Death and Their Anxiety Levels
5. SONUÇ VE ÖNERİLER
Yoğun Bakım ünitelerinde çalışan sağlık çalışanlarının hastanenin diğer birimlerinde çalışanlara nazaran daha fazla ölüm olayı ile karşılaştığı hastanemizde yapılan bu çalışma sonucunda ölüm ile sık karşılaşan bu
birimimizdeki çalışanlarımızın maruz kaldığı risklerden birine dikkat çekilmiştir.
Yoğun Bakım ünitelerinde hizmet veren sağlık çalışanlarının kendilerini psikolojik olarak iyi hissetmelerini sağlamak üzere sağlık personeli kadar yardımcı personel sayısının da önemli olduğu anlaşılan çalışmada özellikli birimlerin insan kaynağı planlamasında bu bilgi gözönünde bulundurulmalıdır.
Sağlık çalışanları arasında ölüm olayına yaklaşımın kendi kişisel yaşamlarına etkisinin olabileceği, yoğun bakım ünitelerinde çalışan hemşirelerin ölüm kaygıları ve ölüm depresyon düzeylerinin azaltılmasında stresle başa çıkma ve depresif duydu durumu olumlu yönde geliştirebilme eğitimlerinin hizmet içi eğitim planlarına eklenmesinin olumlu olacağı görüşü sağlık bakım hizmetleri müdür ile paylaşılmıştır.
Yine yoğun bakım üniteleri hastane acil servisleri gibi ölüm olaylarının sık yaşandığı birimlerde çalışan sağlık çalışanlarının iş kaynaklı stresleri ile depresif duygu durumlarını azaltmak için çalışma koşulları gözden geçirilmesi ve iyileştirilmesi, ekip ruhunun canlanması konusunda motivasyon çalışmalarının yapılması, iş ortamında kullanılan malzeme ve teçhizatın ve kullanılabilir durumda olması ödüllendirme çalışmaları yapılması, çalışanların hizmetin sunumunda karşılaştıkları sorunlar ve çözüm önerilerinin alınacağı paylaşım toplantılarının yapılmasının olumlu olacağı önerilmektedir (Tel ve Ark., 2003:22).
KAYNAKÇA
• Neufeldt, DE., Holmes CB. (1979). "Relationship Between Personality Traits And Fear Of Death", Psychol Rep, 45:907-910.
• Karaca, F. (2000). "Ölüm Psikolojisi", Beyan Yayınları, İstanbul.
• Kastenbaum ,R. (2007). Death Anxiety, Arizona State University, Tempe AZ, USA
• Emanuel, E. J., Fairclough, D. L., Emanuel, L. L. (2000). "Attitudes And Desires Related To Euthanasia And Physician-Assisted Suicide Among Terminally İll Patients And Their Caregivers", JAMA The Journal of The American Medical Association, 284 (19). 2460-2468.
• Karakuş, Gonca ve Öztürk, Zehra. (2012). "Ölüm ve Ölüm Kaygısı", Arşiv Kaynak Tarama Dergisi, 21 (1):42-79.
• Karakuş, G. (2012). Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı, Adana Arşiv Kaynak Tarama Dergisi (Archives Medical Review Journal); 21 (1):42-79.
• Gürkan, A., Gümüş, B. A., Dodak, H. (2011). "Öğrenci Hemşirelerin Terminal Dönem Hasta Sorunları Hakkındaki Görüşleri: Hemşirelik Girişimleri, Hasta Hakları ve Etik Sorunlar Kapsamında Bir İnceleme", Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, 4 (1). 2-12.
• F, Ü, Top., A, Saraç., G, Yaşar. (2010). "Huzurevinde Yaşayan Bireylerde Depresyon Düzeyi, Ölüm Kaygısı ve Günlük Yaşam İşlevlerinin Belirlenmesi", Klinik Psikiyatri Dergisi,13;14-22.
• İnci, F., Öz, F. (2009). "Ölüm Eğitiminin Hemşirelerin Ölüm Kaygısı, Ölüme İlişkin Depresyon ve Ölümcül Hastaya Tutumlarına Etkisi", Anadolu Psikiyatri Dergisi, 10, 253-260.
