TRANSFER HARCAMALARI
FARK DÜZEY BĠRĠNCĠ
5. SONUÇ VE ÖNERĠLER
5.1. Sonuçlar
Kamu harcamalarının ekonomik büyümeye etkisinin incelendiği bu çalıĢmada, ülkelerin geliĢme düzeylerini artırabilmek adına harcama miktarlarının ne ölçüde olması gerektiği tartıĢılmıĢ ve konuyla bağlantılı olarak ekonomik büyüme kavramına ve modellerinin tanıtımına yer verilmiĢtir.
Bu çalıĢmada kamu harcamalarının ekonomik büyümeye etkisi klasik ve modern iktisadi yaklaĢımlara göre ele alınmıĢ ve Türkiye için bir uygulama yapılması amaçlanmıĢtır.
Kamu harcamaları ve ekonomik büyümeye etkisi Türkiye için 1980- 2010 dönemi verilerini kullanarak, ADF ve PP testleri, VAR modeli yöntemi kullanılarak etki-tepki fonksiyonları analizleri ve nedensellik iliĢkisini tespit etmek amacıyla Wald Testi uygulanmıĢtır. Kamu harcamalarının ekonomik büyümeye etkisini analiz etmek için sabit fiyatlarla GSYĠH ve ekonomik ayrıma göre sınıflandırılmıĢ olan cari, yatırım ve transfer harcamalarının GSYĠH içerisindeki payları verilerinden yararlanılmıĢtır. Ayrıca cari, yatırım ve transfer harcamalarının toplamını ifade eden toplam harcamalar değiĢkeni de analize dahil edilmiĢtir.
Serilerin durağanlığı belirlendikten sonra, tahmin edilen VAR modelindeki hata terimleri arasında otokorelasyonun olup olmadığını saptamak için LM testi uygulanmıĢ ve ele alınan 12 gecikme düzeyi ile %5 anlamlılık düzeyinde otokorelasyonun olmadığı belirlenmiĢtir. Ayrıca hata teriminin varyansının tüm gözlemler için değiĢmediği kanısına yapılan White Heteroskedasite Testi sonucunda ulaĢılmıĢtır.
Nedensellik iliĢkisini tespit etmek amacıyla uygulanan Wald Testi sonucunda; sadece cari harcamalardan ekonomik büyümeye doğru tek yönlü nedensellik iliĢkisinin varlığı sonucuna ulaĢılmıĢtır. Aralarında tek yönlü nedensellik iliĢkisinin varlığı belirlenen DCARI ve DGSYIH değiĢkenleriyle ilgili yapılan etki-tepki fonksiyonları grafiklerinden ise her iki değiĢkeninde ele alınan dönemler itibariyle ortalamaya dönme eğilimi gösterdikleri gözlemlenmiĢtir.
Sonuç olarak, incelenen dönemde Türkiye‟de cari harcamalardaki artıĢın ekonomik büyümeyi de beraberinde getireceği sonucuna ulaĢılmıĢtır. GerçekleĢtirilen analizlerden elde edilen bulgular, Türkiye için Keynes hipotezinin geçerli olduğunu doğrular niteliktedir. Yapılan analizlerde ulaĢılan sonuçlar Gül ve Yavuz‟un (2011) gerçekleĢtirmiĢ oldukları çalıĢmada ulaĢtıkları sonuçlar ile benzerlik arz etmektedir.
5.2. Öneriler
Yapılan analizler sonucunda elde edilen ampirik bulgular ıĢığında Türkiye ekonomisinde büyüme ile kamu harcama kalemlerinden cari harcamaların iliĢkili kavramlar olduğu söylenebilir. Kamu harcamalarındaki artıĢ ekonomik büyümedeki artıĢı da beraberinde getireceğinden burada üzerinde durulması gereken önemli bir nokta yapılan harcamaların kamu gelirleri tarafından karĢılanması gerekliliğidir. Kamu gelirleri tarafından karĢılanamayan yüksek oranlardaki kamu harcamaları, yüksek oranlarda enflasyona neden olabilmektedir. Dolayısıyla istikrarlı büyüme sağlamak için harcamaların etkin bir biçimde gerçekleĢtirilmesi gerekmektedir.
