Kentler kompleks ve dinamik sistemler olup her dönemde nitelik ve nicelik aç s ndan de i imler göstermektedirler. Bu özellikleri ile kentler fiziksel, toplumsal, çevresel ve ekonomik de i imleri tetikleyen birçok geli imi yans tmaktad rlar. H zla geli en teknoloji, ula m ve ileti im a kent içinde yer alan birçok ekonomik fonksiyonu etkilemekte ve de i ime zorlamaktad r. Özellikle sanayile me döneminde çevresi ile beraber h zl geli im göstermi olan endüstriyel alanlar son y llarda ehir içerisinde s k p kalm lard r. Genellikle kaynak, ula m ve da t m faktörleri nedeni ile ana akslar üzerinde ehir giri ve ç k noktalar nda plans z bir ekilde yer seçmi olan endüstriyel alanlar önceden tahmin edilemeyen h zl kentsel büyüme nedeni ile bugün ehir merkezleri içinde veya s n r nda kalm olup günümüz planlama ilkeleri do rultusunda yeni planlanan ve planl geli im gösteren endüstriyel alanlara ta nmakta veya ta nmaya zorlanmaktad r. Endüstrinin bo altt bu alanlar genelde at l olarak kalmakta veya hafif sanayi, depolama ve lojistik amaçl kullan mlarla varl klar n sürdürmektedirler. Fakat ehir merkezi içinde veya s n r nda kalan bu alanlar n arsa de erleri her gün artmakta ve kullan m fonksiyonu kentsel geli me fonksiyonu kar s nda de er kaybetmektedir.
Bu alanlar n kente yeniden kazand r lmas n n önemi geli mi ülkelerde ve ülkemiz gibi sanayi geli imini tamamlamaya çal an geli mekte olan ülkelerde daha büyük önem kazanmaktad r. Özellikle Türkiye’nin ekonomik ve finansal omurgas n olu turan, 2010 Avrupa Kültür Ba kenti listesinde yer alan ve önümüzdeki y llarda dünyan n en önemli finans merkezlerinden biri olmas planlanan 'stanbul için bu alanlar kritik önem ta maktad rlar. Bu alanlar; günün kayg ve istekleri, sürdürülebilirlik ilkeleri do rultusunda ekonomi, çevre ve toplum faktörleri ve bunlar n kentsel ve bölgesel ölçekte etkile imleride göz önünde bulundurularak yeniden planlanmal d r. Bu ba lamda, bu endüstriyel dönü üm alanlar n etki alt na ald çevre ve üzerinde ya ayan bireylerle birlikte bir doku olarak dü ünmek ve herhangi bir dönü üm sürecinde mevcut dokuyu zedelemeden, gelecek nesillere yüksek kalite standartlar nda bir ya am ve sürdürülebilir kentler sunmak önem ta maktad r.
Günümüzde 'stanbul Büyük ehir Belediyesi’nin çal mas olan 22.08.2006 tasdik tarihli 1/100.000 ölçekli 'stanbul 'li Çevre Düzeni Plan bu ilkeler do rultusunda haz rlanm olsada 'stanbul 2. 'dare Mahkemesi’nin 21.03.2008 tarih ve 2008/516 say l karar ile iptal edilmi tir. Bu plan ile birlikte 'stanbul’un ta d sanayi yükünün çevre illere desantralize edilerek, ilin tarih ve kültür ba kenti ve finansal merkez olmas do rultusunda sürdürülebilirlik ilkeleri gözetiminde üst ölçekli kararlar n al nmas hedeflenmi tir. Bu plan n amaçlar do rultusunda, 'stanbul Metropoliten Alan ’nda, Anadolu ve Avrupa yakas aras ndaki dengesizliklerin giderilmesi, tarihi yar mada ve Maslak hatt nda yerle en tek merkezli yap n n k r larak i alanlar n n ve i gücünün her iki yakaya dengeli bir ekilde da t m n sa lamak hedeflenmektedir. Bu hedefle beraber Anadolu yakas nda 1. derece merkez konumunda bulunan Kad köy’e alternatif olarak, ula m ve eri ilebilirlik, merkeze yak nl k ve uygun alana sahip olma avantajlar nedeni ile Kartal 'lçesi seçilmi ve bu ilçede yer alan merkezi lokasyondaki i levini kaybetmi olan Kartal endüstriyel alan kentsel dönü üm alan olarak belirlenerek sürdürülebilirlik ilkeleri alt nda planl bir ekilde geli tirilmesi öngörülmü tür.
