Sonuç

Bu çalışma beş farklı branşta lisanslı, yani düzenli spor yapan öğrencilerin sosyal beceri düzeyleri arasında çeşitli değişkenlere de bakarak, fark olup olmadığını ortaya koymak amacıyla yapılmıştır. Yapılan çalışmada, lise düzeyinde öğrenim gören ve farklı branşlarda lisanslı olarak spor yapan öğrencilerin sosyal beceri düzeyleri, elde edilen veriler kapsamında analiz edilmiştir.

Farklı branşlarda lisanslı olarak spor yapan öğrencilerin, sosyal beceri envanterine ait puanlarının cinsiyete göre farklılığın bağımsız gruplar için t-testi sonuçları incelendiğinde, ölçek genelinde kız ve erkek öğrencilerin sosyal beceri düzeylerinin aritmetik ortalaması kızların 285,20 ve erkeklerin 282,5’dir. Yapılan bağımsız gruplar için t-testi sonucunda, ölçek genelinde kız ve erkek öğrencilerin sosyal beceri düzeyleri arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı değildir t(233)=0,949; p=0,344>0,05). Benzer şekilde cinsiyete göre “Sosyal Anlatımcılık”, “Sosyal Duyarlık”, “Sosyal Kontrol” ve “Duyuşsal Duyarlık” alt ölçeklerinden alınan toplam puanlar arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark yoktur. Ancak “Duyuşsal Anlatımcılık” alt ölçeğinden alınan toplam puanlar arasında kızlar (46.84) lehine anlamlı bir fark tespit edilmiştir (t(233)= 3,505; p=0,001<0,05). Bu sonuca göre kızların sözel olmayan iletişim becerilerinin erkeklere göre daha iyi olduğunu ve kızların daha canlı, neşeli, enerjik ve atılgan olduğunu söylemek mümkündür. “Duyuşsal Kontrol” alt ölçeğinden alınan toplam puanlar arasında ise istatistiksel olarak erkekler (48.14) lehine anlamlı bir fark tespit edilmiştir (t(233)= 2,878; p=0,04<0,05). Bu sonuca göre de erkeklerin duygularını kontrol etme becerilerinin kızlara göre daha iyi olduğunu söylemek mümkündür. Duyuşsal kontrolü yüksek bireyler, iyi bir duygusal aktördürler, duruma göre hissedebilir ve duygusal zıtlaşma durumunda maske takabilirler.

61

Farklı branşlarda lisanslı olarak spor yapan öğrencilerin sosyal beceri envanterine ait puanlarının yaşa göre farklılığın olup olmadığına ilişkin Anova sonuçları incelendiğinde, ölçeğin genelinde yaşa göre istatistiksel olarak anlamlı fark olmadığı belirlenmiştir F(4,230)=2.247; p=0,065>0,05). Benzer şekilde yaşa göre “Duyuşsal Anlatımcılık”, “Duyuşsal Kontrol”, “Sosyal Anlatımcılık” ve “Sosyal Kontrol” alt ölçeklerinden alınan toplam puanlar arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark yoktur. Ancak, “Duyuşsal Duyarlık” alt ölçeğinden alınan toplam puanlar arasında, yaşı 16 (50.9) ile 15 (45.3) olanlar arasında 16 olanlar lehine ve 18 (52.5) ile 15 (45.3) olanlar arasında 18 olanlar lehine anlamlı fark vardır F(4,230)= 4,227; p=0,003<0,05). “Sosyal Duyarlık” alt ölçeğinden alınan toplam puanlar arasında yaşı 16 (50.7) ile 17 (47.7) olanlar arasında 16 olanlar lehine anlamlı farklılık tespit edilmiştir F(4,230)=2.973; p=0,020<0,05).

Farklı branşlarda lisanslı olarak spor yapan öğrencilerin sosyal beceri envanterine ait puanlarının sınıf düzeyine göre farklılığın olup olmadığına ilişkin Anova sonuçları incelendiğinde, ölçeğin genelinde sınıf düzeyine göre istatistiksel olarak anlamlı fark olmadığı belirlenmiştir F(4,230)=1,639; p=0,181>0,05). Benzer şekilde sınıf düzeyine göre “Duyuşsal Anlatımcılık”, “Duyuşsal Kontrol”, “Sosyal Anlatımcılık”, Sosyal Duyarlık ve “Sosyal Kontrol” alt ölçeklerinden alınan toplam puanlar arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark yoktur. Ancak “Duyuşsal Duyarlık” alt ölçeğinden alınan toplam puanlar arasında istatistiksel olarak 11. Sınıf (49.75) ile 9. sınıf (45.89) arasında 11. Sınıf lehine ve 12. Sınıf (51.56) ile 9. Sınıf arasında 12. Sınıf lehine anlamlı bir fark tespit edilmiştir F(4,230)= 3,377; p=0,019<0,05).

