• Sonuç bulunamadı

6. SONUÇ ve ÖNERİLER

6.1. SONUÇLAR

Bu kısımda elde edilen bulgular kullanılarak sonuçlar üzerinde durulacaktır.

Aynı zamanda araştırmadan elde edilen bulgular sonucunda matematik dersinde alternatif değerlendirme tekniklerinden biri olan ürün seçki dosyası (portfolyo) hakkında çalışma yapmak isteyen araştırmacılara önerilerde bulunulmuştur.

• Birinci Alt Problemle İlgili Bulgular: “İlköğretim öğretmenlerinin öğrenci merkezli eğitim hakkında bilgi seviyeleri nedir?”şeklindedir.

Araştırmada elde edilen bulgular sonucunda İlköğretim öğretmenlerinin yaklaşık üçte biri (℅30 u) “Öğrenci Merkezli Eğitim (ÖME)” hakkındaki bilgisini orta derecede yeterli görürken tabloda dikkat çekici bir oranla yarısından fazlası (℅

57,3) oldukça düzeyinde yeterli gördüklerini belirtmektedirler. Bu bulgu öğretmenlerin “Öğrenci Merkezli Eğitim (ÖME)” konusunda bilgilerinin yeterli olmasıyla birlikte bazı öğretmenlerin biraz daha bilgiye ihtiyaçları olduğu gerçeğini ortaya çıkarır.

• İkinci Alt Problemle İlgili Bulgular: “İlköğretim öğretmenleri matematik öğretiminde değerlendirmeyi hangi amaçla yapmaktadır.”şeklindedir.

Uygulamaya katılan ilköğretim öğretmenlerinin beşte üçü (℅60) ı matematik dersinde değerlendirmeyi “hazır bulunuşluk düzeylerini tespit etmek amacıyla”

kullanımını, yaklaşık üçte ikisinden biraz fazlası (℅67,3)ı matematik dersinde değerlendirmeyi “ünite ve konuların bitiminde öğrenme eksikliklerini kontrol etmek amacıyla” kullanımını, beşte üçünden biraz fazlası (℅61,8)ı “öğrencilerin öğretim sürecindeki kazanımlarını tespit etmek amacıyla” kullanımını, dörtte üçünden biraz fazlası (℅76,4) “öğrenciyi tanıma amacıyla” kullanımını, dörtte üçünden biraz azı (℅71,8)ı “öğrenciyi yetiştirmek ve geliştirmek amacıyla” kullanımını, yaklaşık üçte biri (℅30)ı “anne babaya bilgi vermek amacıyla” kullanımını, yaklaşık beşte ikisi ise

(℅40) matematik dersinde değerlendirmeyi “öğrencilerin sınıf geçme konularında karar verme amacıyla” kullanımını çok önemli bulmaktadır.

Bu bulgular sonucunda ilköğretim öğretmenlerinin matematik dersinde değerlendirmeyi birçok amaçla kullanımına önem verdiklerini ortaya çıkarmakla birlikte, çoğunlukla “öğrenciyi tanıma amacıyla”, “öğrenciyi yetiştirmek ve geliştirmek amacıyla” ve “ünite ve konuların bitiminde öğrenme eksikliklerini kontrol etmek amacıyla” kullanımını daha önemli buldukları görülmüştür. “Anne babaya bilgi vermek amacıyla” kullanımını ise diğer amaçlara göre daha az önemli bulmaktadırlar.

• Üçüncü Alt Problemle İlgili Bulgular: “İlköğretim öğretmenleri matematik öğretiminde değerlendirmeyi ne sıklıkla yapmaktadır?” şeklindedir.

Uygulamaya katılan öğretmenler matematik öğretiminde değerlendirmeyi farklı amaçlardan dolayı farklı sıklıklarla kullandıklarını belirtmişlerdir. Uygulamaya katılan öğretmenler matematik öğretiminde değerlendirmeyi farklı amaçlardan dolayı farklı sıklıklarla kullandıklarını belirtmişlerdir. Öğretmenlerin yaklaşık altıda dördünden biraz azı (℅65,5) matematik öğretiminde değerlendirmeyi öğrenciyi tanımak amacıyla, yaklaşık yedide dördünden biraz fazlası (℅57,3) ünitelerin bitiminde öğrenme eksiklerini kontrol etmek amacıyla, yaklaşık beşte üçünden biraz azı (60,9) öğrenciyi yetiştirmek ve geliştirmek amacıyla, yaklaşık ikide birinden biraz fazlası öğrencilerin kazanımlarını tespit etmek amacıyla kullanımını her zaman tercih ettiklerini belirtmişlerdir.

