında kaldıkları belirlenmiştir.
14. Öğretmenlerin. Eğitim Bilişim Ağında (EBA) yer alan konu içeriklerin dersleri için yeterli bulunması konusunda kararsız kaldıkları belirlenmiştir.
Öğretmenlerin Eğitim Bilişim Ağını (EBA) kullanım amaçları;
1. Öğretmenlerin, içerik ile ilgili ihtiyaçlarını Eğitim Bilişim Ağında (EBA) yer alan görsel, işitsel ve yazılı kaynaklardan sağladıkları konusunda kararsız kaldıkları belirlenmiştir.
2. Öğretmenlerin, Eğitim Bilişim Ağındaki (EBA) video, animasyon ve diğer görsel materyalleri derslerinde kullandıkları konusunda kararsız kaldıkları belirlenmiştir.
3. Öğretmenlerin, Eğitim Bilişim Ağında (EBA) yer alan soruları derslerinin ölçme ve değerlendirme aşamalarında kullandıkları konusunda kararsız kaldıkları belirlenmiştir.
4. Öğretmenlerin, Eğitim Bilişim Ağında (EBA) güncel olaylar hakkındaki haberleri takip etmeleri konusunda kararsız kaldıkları belirlenmiştir.
5. Öğretmenlerin, Eğitim Bilişim Ağında (EBA) oluşturdukları içerikleri ve diğer kaynakları paylaşmaları konusunda kararsız kaldıkları belirlenmiştir.
6. Öğretmenlerin, derslerindeki deney uygulamalarında Eğitim Bilişim Ağında (EBA) bulunan deneylerden faydalandıkları konusunda kararsızım ile katılıyorum arasında kaldıkları belirlenmiştir.
7. Öğretmenlerin, öğrencileri araştırmalarında faydalanmaları için Eğitim Bilişim Ağına (EBA) yönlendirdikleri konusunda kararsızım ile katılıyorum arasında kaldıkları belirlenmiştir.
8. Öğretmenlerin, Eğitim Bilişim Ağında (EBA) diğer zümre öğretmenleriyle bilgi paylaşımında bulunmaları konusunda kararsız kaldıkları belirlenmiştir.
9. Öğretmenlerin, Eğitim Bilişim Ağından (EBA) buldukları ders materyalini kendi derslerine göre değiştirip güncelleyebilmeleri konusunda kararsızım ve katılıyorum arasında kaldıkları belirlenmiştir.
10. Öğretmenlerin, Eğitim Bilişim Ağındaki (EBA) içerik geliştirme araçlarını kullanarak ders içerikleri geliştirebilmeleri konusunda kararsız kaldıkları belirlenmiştir.
11. Öğretmenlerin, öğrencilerine Eğitim Bilişim Ağını (EBA) kullanmaları için rehberlik etmeleri konusunda kararsızım ile katılıyorum arasında kaldıkları belirlenmiştir.
Öğretmenlerin EBA’ya ilişkin görüş ve kullanım amaçlarının çeşitli değişkenler bakımından incelenmesine yönelik sonuçlara bakıldığında;
1. Kadın ve erkek öğretmenlerin EBA’ya ilişkin görüşleri arasında anlamlı bir fark olmazken, EBA’yı kullanmaya yönelik erkek öğretmenler lehine anlamlı bir farklılık olduğu belirlenmiştir.
2. Öğretmenlerin öğrenim durumunun, EBA’ya ilişkin görüşleri ve kullanmaya yönelik tutumları üzerinde anlamlı bir farka neden olduğu ve bu farkın yüksek lisans veya doktora yapmış öğretmenler lehine olduğu belirlenmiştir.
3. Evinde internet olan ve olmayan öğretmenlerin, EBA’ya ilişkin görüşleri arasında anlamlı bir fark olmazken, EBA’yı kullanmaya yönelik tutumları arasında evinde internet bağlantısı olan öğretmenler lehine anlamlı bir fark
4. Araştırmaya katılan öğretmenlerin, kıdem sürelerinin, EBA’ya ilişkin görüşlerinde anlamlı bir farka neden olduğu ve bu farkın 7 yıl ve üstü mesleki kıdeme sahip öğretmenler lehine olduğu belirlenmiştir. Ancak, öğretmenlerin kıdem sürelerinin, EBA’yı kullanım amaçlarında anlamlı bir farklılaşmaya neden olmadığı belirlenmiştir.
5. Araştırmaya katılan öğretmenlerin branşı göz önünde bulundurulduğunda sözel bilimler branşındaki öğretmenlerin EBA’ya ilişkin görüşlerinin diğer öğretmenlerden daha olumlu olduğu görülmüştür. Ancak, öğretmenlerin branşlarının EBA’yı kullanım amaçlarında anlamlı bir farklılaşmaya neden olmadığı belirlenmiştir.
Öğrencilerin Eğitim Bilişim Ağına (EBA) ilişkin görüşleri;
1. Öğrencilerin, Eğitim Bilişim Ağının (EBA) bilgiye ulaşım kaynağı olduğu konusunda kararsız oldukları belirlenmiştir.
