SCOR MODELİNİN SÜREÇLERİ

Günümüzde sürece dayalı iş yapma ve yönetim, tüm yönetim yaklaşımlarının, standartlarının ve tekniklerinin temelini oluşturmaktadır. Bir iş süreci kısaca bir kuruluşun işini nasıl yaptığını ifade eder. İş yapma yöntemleri ve süreç tanımlamalarındaki çeşitlilik firmaların ortak iş yapmalarını zorlaştırmaktadır.

20. Yüzyılın sonlarında, işlerin dış kaynaklara yaptırılması bir maliyet düşürme stratejisi olarak önem kazanmıştır. Firmalar ilk başlarda, çoğunlukla, bakım/satış sonrası hizmetler ve hukuk işleri gibi bazı destek faaliyetlerini dış kaynaklara yaptırma yönüne giderken, günümüzde dış kaynak kullanılan faaliyet alanlarının kapsamı gittikçe genişlemektedir. Örnek olarak, Kodak ve DuPont Firmalarının kendi bilgi teknoloji yönetimlerini, AT&T ve BT firmalarının ücret/maaş ödemesi, emekli ikramiyeleri, fayda yönetimi, personel işe alma, insan kaynakları danışmanlık hizmetleri gibi insan kaynakları yönetimi süreçlerini dış kaynaklara aktarması verilebilir.

Süreç standartlarının yetersizliği nedeniyle, dış kaynak kullanımı prosedürel, yönetsel faaliyetleri ve dokümantasyon yükünü artırmaktadır. Dış kaynak kullanımı kararlarının doğru verilebilmesi için dış firma ile kuruluşun kendi yeteneklerinin verilere dayalı olarak doğru bir kıyaslamasının yapılmasını gerektirir ki, bu da süreçlerin standartlaştırılması gerekçelerinden biridir.

Süreçlerin standartlaştırılması ile kuruluşların iş yapma şekillerinde köklü değişimler olacaktır. Firmalar temel ve destek süreçlerini belirleyecek, esas faaliyet alanına girmeyen süreçlerde dış kaynak kullanımını daha fazla tercih edecektir. Dış kaynak kullanımının etkinliği ve müşteri memnuniyeti daha artacaktır.

Süreçlerin standartlaştırılması süreçlerin yalınlaştırılması ve iyileştirilmesiyle birlikte ele alınmadıkça beklenen yararı sağlamayacaktır. Süreç olgunluk modelleri ve standartlar hedeflenen yararı sağlamak için bir çerçeve oluşturur ve katalizör rolü oynar. Çoğu kez, süreç yapılandırma çalışmalarında iş yapış şekillerinde köklü değişimlerin yapılması gerekebilir.

Süreç standartları, ERP gibi bilişim sistemlerinin satın alınma ve uygulama şeklini de değiştirecektir. Günümüzde, pek çok sistem, yerel ve kişiye özel süreçleri desteklemek için kişiye özel olarak tasarlanmaktadır. Paket sistemler satın aldığında bile kuruma özel uyarlama ya da süreçlerin paket sisteme uyumlu hale getirilmesi

konusunda oldukça fazla çaba harcanmaktadır. CMMI, SCOR giderek artan oranda kabul gören süreç olgunluk modelleridir. (Fikirkoca, 2006) Aşağıda SCOR modelinin beş süreci sırası ile anlatılmıştır.

Planlama

Planlama; tedarik, üretim ve dağıtım gereksinimlerinin karşılanabilmesi için arz ve talebin dengelenmesi sürecidir. Planlama (talep / tedariğin planlanması ve yönetimi) süreci aşağıdaki faaliyetleri kapsamaktadır;

• Tedarik, üretim, dağıtım gibi uygulama süreçlerini ve iadeyi içeren tüm tedarik zinciri planlarını oluşturma ve ihtiyaçlar doğrultusunda kaynakları dengeleme; • İşletme kurallarının, tedarik zinciri performansının, bilgi toplama, envanter,

parasal varlıklar, taşıma, planlama biçimi ve düzenleme gereksinimi, uyumluluk ve tedarik zinciri riskinin yönetimi;

• Finansal plan ile tedarik zinciri planını uyumlaştırma (SCC, 2008).

Tedarik

Tedarik; güncel veya planlanan talebin karşılanabilmesi için gerekli mal veya hizmetlerin temini sürecidir. Tedarik (Stoğa tedarik, siparişe göre tedarik ve siparişe tedarik için mühendislik uygulaması) süreci aşağıdaki faaliyetleri kapsamaktadır.

