Türkçe Öğretim Programının Öğeleri

7.1.2.1. Öğrenme Alanları, Kazanımlar ve Beceriler Öğrenme Alanları

Programda öğrenme alanları “Sözlü ĠletiĢim”, “Okuma” ve “Yazma” olmak üzere üç ana baĢlık altında düzenlenmiĢ ve birinci sınıftan sekizinci sınıfa kadar bir bütün olarak düĢünülmüĢtür.Ayrıca bu üç öğrenme alanındaki kazanımlarla farklıtürlerden metinler üzerinde çalıĢmalar yaparak anlama, anlamlandırma, değerlendirme vesentezleme becerilerini geliĢtirmeyi amaçlamıĢtır.

Şekil 5. Türkçe Dersi Öğretim Programının Öğrenme Alanları

Öğrenme Alanı Sözlü ĠletiĢim Yazma Okuma

46

Sözlü ĠletiĢim

Programda, konuĢmabecerisinin geliĢtirilmesiyle; öğrencilerin, Türkçenin estetik zevkine vararak ve zengin sözvarlığından faydalanarak kendilerini doğru ve rahat ifade edebilmeleri, sosyal hayattakarĢılaĢacakları sorunları konuĢarak çözebilmeleri, yorumlayıp değerlendirebilmeleriamaçlanmıĢtır. KonuĢma ve dinleme becerileri sözlü iletiĢim öğrenme alanı içinde iĢlenmiĢtir.

Sözlü iletiĢim öğrenme alanında kazanımların iĢleniĢinde öğretmenin yönlendirme vedesteği ile dördüncü sınıfta gerektiğinde tekrar dinleme, beyin fırtınası, 5N1K, empatikurma, hikâyeleĢtirme, bilmediği kelimeleri sorma, görsellerden yararlanma, not alma,sonucu tahmin etme gibi yöntem teknik ve stratejiler kullanılabilir.

Okuma

Programda okuma öğrenme alanıyla öğrencilerin yazılı metinleri doğru, akıcı bir Ģekilde okuyabilmeleri, okuduklarını değerlendirip dönemin zihniyetini, kültürel, ekonomik, sanatsal, siyasi, ahlaki vb. değerleri nasıl yansıttığının farkında olarak okumayı bir alıĢkanlık hâline getirmeleri amaçlanmıĢtır.Okuma öğrenme alanındakikazanımlar anlama, akıcı okuma ve söz varlığı olmak üzere üç alt grupta yapılandırılmıĢtır.

Yazma

Türkçe Dersi Öğretim Programı’nda yazma becerisinin geliĢtirilmesiyle; öğrencilerinduygu, düĢünce, hayal, tasarı ve izlenimleri ile bir konuda görüĢlerini ve tezlerini dilinimkânlarından yararlanarak yazılı anlatım kurallarına uygun Ģekilde anlatmaları, yazmayıkendini ifade etmede bir alıĢkanlığa dönüĢtürmeleri ve yazma yeteneği olanların bubecerilerini geliĢtirmeleri amaçlanmıĢtır.

Yazma öğrenme alanında “süreç temelli yazma modeli” esas alındığı görülmektedir. Türkçe Dersi Öğretim Programı’nda Türkçe öğretiminin yanında; düĢünme, anlama,mısralama, sınıflama, sorgulama, iliĢki kurma, eleĢtirme, tahmin etme, analiz-sentez yapma,değerlendirme gibi zihinsel becerilerin geliĢtirilmesi amaçlanmıĢtır.

47

Programda dil bilgisi ile ilgili kazanımların, öğrenme alanlarıiçinde sınıf seviyesine uygunluk gözetilerek birinci sınıftan sekizinci sınıfa kadar aĢamalı olarak yapılandığı ve konuların ezberlenmesi yerine sezdirme veuygulama yoluyla öğretilmesi amaçlandığı görülür

Kazanımlar ve Beceriler

Birinci sınıftan sekizinci sınıfa kadar kazanımlar yapı ve hiyerarĢik olarak, öğrencilerin “sözlü iletiĢim”, “okuma” ve“yazma” öğrenme alanlarında temel becerileri kazanmaları ile birlikte üst düzey biliĢsel becerileri geliĢtirecek biçimde düzenlendiği görülmektedir. Ayrıca Türkçe Dersi Öğretim Programı’nda Türkçe öğretiminin yanında; düĢünme, anlama,sıralama, sınıflama, sorgulama, iliĢki kurma, eleĢtirme, tahmin etme, analiz-sentez yapma,değerlendirme gibi zihinsel becerilerin geliĢtirilmesi amaçlanmıĢtır.

