Sosyal Bilgiler ders kitaplarında güncel olaylara ilişkin yazılı ve görsel

Öğrencilere “Sosyal Bilgiler ders kitaplarında güncel olaylara ilişkin haber,

resim ve ya yazıların daha fazla olmasını ister misin? Neden” sorusu yöneltilerek

öğrencilerin görüşleri alınmış ve araştırma kapsamında, “Sosyal Bilgiler ders kitaplarında güncel olaylara ilişkin yazılı ve görsel dokümanlara daha fazla yer verilmesi” adlı bir kategori oluşturulmuştur. Bu kategoriye yönelik alt kategoriler ve frekans değerleri belirlenmiştir. Bu kategorilere ilişkin model aşağıda yer almaktadır.

“Sosyal Bilgiler ders kitaplarında güncel olaylara ilişkin yazılı ve görsel dokümanlara daha fazla yer verilmesi” kategorisiyle ile bağlantılı farklı alt kategoriler olduğu görülmektedir. Bu alt kategoriler “evet, yer verilmeli” ve hayır, yer verilmemeli” olmak üzere iki alt kategoriye bu alt kategorilerde kendileriyle bağlantılı farklı alt kategoriler ayrıldığı görülmektedir. Bu kategorilere ve onların alt kategorilerine ilişkin veri kaynakları ve yükleme sayısı aşağıda yer almaktadır.

Şekil 19’da yer alan kategoriler incelendiğinde en çok yüklemenin yüz on dokuz yükleme “evet, yer verilmeli” alt kategorisine yapıldığı görülmektedir. Onu on bir yükleme ile “hayır, yer verilmemeli” alt kategorisi takip eder. Alt kategorilere bakıldığında öğrencilerin büyük çoğunluğunun sosyal bilgiler ders kitaplarında güncel olaylara ilişkin yazılı ve görsel dokümanlara daha fazla yer verilmesi gerektiği yönünde düşünce belirttiği görülmektedir.

Evet, yer verilmeli alt kategorisinin de kendisiyle ilişkili on iki alt kategoriye ayrıldığı görülmektedir. Bu alt kategorilerden en çok yüklemenin otuz yükleme ile “konuları öğrettiği için” başlığına yapıldığı görülmektedir. Onun dışında en çok yüklemenin yapıldığı diğer alt kategoriler ise şöyledir; yirmi iki yükleme ile “dersi ilgi çekici hale getirdiği için”, on yedi yükle ile “kalıcı öğrenme sağladığı için”, on birer yüklemelerle “tecrübe öğrenmeyi kolaylaştırdığı için”, “derse dikkat çektiği için”, sekiz yükleme ile “ülke ve dünya gündeminden haberdar ettiği için”, altışar yüklemelerle “dersi eğlenceli hale getirdiği için” ve “olumsuz olaylardan ders çıkarmayı sağladığı için” gelir.

Hayır, yer verilmemeli alt kategorisinin de kendisiyle ilişkili iki alt kategoriye ayrıldığı görülmektedir. Bu alt kategoriler sekiz yüklemenin yapıldığı “yeterince olduğu için” ve üç yüklemenin yapıldığı “kafa karıştırdığı için” alt kategorileridir.

a. Evet, Yer Verilmeli

Aşağıda, Sosyal Bilgiler ders kitaplarında güncel olaylara ilişkin yazılı ve görsel dokümanlara daha fazla yer verilmesine ilişkili bazı alt kategoriler incelenerek, referans cümlelerine yer verilmiştir.

a.a. Kalıcı Öğrenmeyi Sağladığı İçin

Sosyal Bilgiler ders kitaplarında güncel olaylara ilişkin yazılı ve görsel dokümanların daha fazla yer almasının kalıcı öğrenmeyi sağladığını öğrenciler, şu şekilde belirtmiştir. Bir öğrenci,

Ö.4 (D/E)“Evet, isterim çünkü daha kolay bilgi öğreniyorum ve bilgiler daha çok aklımda kalıyor” diyerek Sosyal Bilgiler ders kitaplarında güncel olaylara ilişkin

yazılı ve görsel dokümanların daha fazla olması gerektiğini, daha fazla olursa bilgileri daha çabuk öğrendiğini ifade etmiştir. Kişilerin gördükleri şeyleri duyduklarına göre daha geç unuttuğu düşünüldüğünde güncel olaylara ilişkin görsel dokümanların daha fazla olmasının kalıcı öğrenmeyi sağladığı söylenebilir. Bir öğrenci,

Ö.5 (D/E) “ Evet, isterim çünkü konuları daha rahat öğrenip daha kalıcı bilgilerimiz olur” diyerek düşüncelerini ifade etmiştir. Bir başka öğrenci,