Farklı branşlarda lisanslı olarak spor yapan öğrencilerin sosyal beceri envanterine ait puanlarının okul türüne göre farklılığın olup olmadığına ilişkin Anova sonuçları incelendiğinde, ölçeğin genelinde okul türüne göre istatistiksel olarak anlamlı fark olmadığı belirlenmiştir F(4,230)=0.521; p=0,668>0,05). Benzer şekilde okul türüne göre “Duyuşsal Anlatımcılık”, “Duyuşsal Duyarlık”, “Duyuşsal Kontrol”, “Sosyal Anlatımcılık”, “Sosyal Duyarlık” ve “Sosyal Kontrol” alt ölçeklerinden alınan toplam puanlar arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark yoktur.

Farklı branşlarda lisanslı olarak spor yapan öğrencilerin sosyal beceri envanterine ait puanlarının branşa göre farklılığın olup olmadığına ilişkin Anova sonuçları incelendiğinde, ölçeğin genelinde branşa göre istatistiksel olarak anlamlı fark olmadığı belirlenmiştir F(4,230)=0.781; p=0,539>0,05). Benzer şekilde okul türüne göre “Duyuşsal Duyarlık”,

62

“Duyuşsal Kontrol”, “Sosyal Anlatımcılık”, “Sosyal Duyarlık” ve “Sosyal Kontrol” alt ölçeklerinden alınan toplam puanlar arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark yoktur. Ancak, “Duyuşsal Anlatımcılık” alt ölçeğinden alınan toplam puanlar arasında, branşı badminton (49.22) ile güreş (42.80) olanlar arasında branşı badminton olanlar lehine anlamlı farklılık tespit edilmiştir F(4,230)=2.883; p=0,023<0,05).

Farklı branşlarda lisanslı olarak spor yapan öğrencilerin sosyal beceri envanterine ait puanlarının lisans yılına göre farklılığın olup olmadığına ilişkin Anova sonuçları incelendiğinde, ölçeğin genelinde lisans yılına göre istatistiksel olarak anlamlı fark olmadığı belirlenmiştir F(4,230)=0.168; p=0.845>0,05). Benzer şekilde okul türüne göre “Duyuşsal Anlatımcılık”, “Duyuşsal Duyarlık”, “Duyuşsal Kontrol”, “Sosyal Anlatımcılık”, “Sosyal Duyarlık” ve “Sosyal Kontrol” alt ölçeklerinden alınan toplam puanlar arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark yoktur.

Farklı branşlarda lisanslı olarak spor yapan öğrencilerin sosyal beceri envanterine ait puanlarının baba eğitim durumuna göre farklılığın olup olmadığına ilişkin Anova sonuçları incelendiğinde, ölçeğin genelinde baba eğitim durumuna göre istatistiksel olarak anlamlı fark olmadığı belirlenmiştir F(4,230)=2.235; p=0,085>0,05). Benzer şekilde okul türüne göre “Duyuşsal Duyarlık”, “Duyuşsal Kontrol”, “Sosyal Anlatımcılık”, “Sosyal Duyarlık” ve “Sosyal Kontrol” alt ölçeklerinden alınan toplam puanlar arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark yoktur. Ancak, “Duyuşsal Anlatımcılık” alt ölçeğinden alınan toplam puanlar arasında, baba eğitim durumu üniversite (46.31) ile ortaokul (43.33) olanlar arasında üniversite mezunu olanlar lehine anlamlı farklılık tespit edilmiştir F(4,230)=2.663; p=0,049<0,05).

Farklı branşlarda lisanslı olarak spor yapan öğrencilerin sosyal beceri envanterine ait puanlarının anne eğitim durumuna göre farklılığın olup olmadığına ilişkin Anova sonuçları incelendiğinde, ölçeğin genelinde anne eğitim durumuna göre istatistiksel olarak anlamlı fark olmadığı belirlenmiştir F(4,230)=2.178; p=0,091>0,05). Benzer şekilde okul türüne göre “Duyuşsal Duyarlık”, “Duyuşsal Kontrol”, “Sosyal Anlatımcılık” ve “Sosyal Duyarlık” alt ölçeklerinden alınan toplam puanlar arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark yoktur. Ancak, “Duyuşsal Anlatımcılık” alt ölçeğinden alınan toplam puanlar arasında, anne eğitim durumu üniversite (46.77) ile ilkokul (43.95) olanlar arasında üniversite mezunu olanlar lehine anlamlı fark vardır F(4,230)= 2,727; p=0,045<0,05). “Sosyal Kontrol” alt ölçeğinden alınan toplam puanlar arasında anne eğitim durumu

63

üniversite (51.46) ile lise (47.55) olanlar arasında üniversite mezunu olanlar lehine anlamlı farklılık tespit edilmiştir F(4,230)=2.783; p=0,042<0,05).

