Satınalma ölçütlerinin puanlarının incelenmesi

Satınalma Departmanı’na sorulan 9 tane ölçütten birincisi tedarikçinin fiyatının rakiplerine göre hangi seviyede olduğunu tespit etmek içindir (Tablo 5.9).

Tablo 5.9. Fiyat politikasına verilen puanların dağılımı

FİYAT POLİTİKASI

Frekans Yüzde

Kümülatif Yüzde Fiyat düzeyi yüksek, ödeme

şartları uygun değil _{9 7,1 7,1}

Fiyat düzeyi yüksek ama çalışılabilir düzeyde, ödeme

şartları uygun ^{30 23,8 31,0}

Fiyatları rakiplerine nazaran uygun fakat ödeme şartları

uygun değil ^{39 31,0 61,9}

Fiyat düzeyi rakipleri ile eşdeğer düzeyde, ödeme

şartları uygun ^{33 26,2 88,1}

Fiyat düzeyi rakiplerine nazaran uygun, ödeme şartları

uygun ^{15 11,9 100,0}

Toplam _{126 100,0}

Fiyat politikasına verilen puanların %31’i fiyatların rakiplerine nazaran uygun olduğu ancak ödeme şartlarının istenilen seviyede olmadığı cevabında yoğunlaşmaktadır. Ortalama değeri 15,24’e bakıldığında da aynı durumun gözlendiği görülmektedir. Bu da bize göstermektedir ki, müşteri ile tedarikçilerin ödeme şartlarında bir iyileştirme çalışması yapılması gerekliliğini ortaya koymaktadır.

Tablo 5.10. Maliyet düşürme sorusuna verilen puanların dağılımı

MALİYET DÜŞÜRME

Frekans Yüzde

Kümülatif Yüzde İnisiyatif kullanma gücü yok,

tedarikçi desteği çok zayıf _{15 11,9 11,9} İnisiyatif kullanma gücü

zayıf, nadiren fikir üretir ^{50 39,7 51,6}

Fikir üretir, ancak hayata

geçirmek için desteklenmeli ^{40 31,7 83,3}

Fikir üretir ve hayata geçirir ^{21 16,7 100,0}

Toplam _{126 100,0}

İkinci soru, tedarikçinin maliyet düşürme eğilimine verilen puanları göstermektedir (Tablo 5.10). Maliyet düşürme sorusuna verilen puanların %39,7’si tedarikçilerin insiyatif kullanma güçlerinin zayıf olduğunu ve nadiren fikir ürettiklerini göstermektedir. Bu da göstermektedir ki, tedarikçilerin ana sanayinin ilk madde malzeme alım maliyetlerinin düşürülmesine etkileri zayıftır. Tedarikçilerin bu yönü geliştirmeye açık olduğu görülmektedir.

Üçüncü soru ile tedarikçilerin kendilerinden istenen projeleri gerçekleştirme eğilimi tespit edilmiştir (Tablo 5.11).

Tablo 5.11. Tedarikçilerden istenen projelerin gerçekleşme durumu

PROJE GERÇEKLEŞTİRME

Frekans Yüzde

Kümülatif Yüzde Zamanında ve istenildiği gibi

gerçekleştiremiyor. ^{9 7,1 7,1}

Eksik gerçekleştiriyor ve üzerinde ek çalışma

gerektiriyor. ^{15 11,9 19,0}

Eksiksiz fakat geç

gerçekleştiriyor. ^{60 47,6 66,7}

Eksiksiz, zamanında

gerçekleştiriyor. ^{42 33,3 100,0}

Puanların dağılımına bakıldığında %47,6 ile projelerin eksiksiz gerçekleştiği ancak zamanında gerçekleştirilmediği görülmektedir. Bunu %33,3 ile tedarikçilerin projeleri eksiksiz ve zamanında gerçekleştirdikleri izlemektedir.

Dördüncü soru ile tedarikçilerin ‘pazar odaklı çalışmakta mı ve otomotiv sanayinin gerekliliklerini yerine getirmekte midir? (global, esnek, risk almaya hazır...)’ yönü ölçülmüştür. Tablo 5.12’de bu soruya verilen puanların dağılımı görülmektedir. Bu anket ile tedarikçilerin %69’nun pazar odaklı çalışmakta, otomotiv sanayinin gerekliliklerini yerine getirmekte olduğu görülmüştür.

Tablo 5.12. Pazar odaklı çalışma sorusuna verilen puanlarının dağılımı

PAZAR ODAKLI OLMA DURUMU

Frekans Yüzde

Kümülatif Yüzde Tedarikçi pazar odaklı

çalışmamakta, otomotiv sanayinin gerekliliklerini

yerine getirememekte ^{2 1,6 1,6}

Tedarikçi pazar odaklı çalışmamakta, otomotiv sanayinin gerekliliklerini kısmen yerine getirmekte

37 29,4 31,0

Tedarikçi pazar odaklı çalışmakta, otomotiv sanayinin gerekliliklerini yerine getirmekte (global, esnek,risk almaya hazır...)