7.1.2.2. Öğrenme-Öğretme Süreci

Dördüncü sınıf Türkçe Öğretim Programı’nda yedi adet tema ve konu örnekleri verilmiĢtir.Ayrıca kitaplarda yer alan metinler iĢlenirken sınıf düzeylerine göre türlerin dağılımına dikkat edilerek, hikâye, masal, fabl, anı türlerinden; bilgi vericimetinler kapsamında kronolojik sıralamaya, tanımlamaya/betimlemeye, karĢılaĢtırmaya,sebep-sonuca ve problem çözmeye dayalı metin yapılarından örneklere olabildiğince yerverilmesi gerektiği belirtilmiĢtir

Programın öğrenme ortamları bölümünde, yöntem, teknik ve stratejiler kazanımlara götüren birer araç olarak görülüp, öğretmenlerin yöntem, teknik, strateji öğretimine ve bunların kullanılmasına yönelik olarak yönlendirici olmaları beklenmiĢtir.

7.1.2.3.Ölçme ve Değerlendirme

Öğrencilerin kazanımlara ulaĢma düzeyini belirlemeye ve dilbecerilerini geliĢtirmeye yönelik yapılan ölçme değerlendirme faaliyetleri, öğrenme alanlarının her birinde uygulama ve uygulamanın bağlamı içinde değerlendirilmelidir.

Dördüncü sınıfta yapılacak olan ölçme değerlendirme çalıĢmalarında öğretim yılı baĢında hazırbulunuĢluğun tespit edilirken, bir önceki sınıf düzeyinde ve daha

48

önceki sınıflar düzeyinde yer alan kazanımlar dikkate alınarak öğrencinin geriye dönük öğrenme haritasının çıkarılması gerekir. Süreç içinde yapılan ölçme ve değerlendirmeçalıĢmalarında öğrenciye kazanımlarla elde edecekleri becerilerin bilgisini sormak yerine, becerilerin ne ölçüdeedinildiğini sınamayı sağlayacak uygulamalar ve öğrenme deneyimleri oluĢturulmalıdır.

Türkçe Dersi Öğretim Programı’nda okuma öğrenme alanının kazanımları dördüncüsınıfta okuduğunuanlama, metin türlerini ayırt etme, okuduklarını canlandırma, görsellerle metin iliĢkisinikavrama, metni bütünlük içinde anlama, metnin bölümleri/sahneleri arasındaki iliĢkilerikavrama, kelimeleri kullanıldığı bağlam içinde anlamlandırma, akıcı bir Ģekilde okuma,yazarın bir görüĢü veya konuyu gerekçe ve kanıtlarla nasıl desteklediğini anlama gibibecerilerin geliĢtirilmesini amaçlamaktadır.

Dördüncü sınıfta yazım kurallarına uyma ve noktalama iĢaretlerini doğrukullanma, anlam bütünlüğü içinde olayları oluĢ sırasına göre yazma, sayfa düzenine dikkatetme, metne uygun baĢlık yazma, içeriğe ve bağlama uygun doğru kelimeler seçme,oluĢturduğu metinlere uygun çizim, grafik ve görsel kullanma becerilerinin ne ölçüdegeliĢtiğini belirlemeye yönelik ölçme ve değerlendirme çalıĢmaları yapılmalıdır. ÖğrencilerinoluĢturduğu metinler, öğretmen rehberliğinde kontrol edilerek metin üzerinde gereklidüzeltmelerin yapılmalı ve öğrencilerin kendi yazdıklarını kontrol ederekhatalarını belirleme ve düzeltmelerine yönelik uygulamalara da yer verilmelidir.

Bu anlayıĢtan hareketle hazırlanan Türkçe Dersi (1-8.Sınıflar)Öğretim Programı;Türkçeyi doğru, güzel ve etkili kullanan, eleĢtirel ve yaratıcı düĢünebilen, bilgiyikullanabilen, üretebilen, giriĢimci, kiĢisel ve sosyal değerlere önem veren bireyleryetiĢtirmeyi amaçlamaktadır

Günümüzde Türkçe öğretimi sadece dinleme, konuĢma, okuma, yazma, görsel okumave görsel sunu becerilerinin geliĢtirilmesi değil, aynı zamanda düĢünme, anlama, sıralama,sınıflama, sorgulama, iliĢki kurma, eleĢtirme, tahmin etme, analiz-sentez yapma,değerlendirme gibi zihinsel becerilerin geliĢtirilmesiolarak anlaĢılmaktadır. Bu durumTürkçe öğretiminde dil becerileriyle birlikte zihinsel becerilerin de geliĢtirilmesini ön plana çıkarmaktadır. Bunlara ek

49

olarak iletiĢim kurma, öğrenme, bilinçli kararlar verme, çağdaĢtoplumun gereklerini yerine getirme, öğrenmeyi sürdürmegibi becerilere de ağırlıkverilmektedir. Bu anlayıĢtan hareketle, Türkçe öğretiminde öğrencilerin hayat boyu kullanacakları bilgi ve becerileri kazanmaları beklenmektedir

7.2. 2018 TÜRKÇE ÖĞRETĠM PROGRAMI

2018 Türkçe Dersi Öğretim Programı; giriĢ, öğretim programının uygulanması ve öğretim programının yapısı bölümlerinden oluĢmuĢtur.