Kişi
sayısı Min. Maks. Ort.
Standart
Sapma Min. Maks. Ort.
Standart Sapma Durarak uzun atlama ilk test (m) 14 1,81 2,35 2,19 ,13 1,80 2,50 2,14 ,17 Durarak uzun atlama son test (m) 14 2,10 2,55 2,31 ,12 1,68 2,51 2,12 ,20 Dikey Sıçrama Ilk test (cm) 14 23 42 34,28 4,68 28 41 34,71 4,12 Dikey Sıçrama son test (cm) 14 31 53 42,92 5,18 26 42 33,71 4,66 Sırt Kuvvet Ilk test (kg) 14 100,5 178 123,6 19,49 105,5 179,5 132,17 26,17 Sırt Kuvvet Son test (kg) 14 120 185 151,17 23,25 111 170 126,32 17,56 Bacak Kuvvet Ilk test (kg) 14 106,5 226 166,32 34,91 110,5 252 173,50 44,64 Bacak Kuvvet Son test (kg) 14 175 251 201,21 24,04 120 218 163,71 28,40 Mekik
Ilk test (adet) 14 33 41 36,78 2,69 27 42 35,21 4,72
Mekik
Son test (adet) 14 36 46 41,64 3,20 28 41 34,57 4,76
10 m Sprint Ilk test (dk) 14 1,80 1,90 1,85 ,07 1,76 1,89 1,82 ,09 10 m Sprint son test(dk) 14 1,64 1,84 1,74 ,14 1,77 2,07 1,92 ,21 30 m Sprint Ilk test(dk) 14 4,16 4,62 4,37 ,14 4,16 4,90 4,49 ,18 30 m Sprint son test(dk) 14 4,00 4,31 4,11 ,11 4,29 5,02 4,61 ,19 Çeviklik (T test) Ilk test (dk) 14 10,38 11,97 11,07 ,46 10,66 11,81 11,13 ,38 Ceviklik (T test) son test(dk) 14 10,01 10,85 10,39 ,28 10,65 11,91 11,35 ,44
Çalışmamız içerisinde yer alan kuvvet testlerinden bacak kuvvetini değerlendirmede yararlandığımız durarak uzun atlama sonuçları, çalışma grubu ilk test 2,19m, son test 2,31m, bacak kuvveti sonuçları ilk test 166,32kg, son test 201,21kg olarak ölçülmüştür. Aynı testler kontrol grubuna uygulanmış ve durarak uzun atlama sonuçları ilk test 2,14m, son test 2,12m, bacak kuvveti sonuçları ilk test 173,50kg, son test 163,71kg bulunmuştur.
37
Kuvvet özelliğini değerlendirmede kullandığımız sıçrama testi özellikler patlayıcı gücü yorumlamada önemli bir testtir. Dikey sıçrama testi sonuçlarına göre çalışma grubu ilk test 34,28cm, son test 42,92cm olarak tespit edilmiştir. Kontrol grubunun dikey sıçrama değerleri ise, ilk test 34,71cm, son test 33,71cm olarak tespit edilmiştir.
Sırt ve karın kasları kuvveti testleri, futbolcunun etkili şut çekebilmesi, ani yön değişikliklerinde vücudunu farklı yönlere aktarabilmesi ve hareket halindeyken dengesini sağlayabilmesi gibi özelliklerin yorumlanmasında önemli rol oynar. Çalışma grubu sırt kuvveti ilk test 123,60kg, son test 151,91kg, karın kuvveti ilk test 36,78, 41,64 olarak bulunmuştur. Aynı testler kontrol grubunda sırt kuvveti ilk test 132,17, son test 126,32, karın kuvveti ilk test 35,21, son test 34,57 olarak bulunmuştur.
