Türkiye’deki Kalkınma Ajanslarının Teşkilat Yapısı

5449 sayılı Kalkınma Ajanslarının Kuruluşu, Koordinasyonu ve Görevleri Hakkında Kanun 7’inci maddesi uyarınca ajansın teşkilat yapısı aşağıdaki gibidir:

 Kalkınma Kurulu.  Yönetim Kurulu.  Genel Sekreterlik.  Yatırım Destek Ofisleri.

2.2.4.1. Kalkınma Kurulu

Kalkınma Ajansları Kanunu 8’inci maddede yer verilen kalkınma kurulu, ajansın danışma organıdır. Bölgesel gelişme hedefine yönelik olarak; bölgedeki kamu kurum ve kuruluşları, özel sektör, STK, üniversiteler ve yerel yönetim temsilcilerinden oluşmaktadır. Bu temsilcilerin görev süresi ve diğer hususlar kuruluş kararnamesi ile belirlenir. Kalkınma kurulu, ajansın kapsadığı illerin dengeli dağılımını sağlamak şartıyla en fazla 100 üyeden oluşur. Kalkınma kurulu, yapacağı ilk toplantıda kendi üyeleri arasından bir Başkan ve bir Başkan Vekili seçer. Başkan

76

ve Başkan Vekilinin görev süresi iki yıldır. Kalkınma kurulu, Kurul Başkanının daveti üzerine yılda en az iki defa toplanır. Kalkınma kurulu, üye tam sayısının yarıdan bir fazlası ile toplanır, katılanların çoğunluğu ile karar alır. Toplantı yetersayısı sağlanamayan hallerde 15 günü aşmayacak şekilde yeni toplantı tarihi Başkan tarafından belirlenir ve bu toplantıda toplantı yetersayısı aranmaz (KAKKGHK, 2006: M/8).

5449 sayılı Kanunun 9’uncu maddesine göre Kalkınma Kurulunun görev ve yetkileri şunlardır:

 Yönetim kurulu üyelerini seçmek,

 Faaliyet ve iç denetim raporlarını görüşmek, değerlendirmek ve gerekli görülmesi halinde yönetim kuruluna önerilerde bulunmak,

 Bölgenin potansiyelini harekete geçirmeye, sorunların çözümüne ve bölgenin tanıtımının yapılmasına yönetim kurulu ile birlikte karar vermek,

 Yapılan toplantılarda elde edilen sonuçları raporlamak ve bu raporları başta Kalkınma Bakanlığı olmak üzere ilgili kurum ve/veya kuruluşlara bildirmek (KAKKGHK, 2006: M/9).

2.2.4.2. Yönetim Kurulu

Kalkınma Ajansları Kanunu 10’uncu maddede yer verilen yönetim kurulu, ajansın karar organıdır. Yönetim kurulunun nasıl seçileceği kanunun ilgili maddesinde detaylı olarak açıklanmıştır. Kısacası tek ilden oluşan bölgelerde yönetim kurulu üyeleri kalkınma kurulu tarafından seçilmektedir. Bu üyelerin görev süresi 2 yıl olup herhangi bir nedenle boşalan koltuğa kalan sürelere göre yedek üyelerde atanır. Birden fazla ilden oluşan bölgelerde ise, kamu kurumu, STK’ları ve diğer kurum ve/veya kuruluşlardan seçilen kişiler oluşturmaktadır. Bu bölgelerde yönetim kurulu başkanlığını merkez ilin valisi yürütür, devam eden yıllarda diğer il valileri yönetim kurulu başkanlık görevini sürdürür. Yönetim kurulu başkanının görev süresi 1 yıldır (KAKKGHK, 2006: M/10).

5449 sayılı Kanunun 11’inci maddesine göre Yönetim Kurulunun görev ve yetkileri şunlardır:

 Ajansın hazırlamış olduğu yıllık çalışma programını kurulda görüşerek kabul etmek ve Kalkınma Bakanlığının onayına sunmak.

77

 Yıllık bütçeyi kurulda görüşerek kabul etmek, yıl içerisinde gerekli görülmesi halinde düzeltmek ve son gelişmeleri Kalkınma Bakanlığına bildirmek.  Ajansın kesinleşen malî raporunu ve bütçe sonuçlarını onaylamak.

 İhtiyaçlar doğrultusunda taşınır/taşınmaz mal alımını, satışı ve kiraya verilmesi gibi işlemlerin yapılmasına karar vermek. Aynı zamanda ajansın hizmet alımlarına da karar vermek.

 Yıllık faaliyet raporlarını ve ara faaliyet raporlarını Kalkınma Bakanlığına bildirmek.

 Genel sekreteri belirleyip Kalkınma Bakanlığının onayına sunmak.

 Genel sekreter tarafından belirlenen program, proje ve faaliyetlerin desteklenmesine ilişkin teklifler ile kişi ve kuruluşlara yapılacak yardımları onaylamak.

 Ajansa yapılacak bağış ve hibeleri kabul etmek.

 Ajans personelinin işe alınması ve işine son verilmesine karar vermek.  Çalışma birimleri arasındaki iş birliğini sağlamak.

 Ajans tarafından sağlanacak proje teklif çağrılarının öncelik alanı dikkate alınarak destek konusunu belirleyerek Kalkınma Bakanlığının onayına sunmak.