Bu plan öngörüleri çerçevesinde ço u at l durumda olan sanayi alanlar n n desantralizasyonu ile Kartal 'lçesi; ticaret-al veri alanlar , oteller, ofis, yönetim merkezleri ile birlikte, finans, sigorta, muhasebe, yaz l m faaliyetleri, hukuk dan manl , reklamc l k gibi servis sektörlerinin, yüksek standartlara sahip donat alanlar n n (tiyatrolar, sinemalar, sergi salonlar , müzeler, parklar vb.) ve konut i levinin yer alaca çok fonksiyonlu bir merkez olarak öngörülmektedir.
Limdiden bölgeye yap lan yat r mlar da kamunun bu konuya verdi i önemin göstergesi olmu tur. Özellikle ula m aks n n rayl sistemlerle kuvvetlendirilerek havaalan na ba lanacak olmas ve deniz ta mac l n n geli tirilip di er ula m akslar ile entegre edilecek olmas bu geli meler içerisinde en önemli olanlard r. Bunlar d nda, Kartal kentsel dönü üm projesi için dünyaca ünlü planc lar n kat ld bir yar ma düzenlenmesi ve plan n yar may kazanan Zaha Hadid’in tasar m üzerinden haz rlanmas ile Anadolu Yakas Adliye Saray ’n n bu bölgeye yak n konumland r lmas di er göstergelerdir. Tüm bu geli meler ise yerli ve yabanc yat r mc lar n ilgisini çekerek bölgeyi cazibe merkezi haline getirmektedir.
Cazibe merkezi haline gelen bu alanda en ba ta rant beklentisi olmak üzere baz sorunlar ortaya ç km t r. Kartal 'lçesi kentsel dönü üm projesinin aç klanmas ve planlama sürecinin ba lamas ile birlikte spekülatif ekilde h zla artan arsa fiyatlar ise bunun en belirgin göstergesi olmu tur. Bu alanlar n sadece ekonomik rant alanlar olarak de il ayn zamanda toplumun ve çevrenin de göz önüne al nd
sürdürülebilir alanlar olarak geli tirilmesini sa lamak için ilgili kamu kurum ve kurulu lar süreç içerisinde daha aktif rol almal d r. Bu bölgenin, ekonomik geli im kayg s n n yan nda toplum ve çevre kayg lar n n da gözetilerek sürdürülebilir ekilde geli tirilmesi ve geli imin bir parças olan gayrimenkul geli tirmelerinde de bu iki kavram n birlikte gözetildi i sürdürülebilir gayrimenkul geli tirme kavram planl , kontrollü ve dengeli bir ekilde yer almal d r.
Günümüzde dünyada yeni olu an e ilimlere, kentsel dönü üm örneklerine ve bu örneklerde yer alan planlama içeriklerine bak ld nda çevreye, topluma ve kültürel mirasa maksimum derecede önem verildi i ve sürdürülebilirlik ilkelerinin titizlikle uygulanmaya çal ld görülmektedir. Özellikle endüstriyel alanlar n yeni yap lanma örneklerine bak ld nda ise kirletilmi olan çevrenin temizlenmeye çal ld ve geçmi te yap lan bu yanl lar n tekrarlanmamas için ye il bina olu umlar na daha fazla önem verildi i görülmektedir. Bunun en güzel örne i ise çal ma kapsam nda ele al nan Emscher Park Projesi ve bu proje içerisinde yer alan Duisburg 'ç Liman Dönü üm Plan ’d r. Bu plan kapsam nda eski liman n yer ald bölgede Ren Nehri temizlenmi ve çevresinde ye il binalar içeren geli imle birlikte rekreasyonel alanlar planlanm t r. Bu çal ma kapsam nda incelenen kentsel dönü üm örneklerinin plan amaçlar nda yer alan sürdürülebilirlik ilkesinin alt nda yer alan ye il bina geli imine ülkemizde gerçekle tirilmek istenen kentsel dönü üm projelerinde de yer verilmesi uygun olacakt r. Özellikle, 1. derece merkez olarak geli tirilmesi planlanan Kartal kentsel dönü üm alan nda, dünyadaki benzer uygulamalara da bak larak, sürdürülebilir gayrimenkul geli tirme arac olan “Ye il Bina” geli iminin kullan lmas n n uygun oldu u dü ünülmektedir.