Araştırmamızda sürat özelliğini değerlendirdiğimiz 10-30m sprint değerlerinin sonuçlarına göre çalışma grubunda 10m sprint ilk test 1,85dk, son test 1,74sn, 30m sprint ilk test 4,37sn, son test 4,11sn olarak bulunmuştur. Aynı testler kontrol grubunda 10m sprint ilk test 1,82sn, son test 1,92sn, 30m sprint ilk test 4,49sn, son test 4,61sn olarak bulunmuştur.
Araştırmamızda çeviklik özelliği T test ile değerlendirilmiştir. Buna göre çalışma grubunda çeviklik ilk test 11,07sn, son test 10,39sn tespit edilmişken, kontrol grubunda ise ilk test 11,13sn, son test 11,35sn olarak tespit edilmiştir.
38
Tablo 4.3: Çalışma ve Kontrol Grubu İlk ve Son Test Değerleri Arasındaki Anlamlılık İlişkisi Tablosu
Durarak uzun atlama İlk Test (metre) - Durarak uzun atlama Son Test (metre) Dikey Sıçrama İlk Test (cm) - Dikey Sıçrama Son Test (cm) Sırt Kuvvet İlk Test – Sirt Kuvvet Son Test Bacak Kuvvet İlk Test - Bacak Kuvvet Son Test Mekik İlk Test - Mekik Son Test 10 Metre Sprint İlk Test (dakika) - 10 Metre Sprint Son Test (dakika) 30 Metre Sprint İlk Test (dakika) - 30 Metre Sprint Son Test (dakika) Çeviklik (T test) İlk Test (dakika) - Çeviklik (T test) Son Test (dakika)
Z -3,298(a) -3,307(a) -3,296(a) -3,297(a) -3,321(a) -3,296(b) -3,296(b) -3,296(b)
Ç A L IŞ M A G R U B U P ,001 ,001 ,001 ,001 ,001 ,001 ,001 ,001
Z -,747(a) -1,139(a) -,377(a) -,973(a) -1,410(a) -1,350(b) -2,760(b) -1,915(b)
K O N T R O L G R U B U P ,455 ,255 ,706 ,330 ,159 ,177 ,006 ,055
Çalışma grubunda durarak uzun atlama, dikey sıçrama, sırt kuvvet, bacak kuvvet, mekik, 10m sprint, 30m sprint ve çeviklik testlerinin ilk ve son ölçüm değerleri arasında önemli ölçüde anlamlı bir farklılık bulunmuştur (p<0.01).
Kontrol grubunda durarak uzun atlama, dikey sıçrama, sırt kuvvet, bacak kuvvet, mekik, 10m sprint, 30m sprint ve çeviklik testlerinin ilk ve son ölçüm değerleri arasında anlamlı bir farklılık bulunmamıştır (p>0.05).
39
Tablo 4.4: Çalışma ve Kontrol Grubunun İlk ve Son Test Değerlerinin Tablosu Bağımsız Örneklem T
Testi t p sd
,888 ,383 26
Durarak uzun atlama
İlk Test ,888 ,383 24,47
3,013 ,006 26
Durarak uzun atlama
Son test 3,013 ,007 21,46
-,257 ,799 26
Dikey Sıçrama İlk
Test -,257 ,799 25,59
4,946 ,000 26
Dikey Sıçrama Son
Test 4,946 ,000 25,71
-,983 ,335 26
Sırt Kuvvet İlk Test
-,983 ,336 24,03
3,191 ,004 26
Sırt Kuvvet Son Test
3,191 ,004 24,19
-,474 ,640 26
Bacak Kuvvet İlk Test
-,474 ,640 24,57
3,771 ,001 26
Bacak Kuvvet Son
Test 3,771 ,001 25,31
1,081 ,290 26
Mekik İlk Test
1,081 ,292 20,64
4,608 ,000 26
Mekik Son Test
4,608 ,000 22,74
-,646 ,524 26
10 Metre Sprint İlk
Test -,646 ,524 25,90
-7,799 ,000 26
10 Metre Sprint Son
Test -7,799 ,000 19,30
-1,873 ,072 26
30 Metre Sprint İlk
Test -1,873 ,073 24,63
-8,263 ,000 26
30 Metre Sprint Son
Test -8,263 ,000 20,68
-,359 ,722 26
Çeviklik (T test)
İlk Test -,359 ,722 24,97
-6,825 ,000 26
Çeviklik (T test) Son
Test -6,825 ,000 21,87
Çalışma ve kontrol grubunun durarak uzun atlama, dikey sıçrama, sırt kuvveti, bacak kuvveti, mekik, 10m sprint, 30m sprint ve çeviklik testleri ilk ölçümleri arasında anlamlı bir farklılık bulunmamasına rağmen, son ölçümleri arasında önemli ölçüde anlamlı bir faklılık bulunmuştur (p<0.05).