 Açılan proje teklif çağrısı ve doğrudan faaliyet desteği programlarında destek almaya hak kazanan proje listesini ve bütçelerini onaylamak. Yönetim kurulu gerekli gördüğü hallerde yukarıda sayılan yetkilerinden bir kısmını, sınırlarını açıkça belirlemek şartıyla genel sekretere devredebilir (KAKKGHK, 2006: M/11).

2.2.4.3. Genel Sekreterlik

Kalkınma Ajansları Kanunu 12’inci maddesinde yer verilen Genel Sekreterlik, ajansın icra organıdır. Genel sekreterliğin ve yatırım destek ofislerinin en üst amiri genel sekreterdir. Genel sekreter, yönetim kurulunu teklifi Kalkınma Bakanlığı’nın onayı ile seçilir. Genel sekreter yönetim kuruluna karşı sorumludur (KAKKGHK, 2006: M/12).

5449 sayılı Kanunun 14’üncü maddesine göre Genel Sekreterlerin görev ve yetkileri şunlardır:

78

 Ajansın yıllık bütçesini ve çalışma raporlarını hazırlatmak ve yönetim kuruluna sunmak.

 Yıllık faaliyet raporlarını ve ara faaliyet raporlarını yönetim kuruluna sunmak.

 Ajans gelirlerini toplamak.

 Yönetim kurulu kararı ile harcamaları gerçekleştirmek.

 Yönetim kurulu tarafından belirlenen sınırlar içinde, taşıt (hariç) taşınır malların alımına, satımına, kiralanmasına karar vermek.

 Yönetim kurulunun belirlediği hizmet alımına karar vermek.

 Bölgedeki kişi, kurum ve kuruluşların proje yaratma ve uygulama kapasitesini geliştirici faaliyetlerde bulunmak. Bu kurumlara belirli aralıklar ile eğitimler vererek proje yaratma sürecini desteklemek.

 Özel kesim, STK ve yerel yönetimlerin proje ve faaliyet tekliflerini değerlendirerek malî destek sağlamak üzere yönetim kuruluna öneri götürmek.

 Destek almaya hak kazanan projeleri belirli aralıklarla denetlemek ve çalışma sonuçlarını raporlamak.

 Bölgesel kalkınmayı sağlamak için başta yerel ajanslar olanak üzere uluslararası ajanslar ile işbirliği içerisinde çalışmak ve ortak projeler geliştirmek.

 Yerel yönetimlerin çalışmalarını desteklemek ve danışmanlık hizmeti vermek.

 Ajans personeli hakkında performans değerlendirmesi yapmak

 Yeni personel istihdamı ve hâlihazırda çalışan personelin işine son verilmesi hususunda yönetim kuruluna teklif vermek.

 Ajansı temsilen, bölgesel gelişme ile ilgili ulusal ve uluslararası toplantılara, konferanslara, seminerlere vb. katılmak ve yurt dışı temaslarda bulunmak.  Ajansın görev alanına giren işleri diğer birimler vasıtasıyla yürütülürken

süreci yönetmek, koordine etmek.

 Yönetim kurulunun devrettiği yetkileri kullanmak (KAKKGHK, 2006: M/14).

79

2.2.4.4. Yatırım Destek Ofisleri

Kalkınma Ajansları Kanunu 15’inci maddesinde yer verilen Yatırım Destek Ofisleri, bölgeye yatırımcı çekmek ve işlemlerini tek elden takip etmek amacıyla kurulmuştur. Bölge illerinde, yönetim kurulu kararı ile biri koordinatör olmak üzere, en çok 5 uzmandan oluşan yatırım destek ofisleri teşkil edilir. Yatırım destek ofislerinde çalışan uzman personel sayısı, bölge ve ilin ihtiyaçlarına cevap veremez hale geldiği takdirde bu sayı, yönetim kurulu kararı ve Kalkınma Bakanlığı onayı ile artırılabilir. Yatırım destek ofisleri görevleri ile ilgili olarak genel sekreterliğe karşı sorumludur. Yatırım destek ofislerinde yatırımcılara sunulan hizmetler tamamen ücretsizdir (KAKKGHK, 2006: M/15).

5449 sayılı Kanunun 16’ıncı maddesine Yatırım destek ofislerinin görev ve yetkileri şunlardır:

 Bulundukları bölgeye yatırım yapacak yatırımcıların kamu kurum ve kuruluşların yetki alanındaki izin ve ruhsat işlemleri ile diğer idarî iş ve işlemlerini tek elden koordine etmek.

 Bölgeye yapılacak olan yatırımları izlemek ve danışmanlık hizmeti vermek.  Bölgenin içinde bulunduğu sosyal, kültürel ve ekonomik değerlerinin

yatırımcılara bildirilmesini sağlamak ve atıl kalmış alanlara yatırımları yönlendirmek.

 Ulusal ve uluslararası mali destekler konusunda yatırımcılara ön ayak olmak.  Bölgenin ulusal ve uluslararası düzeyde tanıtımını yapmak.

 Başvuruda bulunacak olan kişilere ilgili mevzuattaki başvuru koşulları ve istenen belgeler doğrultusunda yatırımcı olmak, bilgi vermek ve yol göstermek.

 Yapılan tüm işlemlerin valiliğe ve genel sekreterliğe bilgisini vermek (KAKKGHK, 2006: M/16).

80