“Elektrik enerjisi depolanabilir mi?” sorusuna verilen yanıtlardan ve alan yazın taramasından elde edilen görüĢler üç alt grupta toplanmıĢtır. Bunlar:
1. Depolanabilir 2. Sınırlı Depolama
Depolanabilir: Elektrik enerjisinin depolanabileceğini söyleyen katılımcılar
“Depolanabilir” grubunda yer almıĢtır. Birkaç katılımcı depolamanın olabileceğini ama nasıl olduğunu bilmediğini söylemiĢtir. Pil, akü ve kondansatörler enerji depolama elemanlarından en çok bahsedilenlerdir. Depolanabilir grubuna giren cevaplardan bazıları Ģu Ģekildedir;
E13 kodlu öğretmen, görüĢünü “Elektrik enerjisinin depolanması çok düĢük bir gerilim altında kısa bir süre içinde mümkün mesela pil için akü için mümkün.” Ģeklinde ifade etmiĢtir.
E16 kodlu öğretmen, görüĢünü “Kondansatörlerde, akümülatörlerde depolanabiliyor. Kimyasal enerji elektrik enerjisine dönüĢüyor pillerde ve bir süre kullanılabildiğine göre depolandığını kabul edebiliriz.” Ģeklinde ifade etmiĢtir.
E8 kodlu öğretmen, görüĢünü “Depolanabilir kondansatörler vasıtasıyla. Elektrik alan olarak kondansatörlerde manyetik alan olarak bobinlerde depolanabilir.” Ģeklinde ifade etmiĢtir.
Sınırlı Depolama: Elektrik enerjisinin depolanabileceğini fakat bu depolamanın sınırlı
olabileceğini ifade eden katılımcılar “Sınırlı Depolama” grubunda yer almıĢtır. Sınırlı depolama grubuna giren cevaplardan bazıları Ģu Ģekildedir;
E13 kodlu öğretmen, görüĢünü “Elektrik enerjisinin depolanması çok düĢük bir gerilim altında kısa bir süre içinde mümkün mesela pil için akü için mümkün ama bunlar yüksek değerler değil mesela bir yıldırım için mümkün değil. ġöyle düĢünseniz barajlarda ürettiğimiz elektriği de depolayamıyoruz. Hani sürekli bir kayıp söz konusu aklımda kaldığı kadarıyla ciddi bir depolamadan söz etmemiz mümkün değil.” Ģeklinde ifade etmiĢtir.
E17 kodlu öğretmen, görüĢünü “ġuanda ki sistemle depolayamıyoruz bir kondansatörler var sığaçlarla belki kısa süreli depolama var ama öyle uzun vadede depolama yok yani öyle bir Ģey olsa yıldırımı depolardık diyorlar ya onu depolayamadığımıza göre depolanmıyordur.” Ģeklinde ifade etmiĢtir.
E4 kodlu öğretmen, görüĢünü “Yani depolanabilir. Kapasitörlerde tutulabilir belli bir süre ama uzun süre depolama var mı bilmiyorum ancak Ģöyle olabilir elimizde bir enerji vardır bir sinyal vardır onu kapalı bir çevrim içinde tutarsak ona depo denirse depolanabilir.” Ģeklinde ifade etmiĢtir.
K3 kodlu öğretmen, görüĢünü “Onun depolanmasını sağladığımız zaman çok kolaylaĢıyor iĢler. Yani temiz enerji kaynaklarını kullanmamız gerekiyor ya, mesela rüzgâr enerjisinden elde ettiniz onu bir yerde depoladığınız zaman benim hep düĢündüğüm Ģudur rüzgâr enerjisini çalıĢtıracak rüzgâr olmadığı zaman kesintiye uğramayacak mı o sistem? Her zaman onu döndürecek bir rüzgâr bulamayabilirsiniz. O zaman iĢte bir müddet onu depolayacak bir cihazın olması gerekiyor bana göre. Ama nasıl depolanır bilmiyorum. Az miktarda kondansatörlerde depolanır diye biliyorum.” Ģeklinde ifade etmiĢtir.
Depolanamaz: Elektrik enerjisinin depolanamayacağını söyleyen katılımcılar
“Depolanamaz” grubunda yer almıĢtır. Depolanamaz grubuna giren cevaplardan bazıları Ģu Ģekildedir;
K2 kodlu öğretmen, görüĢünü “Depolayamıyoruz. Ben depolanamayacağını biliyorum. Akım olmadığı zaman elektrik enerjisi oluĢmayacağına göre depolanmasının imkânı yok.” Ģeklinde ifade etmiĢtir.