Uygulamaya katılan öğretmenlerin çoğu matematik öğretiminde değerlendirmeyi öğrenciyi tanımak, öğrenciyi yetiştirmek ve geliştirmek amacıyla kullanımını her zaman tercih ettiklerini belirtmişlerdir. Öğretmenlerin yarısına yakını matematik öğretiminde değerlendirmeyi hazır bulunuşluk düzeylerini tespit etmek, öğrencilerin kazanımlarını tespit etmek amacıyla kullanımını çoğu zaman tercih

ettiklerini belirtmişlerdir. Bu bulgu bize öğretmenlerin matematik öğretiminde değerlendirmeyi farklı amaçlarla kullanımını birçok sıklıkla yaptıklarını göstermektedir. Fakat değerlendirmeyi öğrenciyi tanımak, öğrenciyi yetiştirmek ve geliştirmek, ünitelerin bitiminde öğrenme eksiklerini kontrol etmek amacıyla kullanımını daha sık tercih ettiklerini ortaya çıkarmaktadır.

• Dördüncü Alt Problemle İlgili Bulgular: “İlköğretim öğretmenlerinin matematik öğretiminde alternatif değerlendirme yöntemlerine ihtiyaç duyma sebepleri nelerdir?” şeklindedir.

Uygulamaya katılan ilköğretim öğretmenlerinin %56.4” ü öğrenciyi aktif kılması sebebi ile; %27.3”ü öğrenciyi istekli kılması sebebi ile; %32.7”si öğrencinin işbirliği yapmasına olanak sağlaması sebebi ile; %40.0”ı öğlecilerin yeteneklerini sergileme fırsatını vermesi sebebi ile;%16.4”ü öğrenci yeteneğini eğitim süresi boyunca ölçmesi sebebi ile; %17.3”ü öğretmenin elinde öğrencilerin gelişimi hakkında kesin kanıtlar vermesi sebebi ile matematik öğretiminde alternatif değerlendirme yöntemlerine ihtiyaç duyduklarını belirtmişlerdir.

Bu sonuçlara bakıldığında ilköğretim öğretmenlerinin alternatif değerlendirme yöntemlerine birçok sebeple ihtiyaç duydukları görülmektedir.

ilköğretim öğretmenlerinin çoğunluğu matematik dersinde alternatif değerlendirme yöntemlerine “öğrenciyi aktif kılması sebebi” ile ihtiyaç duyduklarını belirtmişlerdir

• Beşinci Alt Problemle İlgili Bulgular: “ İlköğretim öğretmenlerinin matematik dersinde ürün seçki dosyası (portfolyo) kullanımı cinsiyet, tecrübe ve mezun oldukları okula göre farklılık göstermekte midir?

Elde edilen bulgulara göre uygulamaya katılan 110 öğretmenden yaklaşık üçte ikisinden biraz azı (65,5%) matematik dersinde ürün seçki dosyasını (portfolyo)

kullanırken, üçte birinden fazlası (34,5%) ise matematik dersinde ürün seçki dosyasını (portfolyo) kullanmamaktadır. Bu da bize öğretmenlerin çoğunun ürün seçki dosyasını (portfolyo) kullandığını göstermektedir. Ancak az olmayan bir oranının henüz ürün seçki dosyasını (portfolyo) kullanmadıkları ortaya çıkmıştır.

Verilere göre matematik dersinde ürün seçki dosyasını (portfolyo) kullanan öğretmenlerden yaklaşık beşte üçünden fazlası, (62,5%) i bayanken, yaklaşık beşte ikisinden azı (37,5%) baydır. Verilere göre bayan öğretmenlerin bay öğretmenlere nazaran daha çok ürün seçki dosyası (portfolyo) kullandıkları görülmektedir. Ankete verilen cevaplar analiz edildiğinde ilköğretim öğretmenlerinin matematik dersinde ürün seçki dosyasının (portfolyo) kullanımının cinsiyete göre farklılık göstermediği belirlenmiştir.

Uygulamaya katılan 110 öğretmenden yaklaşık beşte birinden fazlası (41,8%) eğitim fakültesi mezunu, altıda birinden azı (13,6%) fen edebiyat fakültesi ve de ön lisans mezunu, beşte biri (20,0%) eğitim enstitüsü mezunu oldukları görülmektedir.

İlköğretim öğretmenlerinin matematik dersinde ürün seçki dosyası (portfolyo) kullanımının mezun oldukları okula göre farklılık gösterip göstermediğine bakıldığında matematik dersinde ürün seçki dosyasını (portfolyo) kullanan öğretmenlerden yaklaşık ikide birinden azı (44,3%) eğitim fakültesi mezunu, yaklaşık beşte birinden biraz azı (18,0%) eğitim enstitüsü mezunu,yaklaşık altıda birinden biraz azı ise (14,8%) ön lisans mezunu oldukları görülmektedir. Ankete verilen cevaplar analiz edildiğinde ilköğretim öğretmenlerinin matematik dersinde ürün seçki dosyasının (portfolyo) kullanımının mezun oldukları okula göre farklılık göstermediği belirlenmiştir.