40
5. TARTIŞMA VE SONUÇ
Günümüzün en popüler sporu olan futbola ilginin her geçen gün daha da artması, futbolla ilgilenen araştırmacıların performansı artırma çabalarını en üst düzeye çıkarmaktadır. Bu nedenle futbolcunun performansını etkileyen bütün faktörler en ince detayına kadar incelenmelidir.
Performansı geliştirmek için kompleks antrenman metodu birçok spor branşında olduğu gibi futbolda da uygulanmaktadır. Konsantrik kuvvet ve sürat antrenmanı sporcuların kuvvet, patlayıcı güç, sürat ve çevikliğin gelişimine etkisi araştırmalarda bildirilmektedir (11,12).
Bu çalışmada, Maltepe Spor Kulübünün 14-16 yaş grubu erkek futbolcularında, haftada 2 kez olmak üzere 8 haftalık kompleks antrenman programının patlayıcı güç, kuvvet, çeviklik ve sürat üzerindeki etkileri araştırılmıştır. Araştırmaya katılan 28 futbolcunun 14’ü çalışma, 14’ü kontrol grubundan oluşmaktadır. Çalışma ve kontrol gruplarındaki futbolcuların fiziki parametrelerinden vücut ağırlığı ve boy uzunluğu ortalama değerleri (çalışma grubu yaş ortalaması:15,07yıl, boy ortalaması: 172,85cm, kilo ortalaması:65,78kg, kontrol grubu futbolcuları yaş ortalaması: 15.21cm, boy ortalaması: 173,85cm kilo ortalaması:64,78kg) arasında istatistikî açıdan herhangi bir farklılık olmadığı tespit edilmiştir (p>0,05). Grupların demografik ölçümleri arasında önemli bir farklılık bulunmamaktadır. Bunda dolayı yaş, vücut ağırlığı ve boy uzunluğu değerlerinin, ölçülen diğer değişkenleri etkilemediği düşünülmektedir.
Grupların genel olarak ilk test sonuçları (çalışma grubu, durarak uzun atlama: 2,19cm, dikey sıçrama: 34,28cm, sırt kuvveti:123,60kg, bacak kuvveti:166,32kg, mekik:36,78 kez, 10m sprint:1,77sn, 30m sprint:4,37sn, t test:11,07sn), (kontrol grubu, durarak uzun atlama:2,14cm, dikey sıçrama:34,71cm, sırt kuvveti:132,76, bacak kuvveti: 173,50, mekik:35,21 kez, 10m sprint:1,79sn, 30m sprint:4,49sn, t test:11,13sn) ile son test sonuçları (çalışma grubu, durarak uzun atlama: 2,31cm, dikey sıçrama: 42,92cm, sırt kuvveti:151,17kg, bacak kuvveti:201,21kg, mekik:41,61 kez, 10m sprint:1,40sn, 30m sprint:4,11sn, t test:10,39sn), kontrol grubu, durarak uzun atlama:2,12cm, dikey sıçrama:33,71cm, sırt kuvveti:126,32kg, bacak kuvveti: 163,71kg, mekik:34,57 kez, 10m sprint:1,85sn, 30m sprint:4,61sn, t test:11,35sn) arasındaki ortalamalar değerlendirildiğinde; çalışma grubunun son
41
testlerinde önemli oranda artış olduğu gözükmektedir (p<0,05). Kontrol grubunda ise, önemli bir farklılık gözükmemektedir (p>0,05).