K5 kodlu öğretmen adayı, görüĢünü “Depolanamaz kondansatörü düĢünüyorum ama orda yük depoluyoruz. Depolanamaz ürettiğimizde kullanıyoruz.” Ģeklinde ifade etmiĢtir.
6. Sorunun Katılımcılara Göre Değerlendirilmesi
“Elektrik enerjisi depolanabilir mi?” sorusunda oluĢan alt gruplara katılımcıların dağılımı Tablo 17’de gösterilmiĢtir.
Tablo 17. Katılımcıların 6. Soruda OluĢan Alt Gruplara Dağılımı
Depolanabilir Sınırlı Depolama Depolanamaz Toplam
Katılımcı 26 8 5 39
“Elektrik enerjisi depolanabilir mi?” sorusu katılımcılara göre değerlendirildiğinde 26 kiĢinin depolanabilir, 8 kiĢinin sınırlı depolama, 5 kiĢinin depolanamaz cevabını verdikleri görülmüĢtür. Buna göre katılımcıların çoğunun elektrik enerjisinin depolanabileceğini söylediği, depolamanın olabileceğini söyleyenlerden bazılarının depolamanın sınırlı olabileceğine değindiği, az miktarda katılımcının ise depolama olamayacağını söylediği görülmüĢtür.
6. Sorunun Cinsiyete Göre Değerlendirilmesi
“Elektrik enerjisi depolanabilir mi?” sorusuna verilen cevaplar doğrultusunda oluĢan alt gruplara katılımcıların cinsiyete göre dağılımı Tablo 18’de gösterilmiĢtir.
Tablo 18. Katılımcıların 6. Soruda OluĢan Alt Gruplara Cinsiyete Göre Dağılımı
Depolanabilir B: Sınırlı Depolama Depolanamaz Toplam
Kadın 6 1 3 10
Erkek 20 7 2 29
Toplam 26 8 5 39
“Elektrik enerjisi depolanabilir mi?” sorusu cinsiyete göre değerlendirildiğinde kadın katılımcılardan 6 kiĢinin depolanabilir, 1 kiĢinin sınırlı depolama, 3 kiĢinin depolanamaz; erkek katılımcılardan 20 kiĢinin depolanabilir, 7 kiĢinin sınırlı depolama, 2 kiĢinin depolanamaz cevabını verdikleri görülmüĢtür. Kadın katılımcılardan erkeklere göre depolanamaz cevabının daha çok alındığı, erkeklerde depolanabilir cevabının fark oluĢturmasına rağmen kadınlardan hemen hemen eĢit miktarda depolanabilir cevabı alındığı görülmüĢtür.
6. Sorunun Deneyime Göre Değerlendirilmesi
“Elektrik enerjisi depolanabilir mi?” sorusuna verilen cevaplar doğrultusunda oluĢan alt gruplara katılımcıların deneyimlerine göre dağılımı Tablo 19’da gösterilmiĢtir.
Tablo 19. Katılımcıların 6. Soruda OluĢan Alt Gruplara Deneyime Göre Dağılımı
A: Depolanabilir B: Sınırlı Depolama C: Depolanamaz Toplam
20 üzeri 6 1 0 7 10-20 3 2 2 7 5-10 3 0 0 3 0-5 9 5 1 15 Deneyimsiz 5 0 2 7 Toplam 26 8 5 39
“Elektrik enerjisi depolanabilir mi?” sorusu deneyime göre değerlendirildiğinde deneyimsiz olan katılımcılardan 5 kiĢinin depolanabilir, 2 kiĢinin depolanamaz; 0-5 yıllık deneyimi olanlardan 9 kiĢinin depolanabilir, 5 kiĢinin sınırlı depolama, 1 kiĢinin depolanamaz; 5-10 yıllık deneyimi olan katılımcılardan 3 kiĢinin depolanabilir; 10-20 yıllık deneyimi olan katılımcılardan 3 kiĢinin depolanabilir, 2’Ģer kiĢinin sınırlı depolama ve depolanamaz; 20 yılın üzerinde deneyimi olan katılımcılarda ise 6 kiĢinin depolanabilir, 1 kiĢinin sınırlı depolama cevabını verdiği görülmüĢtür.