İlköğretim öğretmenlerinin matematik dersinde ürün seçki dosyası (portfolyo) kullanımının öğretmenlerin deneyimlerine göre farklılık gösterip göstermediğine bakıldığında elde edilen bulgulara sonucunda matematik dersinde ürün seçki dosyasını (portfolyo) kullanan öğretmenlerden yaklaşık beşte birinden biraz fazlası (21,3%) meslek hayatında 0-5 yıl deneyimli olup, yaklaşık dörtte biri (24,6%) 6-10

yıl deneyimli, yaklaşık altıda birinden biraz azı ise (14,8%) 11-15 yıl deneyimli, yaklaşık beşte birinden biraz azı (18,0%) 16-20 yıl deneyimli, yaklaşık beşte birinden biraz fazlası ise (21,3%) 21 yıl ve üzeri deneyimli oldukları görülmektedir.

Elde edilen verilerin analizi sonucunda ilköğretim öğretmenlerinin matematik dersinde ürün seçki dosyası (portfolyo) kullanımının öğretmenlerin deneyimlerine göre farklılık göstermediği görülmektedir.

• Altıncı Alt Problemle İlgili Bulgular: “İlköğretim öğretmenleri matematik dersinde öğrencilerin değerlendirilmesinde en çok hangi ölçme yöntem / yöntemlerini kullanmaktadır?” şeklindedir.

Uygulamaya katılan öğretmenlerden matematik dersinde öğrencilerin değerlendirilmesinde en çok hangi yöntemleri kullandıkları belirtmeleri istenmiştir.

Bunun üzerine öğretmenler en fazla kullandıkları beş yöntemi işaretlemişlerdir.

Verilen cevaplar incelendiğinde öğretmenler öğrencilerin değerlendirilmesinde, yaklaşık üçte birinden biraz azı (%30) sözlü sınavı, yaklaşık dörtde üçünden biraz fazlası (%77,3) ürün seçki dosyasını (portfolyo), yaklaşık onda dokuzundan biraz fazlası (%91,8) dramayı, yaklaşık onda dokuzundan biraz fazlası (%91,8) gösteriyi kullanmadıklarını belirtmişlerdir.

Verilen cevaplara göre matematik dersinde öğrencilerin değerlendirilmesinde öğretmenlerin %4,5 ‘i ürün seçki dosyasını (portfolyo) her zaman, %6,4’ü çoğu zaman, %10’u ara sıra, %0,9’u nadiren kullandıklarını belirtirken öğretmenlerin

%77,3 ürün seçki dosyasını kullanmadıklarını belirtmişlerdir.

2005–2006 eğitim öğretim yılındaki program değişimiyle öğretmenlerin öğrencileri değerlendirmede geleneksel yöntemlerin yanında alternatif yöntemleri de kullanması şart duruma gelmiştir. Alternatif değerlendirme tekniklerinden ürün seçki dosyasının (portfolyo) kullanımı ön plana çıkmıştır. Fakat yukarıdaki tablo incelendiğinde ilköğretim öğretmenlerinin büyük çoğunluğunun matematik dersinde

öğrencilerin değerlendirilmesinde ürün seçki dosyasını (portfolyo) kullanmadığı görülmektedir.

• Yedinci Alt Problemle İlgili Bulgular: “İlköğretim öğretmenlerinin matematik dersinde ürün seçki dosyası (portfolyo) kullanımının öğretmenlere oluşturduğu fayda ve sınırlılıklar hakkındaki görüşleri nelerdir?” şeklindedir.

Ankette 14. soruda ilköğretim öğretmenlerine “Matematik dersinde ürün seçki dosyasının (portfolyo) kullanımının size sağladığı fayda ve sınırlılıklar nelerdir?” sorusu yöneltilmiştir.

Bu soruya verilen cevaplar incelendiğinde uygulamaya katılan öğretmenlerin matematik dersinde ürün seçki dosyasının (portfolyo) kullanımının kendilerine bir çok faydasını belirtmişlerdir. “Öğrencinin gelişim düzeyinin takibini sağlar”,

“öğrencinin farklı yönlerinin değerlendirilmesini ve onların daha iyi tanımasını sağlar”, “öğretmenin elinde öğrencinin gelişimi hakkında kesin kanıtlar bulunur”,

“eksik olan ve kavranmayan konuları ortaya çıkarır ve pekiştirme sağlar”,

“öğrencilerin tüm çalışmalarını bir arada görmeyi sağlar”, “öğrencinin verilen görev ve sorumluluğu yerine getirip getirmediğinin gözlenmesini sağlar”, “matematik dersine karşı öğrenci tutumlarının düzelmesini sağlar”, “aile ve öğrencilerin değerlendirmeye katılmasını sağlar” gibi ürün seçki dosyasının (portfolyo) kullanımının kendilerine faydalarından bahsetmişlerdir.