• Işık, E., Fadıloğlu, Ç., Demir, Y. (2009). "Ölüme Karşı Tutum Ölçeğinin Türkçe Çevirisinin Hemşire Populasyonunda Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması", Hemşirelik Araştırma Dergisi,
• Kara, N. (2002). Yoğun Bakım Ünitelerinde Çalışan Hemşirelerin Ölüme İlişkin Duygu ve Düşüncelerinin Belirlenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Rooda, L. A., Clements, R., Jordan, M. L. (1999). "Nurses’attitudes toward death and caring for dying patients, Oncology Nursing Forum", 26 (10). 1683-1687.
• Frazier PH, Foss-Goodman D. (1988-1989). "Death Anxiety And Personality: Are They Truly Related", Omega, 19:265-274.
• Tepehan, S. (2006). "Yoğun Bakım ve Servislerde Çalışan Sağlık Personelinin Ötenaziye Yaklaşımı", Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• Tatar, U. (1998). "Yoğun Bakım Ünitesinde Çalışan Hemşirelerin Ölüm Olayı Karsısındaki Anksiyete Düzeylerinin Belirlenmesi", Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• Akın, B. (1996). "Selçuk Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesinde Çalışan Hemşirelerin Ölümcül Hastaya Yaklaşımlarının İncelenmesi", Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Konya.
• Öztürk, Zehra Kalaoğlu. (2010). "Yaşlı Bireylerde Ölüm Kaygısı", Uzmanlık Tezi, Adana.
• Tepehan, S. (2006). "Yoğun Bakım ve Servislerde Çalışan Sağlık Personelinin Ötenaziye Yaklaşımı, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
• Karahisar, F. (2006). "Ölümcül Hasta, Hemşire ve Hekimlerin Ölüm ve Ötenaziye İlişkin Görüşlerinin İncelenmesi", Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
• Kumaş, G. (2005). "Adana İlindeki Çeşitli Hastanelerin Yoğun Bakım Ünitelerinde Çalışan Hemşirelerin Ötenazi Hakkındaki Düşünceleri, Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Adana.
• Eke, S. (2003). "Farklı Mesleklerde Çalışanların Ölüm Kaygılarının Karşılaştırılması", Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• Özen D., 2008, "Huzurevinde Yaşayan Yaşlılarda Ölüm Kaygısının Günlük Yaşam İşlevlerine Etkisi, "Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi", Haliç Üniversitesi, İstanbul.
• Turgay, M. (2003). "Ölüm Korkusu ve Kişilik Yapısı Arasındaki İlişki", Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
• Yıldız, M. (1998) "Dini Hayat ile Ölüm Kaygısı Arasındaki İlişki Üzerine Bir Araştırma", Yayımlanmamış Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
• Templer, DI. (1970). "The Construction And Validation Of A Death Anxiety Scale", J Gen Psyhol, 82:165-177.
• Tel, Havva., Karadağ, Mevlüde., Tel, Hatice., Aydın, Şule. (2003). "Sağlık Çalışanlarının Çalışma Ortamındaki Stres Yaşantıları İle Başetme Durumlarının Belirlenmesi", Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi, No:2, Sayfa 22.
• Yamashita, M. (1995). "Job Satisfaction in Japanese Nurses", Journal of Advenced Nursing, 22: 158-164.
• Bryant, C., Fairbrother, G., Fenton, P. (2000). "The Relative Influence of Personal and Workplace Descriptors on Stress", British Journal of Nursing, 9 (13): 876-880.
• Boey, K. W. (1998). "Coping and Family Relationships in Stress Resistance: a Study of Job Satisfaction of Nurses in Singapore", Int J. Nurs. Stud, 35: 353-361.
• Fernington F. (1995). "Stress and Nursing", British Journal of Nursing, 4 (10):
574- 578.
• Riding, R. J., Wheeler, H. H. (1995). "Occupational Stress and Cognitive Style in Nurses:1", British Journal of Nursing, 4 (2):103-106.
• Erdoğdu, M., Y, Özkan, M. (2007). "Farklı Dini İnanışlardaki Bireylerin Ölüm Kaygıları İle Ruhsal Belirtiler ve Sosyodemografik Değişkenler Arasındaki İlişkiler", İnönü Üniversitesi Tıp Fak Dergisi; 14:171-179.