Çalışma ve kontrol gruplarının ilk testleri arasındaki ilişkiye baktığımızda, hiçbirinde anlamlı bir farklılık gözükmemektedir. Bunun futbolcuların demografik ve kuvvet, patlayıcı güç, çeviklik ve sürat özelliklerinin aynı seviyede olmasından kaynaklandığı düşünülmektedir. Çalışma ve kontrol gruplarının son testleri arasındaki ilişkiye baktığımızda ise, durarak uzun atlama hariç anlamlı faklılıklar gözükmektedir (p<0,05).
İyi bir sıçrama için sadece bacak kaslarındaki kuvvet yetmez. Kuvveti süratle birleştirerek patlayıcı güç üretmek gerekir. Bu gücü sağlayan en iyi çalışmalardan biri de dikey sıçrama çalışmalarıdır. Dikey sıçramalar bacağın patlayıcı gücünü ölçmeyi test eden değerlendirme yöntemlerindendir. Futbolda özellikle defans ve hücum oyuncuları maç içerisinde birçok kez kafa topuna çıkar. Savunma oyuncuları havadan gelen topları rakibine kaptırmamak için bu hareketi gerçekleştirirken, hücum oyuncuları da gelen topa yükselip rakip kaleye gol atmaya çalışır. Futbolcunun dikey sıçramadaki patlayıcı gücünün en üst seviyede olması onu daima rakip oyuncudan bir adım önde yapar.
Araştırmaya katılan çalışma grubu futbolcularının dikey sıçrama değerleri (ilk test:34,28cm, son test:42,92cm) arasında anlamlı bir farklılık tespit edilmiş, %25 oranında bir gelişme sağlanmıştır. Kontrol grubu değerleri (ilk test:34,71cm, son test:33,71cm) arasında ise gerileme gözükmektedir.
Cicioglu, 8 hafta boyunca pliometrik antrenman yaptırdığı 14-15 yas grubu erkek sporcuların dikey sıçrama değerlerini istatistiksel açıdan değerli bulup antrenman öncesi 37.94cm antrenman sonrası 46.25cm olarak tespit etmiştir (18). Hoffmann ve arkadaşları, kolejde okuyan 20 futbolcuya uyguladıkları 15 haftalık kuvvet antrenman programı sonunda futbolcuların dikey sıçramasında %15’lik bir gelişim kaydetmiştir(45). Duke ve arkadaşı, yaş ortalamaları 15.9 olan 27 erkek futbolcuya yaptırdığı 6 haftalık bir antrenman programı sonunda kuvvet antrenmanlarının dikey sıçramayı %3, pliometrik antrenmanların ise, %11 oranında geliştirdiğini tespit etmiştir(23). Hedrick ve Anderson, yaptıkları çalışmada kuvvet ve dikey sıçrama arasında pozitif bir ilişki tespit etmiştir fakat pliometrik egzersizlerin dikey sıçramayı daha fazla geliştirdiği görüşüne de katılmaktadır(42). Brown ve arkadaşları, yaş ortalamaları 15 olan 26 erkek öğrenciye 12 hafta süreyle
42
uyguladıkları pliometrik antrenman sonunda dikey sıçrama değerlerini ön test: 59.0cm, son test sonucu ise 66.3cm olarak saptamışlardır (12). Paradis, 32 genç futbolcu üzerinde (19 çalışma, 13 kontrol) yaptığı araştırmaya göre çalışma grubu dikey sıçrama ilk test 33,76cm, son test 41,25cm, kontrol grubu ilk test 34,19cm, son test 34,98cm bulmuştur. Çalışma grubunda %20’lik bir gelişme sağlanmışken kontrol grubunda ise herhangi bir değişikliğe rastlanmamaktadır. Savucu, yaş ortalaması 15,85 olan 36 kişiyi pliometrik antrenman, basketbol ve sedanter olmak üzere 3 gruba ayırmıştır. Yaptırdığı antrenmanlar sonunda pliometrik antrenman grubu sporcularının dikey sıçrama performansında anlamlı farklılık bulmuştur (69). Hindistan ve arkadaşları, 14-16 yaşlarındaki 49 liseli sporcu üzerinde yapmış oldukları çalışmada dikey sıçramada 1. ve 2. ölçüm arasında %13.70’lik bir gelişim tespit etmiştir. Kontrol grubunda ise, herhangi bir gelişime rastlamamıştır(44).
