Kartal 'lçesi Profili

“Büyük ehir Belediyesi S n rlar 'çerisinde 'lçe Kurulmas ve Baz Kanunlarda De i iklik Yap lmas Hakk ndaki Kanun” çerçevesinde 'stanbul’daki ilçe say s 39’a ç karken Kartal 'lçesi’nden ayr lan alanlarla Sancaktepe 'lçesi kurulmu tur. Bu düzenleme ile beraber Kartal 'lçesi’nin nüfusu 2008 Y l Adrese Dayal Nüfus Kay t Sistemi’ne göre 426.748 ki iye dü mü tür.

Yeni düzenleme ile birlikte Kartal 'lçesi’nin kuzeyinde Sancaktepe ve Sultanbeyli 'lçeleri, do usunda Pendik 'lçesi, bat s nda Maltepe 'lçesi ve güneyinde Marmara Denizi yer almaktad r.

:ekil 5.1 : Kartal 'lçesi yeni s n rlar (www.ibb.gov.tr)

Bölgenin en önemli karayolu ula m akslar , sahil band nda yer alan Çetin Emeç Bulvar (sahil yolu), kuzeyinde paralel yer alan Üsküdar Caddesi (minibüs yolu), do u bat yönünde yer alan ve ilçenin en önemli ula m aks olan D-100 (eski E-5) karayolu ve bölgeyi ehirleraras otoyolu olan Anadolu otoyolu’na ba layan Samand ra-Kartal ba lant yoludur. Bölgeden geçen demiryolu hatt ile TC Devlet

Demiryollar na ba l Haydarpa a-Gebze aras nda i leyen banliyö tren hatt bölgenin yolcu ta ma yükünün önemli bir k sm n üstlenmektedir. Bunlar n d nda, 'stanbul Deniz Otobüsleri ' letmesi’ne ba l olan iskelelerden Yalova ve Adalar’a ula mda sa lanmaktad r. Bölgenin Sabiha Gökçen Havaliman ’na olan uzakl ise yakla k 17 km. civar ndad r.

:ekil 5.2 : Kartal 'lçesi karayolu ula m aks (google earth)

Bölgenin geli imi aç s ndan çok önemli olan Marmaray Projesi’de h zla devam etmektedir. Proje, Avrupa yakas nda bulunan Halkal ile Asya yakas nda bulunan Gebze ilçelerini kesintisiz, modern ve yüksek kapasiteli bir banliyö demiryolu sistemiyle ba lamak amac yla 'stanbul'daki banliyö demiryolu sisteminin iyile tirilmesi ve Demiryolu Bo az Tüp Geçi i in as na dayanmaktad r. 'stanbul Bo az n n her iki yakas ndaki demiryolu hatlar , 'stanbul Bo az 'n n alt ndan geçecek olan bir demiryolu tünel ba lant s ile birbirine ba lanacakt r. Hat, Kazl çe me'de yeralt na girecek; yeni yeralt istasyonlar olan Yenikap ve Sirkeci boyunca ilerleyecek, 'stanbul Bo az n n alt ndan geçecek, ve di er bir yeni yer alt istasyonu olan Üsküdar'a ba lanacak ve Sö ütlüçe me'de tekrar yüzeye ç kacakt r. Proje, u anda dünyadaki en büyük ula m altyap projelerinden birisidir. 'yile tirilmi ve yeni demiryolu sisteminin tamam , yakla k 76 km uzunlu unda olacakt r. A a da ki ekilde yer alan turuncu çizgi iyile tirilecek mevcut hatt göstermekte, üstte yer alan lacivert çizgi ise D-100 Karayolu paralelinde in a edilecek metro sistemini göstermektedir (www.marmaray.com).

Kartal Merkez Sabiha Gökçen Havaliman. Anadolu Otoyolu D-100 Karayolu Samand.ra-Kartal Ba*lant. Yolu Çetin Emeç Bulvar. Üsküdar Cd.