Deneyimsiz olan katılımcılarda, 0-5 yıllık deneyimi olan katılımcılarda ve 20 yılın üzerinde deneyime sahip olan katılımcılarda depolanabilir olma büyük bir farkla öne çıkarken, 10-20 yıllık deneyimi olan katılımcılarda aynı görüĢün daha az farkla öne çıktığı görülmüĢtür. 5-10 yıllık deneyimi olan katılımcıların tamamı depolanabilir cevabını vermiĢtir.
6. Sorunun Akademik Duruma Göre Değerlendirilmesi
“Elektrik enerjisi depolanabilir mi?” sorusuna verilen cevaplar doğrultusunda oluĢan alt gruplara katılımcıların akademik durumlarına göre dağılımı Tablo 20’de gösterilmiĢtir. Tablo 20. Katılımcıların 6. Soruda OluĢan Alt Gruplara Akademik Duruma Göre Dağılımı
Depolanabilir Sınırlı Depolama Depolanamaz Toplam
Öğrenci 4 0 2 6
Lisans 10 3 2 15
Yüksek Lisans 7 5 0 12
Doktora 5 0 1 6
Toplam 26 8 5 39
“Elektrik enerjisi depolanabilir mi?” sorusu akademik duruma göre değerlendirildiğinde lisans öğrencilerinden 4 kiĢinin depolanabilir, 2 kiĢinin depolanamaz cevabını verdiği görülmüĢtür. Lisans mezunlarından 10 kiĢi depolanabilir, 3 kiĢi sınırlı depolama, 2 kiĢi depolanamaz; yüksek lisans düzeyindeki katılımcılardan 7 kiĢi depolanabilir, 5 kiĢi sınırlı depolama; doktora düzeyindeki katılımcılardan 5 kiĢi depolanabilir, 1 kiĢi depolanamaz cevabını vermiĢtir.
“Elektrik enerjisi depolanabilir mi?” sorusu akademik duruma göre yorumlandığında tüm gruplarda elektrik enerjisinin depolanabilir olması öne çıkmıĢtır. En yüksek oran farkı lisans mezunu katılımcılarda oluĢurken en düĢük oran lisans öğrencilerinde görülmüĢtür. Yüksek lisans düzeyindekilerden hiçbir katılımcı depolanamaz cevabını vermemiĢtir.
7. Sorunun Değerlendirilmesi
“Elektrik enerjisi diğer enerji biçim ve türlerine dönüĢebilir mi? Nasıl?” sorusuna tüm katılımcılar dönüĢebilir cevabını vererek örneklendirmiĢlerdir. Tüm katılımcıların benzer cevaplar vermesi nedeniyle 7. soruda gruplandırma yapılamamıĢtır.
Bu soruya verilen cevaplardan bazıları Ģu Ģekildedir;
E11 kodlu öğretmen, görüĢünü “BaĢka enerjiye dönüĢtürebiliriz elektron mekanik enerji dönüĢümü sayesinde elektrik enerjisini ısıya mekanik enerjiye çeĢitli enerjilere dönüĢtürebiliriz.” Ģeklinde ifade etmiĢtir.
E15 kodlu öğretmen, görüĢünü “Çok kolay dönüĢü mekanik enerji motorda çevrim yapmak ya da elektrik enerjisinden ısı enerjisi elde etmek.” Ģeklinde ifade etmiĢtir.
E8 kodlu öğretmen, görüĢünü “Elektrik enerjisini hareket enerjisine dönüĢtürebiliriz. Hidroelektrik santrallerdeki potansiyel enerjiyi kinetik enerjiye elektrik enerjisine ya da ısıtıcılarda elektrik enerjisini ısı enerjisine dönüĢtürebilirsin. IĢık enerji midir? Enerji değildir herhalde.” Ģeklinde ifade etmiĢtir.