Öğretmenler ürün seçki dosyasının (portfolyo) öğretmenlere faydalarını belirtirken uygulamaya katılan öğretmenlerin en çok belirttiği fayda “öğrencinin gelişim düzeyinin takibini sağlar” olmuştur. Uygulamaya katılan öğretmenlerin yaklaşık onda ikisinden biraz azının (%15,45) “öğrencinin gelişim düzeyinin takibini sağladığını” belirtmiştir. Bununla birlikte “Aile ve öğrencilerin değerlendirmeye katılmasını sağladığı ” faydasından uygulamaya katılan öğretmenlerin yaklaşık yirmide birinden daha azı (%2,73) belirtmiştir.

Aynı zamanda ürün seçki dosyasının (portfolyo) kullanımının sınırlılıklarını belirtmişlerdir. Bunlar; “zaman yetersizliği ve zaman kaybının olduğunu”,

“Öğrencilerin çalışmayı çevresindekilerin yardımı ile yaptığı için gerçeği yansıtmıyor olabileceği”, “sınıf mevcudunun kalabalık olması”, “fazla yer kaplaması” gibi ürün seçki dosyasının (portfolyo) kullanımının sınırlılıklarını da belirtmişlerdir.

Öğretmenler ürün seçki dosyasının (portfolyo) sınırlılıklarını belirtirken uygulamaya katılan öğretmenlerin en çok belirttiği sınırlılık “zaman yetersizliği ve zaman kaybının olduğu” olmuştur. Yani öğretmenlerin ürün seçki dosyasının (portfolyo) kullanımında en çok şikâyetçi oldukları sınırlılık çok zaman almasıdır.

• Sekizinci Alt Problemle İlgili Bulgular: “İlköğretim öğretmenlerinin matematik dersinde ürün seçki dosyası (portfolyo) kullanımının öğrencilere oluşturduğu fayda ve sınırlılıklar hakkındaki görüşleri nelerdir?” şeklindedir.

Ankette 13. soruda ilköğretim öğretmenlerine “Matematik dersinde ürün seçki dosyasının (portfolyo) kullanımının öğrencilere sağladığı fayda ve sınırlılıklar nelerdir?” sorusu yöneltilmiştir.

Bu soruya verilen cevaplar incelendiğinde uygulamaya katılan öğretmenlerin matematik dersinde ürün seçki dosyasının (portfolyo) kullanımının öğrencilere bir çok faydasını belirtmişlerdir. Bunlar; “matematik dersinde portfolyo kullanımının öğrenciyi motive ettiğini ve istekli kıldığı”, “öğrenciyi araştırmaya yönelttiği”,

“öğrencinin kendine güvenini artırdığı”, “öğrenciyi aktif kıldığı”, “öğrencinin yeteneklerini sergileme fırsatı verdiği”, “öğrencinin işbirliği yapmasını sağladığı”,

“matematik dersinde somut öğrenmeyi kolaylaştırdığı”, “öğrenicinin sorumluluk bilincini geliştirdiği” “ öğrencinin kendini rahatça ifade etmesini sağladığı” gibi faydalardır.

Öğretmenler ürün seçki dosyasının (portfolyo) öğrencilere faydalarını belirtirken uygulamaya katılan öğretmenlerin en çok belirttiği fayda öğretmenlerin yaklaşık onda birinden biraz fazlasının belirttiği (%12,73) “öğrenciyi aktif kıldığı”, yaklaşık onda birinden biraz fazlasının belirttiği (%11,82) “öğrencinin yeteneklerini sergileme fırsatı verdiği” ve yaklaşık onda birinden biraz fazlasının belirttiği (%11,82) “matematik dersinde portfolyo kullanımının öğrenciyi motive ettiğini ve istekli kıldığı” olmuştur. Bununla birlikte en az belirtilen fayda“ öğrencinin kendini rahatça ifade etmesini sağladığı” olmuştur.

Aynı zamanda ürün seçki dosyasının (portfolyo) kullanımının öğrenciler açısından sınırlılıklarını da belirtmişlerdir. Bunlar;“zaman yetersizliği ve zaman kaybı olduğu” , “ çok fazla kâğıt israfı olduğu” ,“ materyal ve doküman sıkıntısı olduğu”, “sınıf mevcudunun kalabalık olduğu”, “öğrencilerin sıkıldığı” ,“ fazla yer kapladığı” gibi sınırlılıklardır.

Verilen cevaplar incelendiğinde ilköğretim matematik öğretmenlerinin matematik dersinde ürün seçki dosyası ( portfolyo) kullanımının öğrenci açısından en çok belirttiği sınırlılık “zaman yetersizliği ve zaman kaybı olması” olmuştur.