Sosyal Kültürel Etki Boyutu

Çalışmanın bu bölümünde hanedeki kadınlarının iş yükünü ne derecede üstlendiği ve kadınlarla erkeklerin işbölümü ile organik ve örtü altı sebzeciliğin beslenme alışkanlıklarına etkisine ilişkin sorulara verilen yanıtlar irdelenmiştir. Bölgede yaygın olan işlerin sadece erkekler tarafından yapıldığı söylemi bu anket çalışmasında aslında hane içindeki tüm bireylerin birlikte çalıştığı sonucunu çıkarmıştır. Aynı zamanda üretim tarzları ve yenilikçi yöntemlerin üreticiler arasında tartışılması faaliyetin bölgede sosyal ve kültürel anlamda bir değişim yarattığı ortaya çıkmıştır.

Grafik 5.26’da örtü altı sebzecilikte kadınların iş yükü dağılımı incelenmiştir.

Grafik 5.26. Hanedeki Kadınların Đş Yüküne Etkisi

7% 67% 37% 80% 0% 40% 13% 33% 23% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% Organik Örtü Altı Sebze Konvansiyonel Örtü Altı Sebze Toplam Arttı Azaldı Değişmedi

Üreticilerin büyük çoğunluğunu içeren %80’i organik örtü altı sebzeciliğin hanedeki kadınların geleneksel yöntemle evlerinin bahçelerinde yaptıkları sebzeciliğe göre iş yükünü azalttığını söylerken, %13’ü değişmediğini ve kalan %7 üretici de artırdığını belirtmiştir. Dolayısıyla genel olarak organik örtü altı ve konvansiyonel örtü altı sebzeciliğin kadınların iş yükünü azalttığına inanma eğilimi hakimdir. Gökçe’nin (2007) belirttiği üzere Almanya gibi gelişmiş ülkelerde tarım ürünlerini üretenlerin sosyo-ekonomik durumları tüketicilerin satın alma kararlarını etkileyebilmektedir. Yani üretimin kadınlar tarafından yapıldığının belirtilmesinin alıcı kitle üzerinde olumlu bir etki yarattığı sonucu çıkmaktadır. Daha önceki bulgularla örtüşen bir biçimde Grafik 5.26’da de görüldüğü üzere hanedeki kadınların iş yükü organik tarım söz konusu oldukça daha eşit ve daha az zorlu bir konumu haiz olmaktadır. Bu durumun organik ürün üreticilerini bilinçli tüketici nezdinde daha avantajlı bir konuma getirdiği düşünülebilir.

Grafik 5.27’de örtü altı sebzeciliğin beslenme alışkanlığına olan etkisi incelenmiştir.

93% 7%

Evet Hayır

Organik Örtü Altı Sebze

87% 13%

Evet

Hayır

Konvansiyonel Örtü Altı Sebze

Grafik 5.27. Organik ve Konvansiyonel Örtü altı Sebzeciliğin Beslenme Alışkanlığına Etkisi

Üreticilerin %80’i organik ve konvansiyonel örtü altı sebzeciliğin beslenme alışkanlıklarını değiştirdiğini belirtmiştir. Bölgede alışılagelmiş olan hayvansal ürünlerin tüketiminin yanında sebze tüketiminin artışı ile dengeli beslenme anlamında olumlu bir etkinin yaratıldığı üreticiler tarafından belirtilmiştir.

Çizelge 5.15’te Organik örtü altı sebzecilikte iş bölümü incelenmiştir. Çizelge 5.15. Organik Sebzecilikte Đş Bölümü(%)

Toprak hazırlığı

Fide

üretimi Dikim Sulama Gübreleme Çapalama Budama

Hastalıkla

mücadele Hasat Satış

Kadın 13 7 27 33 20 47 40 7 20 20 Erkek 20 7 0 7 10 13 33 53 7 60 Çocuk 7 7 7 7 7 7 7 7 7 20 Kadın- Erkek 53 59 40 33 43 13 13 27 40 0 Kadın- Çocuk 0 7 0 0 0 0 0 0 0 0 Hepsi 7 13 26 20 20 20 7 6 26 0 Toplam 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100

Çizelge 5.15’te organik sebzecilikte 10 farklı işin kimler tarafından üstlendiğini oransal olarak göstermektedir. Buna göre, toprak hazırlığını büyük oranda (%53) kadın ve erkek birlikte üstlenirken, %20 oranında sadece erkekler ve %13 oranında ise sadece kadınlar üstlenmektedir. 1 kişi (%7) çocukların üstlendiğini belirtmiştir. Fide yetiştirmede ise %60 oranında kadın ve erkek bir arada ve %13 oranında hepsi demiştir. Kalanlardan 1 kişi kadın, 1 kişi erkek, 1 kişi çocuk ve 1 kişi de (%7) kadın ve çocuk yanıtını vermiştir. Dikimde de %40 oranında kadın-erkek işi üstlenmektedir. Ayrıca %27 kadın, %27 hepsi ve %7 çocuk üstlendiği yanıtı verilmiştir.