2. Öğrencilerin, Eğitim Bilişim Ağının (EBA) derslere karşı motivasyonlarını artırdığı konusunda kararsız oldukları belirlenmiştir.
3. Öğrencilerin, Eğitim Bilişim Ağı (EBA) sayesinde derse odaklanmalarının kolaylaştığı konusunda kararsızım ile katılıyorum arasında kaldıkları belirlenmiştir.
4. Öğrencilerin, Eğitim Bilişim Ağındaki (EBA) öğrenme nesneleri/materyallerinin öğrenmelerinin desteklediği konusunda kararsız oldukları belirlenmiştir.
5. Öğrencilerin, dersleriyle ilgili konu ihtiyaçlarını Eğitim Bilişim Ağında (EBA) yer alan görsel, işitsel ve yazılı kaynaklardan sağladıkları konusunda kararsız oldukları belirlenmiştir.
6. Öğrencilerin, Eğitim Bilişim Ağının (EBA) motivasyonlarını artırdığı konusunda kararsız kaldıkları belirlenmiştir.
7. Öğrencilerin, Eğitim Bilişim Ağının (EBA) kullanım arayüzünü sade ve kullanılabilir bulmaları konusunda katılmıyorum ile kararsızım arasında kaldıkları belirlenmiştir.
8. Öğrencilerin, Eğitim Bilişim Ağında (EBA) paylaşılan içerikleri seviyelerine uygun buldukları konusunda kararsızım ile katılıyorum arasında kaldıkları belirlenmiştir.
9. Öğrencilerin, Eğitim Bilişim Ağının (EBA) ders müfredatına uygun olduğunu düşünmeleri noktasında kararsızım ile katılıyorum arasında kaldıkları belirlenmiştir.
10. Öğrencilerin, okulumuzdaki FTİH projesi teknik alt yapısını Eğitim Bilişim Ağını (EBA) kullanmak için yeterli bulmaları noktasında kararsız kaldıkları belirlenmiştir.
11. Öğrencilerin, ders içerikleri ile ilgili kaynakların tümüne Eğitim Bilişim Ağından (EBA) ulaşabilmeleri noktasında kararsız kaldıkları belirlenmiştir.
12. Öğrencilerin, öğretmenlerin Eğitim Bilişim Ağından (EBA) daha fazla yararlanmaları gerektiğini düşünmeleri noktasında kararsız oldukalrı belirlenmiştir.
Öğrencilerin Eğitim Bilişim Ağını (EBA) kullanım amaçları;
1. Öğrencilerin, Eğitim Bilişim Ağın’daki (EBA) video, animasyon ve diğer görsel materyalleri ders çalışırken kullandıkları konusunda kararsız kaldıkları belirlenmiştir.
2. Öğrencilerin, Eğitim Bilişim Ağın’daki (EBA) simülasyon (benzetim) uygulamalarını ders çalışırken kullandıkları konusunda katılmıyorum ile kararsızım arasında kaldıkları belirlenmiştir.
3. Öğrencilerin, güncel olaylar hakkındaki haberleri ve gelişmeleri Eğitim Bilişim Ağın’dan (EBA) takip etmeleri konusuna katılmadıkları belirlenmiştir.
4. Öğrencilerin, deney uygulamaları için Eğitim Bilişim Ağında (EBA) yer alan deneyleri incelemeleri konusunda katılmıyorum ile kararsızım arasında kaldıkları belirlenmiştir.
5. Öğrencilerin, Eğitim Bilişim Ağında (EBA) yer alan bilgileri arkadaşları ile paylaşmaları konusunda kararsız kaldıkları belirlenmiştir.
6. Öğrencilerin, Eğitim Bilişim Ağını (EBA) en çok zorlandıkları derslerde kullandıkları konusunda karasız kaldıkları belirlenmiştir.
Öğrencilerin EBA’ya ilişkin görüş ve kullanım amaçlarının çeşitli değişkenler
1. Kız ve erkek öğrencilerin EBA’ya ilişkin görüşleri arasında anlamlı bir fark bulunamamakla birlikte, EBA’yı kullanım amaçlarına yönelik değerlendirmeleri arasında erkek öğrenciler lehine anlamlı bir fark olduğu belirlenmiştir.
2. Aile gelirleri göz önünde bulundurulduğunda, öğrencilerin hem EBA’ya ilişkin görüşlerinde hem de EBA’yı kullanım amaçlarında anlamlı bir farklılık olduğu belirlenmiştir. Bu farklılık incelendiğinde 2001 TL ve üstü aile gelirine sahip öğrencilerin EBA’ya ilişkin görüşleri diğer öğrencilerden daha az olumludur.
Aynı zamanda bu öğrencilerin EBA’yı kullanım amaçları da diğer öğrencilerden daha düşüktür.