Bu sonuçlar ıĢığında, Türkiye ekonomisinde büyüme sağlayabilmek için bu harcamalarda kontrollü artıĢlar yapılması önerilebilmektedir. Ayrıca çalıĢmada ekonomik büyümeyi etkilediği bulunan bu değiĢkenler, bulgular ıĢığında harcamalara göre çeĢitlendirilerek incelenebilir. Bu incelemelerin
yapılarak ekonomik büyümeye olan etkilerin daha ayrıntılı olarak anlaĢılabilmesi, bulguların tutarlılığından yola çıkarak önerilebilmektedir.
Basımevi.
Akdoğan, A. (2002). Kamu Maliyesi. 8. Baskı. Ankara: Gazi Kitabevi. Akgül Yılmaz, G. (2007). Kamu Maliyesi Ders Notları. GeniĢletilmiĢ 2.
Baskı. Ġstanbul: Arıkan Yayınevi.
Alkin, E. (1987). Gelir ve Büyüme Teorisi. Ġstanbul: Gür-Ay Matbaası. Altay, O., Altın, O. (2008). Türkiye’de Kamu Harcamalarının Ekonomik
Büyüme ve Yatırımlar Üzerine Etkilerinin Analizi (1980-2005). Ege Akademik Bakış 8 (1), 267-285.
Arısoy, Ġ. (2005). Türkiye’de Kamu Harcamaları ve Ekonomik Büyüme ĠliĢkisi (1950- 2003). Türkiye Ekonomi Kurumu Tartışma Metni
2005/15, Web:http://www.tek.org.tr adresinden 24 ġubat 2011’de
alınmıĢtır.
Arrow, K.J., (1962). The Economic Implications Of Learning By Doing.
The Review Of Economic Studies 29 (3), Web:
http://www.jstor.org/stable/2295952 adresinden 29 Mart 2011’de alınmıĢtır.
Arrow, K.J., (1969). Classificatory Notes On The Production and Transmission Of Technological Knowledge. The American Economic Review 59(2), Web: http://www.jstor.org adresinden 29 Mart 2011’de alınmıĢtır.
Artan, S., Berber, M., (2004). Kamu Kesimi Büyüklüğü ve Ekonomik Büyüme ĠliĢkisi: Çoklu Ko-Entegrasyon Analizi. C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi 5 (2), 13-29.
Atagün, N.Ö., (2004). Türkiye’de Kamu Harcamaları ve Büyüme İlişkisi. Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Ġktisat Anabilim Dalı, Ġstanbul.
Atamtürk, B., (2007). Büyüme Teorileri ve IMF Politikaları. Marmara Üniversitesi İİBF Dergisi, 22 (1), 89-103.
AteĢ, S., (1998). Yeni İçsel Büyüme Teorileri ve Türkiye Ekonomisinin Büyüme Dinamiklerinin Analizi. YayımlanmamıĢ Doktora Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Ġktisat Anabilim Dalı, Adana.
Aydemir, C., GüneĢ, H.H. (2006). Merkantilizmin Ortaya ÇıkıĢı. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi 5 (15), 136-158.
Aytaç, D., Güran, M.C. (2010). Kamu Harcamalarının BileĢimi Ekonomik Büyümeyi Etkiler Mi? Türkiye Ekonomisi Ġçin Bir Analiz.
Sosyoekonomi (2),129 152. Web:
http://www.sosyoekonomi.hacettepe.edu.tr/100207.pdf adresinden 5 Haziran 2011’de alınmıĢtır.
Bağdigen, M., BeĢer, B. (2009). Ekonomik Büyüme Ġle Kamu Harcamaları Arasındaki Nedensellik ĠliĢkisinin Wagner Tezi Kapsamında Bir Analizi: Türkiye Örneği. ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi 5 (9), 1-17.
BakırtaĢ, T. (1996). İktisadi Gelişme Sürecinde Kamu Harcamaları - Türkiye Örneği. Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Ġktisat Anabilim Dalı, Ġstanbul.
Barro, R.J. (1989a). Economic Growth In A Cross Section Of Countries. NBER Working Paper, No: 3120.