Bu kapsamda, yap lan çal mada ye il bina tan mlamalar ve ye il bina geli imini etkileyen faktörler hakk nda bilgi verilmi ve dünyada ki uygulamalar n n incelemelerinden ç kar lan destekleyen ve engelleyen faktörler ortaya koyulmu tur. Bilinirlik ve tecrübe eksikli i, bilgi kayna ve ölçütleri eksikli i, arz-talep ve yat r m n geri dönü ünün belirsizli i ile sertifika sürecinin maliyeti ve uzunlu u gibi engelleyen faktörlerin hepsinin zaman içerisinde ye il bina kavram n n geli imi ve uygulamalar n n fazlala mas ile birlikte çözülüp ortadan kalkacak sorunlar ve belirsizlikler oldu u belirtilmi tir. Di er taraftan, ye il binalar n kirac , yat r mc , devlet, piyasa ve de i en maliyet yap s aç s ndan incelenen destekleyen faktörleri ele al nd nda ise, sadece enerji tasarrufu ve insan-çevre sa l konular ndaki hassasiyetine bak larak öneminin anla laca vurgulanarak LEED sertifikal ye il binalardan haz rlanan ara t rmalara dayal ye il bina geli tirme ilkeleri ve normal yap larla olan maliyet farkl l klar ele al nm t r.
Ye il bina geli tirme ilkeleri ele al nd ktan sonra 'stanbul için uygulanabilirli ini s namak için 'stanbul ofis piyasas incelenerek rakip ve benzer bölgeler olan Kozyata ve Havaalan bölgeleri üzerinde durulmu , henüz onanmam olan 1/1.000 ölçekli uygulama imar plan yap la ma artlar proje geli tirme için baz al nm , tüm bu bilgi ve veriler geleneksel gayrimenkul geli tirme piyasa verileri ile birle tirilerek “Ye il Ofis” geli tirme çal mas na entegre edilmi ve bölgede emsal te kil edecek bir “Ye il Ofis Finansal Fizibilite Analizi Çal mas ” haz rlanm t r. Çal mada, kent içerisinde kalm endüstriyel alanlar n sürdürülebilir geli me ilkeleri alt nda kent ile bütünle tirilmesini sa layacak olan kentsel dönü üm projelerinin içerisinde yer almas kaç n lmaz olan ye il binalar n planlama sürecine kat l m finansal yönden incelenmi ve geli tirici ile yat r mc aç s ndan de erlendirilmi tir. Finansal fizibilite çal malar n n sonucunda geli tirici ve yat r mc n n en çok dikkat etti i finansal kavram iç verim oran olup Kartal kentsel dönü üm alan nda yer alan parsel için yap lan iskontolu nakit ak modelinde elde edilen iç verim oran % 26,3 ç kmaktad r. Bu oran iskontolu nakit ak modelinde kullan lan iskonto oran ile kar la t r lmakta ve arada ki fark geli tirici veya yat r mc n n kar n göstermektedir. Uygulanan modelin sonucu, bugünün geleneksel gayrimenkul geli tirme sektöründe yani geleneksel yöntemlerle geli tirilen ticari gayrimenkuller için bile kazançl yani uygulanabilir olarak de erlendirilmektedir. Geleneksel gayrimenkullerle kar la t r ld nda ekonomiye, çevreye, çal an na ve yat r mc n n, geli tiricinin ve kirac n n imaj na olumluluk katan ye il binalar n, 'stanbul gayrimenkul piyasas
artlar nda yap lan 22,2 milyon ABD dolar yat r m n kar l nda 24,5 milyon dolarl k net bugünkü de er kazanc ile finansal aç dan kazançl yani uygulanabilir oldu u ortaya koyulmu tur.
