SONUÇ VE ÖNERĠLER

NevĢehir Kapadokya Havalimanı yakınındaki yerleĢim yerleri olan Tuzköy Kasabası ve GülĢehir Ġlçelerinde yapılan gürültü ölçümlerinde Lgündüz=65 dB(A) ve LakĢam=60 dB(A) sınırlarının aĢılmadığı görülmüĢtür. Havalimanına gece saat 23.00‟dan sonra tarifeli uçuĢ yapılmaması sebebiyle bu saatten sonra gürültü ölçümü yapılmamıĢ, dolayısıyla Lgece değerleri irdelenememiĢtir. Ancak bulgulardan açıkça görülmektedir ki 23:00-07:00 arasında yapılacak gece uçuĢlarında Lgece=55 dBA sınır değeri, hem Tuzköy‟de, hem de GülĢehir‟de aĢılacaktır. Bu sebeple;

- Daha sessiz uçak üretimi ve kullanımı hususunda önlemler alınması gereklidir.

- Yapılarda ses yalıtımı yapılmalı ve çift cam kullanılmalıdır.

- 1-1 pistinden GülĢehir istikametine doğru olan uçuĢlarda, uçuĢ operasyon tekniğinden kaynaklanan sebeplerle kalkıĢ maksimum hız limit 205 knot (1knot=1,852 km/sa) olarak belirlenmesine rağmen, 2-9 pistinden Tuzköy Kasabası istikametine doğru olan kalkıĢlarda herhangi bir kalkıĢ hız limiti belirlenmemiĢtir. Tuzköy‟ de yapılan ölçüm çalıĢmalarında kalkıĢ esnasında gürültü seviyelerinin daha fazla olması sebebiyle, özellikle gece saatleri için bu yöne doğru yapılan kalkıĢlarda maksimum kalkıĢ hız limitleri getirilebilir.

- Gürültü yayılma alanlarında farklı zemin örtüleri kullanılarak gürültünün etkileri azaltılabilir.

- ġekil (2.6)‟da gösterildiği Ģekilde uçuĢ operasyonuna yönelik önlemler alınabilir.

Emisyonlarla ilgili olarak, uçak trafiğindeki azlık sebebiyle uçaklardan kaynaklanan emisyon miktarları oldukça azdır. Diğer emisyon kaynaklarından olan ısı merkezi baca gazları emisyon miktarları da ilgili yönetmelikteki sınır değerleri aĢmamaktadır. Ayrıca Havalimanı içerisindeki tüm araçların egzoz emisyon kontrolleri her yıl düzenli olarak yaptırılmakta ve kontrol edilmektedir. Havaalanları, çeĢitli önlemler alarak emisyonların azaltılmasında katkıda bulunabilirler:

- Uçak taksi sürelerini, uçakların gereksiz yere rölantide bırakılmasını ve kapıda beklemelerini azaltmak üzere optimal düzeye getirilmiĢ havaalanı tasarımı,

125

- GeliĢtirilmiĢ ekipman bakımı, lojistiğin optimal düzeye getirilmesi, katalitik konverterlerin, tesis edilmesi, elektrikle çalıĢan araçların ve yakıt pili teknolojisinin uygulamaya konulması ve kapılarda sabit elektrik yer gücüne dönüĢtürme yoluyla daha temiz ve daha verimli yer destek ekipman operasyonları,

- Toplu taĢımanın, trenlerin ve diğer elektrikli araçların ve hatta bisikletlerin kullanımını teĢvik ederek yolcular, ziyaretçiler ve personel için temiz havaalanı eriĢimi, birlikte çalıĢanların arabalarını nöbetleĢe kullanmalarını teĢvik etmek,

- Bagaj iĢlem sistemlerinin, yolcu taĢıma bantlarının, yürüyen merdivenlerin, klima tertibatının ve aydınlatmanın elektrik tüketiminin izlenmesi,

- Jeotermal enerji kullanımı, geri dönüĢümlü olmayan malzemelerin yakılması, güneĢ enerjisi ve kombine ısı ve elektrik tesislerinin kullanımı gibi alternatif ısıtma yöntemleri,

- Isıtma, aydınlatma ve havalandırma sistemi için otomatik sistemlerle desteklenen ofis binalarında enerji saklama,

- Enerji tasarruflarını artırmaya yönelik çevre bilinci kampanyaları,

- Tüm makine ve ekipmanların motorlarının ve egzoz sistemlerinin ilgili kanunlarda belirtilen emisyon limitlerini aĢmamaları için üretici firmanın gösterdiği Ģekilde bakımının yapılması,