3. Evlerinde internet bağlantısı olma durumu incelendiğinde, öğrencilerin EBA’ya ilişkin görüşlerinde ve EBA’yı kullanım amaçlarında anlamlı bir farklılığın olduğu belirlenmiştir. Bu farklılık hem EBA hakkındaki görüşleri için hem de EBA’yı kullanım amaçlarına yönelik değerlendirmeleri için evinde internet bağlantısı olan öğrenciler lehine olduğu görülmüştür.
Bu sonuçlar doğrultusunda aşağıdaki önerilerde bulunulmuştur;
1. EBA içeriğinin, her tür ortaöğretim programı göz önünde bulundurularak ve yine bu ortaöğretim kurumlarının müfredat programları doğrultusunda zenginleştirilmesi gerekmektedir. Bu sayede her çeşit ortaöğretim kurumunda öğrenim gören öğrenciler ve eğitim veren öğretmenler EBA’dan daha çok faydalanabileceklerdir. Bunu sağlamak için öğretmenlerin ve öğrencilerin EBA’da paylaşım yapma konusunda bilgilendirilmesi gerekmektedir.
2. EBA içeriği, okullardaki tüm ders içeriklerini kapsayacak şekilde genişletilmeli, öğrencilere alternatif ders kaynağı olarak çekici hale getirilmelidir.
3. EBA içeriği aynı zamanda YGS-LYS gibi sınav başarılarını artıracak etkinlik ve uygulamaları da kapsayacak şekilde genişletilmelidir. Bu sayede öğrenciler EBA’yı kullanma konusunda olumlu bir tutum geliştirecek ve katılım düzeylerini artıracaktır.
4. EBA’nın etkin bir şekilde kullanılması konusunda teknik alt yapının önemi ön plana çıkmaktadır. Yetersiz alt yapının EBA’nın kullanımını olumsuz etkilediği bir gerçektir. Dolayısıyla okulların teknik alt yapıları iyileştirilmeli ve olası arızalara müdahale edebilecek teknik elemanlar görevlendirilmelidir.
5. Öğretmenlerin EBA hakkında olumlu tutum geliştirmeleri için EBA’nın sunduğu olanaklar hakkında bilgilendirilmesi gerekmektedir. Bu amaç doğrultusunda öğretmenlerin EBA’yı tanımalarına yönelik hizmetiçi eğitim programlarına gereksinim vardır. Hizmetiçi eğitim programlarına ek olarak öğretmenlere görev yaptıkları okulda kesintisiz destek hizmetlerin niteliği artırılarak devam edilmelidir.
6. EBA içeriği öğretimde karşılaşılabilecek güçlükleri gidermede öğretmenlere ışık tutacak şekilde geliştirilmelidir.
7. EBA’nın ders sürecinin farklı aşamalarında kullanılabilirliğinin artırılması gerekir. Öğretmen derse dikkat çekme aşamasında, ders işleme aşamasında ve değerlendirme sürecinde EBA’dan faydalanabilmelidir.
8. Eğitim seviyesi aratan öğretmenin eğitime yeni bir bakış açısı kazandıracağı düşünülürse, bunun birçok alan gibi eğitim teknolojilerine ve hatta EBA’ya olabilecek olumlu yansıması eğitim kalitesi için bir kazanç olacaktır. Dolayısıyla yalnızca EBA konusundaki iyileşmeyi sağlamak için değil, eğitim kalitesini daha da ileriye taşımak için öğretmenler mesleki eğitimlerini geliştirmeye teşvik edilmelidir.
9. Öğretmenlerin eğitsel faaliyetleri yalnızca okulda değil, evlerinde de inceleyebilmeleri gerekmektedir. Bu sayede EBA’da yer alan etkinlikleri değerlendirme fırsatı bulan öğretmenler derse de hazırlıklı gelme imkânı bulacaktır. Bu sebepten dolayı öğretmenlerin evlerinde de kullanabileceği internet erişimleri desteklenmeli ve kolaylıklar sağlanmalıdır.
10. Öğrenciler okuldaki öğrenmelerini pekiştirmeleri için okul dışı faaliyetlerinin büyük bir çoğunlukla evlerinde gerçekleştirdiği düşünüldüğünde öğrencilerin, evlerinde kullanabilecekleri internet erişiminin sağlanması kolaylaştırılması gerekmektedir.
11. Öğrenci ve öğretmenlerin EBA’da simulasyon, öğrenme nesnesi ve diğer materyalleri paylaşmaları ve EBA’ya e-içerikler eklemeleri için ödüllü faaliyetler düzenlenmelidir.
12. EBA’daki Fen ve sayısal gurubu derslerin içerikleri ile ilgili öğrenme nesneleri
13. Bundan sonraki yapılacak olan çalışmaların ilkokul veya ortaokul kurumlarında yapılması önerilebilir. Farklı değişkenler üzerine Eğitim Bilişim Ağı’nın etkilerini detaylı araştırabilmek için deneysel çalışmalar; EBA V Sınıf uygulaması, EBA Market ve EBA Arama Motoru gibi Eğitim Bilişim Ağı’nın yeni bileşenleri üzerine de araştırmalar yapılabilir.