Ye il binalar n geli tirilmesi 'stanbul piyasas nda finansal olarak kazançl ç kmaktayken, ana ilkelerinden birinin sürdürülebilirlik oldu u Kartal ketsel dönü üm plan nda da uygulanmal ve ekonomi, çevre ve toplumu gözeten ye il binalarla yenilikçi pazar yarat larak uan da bile cazibe merkezi olan bölgenin prestijli ve yenilikçi bir merkezi i alan na dönü türülmesi sa lanmal d r. 'lgili bölümde yer verilen, onayl olmayan 1/1.000 ölçekli plan notlar nda çok aç k belirtilmi olmasa da bu konuya de inilmekte fakat son karar mercisi olarak gösterilen “Estetik Kurul”’un karar sürecinde gözetece i “Yap m ve Proje Uygulama Program ”’n n detaylar belirtilmemektedir. Kentsel ölçekte sürdürülebilir alanlar yarat lmas ve bölgedeki yap la man n bu do rultuda sa lanmas için plan notlar na ye il binalarla ilgili daha aç klay c ve belki de daha kat kurallar koyulup bu yap la ma tarz n n önünün aç lmas gerekmektedir. Bu ba lamda devlet öncülü ü ile ye il bina kullan m n n
yayg nla t r lmas , te vik ve cesaret sa lay c yasal düzenlemeler getirilmesi ve hatta bu yat r mlar n yerel ve devlet otoriteleri taraf ndan desteklenmesi ve gerekiyorsa sektörde öncülük yap lmas gerekmektedir. Köhnemi endüstriyel alanlar n merkezi i alanlar na dönü ümünün sa lanmas di er dönü ümlerden daha fazla planlama, çal ma, özveri, disiplin ve koordinasyon istemekte olup bu bölgelere atfedilen fonksiyonlar n ya ayabilmesi için yenilikçi pazar yakla mlar , kirac /yat r mc te vikleri ve devlet öncülü ü gerekmektedir. Plan notlar nda yer alacak LEED Gümü sertifikas gibi minimum baz kriterlerin belirlenmesi ve bu geli imin sa lanmas için baz te viklerin (örne in emsal art r m , h zland r lm izinler, vergi indirimi, fon deste i vb.) sa lanmas bölgenin istenilen ve öngörülen
ekilde geli imi için daha etkili ve faydal olacakt r.
Sonucu kazançl yani uygulanabilir ç kan finansal fizibilite analizi çal mas bölgede ki tek bir parsel için yap lm olsa da, çal mada ki ana unsur bölgenin tamam n n geçmi teki hatalardan ders al narak sürdürülebilir yap larla geli tirilmesi ve bölgenin dünyadaki ve Türkiye’deki di er bölgeler için emsal olu turacak geli im sergilemesidir. Örnek olarak yap lan finansal fizibilite analizi çal mas n n di er bir amac ise bu konuda çal ma yapan veya yapacak olan ehir planc lar , mimarlar, in aat mühendisleri, kentsel tasar mc lar, gayrimenkul geli tiricileri ve yat r mc lar için izleyebilecekleri ve geli tirebilecekleri bir “sürdürülebilir gayrimenkul geli tirme finansal analizi” kriterleri ve yöntemi sunmakt r. Ortaya konan bu çal ma sistemati i, ileride yap lacak olan ara t rmalara büyük ölçüde katk sa layacak ve bu yönde çal ma yapan ara t rmac lar de i en piyasa ko ullar n da göz önünde bulundurup bu çal ma kapsam nda kullan lan finansal analiz kriterlerini ve yöntemlerini geli tirerek bu çal may ilerletebileceklerdir.
KAYNAKLAR
Akkar, Z. M., 2006. Kentsel Dönü üm Üzerine Bat ’daki Kavramlar, Tan mlar, Süreçler ve Türkiye. TMMOB ehir Planc lar Odas Yay n , say :36, 2006/2. s. 29-37.
Al.1veri1 Merkezleri ve Perakendeciler Derne*i, 2008. Türkiye Organize Perakende Sektörü, 'stanbul.
Atkinson, R. A., Hausken, T., Linsenmeyer, J., Mallett, W., VE Thornett, R., 1995. Technological Reshaping of Metropolitan America, U.S. Congress, Office of Technology Assessment, U.S. Government Printing Office, Washington, 5-12.
Balamir, M., 1981. Kentle me, Kentsel Süreçler ve Kent Yap s . Türkiye 1. ehircilik
Kongresi, 1. Kitap. Ankara. Sayfa13-54.
Birkan, G., 2008. Yuvarlak Masa Söyle isi: 'stanbul’da Kentsel Dönü üm. Mimarist
Dergisi. TMMOB Mimarlar Odas 'stanbul Büyükkent Lubesi, y l:8,
say :30, 2008/4. s.13-24.
Bonacorsi, G., 1996. Signifance and Development of Hyper Centers in European Metropolitan Areas, Town Planning and Sustainable Development,
Habitat II City Summit, 'stanbul, s. 3-8.