• Taşımaları çizelgeleme; ürünü alma, doğrulama ve transfer etme; tedarikçi ödemelerine yetki verme;

• Önceden belirlenmediği zaman, siparişe göre ürün mühendisliği ile ilgili tedarik kaynaklarını tanımlama ve seçme;

• İşletme kurallarını, tedarikçi performansını ve bilgi sürekliliğini yönetme;

• Envanteri, parasal varlıkları, ürün girdilerini, tedarikçi ağını, ithalat/ihracat ihtiyaçlarını ve tedarikçi anlaşmalarını yönetme (SCC, 2008).

Üretim

Üretim; güncel veya planlanan talebi karşılamak için ürünlerin son duruma dönüşümü sürecidir. Üretim (stoka üretim, siparişe göre üretim ve siparişe üretim için mühendislik uygulaması) süreci aşağıdaki faaliyetleri kapsamaktadır;

• Üretim faaliyetlerini çizelgeleme, ürünü çıkarma, üretme ve test etme, ambalajlama, ürünü tamamlama ve ürünü sevkiyata almak. SCOR’a yeşil lojistiğin eklenmesi ile üretim sürecine özel olarak, “atıkları yok etme” faaliyetini uygulamak;

• Siparişe göre ürün mühendisliği için mühendisliği sonuçlandırmak;

• Üretim için kuralları, performansı, bilgiyi, süreç içi ürünleri, donanım ve tesisleri, taşımayı, üretim ağını ve düzenleyici uyumları yönetme (SCC, 2008).

Dağıtım

Dağıtım; güncel veya planlanan talebi karşılamak için bitmiş ürün ve hizmetlerin sağlanması sürecidir ve tipik olarak sipariş yönetimi, taşıma yönetimi ve dağıtım yönetimi de bu sürece dahildir. Dağıtım (stoklanan ürün, siparişe göre ürün yapma, siparişe göre ürün mühendisliği için sipariş, depolama, taşıma ve kurulum yönetimi) süreci aşağıdaki faaliyetleri kapsamaktadır;

• Müşteri araştırma ve fiyatlandırmaların işlenmesinden sevkiyatların rutin rotalanmasına ve taşıyıcı seçimine kadar tüm sipariş yönetimi adımları;

• Ürününün seçimi ve kabulünden, yükleme ve nakliyata kadar depolama yönetimi;

• Eğer gerekirse, müşteri konumunda ürünü alma, doğrulama ve kurma; • Müşteriye faturalama;

• Dağıtım işletme kurallarını, performansı, bilgiyi, bitmiş ürün envanterlerini, parasal varlıkları, taşımayı, ürün yaşam döngüsünü, ithalat/ihracat ihtiyaçlarını ve tedarik zinciri dağıtım riskini yönetme (SCC, 2008).

İade

İade; herhangi bir sebeple ürünlerin iadesi veya iade alınması ile ilgili süreçtir. İade (hammaddelerin geri dönüşü ve bitmiş ürünlerin geri dönüşünün alındısı) süreci aşağıdaki faaliyetleri kapsamaktadır ;

• Tedarikten itibaren tüm hatalı ürün iade adımları : tedarik aşamasında ürün durumunu belirleme, ürün elden çıkarma, ürün geri dönüş yetki isteği, ürün nakliyatını çizelgeleme ve hatalı ürünlerin geri dönüşü – taşıma aşamasında ürün geri dönüşü yetkilendirme, geri dönüş kabulünü çizelgeleme, ürünü alma ve hatalı ürünleri transfer etme;

• Tedarikten itibaren tüm bakım, tamir ve elden geçirme MRO için ürün iade adımları: tedarik aşamasında ürün durumunu belirleme, ürün elden çıkarma, ürün geri dönüş yetki isteği, ürün nakliyatını çizelgeleme ve MRO için ürün geri dönüşü - taşıma aşamasında ürün geri dönüşünü yetkilendirme, geri dönüş kabulünü çizelgeleme, ürünü alma ve MRO ürünü transfer etme;

• Tedarikten itibaren tüm fazla ürün iade adımları: ürün durumunu belirleme, ürünü elden çıkarma, ürün iade yetki isteği, ürün nakliyatını çizelgeleme ve fazla ürünlerin iadesi – taşıma aşamasında ürün iadesini yetkilendirme, iade alındısını çizelgeleme, ürünü alma ve fazlalık ürünleri transfer etme;

• İşletme iade kurallarını, performansı, bilgi toplanmasını, envanter iadesini, parasal varlıkları, taşımayı, ağ biçimini ve düzenleme gereksinimlerini, uyumları ve tedarik zinciri iade riskini yönetme (SCC, 2008).