Barro, R.J. (1989b). A Cross Country Study Of Growth, Saving And Government. NBER Working Paper, No: 2855.
Barro, R.J., X. Sala-i Martin. (2004). Economic Growth. Second Edition, Cambridge: MIT Press. Web: http://books.google.com adresinden 24 Mart 2011’de alınmıĢtır.
BaĢar, S., Aksu, H., Temurlenk, M.S., Polat, Ö. (2009). Türkiye’de Kamu Harcamaları ve Büyüme ĠliĢkisi: Sınır Testi YaklaĢımı. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 13 (1), 301-304. Batırel, Ö.F. (2007). Kamu Maliyesi ve Yönetimi. Ġstanbul: Ġstanbul
Ticaret Üniversitesi Yayınları No: 24.
Berber, M. (2006). İktisadi Büyüme ve Kalkınma. Trabzon: Derya Kitabevi.
Biber, A.E. (2010). Ġktisadi Büyümede Kurumsal Faktörler ve Kurumsal DeğiĢim. Akademik Bakış Dergisi 19 (1).
Bozkurt, H. (2007). Zaman Serileri Analizi. Bursa: Ekin Kitabevi.
Cansu (Tunalı), Ġ. (2006). Türkiye Ekonomisinde İç Borçlanmanın Faiz Oranı ve Döviz Kuru İle İlişkisi. YayımlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi, Anakara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Ġktisat Anabilim Dalı, Ankara.
Cullis, J., Jones, P. (1998). Public Finance and Public Choice, 2nd Edition, Oxford University Press, New York.
ÇavuĢoğlu, A.T. (2005). Testing The Validity Of Wagner’s Law In Turkey: The Bounds Testing Approach. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi 60 (1), 73-87.
Çolak, Ö.F., AktaĢ, A. (2009). Makroekonomik Göstergelerin Yorumlanması. 1. Basım. Ankara: Eflatun Yayınevi.
Demir, O., Üzümcü, A. (2003). Ġçsel Büyümenin Kaynakları. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi 17 (3-4), 17-37.
Demirel, G. (2007). Analitik Bütçe Sınıflandırması. Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğü. Web: http://www.bumko.gov.tr adresinden 3 Temmuz 2011’de alınmıĢtır.
Demireli, E., Akkaya, G.C., ĠbaĢ, E., (2010). Finansal Piyasa Etkinliği: S&P 500 Üzerine Bir Uygulama. C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi 11 (2), 53-67.
Devarajan, S., Swaroop, V., Zou, H.F. (1996). The Composition Of Public Expenditure and Economic Growth. Journal Of Monetary Economics 37 (2-3), 313-344.
Deyneli, F. (2010). Kamu Maliyesi. Pamukkale Üniversitesi Maliye Bölümü. Web: http://www.maliye.pau.edu.tr/kamu.pdf adresinden 3 Mart 2011’de alınmıĢtır.
DurmuĢ, M. (2008). Kamu Ekonomisi (Kamu Harcamaları Ders Notları). Ankara: Gazi Kitabevi.
Edizdoğan, N. (2004). Kamu Maliyesi. 8. Baskı. Bursa: Ekin Yayınevi. Erdem, M., ġenyüz, D., Tatlıoğlu, Ġ. (2006). Kamu Maliyesi. 4. Basım.
Bursa: Ekin Kitabevi.
Gacener, A. (2005). Türkiye Açısından Wagner Kanunu’nun Geçerliliğinin Analizi. Dokuz Eylül Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi 20 (1), 103-122.
Göğer, E. (1969). KamulaĢtırma ve MillileĢtirmenin Devlet Hususuna Getirdikleri Sorunlar. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 26(1-2),165-192.
Web: http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/38/325/3247.pdf adresinden 24 Nisan 2011’de alınmıĢtır.
Granger, C.W.J. (1969). Investigating Causal Relations by Econometric Models and Cross-Spectral Methods. Econometrica 37 (3), 424- 438.
Greiner, A., Semmler, W., Gong, G. (2005). The Forces Of Economic Growth: A Time Series Perspective. New Jersey: Princeton University Press.