8. Sorunun Değerlendirilmesi
“Pil, ampulün yanmasında hangi görevleri üstlenir?” sorusuna verilen cevaplardan, genel olarak katılımcılar her ne kadar pilin devredeki görevini farklı kavramlar üzerinden ifade etseler de pilin ampulün yanmasında öncelikli olarak akımı sağlayan devre elemanı olarak düĢünüldüğü görülmüĢtür. 8. soruya verilen yanıtlardan ve alan yazın taramasından elde edilen görüĢler beĢ alt grupta toplanmıĢtır. Bunlar:
1. Akım Kaynağı Modeli 2. Enerji Kaynağı Modeli 3. Yük Kaynağı Modeli 4. Güç Kaynağı Modeli
5. Potansiyel Farkı Kaynağı Modeli
Belirtilen gruplara giren katılımcılar pilin görevini beĢ farklı kavram üzerinden tanımlamıĢlardır; fakat tüm modellerde amaç elektrik akımını oluĢturmaktır. Bazı katılımcılar bunu direk ifade ederken bazı katılımcılar pilin enerji kaynağı olarak, bazıları yük kaynağı olarak, bazıları güç kaynağı olarak, bazıları ise potansiyel farkı kaynağı olarak akımı oluĢturduğunu açıklamaya çalıĢmıĢlardır. K7 kodlu öğretmen adayının “Bizim güç kaynağımız bu, buradan gelen enerji sayesinde elektronlar hareket ediyor ve üzerinden akım geçmesini sağlıyor akım geçince de devre tamamlandığı için yanıyor.” Ģeklindeki ifadeleri örnek olarak gösterilebilir. Katılımcılar bu soruda elektrik akımını sağlayan pilin hangi özelliğini vurguladıklarından yola çıkarak gruplandırılmıĢlardır.
Akım Kaynağı Modeli: Pilin ampulün yanmasındaki görevini ampulden geçen akımı
sağlayan devre elemanı olarak açıklayan katılımcılar bu grupta yer almıĢtır. Akım kaynağı modeline giren cevaplardan bazıları Ģu Ģekildedir;
E12 kodlu öğretmen, görüĢünü “Akım kaynağı görevi görüyor.” Ģeklinde ifade etmiĢtir.
E19 kodlu öğretmen, görüĢünü “Akım geçirir üzerinden. Oradaki potansiyel farkı eĢitlenmeye yarıyor bunun üzerinden akım geçiyor. Akım dolanma sırasında Ģuradaki flaman dediğimiz lambanın içindeki madde de ıĢığa dönüĢüyor, ısı ve ıĢığa dönüĢüyor.” Ģeklinde ifade etmiĢtir.
E26 kodlu öğretmen, görüĢünü “Ġçindeki kimyasal enerjiyi elektrik enerjisine dönüĢtürerek geçici bir akım sağlıyor.” Ģeklinde ifade etmiĢtir.
K4 kodlu öğretmen adayı, görüĢünü “Pilin içerisinde artı ve eksi iyonlar var içerisindeki elektronlar hareket ediyor ve ampulün üzerindeki dirençten geçerek akımı sağlıyor.” Ģeklinde ifade etmiĢtir.
Enerji Kaynağı Modeli: Pilin ampulün yanmasındaki görevini devreye enerji sağlayan
devre elemanı olarak açıklayan katılımcılar bu grupta yer almıĢtır. Enerji kaynağı modeline giren cevaplardan bazıları Ģu Ģekildedir;
E1 kodlu öğretmen, görüĢünü “Enerji kaynağıdır. Ampulün yanması için devreye enerji verir. Akımın gerçekleĢmesi için bu gereklidir.” Ģeklinde ifade etmiĢtir.
E11 kodlu öğretmen, görüĢünü “Ampule enerji sağlıyor. Potansiyel farkı oluĢturur akımın oluĢmasını sağlar. Elektronlar bir uçtan diğerine hareket ediyorlar çünkü bir tarafta fazla
bir tarafta az difüzyon gibi düĢünebiliriz hani çok olan yerden az olan yere doğru akıyorlar.” Ģeklinde ifade etmiĢtir.
E21 kodlu öğretmen, görüĢünü “…Ampulün yanmasındaki pilin oluĢturduğu enerjinin ampulün üzerinden geçmesi. Potansiyel farkı ile enerji verilir elektronlar enerjilerini birbirlerine aktarırlar.” Ģeklinde ifade etmiĢtir.
K10 kodlu öğretmen adayı, görüĢünü “Devreye enerji sağlıyor. Nasıl yapıyor bilmiyorum. O yüklerin harekete geçmesini daha doğrusu Ģöyle ampulün yanması için yüklerin hareket etmesi lazım yükleri hareket eden Ģey pil.” Ģeklinde ifade etmiĢtir.