Tüm bu çalışmalardan da anlaşılacağı üzere çalışma grubundaki sporcular önemli derecede gelişimler elde ederken, kontrol grubundakiler ise pozitif yönde gelişim elde edemiyorlar. Yapılan çalışmalar, pliometrik ve tarzı antrenmanların, sporcuların dikey sıçrama becerisini geliştirmede en etkili yöntem olduğunu düşünmemizi sağlamaktadır. Kompleks antrenman da, konsantrik kuvvet ve sürat çalışmalarının kombinasyonundan oluştuğu için dikey sıçramayı artırmada ve nöromüsküler sistemi uyarmada etkili bir yöntemdir. Birçok araştırma kompleks antrenmanın dikey sıçramada olumlu değişiklik yaptığını göstermektedir (12, 25, 56).
Araştırmamıza katılan çalışma grubu futbolcularının durarak uzun atlama değerleri (ilk test:2,19cm, son test:2,32cm) arasında önemli derecede anlamlı farlılık tespit edilmişken, kontrol grubu futbolcularının durarak uzun atlama değerleri (ilk test:2,14cm, son test:2,12cm) arasında anlamlı bir farklılığa rastlanmamıştır.
Savucu, yaptırdığı antrenmanlar sonucunda pliometrik antrenman grubu sporcularının durarak uzun atlama değerleri arasında 3cm’lik bir gelişme kaydetmiştir. Göllü, çalışmasında yaşları 14-16 olan 24 erkek basketbol oyuncusu 2 aylık sadece pliometrik antrenman yapan erkek sporcu grubunda (6 kişi) antrenman sonrası alınan grup içi durarak uzun atlama değerlerinde artış kaydetmiştir. Antrenman öncesi 1,76m atlayan sporcular antrenmanların sonunda yapılan testte 1.90m atlamış olup %7.91’lik bir gelişim sergilemişlerdir. Bu değerler antrenman öncesine göre istatistiksel açıdan anlamlı bulundu(17). Cicioglu, 14-15 yas grubu
43
erkek sporculara uyguladığı 8 haftalık pliometrik antrenman sonucunda durarak uzun atlama değerini antrenman öncesi 2.03m, 8 haftalık antrenman sonrasında ise 2.11m olarak istatistiksel açıdan anlamlı bulmuştur(18). Onay, maksimal ve artan yüklenmeye dayalı kuvvet antrenman metodlarının dikey ve durarak uzun atlama performansı geliştirdiğini belirtmiştir (65). Hindistan ve arkadaşları, 14-16 yaşlarında 49 liseli erkek sporcu üzerinde yapmış oldukları çalışmada durarak uzun atlama 1. ve 2. ölçüm değerleri arasında %14.82’lik bir gelişim tespit etmiştir. Kontrol grubunda ise anlamlı bir farklılığa rastlamamıştır(25). Gür, yaptığı çalışmada yaşları 17 olan 34 sporcunun durarak uzun atlamasını ilk test 2,21m, son test 2,30m, kontrol grubu ilk test 1,95m son test 1,97m bulmuştur. Çalışma grubunda anlamlı farklılık tespit etmişken kontrol grubunda anlamlı bir farklılığa rastlamamıştır(28).
Çıkan sonuçlar ışığında kuvvet ve pliometrik antrenmanların dikey ve durarak uzun atlamaları önemli ölçüde geliştirdiğini söyleyebiliriz. (35,42,75).