Gübe, Y. (1997). Ġktisadi Büyüme ve Ġhracat Performansı. Hazine Dergisi 6, 17-26.
Gül, E., Yavuz, H. Türkiye’de Kamu Harcamaları Ġle Ekonomik Büyüme Arasındaki Nedensellik ĠliĢkisi: 1963-2008 Dönemi. Maliye Dergisi, Sayı 160 / Ocak-Haziran, 2011.
Güngör, K. Ġktisadın Tarihine Kısa Bir BakıĢ ve Merkantilizmden
Günümüze Ġktisadi DüĢünceler. Web:
http://www2.aku.edu.tr/~kgungor/yayin.html adresinden 28 Nisan 2011’de alınmıĢtır.
Gürak, H. (2009). Ekonomik Büyüme. Sanal Kitap. Web: http://hasmendi.net adresinden 23 Mart 2011’de alınmıĢtır.
Han, E., Kaya, A. (2004). İktisadi Büyüme ve Kalkınma. 1. Baskı. EskiĢehir: T.C. Anadolu Üniversitesi Yayını.
Henrekson, M. (1993). Wagner’s Law-A Spurious Relationship?. Public Finance 48 (3), 406-415.
Hiç, M. (1988). Büyüme ve Gelişme Ekonomisi. Ġstanbul: MenteĢ Kitabevi.
Huang, C.J. (2006). Government Expenditures In China And Taiwan: Do They Follow Wagner’s Law?. Journal Of Economic Development 31 (2), 139-148.
IĢık, N., Alagöz, M. (2005). Kamu Harcamaları ve Büyüme Arasındaki ĠliĢki. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 24 (1), 63-75.
Kar, M., Taban, S. (2003). Kamu Harcama ÇeĢitlerinin Ekonomik Büyüme Üzerine Etkileri. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilimler Fakültesi Dergisi 58 (3), 145-169.
Kar, M., Ağır, H. (2006). Türkiye’de BeĢeri Sermaye ve Ekonomik Büyüme ĠliĢkisi: EĢbütünleĢme YaklaĢımı Ġle Nedensellik Testi 1926-1994. Selçuk Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi 6 (11), 51-68.
Karabulut, T. (2006). Laffer Etkisinin Türkiye Uygulaması (1980-2003). Selçuk Üniversitesi SBE Dergisi 16, 367-378.
Kazgan, G. (2000). İktisadi Düşünce Veya Politik İktisadın Evrimi. 9. Basım. Ġstanbul: Remzi Kitabevi.
Kibritçioğlu, A. (1988). Ġktisadi Büyümenin Belirleyicileri ve Yeni Büyüme Modellerinde BeĢeri Sermayenin Yeri. AÜ Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi 53 (1-4), 207-230.
Kumar, S. (2009). Further Evidence On Public Spending And Economic Growth In East Asian Countries. MPRA Paper No: 19298. Web: http://mpra.ub.uni-muenchen.de/19298/ adresinden 27 Haziran 2011 tarihinde alınmıĢtır.
Kutlar, A. (2005). Uygulamalı Ekonometri. GeliĢtirilmiĢ 2. Baskı. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Landau, D. (1983). Government Expenditure and Economic Growth: A Cross Country Study. Southern Economic Journal 49 (3), 783-792. PROQUEST Veritabanından 25 Haziran 2011’de alınmıĢtır.
Lavezzi, A. (2003). Smith, Marshall And Young On Division Of Labour And Economic Growth. Euro J. History Of Economic Thought 10 (1), 81-108.
Loizides, J., Vamvoukas, G. (2005). Government Expanditure And Economic Growth: Evidence From Trivariate Causality Testing . Journal Of Applied Economics 8 (1),125-152.
Mere, M. (2006). Kamu Harcamalarının Ekonomik Büyüme Üzerindeki
Etkisi: Türkiye Ekonomisi Üzerine Bir Uygulama. YayımlanmamıĢ
Yüksek Lisans Tezi. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Ġktisat Anabilim Dalı, Afyon.