Yük Kaynağı Modeli: Pilin ampulün yanmasındaki görevini devreden geçen akımı
oluĢturan yüklerin depolandığı veya kendisinde var olan yükler sayesinde akımın oluĢtuğu devre elemanı olarak açıklayan katılımcılar bu grupta yer almıĢtır. Yük kaynağı modeline giren cevaplardan bazıları Ģu Ģekildedir;
*E10, E21 ve E5 kodlu öğretmenlerin ifadeleri pilin sahip olduğu yüklerden dolayı akımın oluĢtuğu yanılgısına örnek olarak gösterilebilir.
E10 kodlu öğretmen, görüĢünü “Güç kaynağını ampule bağladığımız zaman buradaki serbest elektronlar hareket edecek. Zıt yükler birbirini çektikleri için - hareket eden eksi yük - eksi yükler artı yüke hareket edecek. O sayede de elektronlar artı yüke ulaĢmak için hareket etme değil de titreĢtiği için oradaki yükler sahip oldukları enerjiyi diğerine taĢıyınca bu sefer baĢladığı noktaya geri dönünce devreyi tamamlamıĢ oluyor.” Ģeklinde ifade etmiĢtir.
E21 kodlu öğretmen, görüĢünü “Bir tarafta elektronlar diğer tarafta protonlar var ve çekim kuvveti oluĢturuyorlar...” Ģeklinde ifade etmiĢtir.
E5 kodlu öğretmen, görüĢünü “Ġki plakası olan bir kapasite gibi düĢünürsen bir tarafta pozitif yükle yüklenmiĢ bir tarafta negatif yükle yüklenmiĢ birbirini çekiyor ama devreyi tamamlayamadığı için depolu halde sen bunu herhangi bir yolla birbirine kavuĢacağı Ģekilde bir yerde bağlarsan elektronlar akmaya baĢlayacaktır.” Ģeklinde ifade etmiĢtir. *E2, E22 ve E25 kodlu öğretmenlerin ifadeleri “Pil devreden geçen akımı oluĢturan yüklerin depolandığı devre elemanıdır.” kavram yanılgısına örnek olarak gösterilebilir. E2 kodlu öğretmen, görüĢünü “Devreye bağladığımızda pilden çıkan elektronlar devreyi dolaĢarak akım oluĢturuyorlar ve ampul yanıyor.” Ģeklinde ifade etmiĢtir.
E22 kodlu öğretmen, görüĢünü “Pil için bir tarafta eki yük fazla diğer tarafta artı yük fazla. Eksiden artıya doğru geliyor diyoruz ama bu tartıĢma konusu. Artı eksi birbirine çeker. O yüzden eksi yükler harekete geçecek artılara doğru.” Ģeklinde ifade etmiĢtir.
E25 kodlu öğretmen, görüĢünü “Farklı yerlerdeki elektron sayılarının farklılığı bir güç kaynağının oluĢmasına sebep oluyor çünkü o farklılık eĢitlenmeye çalıĢacaktır. EĢitlenmeye çalıĢırken de bir tarafta 8 tane bir tarafta 20 tane elektron varken bu 20 tane elektron 8 tane elektron birbirini eĢitlemeye çalıĢacaktır. Bu eĢitleme esnasında da elektron hareketi oluĢacaktır. Evrende her Ģey kararlı hale gelmeye çalıĢır.” Ģeklinde ifade etmiĢtir.
Güç Kaynağı Modeli: Pilin ampulün yanmasındaki görevini devreye güç sağlayan devre
elemanı olarak açıklayan katılımcılar grupta yer almıĢtır. Güç kaynağı modeline giren cevaplardan bazıları Ģu Ģekildedir;
K4 kodlu öğretmen adayı, görüĢünü “Devrede güç kaynağı yani enerji olarak mı geçebiliyor belki de öyledir güç kaynağı. Devreye enerji verir. Ġçindeki yapıdan kaynaklanır. Pilin içerisinde artı ve eksi iyonlar var içerisindeki elektronlar hareket ediyor ve ampulün üzerindeki dirençten geçerek akımı sağlıyor.” Ģeklinde ifade etmiĢtir.
K5 kodlu öğretmen adayı, görüĢünü “Güç kaynağı potansiyel farktan dolayı devreden akım geçmesini sağlıyor. Yüksek potansiyelden düĢük potansiyele doğru yük geçiĢi, serbest elektronların geçiĢi. Ampulün potansiyel farkı bitene kadar sürer.” Ģeklinde ifade etmiĢtir. K7 kodlu öğretmen adayı, görüĢünü “Bizim güç kaynağımız bu buradan gelen enerji sayesinde elektronlar hareket ediyor ve üzerinden akım geçmesini sağlıyor akım geçince de devre tamamlandığı için yanıyor.” Ģeklinde ifade etmiĢtir.