Bacak kasları futbolda sıçramak, topa kafa ile vurmak, hızlı harekete geçmek ve aniden yön değiştirebilmek için önemli bir faktördür ve patlayıcı kuvvet olarak kullanılır(84). Bacak kasları kuvvetli olduğu takdirde eksantrik ve konsantrik kasılma hızlı olacaktır. Bu da futbolcunun patlayıcı gücünü artıracak ve performansına önemli ölçüde katkıda bulunacaktır. Aynı şekilde sırt kasları da özellikle futbolcunun üst ekstremitesinin ani yön değiştirmelere hızlı reaksiyon vermesinde ve hareketlere uyum sağlarken vücudun dengesini sağlaması açısından geliştirilmesi gerekir.
Yaptığımız çalışmada çalışma grubu futbolcularının bacak kuvveti testi değerleri (ilk test:166,32kg, son test:201,21kg) arasında önemli ölçüde anlamlı bir farklılık bulunmuşken, kontrol grubu değerleri (ilk test:173,50kg, son test:163,71kg) arasında gerileme tespit edilmiştir.
Savucu, yaptırdığı antrenmanlar sonunda çalışma grubu sporcularının bacak kasları kuvvetinde önemli ölçüde anlamlı farklılık bulmuştur. Gür, yaptığı çalışmada 34 sporcunun bacak kuvvetini ilk test 112,32kg, antrenman sonrası test 124,29kg, kontrol grubu ilk test 100,97kg, son test 101,65kg olarak bulmuştur. Çalışma grubu ilk ve son test arasındaki değerlerde önemli derecede anlamlı farklılık bulmuştur(28). Yaptığımız çalışmada çalışma grubu futbolcularının sırt kuvveti değerleri (ilk test:123,60kg, son test:151,91kg) arasında önemli derecede anlamlı bir farklılık tespit
44
edilmişken kontrol grubu değerleri (ilk test: 132,17kg, son test:126,32kg) arasında anlamlı bir farklılık bulunamamıştır.
Harbili ve arkadaşları, 17 genç erkek sporcunun üzerinde yaptığı çalışmada sırt ve bacak kuvveti ilk ve son ölçümü arasında anlamlı farklılıklar tespit etmişlerdir. Sırt kuvvetinde %7,5, bacak kuvvetinde ise %13 oranında bir gelişme sağlanmıştır.(41).
Çalışmamızda çalışma grubu futbolcuların mekik değerleri (ilk test:36,78kez, son test:41,64kez) arasında anlamlı bir farklılık bulmuşken, kontrol grubu değerleri (ilk test:35,21kez, son test:34,57kez) arasında anlamlı bir farklılık bulunamamıştır.
Uğraş ve arkadaşının genç erkek, futbolcular üzerinde yaptığı çalışmada 10 haftalık antrenman sonunda mekik performansında anlamlı farklılık bulmuştur(4). Ateş ve arkadaşı, 24 genç erkek futbolcu üzerinde yaptığı araştırmada antrenman grubunun mekik ilk ve son test değerleri arasında anlamlı farklılıklar bulmuşken kontrol grubunda anlamlı bir farklılık tespit edememiştir(80). Faigenbaum ve arkadaşları, adölesan dönemindeki 27 sporcuya yaptırılan kuvvet ve pliometrik antrenmanlarda kuvvet değerlerinin gelişimine bağlı olarak anlamlı farklılık çıkmıştır(30). Tüm bu yapılan araştırmalardaki çıkan değerler araştırmamızı destekler niteliktedir.
Futbolda kuvvet çalışmaları antrenman programlarında önemli bir yere sahiptir. Futbolcuların ani sprintlerinde, sıçramalarda, kafa vuruşuna çıkarken, çalım atarken, ikili mücadelelerde sporcuların kuvvete daima ihtiyacı vardır. Ayrıca iyi geliştirilmiş kuvvet sık sık yaralanma riskini önler.