Burçetin, G. Colliers International. Ki isel Görü me. (06/03/2009)
Cameron, S., Doling, J., 1994. Housing Neighbourhoods and Urban Regeneration,
Urban Studies, say :31, s. 1211-1224.
Clay, P.L., 1979. Neighbourhood Renewal, Lexington books., Toronto.
Colliers International Turkey, 2008a. 'stanbul Gayrimenkul Pazar Ara t rmas (yay nlanmam )
Colliers International Turkey, 2008b. Gayrimenkul Pazar Ara t rmas Raporu, 'stanbul.
Colliers International Turkey, 2009. Türkiye Gayrimenkul Piyasas Raporu, 'stanbul.
Couch, C., Fraser, C., ve Percy, S., 2003. Urban Regeneration in Europe, Blackwell Publishing, Oxford. s. 260 s.
Çalgüner, T., 2003. Çevre mi? Ekoloji mi?, Nobel Yay n Da t m, Ankara. 108 s. Diacon, D., 1991. Deterioration of The Public Sector Housing Stock, Gower
Publishing Company LTD., England, 288 s.
Elgin, F. C., 2008. “Kentsel Dönü üm Projelerinde Kullan c Kat l m n n Önemi – Pangalt Örne i” Y ld z Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi (yay nlanmam ), 'stanbul.
Erkut G., 1999. Küreselle me Sürecinde Toplumsal Farkl la ma ve Mekan, 3. Bin Y lda Lehirler: Küreselle me, Mekan, Planlama, Dünya ehircilik
Gezici, F., 1997. Türkiye ve Trakya Bölgesi 'çin Bölgesel Planlaman n Önemi.
Trakya’da Sanayile5me ve Çevre Sempozyumu II. 06-08 Kas m 1997,
TMMOB Makine Mühendisleri Odas . http://arsiv.mmo.org.tr (30/04/2009)
Gibson, M. S., Langstaff M. J., 1982. An Introduction to Urban Renewal, Londra: Hutchinson, s.12. 384 s.
Görgülü, T., 1997. ” Sanayi Yap lar nda Ya anan De i imler, Dönü ümler”, Kent
Gündemi Dergisi, TMMOB Lehit Planc lar Odas Yay n , y l:1, say :
3. s. 34-37.
Görgülü, Z., 2005. “Yeni”, Ama Yenilenen Gündem: Kentsel Dönü üm. Mimarist
Dergisi. TMMOB Mimarlar Odas 'stanbul Büyükkent Lubesi, y l:5,
say :17, 2005/3. s.44-47.
Gupta, P. K., Terzano, K., Verdon D. ve Yoo, N., 2008. Creating Great Town
Centers and Urban Villages, ULI, Washington. 199 s.
Gülersoy, N. Z., 1981. Kentsel Alanlarda Al nan Koruma Kararlar n n Uygulanabilirli i: Türkiye’de Tarihsel De erlerin Korunmas nda Uygulanmakta Olan Yöntem Çerçevesinde Uygulay c Kurulu lar n Görü lerine Dayanan Bir Çal ma, 'stanbul Teknik Üniversitesi, Mimarl k Fakültesi, 'stanbul. s. 11-53.
Gültekin, N. T., 2001. Türkiye’de Ta5 nmaz Kültür Varl klar n Koruma Sürecinde
Ya5anan Açmazlar, Türkiye’de Risk Alt ndaki Do:al ve Kültürel Miras
(Ed. H. Sezgin), TAÇ Vakf Yay nlar , 'stanbul. s. 213-218.
Gürsel, Y., 2003. Türkiye’de Kentsel Koruma –'yile tirme-Yeniden Kullan m Sorunlar Politika ve Stratejilerine Yakla m. Kentsel Dönü5üm
Sempozyumu Bildirisi. 'stanbul, 11-13 Haziran 2003, sayfa 18-19.
Y ld z Teknik Üniversitesi Bas m-Yay n Merkezi, 'stanbul. 425 s. Güvenç, M., 2008. “Gentrification” Kavram Nas l Türkçele tirilmeli?. Mimarist
Dergisi. TMMOB Mimarlar Odas 'stanbul Büyükkent Lubesi, y l:6,
say :21, 2006/3. s.39-45.
Harvey, D., (1996). Postmodernli:in Durumu: kültürel de:i5imin kökenleri, Metis Yay nlar , 'stanbul. s. 143-147. 402 s.