Potansiyel Farkı Kaynağı Modeli: Pilin ampulün yanmasındaki görevini devrede
potansiyel farkı oluĢturan devre elemanı olarak açıklayan katılımcılar bu grupta yer almıĢtır. Potansiyel farkı kaynağı modeline giren cevaplardan bazıları Ģu Ģekildedir;
E11 kodlu öğretmen, görüĢünü “… Potansiyel farkı oluĢturur akımın oluĢmasını sağlar. Elektronlar bir uçtan diğerine hareket ediyorlar çünkü bir tarafta fazla bir tarafta az difüzyon gibi düĢünebiliriz hani çok olan yerden az olan yere doğru akıyorlar.” Ģeklinde ifade etmiĢtir.
E22 kodlu öğretmen, görüĢünü “Sonuçta bir potansiyel farkı var. Üzerinde 1,5V luk bir potansiyel farkı var. Bunun sonucunda akımın akmasına neden olur.” Ģeklinde ifade
etmiĢtir.
E6 kodlu öğretmen, görüĢünü “Potansiyel farkı oluĢturuyor ve elektronların hareketini sağlıyor.” Ģeklinde ifade etmiĢtir.
K3 kodlu öğretmen, görüĢünü “Herhalde iletken telin arasında bir potansiyel farkı oluĢturması.” Ģeklinde ifade etmiĢtir.
8. Sorunun Katılımcılara Göre Değerlendirilmesi
“Pil, ampulün yanmasında hangi görevleri üstlenir?” sorusuna verilen cevaplar doğrultusunda oluĢan alt gruplara katılımcılar sayıca Tablo 21’deki gibi dağılmıĢlardır. Tablo 21. Katılımcıların 8. Soruda OluĢan Alt Gruplara Dağılımı
Akım Kaynağı Modeli Enerji Kaynağı Modeli Yük Kaynağı Modeli Güç Kaynağı Modeli Potansiyel Farkı
Kaynağı Modeli Toplam
Katılımcı 12 18 15 8 13 66
“Pil, ampulün yanmasında hangi görevleri üstlenir?” sorusu katılımcılara göre değerlendirildiğinde akım kaynağı modeliyle 12 kiĢinin, enerji kaynağı modeliyle 18 kiĢinin, yük kaynağı modeliyle 15 kiĢinin, güç kaynağı modeliyle 8 kiĢinin, potansiyel farkı kaynağı modeliyle 13 kiĢinin açıklama yaptığı görülmüĢtür.
Tablo 21’e göre katılımcıların verdiği cevapların sayıca değerleri birbirine yakın olmasına rağmen enerji kaynağı modeli öne çıkmıĢtır. En az değinilen model ise güç kaynağı modelidir.
8. Sorunun Cinsiyete Göre Değerlendirilmesi
“Pil, ampulün yanmasında hangi görevleri üstlenir?” sorusuna verilen cevaplar doğrultusunda oluĢan alt gruplara katılımcılardan hangi cinsiyette kaç kiĢinin değindiği Tablo 22’de gösterilmiĢtir.
Tablo 22. Katılımcıların 8. Soruda OluĢan Alt Gruplara Cinsiyete Göre Dağılımı Potansiyel Farkı Kaynağı Modeli Akım Kaynağı Modeli Enerji Kaynağı Modeli Güç Kaynağı Modeli Yük Kaynağı Modeli Toplam Kadın 5 4 6 4 3 22 Erkek 8 8 12 4 12 44 Toplam 13 12 18 8 15 66
“Pil, ampulün yanmasında hangi görevleri üstlenir?” sorusu cinsiyete göre değerlendirildiğinde potansiyel farkı kaynağı modeline 5 kadının, 8 erkeğin; akım kaynağı modeline 4 kadının, 8 erkeğin; enerji kaynağı modeline 6 kadının,12 erkeğin; güç kaynağı modeline 4 kadının, 4 erkeğin; yük kaynağı modeline 3 kadının 12 erkeğin baĢvurduğu görülmüĢtür. Tablo 22’ye göre erkek katılımcılarda yük kaynağı modeli ile enerji kaynağı modeli ön plana çıkarken, kadın katılımcılarda enerji kaynağı modeli ön plana çıkmıĢtır. Kadın katılımcıların verdiği cevaplar alt gruplara yakın değerlerde dağılmıĢtır.