Sulamada yine kadın ve erkek %33, sadece kadın %33 ve %20 hepsi yanıtı verilmiştir. Kalanlardan 1 kişi erkek ve 1 kişi de çocuk demiştir. Gübreleme sorusuna %43 oranında

kadın ve erkek, %20’si hepsi, %10’u erkek ve %20’si kadın ve kalan %7’si de çocuk yanıtını vermiştir. Çapalamada %47 kadınlar işi yüklenirken, %13 erkek, %13 kadın ve erkek ve %20 hepsi işi yüklenmektedir. Budamada %40 kadınlar işi üstlenirken; kalanlardan %33’ü erkeklerin, %13’ü kadın ve erkeklerin, %7’si çocukların ve 13’ü hepsinin üstlendiğini belirtmiştir.

Hastalıklarla mücadelelerde %53 erkeğin işi üstlendiği, %13 oranında kadının ve %13 oranında ise hepsinin üstlendiği belirtilmiştir. Hasat ise %40 oranında kadın ve erkeğin, %20 oranında kadının, %27 oranında ise hepsinin üstlendiği bir iş olarak elde edilmiştir. Pazarlamada %60 erkek iş üstlenirken geri kalan pazarlamanın kadın ve çocuklar tarafından yapıldığını ifade etmişlerdir.

Çizelge 5.16’da Konvansiyonel örtü altı sebzecilikte iş bölümü incelenmiştir. Çizelge 5.16. Konvansiyonel Örtü altı Sebzecilikte Đş Bölümü(%)

Toprak hazırlığı

Fide

Yetiştirme Dikim Sulama Gübreleme Çapalama Budama

Hastalıklarla mücadele Hasat Pazar/ satış Kadın 20 33 33 27 27 27 29 27 27 40 Erkek 47 13 27 13 13 13 14 40 13 40 Çocuk 7 0 0 0 0 0 0 7 0 Kadın- Erkek 13 13 33 53 47 47 50 20 53 20 Kadın- Çocuk 7 7 7 7 7 7 7 7 0 0 Hepsi 7 34 0 0 7 7 0 0 0 0 Toplam 100 100 100 100 100 100 100 100 100 133

Çizelge 5.16’ya göre, toprak hazırlığını %47 oranında erkek üstlenirken, %13 oranında hem erkek hem kadın ve %20 oranında ise sadece kadınlar üstlenmektedir. 15 kişi (%7) çocukların üstlendiğini belirtmiştir. Fide yetiştirmede ise %33 oranında sadece kadın, %13

oranında hem kadın hem erkek ve %13 oranında ise sadece erkek demiştir. Kalanlardan 1 kişi kadın ve çocuk ve 1 kişi de (%7) kadın ve çocuk yanıtını vermiştir. Dikimde de %33 oranında kadın-erkek işi üstlenmektedir. Ayrıca %33 kadın, %27 erkek ve %7 hepsinin üstlendiği yanıtı verilmiştir. Sulamada yine kadın ve erkek %53, sadece kadın %27 ve %13 erkek yanıtı verilmiştir. Kalanlardan 1 kişi kadın ve çocuk demiştir. Gübrelemede %47 erkek ve kadın, %27 kadın ve %13’ü erkek yanıtını vermiştir. Çapalamada %47 kadınlar ve erkekler beraber işi yüklenirken, %27 kadın, %13 erkek ve %7 kadın ve çocuk işi yüklenmektedir. Budamada %50 kadın ve erkekler işi üstlenirken; kalanlardan %29’u kadınların, %14’ü erkeklerin, %7’si kadın ve çocukların işi üstlendiğini belirtmiştir. Hastalıklarla mücadelelerde %40 erkeğin işi üstlendiği, %27 oranında kadının ve %20 oranında ise kadın ve erkeğin üstlendiği belirtilmiştir. Hasat ise %53 oranında kadın ve erkeğin, %27 oranında kadının, %13 oranında ise sadece erkeklerin üstlendiği bir iş olarak elde edilmiştir. Pazarlamada %40 erkek, %40 kadın işi üstlenirken kalan %20’sinde hem kadın hem de erkek işi üstlenmektedir.

Grafik 5.28’de Konvansiyonel örtü altı sebzecilikte erkeklerin iş yükü durumu incelenmiştir.

47%

53%

Artırdı Değişmedi

Grafik 5.28. Konvansiyonel Örtü Altı Sebzecilikte Erkeklerin Đş Yükü

Konvansiyonel örtü altı sebzecilerin %53’ü erkeklerin iş yükünün değişmediğini, %47’si ise arttırdığını düşünmektedir.

Grafik 5.29’da Organik örtü altı sebzecilikte erkeklerin iş yükü durumu incelenmiştir. 7% 80% 13% Erkek Kadın Değişmedi

Grafik 5.29. Organik Örtü Altı Sebzecilikte Đş Yükünün Paylaşımı

Organik örtü altı sebzecilikte katılımcıların %80’i kadınların iş yükünün arttığını, %23’ü değişmediğini ve %7’si ise erkeklerin iş yükünün arttırdığını belirtmiştir. Daha önce belirtildiği üzere bölgede sebze üretimini kadınların yaptığı bilinmektedir, fakat yeni teknikler ve teknolojilerin kullanımı sayesinde kadınların eskiye oranla daha az zamanını sebze üretime ayırmaya başladığını da unutmamak gerekir.