:ekil 5.3 : Marmaray Projesi ula m aks (www.marmaray.com)

Sahilden mevcut hat üzerinden ve D-100 karayolu paralelinde yerin alt ndan gidecek olan metro sistemi hafif rayl sistem ile birbirine entegre edilecektir. Bölgedeki rayl ta ma sisteminin omurgas olan mevcut hatt n öngörülen i letmeye aç l tarihi 2012 y l d r (www.marmaray.com).

:ekil 5.4 : Kad köy-Kartal Metrosu Projesi ula m aks (www.ym.com.tr) Depremsellik aç s ndan Kartal 'lçesi 1. Derece deprem bölgesinde yer almaktad r. Kartal 'lçesi’nin jeolojik yap s Kartal formasyonu olarak tan mlanan ve tariflenen özel yap ya sahiptir. Bu bölgeler yap la maya uygun görülmü tür fakat deprem yatay mukavemeti için minimum bir bodrum kat derinli e inilmesi gerekilmektedir. Sahil k sm nda deprem duyarl l çok yüksekken, kuzeye do ru gidildikçe duyarl l k ve risk azalmaktad r.

1947 y l nda sanayi alan olarak ilan edilen Kartal kentin en h zl büyüyen ilçelerinden biri olmu tur. 1975’de Haydarpa a-Gebze banliyö tren hatt n n aç lmas yla birlikte bu geli me ivme kazanm t r. 2005 y l itibariyle 400 adet orta ve büyük ölçekli fabrika, 1300 atölye, 1200’ün üzerinde esnaf ve ofis bulunmaktad r. Bu i yerlerinde çok say da beyaz ve mavi yakal çal maktad r.Günümüzde ise bölgenin sanayi a rl azalmakta yerini üçüncül sektör olan hizmetler sektörüne b rakmaktad r. Bölgede yer alan eski çimento fabrikas y k lm ve ta oca da kapat lm t r. Bunun d nda kentsel dönü üm alan içerisine al nan alanda yer alan ço u i letme hafif sanayi, depolama ve lojistik sektörlerinde hizmet vermektedir (www.kartal.gov.tr).

Da t c hizmetlerin yo un oldu u alt merkez yap s nda oldu undan, da t c hizmetlerden yap malzemeleri ve yap hizmeti veren firmalar ve kooperatiflerin, üretici hizmetlerden nakliye, sigorta acenteleri ve banka ubelerinin yo un olarak seçti i merkezdir. Merkezi i alanlar na göre daha küçük ölçekli yerel firmalar n ve büro hizmetlerinin yer ald alt merkez konumundad r.

Geleneksel merkez tüm ula m akslar n n kesi ti i noktada bulundu undan hala önemini korumaktad r. Geleneksel merkezdeki yap la ma daha çok üstler konut veya ofis kullan ml ve altlar dükkan olan yap lar, geleneksel i hanlar ve servis binalar eklindedir. D-100 (eski E-5) karayolu üzerinde showroom ve ticari yap la malar görülmektedir.

Bölgenin kuzeyinde yer alan U ur Mumcu Mahallesi ve kom u mahalleleri toplu konutlar n olu turuldu u bölge olup genelde orta-alt ve orta gelir kesimine hitap ederken güneyde yer alan sahil bölgesinde ki yerle meler orta-üst ve orta kesime hitap etmektedir. Bölgede in as devam eden Anadolu Yakas Adliye Saray ,

imdiden bölgedeki geli melere h z kazand rm ve D-100 karayolu etraf nda yer alan uygun parseller konut ve ofis olarak in a edilmeye ba lanm t r. Bu geli melerin en sonuncusu Dumankaya firmas na ait olan karma kullan ml Dumankaya Vizyon projesidir.

Önemli potansiyeli ile Kartal 'lçesi, 'stanbul Büyük ehir Belediyesi taraf ndan ”Üst Düzey Merkez” olarak belirlenmi tir. Sanayiden hizmete dönü üm süreci kapsam nda bu alan ”özel proje alan ” olarak ele al nacakt r. Kartal 'lçesi Kentsel Dönü üm Alan için yap lan yar ma ile elde edilen Kentsel tasar m projesi, dünyaca ünlü mimar Zaha Hadid taraf ndan projelendirilmi tir.