8. Sorunun Deneyime Göre Değerlendirilmesi
“Pil, ampulün yanmasında hangi görevleri üstlenir?” sorusuna verilen cevaplar doğrultusunda oluĢan alt gruplara katılımcılardan hangi deneyim düzeyinde kaç kiĢinin değindiği Tablo 23’te gösterilmiĢtir.
Tablo 23. Katılımcıların 8. Soruda OluĢan Alt Gruplara Deneyime Göre Dağılımı
Akım Kaynağı Modeli Enerji Kaynağı Modeli Güç Kaynağı Modeli Potansiyel Farkı Kaynağı Modeli Yük Kaynağı Modeli Toplam Deneyimsiz 4 5 4 3 3 19 0-5 3 8 0 6 8 25 5-10 2 0 1 0 1 4 10-20 1 2 1 2 1 7 20 üzeri 2 3 2 2 2 11 Toplam 12 18 8 13 15 66
“Pil, ampulün yanmasında hangi görevleri üstlenir?” sorusu deneyime göre değerlendirildiğinde deneyimsiz olanlar katılımcılarda 4’er kiĢinin akım kaynağı ve güç
kiĢinin de enerji kaynağı modeline değindikleri görülmüĢtür. 0-5 yıllık deneyimi olan katılımcılardan 3 kiĢi akım kaynağı modeline, 6 kiĢi potansiyel farkı kaynağı modeline, 8’er kiĢi de enerji kaynağı ve yük kaynağı modellerine baĢvurmuĢtur. 5-10 yıllık deneyimi olanlardan 2 kiĢi akım kaynağı modelinden, 1’er kiĢi güç kaynağı ve yük kaynağı modellerinden bahsetmiĢtir. 10-20 yıllık deneyimi olanlardan 1’er kiĢi akım kaynağı, güç kaynağı, yük kaynağı modellerinden, 2’Ģer kiĢi enerji kaynağı ve potansiyel farkı kaynağı modellerinden bahsetmiĢtir. 20 yılın üzerinde deneyimi olan katılımcılardan akım kaynağı, güç kaynağı, potansiyel farkı kaynağı, yük kaynağı modellerinden 2’Ģer kiĢi, enerji kaynağı modelinden 3 kiĢi bahsetmiĢtir.
Tablo 23’te 0-5 yıllık deneyimi olan katılımcılarda yük kaynağı, enerji kaynağı ve potansiyel farkı kaynağı modellerinin öne çıktığı görülürken, diğer gruplarda katılımcıların oluĢan gruplara, birbirine yakın değerlerde dağıldığı görülmüĢtür.
8. Sorunun Akademik Duruma Göre Değerlendirilmesi
“Pil, ampulün yanmasında hangi görevleri üstlenir?” sorusuna verilen cevaplar doğrultusunda oluĢan alt gruplara katılımcılardan hangi akademik düzeyde kaç kiĢinin değindiği Tablo 24’te gösterilmiĢtir.
Tablo 24. Katılımcıların 8. Soruda OluĢan Alt Gruplara Akademik Duruma Göre Dağılımı
Akım Kaynağı Modeli Enerji Kaynağı Modeli Güç Kaynağı Modeli Potansiyel Farkı Kaynağı Modeli Yük Kaynağı Modeli Toplam Öğrenci 4 4 4 3 3 18 Lisans 4 4 3 2 5 18 Yüksek Lisans 3 8 1 5 3 20 Doktora 1 2 0 3 4 10 Toplam 12 18 8 13 15 66
“Pil, ampulün yanmasında hangi görevleri üstlenir?” sorusu akademik duruma göre değerlendirildiğinde lisans öğrencilerinde akım kaynağı, enerji kaynağı ve güç kaynağı modellerine 4’er kiĢinin, potansiyel farkı kaynağı ve yük kaynağı modeline 3’er kiĢinin; lisans mezunlarında akım kaynağı ve enerji kaynağı modellerine 4’er kiĢinin, güç kaynağı modeline 3 kiĢinin, potansiyel farkı kaynağı modeline 2 kiĢinin, yük kaynağı modeline 5
kiĢinin; yüksek lisans düzeyinde akım kaynağı ve yük kaynağı modellerine 3’er kiĢinin,