Futbol için yetenekli oyuncular aranırken aranılan önemli özelliklerinden biri de sürattir. Futbolda sonucu etkileyen birçok olayın yüksek şiddetteki bir sprint anında ya da sonrasında ortaya çıktığı ifade edilebilir (27).
Göllü, sporculara 2 aylık kuvvet ve pliometrik antrenman yaptırdıktan sonra 30m sürat testleri arasında önemli ölçüde anlamlı farklılık bulmuştur. Sürat değerlerini (ilk test:3,85sn, son test:3,71sn) %3,63 oranında arttığını tespit etmiştir (36). Öztin, 15-16 yas grubu sporculara 8 hafta uygulanan çabuk kuvvet ve pliometrik antrenmanlarda 30m sürat koşusunda antrenman öncesi 3.99sn antrenman sonrası 3.73sn tespit ederek istatistiksel açıdan anlamlı bulmuştur(67). Thomas ve arkadaşları, gençlik dönemindeki 12 futbolcuya yaptıkları çalışmada sporcuların 10m sprint testinde çalışma grubunda gerileme tespit etmiştir. Mouelhi ve arkadaşları,
15-45
16 yaşlarındaki 13 sporcuya yaptıkları çalışmada 30m sprintte önemli derecede anlamlılık bulmuştur. Kuvvetli ve ark., 20 futbolcu üzerinde yapmış olduğu araştırmada, MKE Ankaragücü, Ankara Demirspor ve PTT Spor kulüplerinin 14 – 16 yaş B genç takımlarının 10 ve 30 m. sprint dereceleri incelenmiş ve MKE Ankaragücü kulübünün 10 m.’yi ortalama olarak 1.72sn ve 30 m.’yi ortalama olarak 4.34sn, Ankara Demirspor kulübünün 10 m.’yi ortalama olarak 1.59sn ve 30 m.’yi ortalama olarak 4.10sn, PTT Spor kulübünün 10 m.’yi ortalama olarak 1.73sn ve 30 m.’yi ortalama olarak 4.36sn’de koştuğu tespit edilmiştir (53). Üç kulüp futbolcularının yapılan değerlendirmede sürat testleri arasında önemli ölçüde anlamlı bir fark saptanmıştır. Bizim çalışmamızda ise, futbolcular antrenman öncesi testte;10m’yi 1,77sn’de, 30m’yi 4,37sn’de koşarken 8 haftalık antrenman sonrasındaki testte, 10m’yi 1,40sn’de, 30m’yi 4,11sn koşmaktadır. Çalışmamızdaki grubun antrenman öncesi test değerleri diğer çalışmalardaki değerlerle birbirine çok yakın iken antrenman sonrasındaki değerlerimiz ile diğer çalışmalardaki değerler arasında anlamlı bir farklılık gözükmektedir. Bu olumlu farklılık yaptırdığımız antrenmanın futbola katkı sağladığını göstermektedir.
Christou ve arkadaşları, adölesan dönemindeki 18 futbolcu üzerinde yaptıkları araştırmaya göre, kuvvet antrenmanlarının 10m ve 30m sprint zamanını olumlu yönde geliştiremediğini tespit etmişlerdir. Sonuçlara göre kuvvet antrenmanı tek başına sprint zamanını geliştirmeye yetmemiştir. Kuvvet ve sprint antrenmanlarının beraber yaptırıldığı taktirde sürat gelişimine katkı sağlayacağını düşünmektedirler (15).
Çalışmamızda çalışma grubu futbolcuların çeviklik testi değerleri (ilk test:11,07sn, son test:10,39sn) arasında önemli derecede anlamlı bir ilişki bulmuşken, kontrol grubu değerleri (ilk test:11,13sn, son test:11,35sn) arasında anlamlı bir ilişki bulunamamıştır.