Hasol, D., 2008. Ansiklopedik Mimarl k Sözlü:ü, Yem Yay nevi, 'stanbul. 517 s. stanbul Metropoliten Planlama, 2007. 'stanbul 1/25.000 Ölçekli Naz m 'mar Plan
Raporu, 'stanbul.
nceday., D., 2004a. Kentsel Dönü üm ve Kat l m. Mimarist Dergisi. TMMOB Mimarlar Odas 'stanbul Büyükkent Lubesi, y l:4, say :12, 2004/2. s.60-61.
nceday., D., 2004b. Sürdürülebilirlik: Çevresel Duyarl k Ba lam nda Davran Biçimi olarak “Sürdürülebilirlik”. Mimarl k Dergisi. TMMOB Mimarlar
Odas , Ankara, y l:2004, say :318. s.60-61.
http://old.mo.org.tr/mimarlikdergisi (30/03/2009) Kartal lçe Belediyesi Planlama Müdürlü*ü, ki isel görü me.
Kayasü, S., Ya1ar S.S., 2003. Kentsel Dönü üm Üzerine Bir De erlendirme: Kavramlar, Gözlemler. Kentsel Dönü5üm Sempozyumu Bildirisi. 'stanbul, 11-13 Haziran 2003, sayfa 20-28. Y ld z Teknik Üniversitesi Bas m-Yay n Merkezi, 'stanbul. 425 s.
Kele1, R., 1998. Kent Bilim Terimleri Sözlü:ü, 'mge Kitabevi Yay nlar , Ankara. 224 s.
Kele1, R., 2000. Yerinden Yönetim ve Siyaset, Cem Yay nevi, 'stanbul. 560 s.
Kele1, R., 2003. “Sosyal Bilimler Aç s ndan Çevre Konferans ”, Mimar Sinan Üniversitesi, Mimarl k Fakültesi Yay nlar , 3 Kas m 2003.
Kele1, R., 2004. Kentsel Dönü üm ve Kat l m. Mimarist Dergisi. TMMOB Mimarlar Odas 'stanbul Büyükkent Lubesi, y l:4, say :12, 2004/2. s.73-75. Kocaba1, A., 2006. Kentsel Dönü5üm( /Yenile5(tir)me): Angiltere Deneyimi ve
Türkiye’deki Beklentiler, Literatür Yay nc l k, 'stanbul. 189 s.
Kodal, H., 2006. Gayrimenkul Geli tirme Projelerinin Stratejik Planlanmas ders notlar (yay nlanmam ), '.T.Ü., Gayrimenkul Geli tirme Bölümü. 'stanbul.
Kovanc., P., 1996. Urban Regeneration Issues and Policies as Complementary and Multi-Aspect Planning Tools. Yüksek Lisans Tezi (yay nlanmam ); Orta Do u Teknik Üniversitesi, Ankara.
Lorenz, D., 2008. Sustainable Property Investment & Management, Adobe Acrobat Reader Sunumu, http://www.rics.org (08/04/2009)
Nelson, J. A., 2007. The Greening of U.S. Investment Real Estate: Market Fundamentals, Prospects and Opportunities. RREEF Research, say :57, Kas m/2007. San Francisco, A.B.D. http://www.rreef.com (08/04/2009)
Newman, P., 2007. Steering Sustainability in an Urbanizing World: Policy, Practice
and Performance (Ed: Anitra NELSON). Ashgate Publishing
Company. Amerika Birle ik Devleti. S. 17-30. 272 s. Özden, P., 2008. Kentsel Yenileme, 'mge Yay nlar , 'stanbul, s.50. 400 s.
Peiser, R. B., Frej, A. B., 2003. Professional Real Estate Development: The ULI
Guide to the Business. Second Edition. ULI-the Urban Land Instute,
Washington, Amerika Birle ik Devleti. 397 s.
Portney, K. E., 2003. Taking Sustainable Cities Seriously: Economic Development, the Environment, and Quality of Life in American Cities. The MIT Press, Londra, 'ngiltere. 284 s.
Roberts, P., Sykes, H., 2000. Urban Regeneration a Handbook, Sage Publications, London. s. 3-37. 340 s.
Schwanke, D., Phillips, P., Spink, F., 2005. Mixed-Use Development Handbook, ULI, Washington. 400 s.