Ö.6 (Es/K)“ Evet, isterim çünkü ders kitabını daha zevkli hale getirerek bilgilerin kalıcı olmasını sağlıyor” diyerek güncel olayların Sosyal Bilgiler ders kitabını

zevkli hale getirerek kalıcılığı arttırdığını belirtmiştir. Başka bir öğrenci,

Ö.9 (M/K)“ Evet, isterim, çünkü sınıfta konuşulanlar unutulursa kitaptan konuya tekrar bakabilirim” diyerek ders kitabının önemli bir materyal olduğunu

vurgulamaya çalışmıştır.

a.b. Ülke ve Dünya Gündeminde Haberdar Ettiği İçin

Öğrenciler, Sosyal Bilgiler ders kitaplarında güncel olaylara ilişkin yazılı ve görsel dokümanların daha fazla yer almasının, ülke ve dünya gündeminden kendilerini haberdar ettiğini, bu yüzden bu konuların ders kitabında yer verilmesi gerektiğini şu şekilde belirtmiştir. Bir öğrenci,

Ö.3 (C/E) “Evet, isterim çünkü bu konulardan haberimiz oluyor ve bu konularla ilgili bilgileniyoruz” diyerek ülke ve dünya gündemi ile ilgili güncel olaylara yer

verilmesini istediğini belirtmiştir. Benzer şekilde bir başka öğrenci,

Ö.4 (C/E)“Evet, isterim çünkü bu konuda daha çok bilgi öğreniriz ve kitap daha çok ilgimizi çeker hale geliyor” diyerek Sosyal Bilgiler ders kitaplarında ülke ve dünya

gündemine ilişkin güncel olaylara yer verildiğinde Sosyal Bilgiler ders kitaplarının daha ilgi çekici hale geldiğini belirtmiştir. Başka bir öğrenci,

Ö.8 (Elz/K) “Evet. O konularla ilgili örnek bir haber ve ya yazı olması iyi olur”

diyerek ülke ve dünya gündemine ilişkin güncel unsurların Sosyal Bilgiler ders kitaplarında olması gerektiğini belirtmiştir.

a.c. Konuları Daha Açık ve Anlaşılır Hale Getirdiği İçin

Sosyal Bilgiler ders kitaplarında güncel olaylara ilişkin yazılı ve görsel dokümanların daha fazla yer almasının konuları öğrenciler, daha açık ve anlaşılır hale getirdiğini öğrenciler şu şekilde belirtmiştir. Bir öğrenci,

Ö.2 (Elz/E)“İsterim, değişik resimler olsun. Böylece okuduğumuz yazıları daha iyi anlarız” Açık ve anlaşılır ifadeler öğrenmeyi kolaylaştırır. Sosyal Bilgiler ders

kitaplarında güncel olaylara ilişkin görsel dokümanlara daha fazla yer verilmesi ders kitabını daha anlaşılır hale getirerek öğrenmeyi kolaylaştırdığı söylenebilir. Bir başka öğrenci,

Ö.3 (G/K) “Evet, isterim resimlere bakarak daha iyi anlayabilirim” diyerek

resimlerin konuları somutlaştırdığını belirtmeye çalışmıştır. Başka bir öğrenci,

Ö.5 (Es/E) “Evet isterim, çünkü okuduğum bilgileri resimlerle daha iyi anlarım” diyerek resimlerin bilgileri daha iyi kavrattığını ifade etmiştir.

b. Hayır, Yer Verilmeli

Aşağıda, Sosyal Bilgiler ders kitaplarında güncel olaylara ilişkin yazılı ve görsel dokümanlara daha fazla yer verilmemesi ile ilişkili bazı alt kategoriler incelenerek, referans cümlelerine yer verilmiştir.

b.a. Yeterince Olduğu İçin

Sosyal Bilgiler ders kitaplarında güncel olaylara ilişkin yazılı ve görsel dokümanların daha fazla yer verilmemesi gerektiğini, çünkü sosyal bilgiler ders kitaplarında yeterince olduğunu öğrenciler, şu şekilde belirtmiştir. Bir öğrenci,

Ö.1 (Y/K)“Hayır, çünkü yeterli” diyerek görüşünü belirtmiştir. Benzer şekilde

bir başka öğrenci,

b.b. Kafa Karıştırdığı İçin

Sosyal Bilgiler ders kitaplarında güncel olaylara ilişkin yazılı ve görsel dokümanların daha fazla yer verilmesinin kafa karışıklığına yol açacağını öğrenciler, şu şekilde belirtmiştir. Bir öğrenci,

Ö.3 (T/E) “Hayır, çünkü kafamız karışıyor” diyerek güncel olayların fazlasının

kafa karıştırabileceğini belirtmeye çalışmıştır. Bir başka öğrenci,

Ö.6 (G/E)“Hayır, kafam karışıyor” diyerek ders kitaplarında güncel olaylara

ilişkin yazılı ve görsel dokümanlara daha fazla yer verilmesinin kafa karışıklığına yol açacağını vurgulamıştır.

4.2.7. Sosyal bilgiler dersinde güncel olaylara daha fazla yer verilmesine