Meriç, M. (2003). GeliĢmiĢ ve GeliĢmekte Olan Ülkelerde Transfer Harcamalarının GeliĢimi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi 8 (2), 171-191.
Mutluer, K., Öner, E., Kesik, A. (2007). Teoride ve Uygulamada Kamu
Maliyesi. 1. Baskı. Ġstanbul: Ġstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
Nadaroğlu, H. (2000). Kamu Maliyesi Teorisi. 11. Bası. Ġstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım.
NiĢancı, M., Uçar,M., Karabıyık, Ġ. (2011). Ġktisadi Büyüme ve Kamu Harcamaları Arasındaki Nedensellik ĠliĢkisi. Hukuk, Ekonomi ve Siyasal Bilimler Aylık İnternet Dergisi 111, 1-17. Web: http://e- akademi.org adresinden 26 Haziran 2011’de alınmıĢtır.
Oktayer, N., Susam, N. (2008). Kamu Harcamaları-Ekonomik Büyüme ĠliĢkisi: 1970-2005 Yılları Türkiye Örneği. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi 22 (1), 145-164. Web: http://e- dergi.atauni.edu.tr/index.php/IIBD/issue/view/278/showToc
adresinden 2 Ocak 2011’de alınmıĢtır.
Önder, Ġ. (1974). Türkiye’de Kamu Harcamalarının Seyri: 1927-1967, İ.Ü. Yayın No:1925, İktisat Fakültesi Yayın No: 330, Ġstanbul.
Öner, E. (1986). Kamu Maliyesi I Kamu Harcamaları ve Kamu Gelirleri. Ankara: Maliye ve Gümrük Bakanlığı AraĢtırma, Planlama ve Koordinasyon Kurulu Yayını No. 282.
Özbaran, M.H. (2004). Türkiye’de Kamu Harcamalarının Son BeĢ Yılının Harcama Türlerine Göre Ġncelenmesi. Sayıştay Dergisi 53, 115- 137.
Özel, H. (2002). Bir “Zenginlik” Teorisi Olarak Klasik Ġktisadi Analizin Yöntemi. Akdeniz Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 2 (4), 146-171.
Özgen, F.B., Güloğlu, B. (2004). Türkiye’de Ġç Borçların Ġktisadi Etkilerinin VAR Tekniğiyle Analizi. ODTÜ Gelişme Dergisi 31 (1), 93-114.
Özmen, Ġ. (2010). Kamu Harcamaları ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki: Türkiye Örneği (1980-2008). Yüksek Lisans Tezi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Ġktisat Anabilim Dalı, Konya.
Özsağır, A. (2008). Dünden Bugüne Büyümenin Dinamiği. KMU İİBF Dergisi 10 (14), 332-347.
Parasız, M.Ġ. (2008). Ekonomik Büyüme Teorileri. 3. Baskı. Bursa: Ezgi Kitabevi Yayınları.
Pehlivan, O. (2007). Kamu Maliyesi. Trabzon: Derya Kitabevi.
Performans Bütçe ve Raporlama Daire BaĢkanlığı. 2012-2014 Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Bütçe Hazırlama Rehberi. Web: http://www.bayindirlik.gov.tr/gm/dosyalar/belgeler/belge288/bhre hber.pdf adresinden 2 Temmuz 2011’de alınmıĢtır.
Peters, A.C. (2002). An Application Of Wagner’s Law Of Expanding State Activity To Totally Diverse Countries. Transition, 31. Web: http://www.unc.edu/~acpeters/Wagner.pdf adresinden 28 ġubat 2011’de alınmıĢtır.
Peterson, W.C. (1994). Gelir, İstihdam ve Ekonomik Büyüme (Çev. T. Güllap). Erzurum: Atatürk Üniversitesi ĠĠBF Yayınları No.98.
Pio, A. (1993). İçsel Büyüme Teorisinde Yeni Gelişmeler Nelerdir? Bunlar Gelişmekte Olan ve Piyasa Ekonomisine Geçiş Sürecini Yaşayan Ülkeler Açısından Ne Ölçüde Uygulanabilir? (Çev. N. Özkaplan). Ekonomik YaklaĢım 4 (10), 109-136.