:ahin, S. Z., 2003. 'mar Plan De i iklikleri ve 'mar Haklar Arac l yla Yan lt c (Pseudo) Kentsel Dönü üm Senaryolar : Ankara Alt nda 'lçesi Örne i. Kentsel Dönü5üm Sempozyumu Bildirisi. 'stanbul, 11-13 Haziran 2003, sayfa 89-101. Y ld z Teknik Üniversitesi Bas m-Yay n Merkezi, 'stanbul. 425 s.
Tekeli, ., 2001. “Sürdürülebilirlik Kavram Üzerinde Ardelemeler”, Cevat Geray'a Arma an, Mülkiyeliler Birli i Yay nlar : 25, Ankara.
Tekeli, ., 2003. Kentleri Dönü üm Mekân Olarak Dü ünmek. Kentsel Dönü5üm
Sempozyumu Bildirisi. 'stanbul, 11-13 Haziran 2003, sayfa 2-7. Y ld z
Tolga, H. B., 2006. “Endüstriyel Alanlar n Dönü ümü, Kentsel Mekana Etkileri: Beykoz Kundura ve Deri Fabrikas 'çin Bir Dönü üm Senaryosu” Y ld z Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi (yay nlanmam ), 'stanbul.
Yudelson, J., 2008. The Green Building Revolution, Island Press, Washington. 242 s.
Yücel, C., 2005. Korunacak Kentsel Alanlar n Planlamas nda Güncel Yakla mlar.
Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Erciyes
Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kayseri, say :18, 2005/1. s. 223-235.
Yüzer, A. :., Giritlio*lu, C., 2003. Sanayi Alanlar Yeni Düzenleme Stratejileri: 'stanbul Örne i. A.T.Ü. Dergisi/a (Mimarl k/planlama/tasar m), cilt:2, say : 1, Mart 2003. s. 119-127. http://akuiibf.aku.edu.tr (22/03/2009) http://business.metropoleruhr.de (06/04/2009) http://www.arkitera.com (24/03/2009) http://www.basbakanlik.gov.tr (23/03/2009) http://www.bayindirlik.gov.tr (22/03/2009) http://www.britannica.com (15/04/2009) http://www.cevredostubinalardernegi.org (24/03/2009) http://www.cleanaircounts.org (15/04/2009) http://www.communities.gov.uk (07/04/2009) http://www.dumankayavizyon.com (20/04/2009) http://www.gmtr.com (10/04/2009) http://www.hkmo.org.tr (22/03/2009) http://www.hok.com (15/04/2009) http://www.ibb.gov.tr (23/04/2009) http://www.icsc.org (23/03/2009) http://www.istanbulsapphire.com (15/04/2009) http://www.itudergisi.itu.edu.tr (05/04/2009) http://www.kartal.gov.tr (16/04/2009) http://www.konzept-ruhr.de (06/04/2009) http://www.kultur.gov.tr (23/03/2009) http://www.lddc-history.org.uk (07/04/2009) http://www.maksimum.com (07/04/2009) http://www.marmaray.com (07/04/2009) http://www.mimarizm.com (15/04/2009) http://www.mimdap.org (15/04/2009) http://www.orcogroup.com (15/04/2009) http://www.pbase.com (15/04/2009)
http://www.planlama.org (07/04/2009) http://www.residence.gen.tr (22/03/2009) http://www.rrojasdatabank.org (25/03/2009) http://www.ruhr2010.de (06/04/2009) http://www.siemens.com.tr (15/04/2009) http://www.skyscrapernews.com (15/04/2009) http://www.spk.gov.tr (22/03/2009) http://www.tdk.gov.tr (22/03/2009) http://www.toki.gov.tr (22/03/2009) http://www.tureng.com (30/03/2009) http://www.wikipedia.com (06/04/2009) http://www.worldarchitecturenews.com (06/04/2009) http://www.wowturkey.com (23/03/2009) http://www.yayed.org (22/03/2009) http://www.yesilbina.com (10/04/2009) http://www.ym.com.tr (20/04/2009) http://www.zargan.com (30/03/2009)
ÖZGEÇM :
Ad Soyad: Muammer Emanet
Do*um Yeri ve Tarihi: Kolonya, 22.04.1980 Lise: 'stanbul Atatürk Fen Lisesi Lisans Üniversite: 'stanbul Teknik Üniversitesi Lisans Fakülte/Bölüm: Mimarl k/Lehir ve Bölge Planlama