Paradis, gençlik çağındaki 32 sporcu üzerinde (19 çalışma, 13 kontrol) yaptığı araştırmaya göre çalışma grubu t testi ilk test 9,63sn iken, son test 9,19sn, kontrol grubu ilk test 9,51sn iken son test 9,53sn dir. Çalışma grubu ilk ve son test arasında önemli ölçüde artış tespit etmiştir(69). Pauole ve arkadaşları, T testini sürat, kuvvet ve güç kombinasyonlarının gelişimini takip etmek için iyi bir yöntem olduğunu beyan etmişlerdir (68).
46 Sonuç olarak;
1. Çalışma ve kontrol gruplarının kuvvet, patlayıcı güç, sürat ve çeviklik özellikleri ilk testleri arasında anlamlı bir farklılık bulunmamıştır fakat son testleri arasında anlamlı farklılıklar bulunmuştur. İki grubunda kompleks antrenman yapmadıkları için ilk testleri arasında anlamlı bir ilişki bulunmadığı söylenebilir. Çalışma grubuna kompleks antrenman uygulanması kuvvet, patlayıcı güç, sürat ve çeviklik özelliklerine olumlu yansımış ve son testler arasında anlamlı farklılık bulunmuştur.
2. Çalışma grubunun durarak uzun atlama değerleri arasında %5’lik artış bulunurken, kontrol grubunda ise, -0,94’lük bir gelişim bulunmuştur.
3. Çalışma grubunun dikey sıçrama değerleri arasında %15’lik bir gelişim bulunurken, kontrol grubunda ise, hiçbir gelişme olmamıştır.
4. Çalışma grubunun sırt kuvveti değerleri arasında %22’lik bir gelişim bulunurken, kontrol grubunda ise,-%4’lük bir gelişim bulunmuştur.
5. Çalışma grubunun bacak kuvveti değerleri arasında %20’lik bir gelişme bulunurken, kontrol grubunda ise, -%6’lık bir gelişim bulunmuştur.
6. Çalışma grubunun mekik değerleri arasında %13’lük bir gelişim bulunurken, kontrol grubunda ise -%1’lik bir gelişim bulunmuştur.
7. Çalışma grubunun 10m sprint değerleri arasında %9’luk bir gelişim bulunurken, kontrol grubunda ise, -%3’lük bir gelişim bulunmuştur.
8. Çalışma grubunun 30m sprint değerleri arasında %6’lık bir gelişim bulunurken, kontrol grubunda ise, -%2’lik bir gelişim bulunmuştur.
9. Çalışma grubunun T testi değerleri arasında %6’lık bir gelişim bulunurken, kontrol grubunda ise, -%1’lik bir gelişim bulunmuştur.
10.Sıçrama becerisi kombine bir yetenektir. Bacak kaslarının patlayıcı gücüne, sıçramaya katılan kasların esnekliğine ve sıçrama tekniğine bağlıdır. Uyguladığımız kuvvet ve pliometrik antrenmanları, sıçrama kuvvetini geliştirmekte ve futbolda performansı olumlu yönde etkilediğini göstermektedir(9,18,16).
47
11.Yapılan araştırmalarda konsantrik kuvvet ve sürat antrenmanların sürati geliştirdiği tespit edilmiştir(3). Yaptığımız çalışmada önemli oranda artış bulunmuştur. Çalışma grubundaki bu artışın yaptırılan antrenmanların etkisinden kaynaklandığı düşünülmektedir.
12.Kuvvet, patlayıcı güç, sürat ve çeviklik özellikleri futbolun gereklerini yerine getirmede önemli bir role sahiptir. İkili mücadeleler, ani sıçramalar, şut çekme, ani yön değiştirmeler, kısa mesafeli sprintlerin en üst düzeyde olabilmesi için yukarıda saydığımız biomotor özellikleri geliştiren antrenmanların yaptırılması gerekir. Kompleks antrenman metodunun biomotor özellikleri geliştirdiği, yaptığımız testler sonucu ispatlanmıştır. 13.Çalışma ve kontrol grubunun ilk ve son testleri arasındaki değerlerin önemli
oranda anlamlı çıkmasında kuvvet ve pliometrik antrenmanların