87 69,0 100,0

Toplam _{126 100,0}

Beşinci soru ile tedarikçinin finansal durumu (yeni teknoloji, üretim vs. yatırım imkanları var mı?) incelenmiştir. %39,7 ile çalışılan tedarikçilerin finansal durumunun iyi olduğu, %38,9’nun ise finansal durumunun çok iyi olduğu görülmüştür (Tablo 5.13).

Tablo 5.13. Finansal durum sorusuna verilen puanların dağılımı FİNANSAL DURUMU Frekans Yüzde Kümülatif Yüzde FİN. DUR. KÖTÜ _{2 1,6 1,6} FİN. DUR. ORTA _{25 19,8 21,4}

FIN. DUR. İYİ _{50 39,7 61,1}

FIN. DUR. COK İYİ _{49 38,9 100,0}

Toplam _{126 100,0}

Altıncı soru ile tedarikçilerin sözleşme görüşmelerinde gösterdiği iş birliği değerlendirilmiştir (Tablo 5.14).

Tablo 5.14. Sözleşmelerde işbirliği sorusuna verilen puanların dağılımı

İŞBİRLİĞİ DURUMU

Frekans Yüzde ^Kümülatif Yüzde

Değerlendirilmez _{2 1,6 1,6}

İş birliğinde bulunmuyor. _{4 3,2 4,8}

Zor bir sözleşme ortağı, birçok görüşme gerektirmekte

(>2). ^{49 38,9 43,7}

İyi bir sözleşme ortağı,

görüşme sayısı az (<=2). ^{57 45,2 88,9} Oldukça yapıcı bir tutum

içinde ^{14 11,1 100,0}

Toplam _{126 100,0}

Çalışılan tedarikçilerin %45,2 ile iyi bir sözleşme ortağı olduğu ve sözleşmelerin en fazla iki görüşmede tamamlandığı görülmektedir.

Yedinci soru ile tekliflerin eksiksiz olması ve güvenilirliği, maliyet analizi çalışmaları hakkındaki durumları incelenmiştir (Tablo 5.15).

Tablo 5.15. Teklif durumu sorusuna verilen puanların dağılımı

TEKLİF DURUMU

Frekans Yüzde

Kümülatif Yüzde Kötü (teklifler eksik, sürekli

değişikliler gerektirmekte,

maliyet analizi mevcut değil) ^{6 4,8 4,8} İyi (eksiksiz fakat maliyet

analizi mevcut değil) ^{93 73,8 78,6}

Çok iyi (Maliyet analizi mevcut, teklif eksiksiz, değişiklik gerektirmemekte, güvenilir)

27 21,4 100,0

Toplam _{126 100,0}

Sekizinci soru ile tedarikçilerin değişikliklerde geri dönüş süresinin, teklif verme hızının ve devreye alma hızının ne seviyede olduğu incelenmiştir (Tablo 5.16).

Tablo 5.16. Teklif dönüş hızı sorusuna verilen puanların dağılımı

TEKLİF DÖNÜŞ HIZI

Frekans Yüzde ^Kümülatif Yüzde

Tedarikçinin değişikliklerde geri dönüş ve teklif verme hızı çok yavaş, beklentilere zamanında cevap verememekte

11 8,7 8,7

Tedarikçinin değişikliklerde geri dönüş ve teklif verme hızı iyi, ancak bazen uyarmak gerekebiliyor, devreye alma hızı beklenen düzeyde fakat zaman zaman aksaklıklar olabiliyor

75 59,5 68,3

Tedarikçinin değişikliklerde geri dönüş ve teklif verme hızı çok iyi uyarılmadan hemen cevap vermekte, değişikliklere hızlı uyum sağlamakta

40 31,7 100,0

Toplam _{126 100,0}

Görülmektedir ki, tedarikçilerin %59,5’i değişikliklere geri dönüş ve teklif verme hızı iyi, ancak bazen uyarmak gerekebiliyor.

Satınalma ölçütlerindeki son soru dokuzuncu soru ile iletişim süreci (ulaşılabilirlik, muhatabın alternatifi var mı?) ile tedarikçinin genel yaklaşımının nasıl olduğu ölçülmeye çalışılmıştır (Tablo 5.17).

Tablo 5.17. Satınalma iletişim süreci sorusuna verilen puanların dağılımı

SATINALMA İLETİŞİM SÜRECİ

Frekans Yüzde

Kümülatif Yüzde Sorulduğunda, uyarıldığında

ancak bilgi aktarmakta, kendiliğinden bilgilendirme yapmıyor, muhatabın alternatifi mevcut değil, tedarikçinin yaklaşımı çözüme dönük değil, ulaşılabilirlik zayıf

6 4,8 4,8

Birkaç gün sonra bilgi vermekte, muhatabın alternatifi mevcut değil, fakat genel olarak tedarikçi çözüme dönük yaklaşım içinde

68 54,0 58,7

Sorulmadan, anında bilgi alınabilmekte, muhatabın alternatifi mevcut, her zaman firmaya ulaşılabilmekte, tedarikçinin her türlü yaklaşımı çözüme dönük

52 41,3 100,0

Toplam _{126 100,0}

Tedarikçilerin %54’ü birkaç gün sonra bilgi vermekte, muhatabın alternatifi mevcut değil, fakat genel olarak tedarikçi çözüme dönük yaklaşım içinde olduğu görülmektedir.