- Makine ve ekipmanların motorlarının gereksiz yere çalıĢır durumda bırakılmaması,

- Herhangi bir alana sabitlenerek kullanılacak makine ve ekipmanların (ör:

jeneratör) egzozlarının, çıkan gazların yeterli dağılımını sağlamak için yeterli yükseklikte bulunacak Ģekilde yerleĢtirilmesi,

Havalimanında oluĢan atıklarla ilgili olarak atıkların uygun bir Ģekilde ayrıĢtırıldığı, depolandığı ve geri dönüĢüm firmalarına teslim edildiği görülmüĢtür.

KıĢ aylarında uçakların buzlanmasını önleyen de-icing uygulama alanı oluĢturulmuĢ ve atık sıvının toprağa karıĢmadan uygun bir Ģekilde biriktirilmesi sağlanmıĢtır.

Bu çalıĢmada tasarımı yapılan trijenerasyon sisteminin kurulması halinde yıllık yaklaĢık 344.000.-TL tasarruf sağlanacağı ve bu tasarrufla sistemin kendisini 12 yılda amorti edebileceği hesaplanmıĢtır.

126

Hızla nüfusu artan dünyada, enerji kaynaklarının insanlar tarafından bilinçsizce tüketilmesi sonucunda, kaynakların tükenmesi ve çevre sorunları ile karĢılaĢılmıĢtır. Çevre sorunları en önemlileri hava, su, toprak ve gürültü kirliliğidir.

Ġnsanların çeĢitli aktiviteleri sonucunda meydana gelen ve sera gazları olarak nitelenen bazı gazların, atmosferde yoğun bir Ģekilde artması sonucunda, yeryüzüne yakın atmosfer tabakaları ile yeryüzü sıcaklığının yapay olarak artmasıyla küresel ısınma meydana gelmiĢtir. Bu ısınmanın sonucunda, kara ve deniz buzullarının erimesi, kar ve buz örtüsünün alansal daralması, deniz seviyesinin yükselmesi, Ģiddetli hava olaylarının sıklığının ve Ģiddetinin artması, kuraklık, çölleĢme, salgın hastalıkların ve zararlıların artması gibi, dünya ölçeğinde sosyoekonomik sektörleri, ekolojik sistemleri ve insan yaĢamını doğrudan ya da dolaylı olarak etkileyecek önemli sonuçların olacağı öngörülmektedir.

Dünyada su tüketimi hızla artarken çevre kirliliğinin de artması sonucunda su kaynakları da azalmaktadır. 1900 yılından bu yana dünya sulak arazilerinin yarısı kaybolmuĢtur.

Fosil yakıt rezervlerinin hızla ve bilinçsizce tüketilmesi sonucunda, yapılan tahminlere göre, rezervlerinin kullanılabilme süreleri petrol için 40 yıl, doğalgaz için 65 yıl ve kömür için 155 yıldır. Dolayısıyla alternatif enerjilerin gündeme gelmesi kaçınılmaz olmaktadır.

Tüm dünyayı etkileyen çevre sorunlarının kaynaklarından biri olan havaalanlarında da hava, su, toprak ve gürültü kirliliğinin azaltılması ve giderilmesi konusuna hassasiyet gösterilmesi gerekmektedir. Bu hassasiyetin bir sonucu olan

“YeĢil Havaalanı Projesi” nin hayata geçirilmesiyle çevre dostu havaalanları oluĢmaya baĢlamıĢtır. ÇalıĢmada model olarak seçilen NevĢehir Kapadokya Havalimanı, çevreye etkileri en aza indirgenmiĢ bir kuruluĢ olarak çevreye sosyal ve ekonomik açıdan katkıda bulunacaktır.

127 EKLER

EK-1: NevĢehir Havalimanında için 2007-2011 yılları için hesaplanan emisyonlar ve enerji tüketimleri

ġekil E.1. LTO sayıları

ġekil E.2. LTO safhasındaki yakıt tüketimleri

647

1.036 1.115 1.328 1.492

-500 1.000 1.500 2.000

2007 2008 2009 2010 2011

LTO Sayıları

571.170

863.690 934.660 1.114.820 1.226.520

-500.000 1.000.000 1.500.000

2007 2008 2009 2010 2011

LTO Safhasındaki Yakıt Tüketimleri (kg)

128

N₂O Emisyon Miktarları (kg)