Farklı branşlarda lisanslı olarak spor yapan öğrencilerin sosyal beceri envanterine ait puanlarının kardeş sayısına göre farklılığın olup olmadığına ilişkin Anova sonuçları incelendiğinde, ölçeğin genelinde kardeş sayısına göre istatistiksel olarak anlamlı fark olmadığı belirlenmiştir F(4,229)=1.618; p=0.170>0,05). Benzer şekilde okul türüne göre “Duyuşsal Anlatımcılık”, “Duyuşsal Duyarlık”, “Duyuşsal Kontrol”, “Sosyal Anlatımcılık”, “Sosyal Duyarlık” ve “Sosyal Kontrol” alt ölçeklerinden alınan toplam puanlar arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark yoktur.

Farklı branşlarda lisanslı olarak spor yapan öğrencilerin sosyal beceri envanterine ait puanlarının gelir durumuna göre farklılığın olup olmadığına ilişkin Anova sonuçları incelendiğinde, ölçeğin genelinde gelir durumuna göre istatistiksel olarak anlamlı fark olmadığı belirlenmiştir F(4,223)=2,407; p=0,051>0,05). Benzer şekilde okul türüne göre “Duyuşsal Kontrol”, “Sosyal Anlatımcılık”, “Sosyal Duyarlık” ve “Sosyal Kontrol” alt ölçeklerinden alınan toplam puanlar arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark yoktur. Ancak, “Duyuşsal Anlatımcılık” alt ölçeğinden alınan toplam puanlar arasında, gelir durumu 2001-2500 TL (45.83) ile 500-1000 TL (40.68) olanlar arasında, 2001-2500 TL olanlar lehine ve 2501 TL-üzeri (46.22) ile 500-1000 TL (40.68) olanlar arasında, 2501 TL-üzeri olanlar lehine anlamlı farklılık vardır F(4,223)=3.856; p=0,005<0,05). Ayrıca “Duyuşsal Duyarlık” alt ölçeğinden alınan toplam puanlar arasında, gelir durumu 2501 TL- üzeri (52.42) ile 1001-1500 (47.51) olanlar arasında, 2501 TL-üzeri olanlar lehine ve 2001- 2500 (47.33) ile 2501 TL-üzeri (52.42) olanlar arasında, 2501 TL-üzeri olanlar lehine anlamlı farklılık vardır F(4,223)=3.774; p=0,005<0,05).

Sonuç olarak, lisanslı bir şekilde spor yapan sporcu lise öğrencilerinin sosyal beceri düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından da karşılaştırıldığı bu çalışmada, kullanılan ölçeğin bazı alt ölçeklerinden anne-baba eğitim seviyesi, aile gelir seviyesi yüksek olan ve yaşı büyük olan öğrencilerin daha yüksek puanlar aldıkları; ancak 16 yaşındaki öğrencilerin “sosyal duyarlık” alt ölçeğinden, 17 yaşındaki öğrencilerden daha yüksek puan aldıkları görülmüştür. Branşlar arasında ise sadece badmintoncu öğrenciler ile güreşçi öğrenciler arasında “duyuşsal anlatımcılık” alt ölçeğinden alınan puanlarda badmintoncu öğrenciler lehine anlamlı bir farklılık bulunmuştur. Cinsiyetler arasında ise, “duyuşsal

64

anlatımcılık” alt ölçeğinden kızların, “duyuşsal kontrol” alt ölçeğinden ise erkeklerin daha yüksek puan aldıkları belirlenmiştir.

Bu araştırma sonucunda, incelediğimiz branşlar arasında sosyal beceri düzeyleri bakımından benzerlik olduğu sonucuna ulaşılırken, eğitim seviyesi ve aile gelir seviyesi yüksek olan ailelerin çocuklarını takım sporlarına ve popüler diyebileceğimiz futbol ve voleybol gibi sporlara yönlendirdiklerini söylemek mümkündür.