Ram, R. (1986). Government Size and Economic Growth: A New Framework and Some Evidence From Cross-Section and Time- Series Data. The American Economic Review 76 (1), 191-203.
Web:http://www.jstor.org/stable/1804136 adresinden 17 Mayıs 2011’de alınmıĢtır.
Rao, V.V.B. (1989). Government Size and Economic Growth: A New Framework and Some Evidence From Cross-Section and Time- Series Data: Comment. The American Economic Review 79 (1), 272-280. Web: http://www.jstor.org/stable/1804790 adresinden 17 Mayıs 2011’de alınmıĢtır.
Ricardo, D. (1821). On The Principles Of Political Economy and
Taxation.3. Baskı Canada: Batoche Books Kitchener. Web:
http://books.google.com adresinden 5 Ocak 2011’de alınmıĢtır. Romer, P.M. (1990). Endogenous Technological Change. The Journal Of
Political Economy 98(5), 71-102. Web:
http://artsci.wustl.edu/~econ502/Romer.pdf adresinden 30 Mart 2011’de alınmıĢtır.
Romer, P.M. (1986). Increasing Returns and Long-Run Growth. The Journal Of Political Economy 94 (5), 1002-1037. Web: http://ihome.ust.hk/~dxie/OnlineMacro/romerjpe1986.pdf
adresinden 30 Mart 2011’de alınmıĢtır.
Sarı, A. (2008). Parasalcı GörüĢe Göre Türkiye’de Ödemeler Bilançosu
Dengesinin Sağlanmasında Otomatik DenkleĢme
Mekanizmalarının Etkinliği. C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi 9 (2), 1-12.
Sarı, R. (2003). Kamu Harcamalarının Dünyada ve Türkiye’deki GeliĢimi ve Türkiye’de Ulusal Gelir Ġle ĠliĢkisi. İktisat İşletme ve Finans 18 (209), 25-38.
Sarı, M.E. (2006). Finansal Krizlerde Erken Uyarı Modelleri ve Türkiye Uygulaması. YayımlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi Bankacılık ve Sigortacılık Enstitüsü Sermaye Piyasası ve Borsa Anabilim Dalı, Ġstanbul.
SavaĢ, V. (2000). İktisatın Tarihi. 4. Baskı. Ankara: Siyasal Kitabevi. Selen, U., Eryiğit, K. (2009). Yapısal Kırılmaların Varlığında, Wagner
Kanunu Türkiye Ġçin Geçerli mi?. Maliye Dergisi 156, 177-198. Sengupta, J. (2011). Understanding Economic Growth: Modern Theory
and Experience. London: Springer Science+Business Media. Web: http://www.carlospitta.com/Courses/Macro%20II%20Uach/ UnderstandingEconomic_Growth_Modern_Theory_and_Experien ce.pdf adresinden 21Haziran 2011’de alınmıĢtır.
ġimĢek, M. (2003). Ġhracata Dayalı Büyüme Hipotezinin Türkiye Ekonomisi Verileri Ġle Analizi, 1960-2002. D.E.Ü.İ.İ.B.F. Dergisi 18 (2), 43-63.
ġimĢek, M. (2003). Kamu Harcamalarının Özel Yatırımlara Etkileri 1970- 2001, C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi 4 (2), 1-20.
Takım, A. (2010). Türkiye’de Kamu Harcamalarının Ekonomik Büyüme Üzerine Etkilerinin Ekonometrik Analizi. New World Science
Academy Uluslar arası, Hakemli E-Dergi 5 (2) Article Number:
3C0037.
Takım, A. (2010). Türkiye’de GSYĠH Ġle Ġhracat Arasındaki ĠliĢki: Granger Nedensellik Testi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 14 (2), 1-16.
Tarı, R. (2002). Ekonometri. Gözden GeçirilmiĢ Ġkinci Baskı. Ġstanbul: Alfa Yayınları.
Tarı, R. (2010). Ekonometri. GeniĢletilmiĢ 6. Baskı. Kocaeli: Umuttepe Yayınları.
T.C. Devlet Planlama TeĢkilatı. (1963) Birinci Beş Yıllık Kalkınma Planı