• Sonuç bulunamadı

4. BULGULAR

4.4 Dekolorizasyon için optimum koşulların belirlenmesi

4.4.1 Dekolorizasyon için optimum pH’ ın belirlenmesi

4.4.1.3. P. sajor-caju için optimum pH miktarı

P. sajor-caju fungusu ile yapılan çalışmalar sonucunda, pH 4.5 olduğunda ilk 24 saat içinde Blue 49 % 70, RBBR ise % 55 oranında dekolorize olmuş, 7. günde ise Blue 49 ile % 95, RBBR ile % 96’ lık bir dekolorizasyon oranına ulaşılmışır. Diğer boyalar ise 7. günün sonunda; Orange 12 % 75, Orange 13 % 73, Red 31 % 87, Black 5 % 85 ve Karışım boya çözeltisi % 57 oranında dekolorize olmuştur (Şekil 17).

P. sajor-caju ile pH 4.5’ta yapılan çalışmada, uygulanan diğer pH’lardan daha yüksek bir dekolorizasyon yüzdesi (p<0.05) elde edilmiştir.

P. sajor-caju’nun pH 3.5’da boyaları dekolorize etme oranı % 14 - 27 oranında kalmıştır (Şekil 16). Aynı şekilde pH 6.5’da % 18 – 29 arasında kalarak düşük dekolorizasyon oranı göstermişlerdir (Şekil 19).

pH 5.5’da ise Blue 49 % 51, RBBR ise % 58 oranında dekolorizasyon saptanmıştır.

Orange 12 % 39, Orange 13 % 36, Red 31 % 42, Black 5 % 45 ve Karışım boya çözeltisi % 26 dekolorizasyon göstermiştir (Şekil 18).

Pleurotus sajor-caju pH 3,5

B49 O12 O13 R31 B5 RBBR Karışım

Boyalar

Şekil 16. P. sajor-caju’nun pH 3,5’ta zamana bağlı dekolorizasyonu

Pleurotus sajor-caju pH 4,5

B49 O12 O13 R31 B5 RBBR Karışım

Boyalar

% Dekolorizasyon 1.gün

3.gün 5.gün 7.gün

Şekil 17. P. sajor-caju’nun pH 4,5’ta zamana bağlı dekolorizasyonu

Pleurotus sajor-caju pH 5,5

B49 O12 O13 R31 B5 RBBR Karışım

Boyalar

Şekil 18. P. sajor-caju’nun pH 5,5’ta zamana bağlı dekolorizasyonu

Pleurotus sajor-caju pH 6,5

B49 O12 O13 R31 B5 RBBR Karışım

Boyalar

Şekil 19. P. sajor-caju’nun pH 6,5’ta zamana bağlı dekolorizasyonu

Çizelge 4. Fungusların farklı pH içeren besiyerlerinde inkübasyondan önce ve yedi gün sonra kuru ağırlık miktarları

P.chrysosporium İnkübasyondan Sonraki Kuru Ağırlık

pH Kuru ağırlık Boyasız Blue 49 Orange12 Orange13 Red 31 Black 5 RBBR Karışım Boya

3.5 0.46 0.50 0.55 0.50 0.51 0.52 0.53 0.56 0.51

4.5 0.46 0.67 0.78 0.73 0.71 0.74 0.76 0.79 0.70

5.5 0.46 0.62 0.72 0.68 0.68 0.70 0.72 0.74 0.66

6.5 0.46 0.49 0.51 0.49 0.50 0.51 0.51 0.51 0.49

T. versicolor İnkübasyondan Sonraki Kuru Ağırlık

pH Kuru ağırlık Boyasız Blue 49 Orange12 Orange13 Red 31 Black 5 RBBR Karışım Boya

3.5 0.47 0.51 0.56 0.52 0.53 0.54 0.54 0.55 0.51

4.5 0.47 0.68 0.79 0.73 0.74 0.76 0.77 0.81 0.71

5.5 0.47 0.59 0.67 0.64 0.63 0.65 0.67 0.69 0.63

6.5 0.47 0.50 0.53 0.50 0.51 0.51 0.52 0.52 0.50

P. sajor-caju İnkübasyondan Sonraki Kuru Ağırlık

pH Kuru ağırlık Boyasız Blue 49 Orange12 Orange13 Red 31 Black 5 RBBR Karışım Boya

3.5 0.49 0.52 0.57 0.54 0.53 0.54 0.55 0.58 0.53

4.5 0.49 0.66 0.79 0.73 0.75 0.76 0.77 0.81 0.73

5.5 0.49 0.58 0.70 0.63 0.62 0.64 0.67 0.73 0.62

6.5 0.49 0.51 0.54 0.52 0.51 0.52 0.53 0.53 0.51

Besiyeri içeriğindeki pH arttıkça funguslar için uygun olan pH aralığında kuru ağırlık miktarı artmış fakat funguslar için uygun olmayan pH aralığında kütle artışı çok az olmuştur (Çizelge 4).

4.4.2 Dekolorizasyon İçin Optimum İnokulum Konsantrasyonunun Belirlenmesi Dekolorizasyon için farklı inokulum konsantrasyonları (5 ml., 25 ml. ve 50 ml) kullanılarak, inokulum konsantrasyonunun artışıyla dekolorizasyonda daha yüksek verim elde edilip edilemiyeceği araştırılmıştır. Bunun için 3 farklı konsantrasyon denenmiştir. İnokulum konsantrasyonunun dekolorizasyon oranı üzerine etkisi Şekil 20 – 28’ de görülmektedir. Optimum inokulum konsantrasyonu belirlenirken pH 4.5, çalkalama hızı 150 rpm, sıcaklık 30 °C, boya konsantrasyonu Blue 49, Red 31, Black 5 ve RBBR için 50 mg/l, Orange 12, Orange 13 ve Karışım boya çözeltisi için 25 mg/l’dir.

4.4.2.1. P. chrysosporium için optimum inokulum konsantrasyonu

Santrifüj sonucunda elde ettiğimiz 5 ml., 25 ml. ve 50 ml. inokulum miktarlarını besiyeri ortamına eklediğimiz zaman Şekil 20 - 22’de görüldüğü gibi inokulum konsantrasyonu arttığı zaman dekolorizasyon hızları da artmıştır.

P. chrysosporium’un kullanıldığı çalışmada 5 ml. inokulum konstrasyonun da ilk 2 gün içinde Blue 49 ve RBBR % 66 oranında dekolorizasyon görülmüş.7. günün sonunda ise Blue 49 % 90 RBBR ise % 94 oranında dekolorizasyon olmuştur (Şekil 20).

25 ml. inokulum konsantrasyonunda ise 24 saat içinde Blue 49 % 65, RBBR ise

% 59 oranında dekolorizasyon saptanmıştır (Şekil 21). 50 ml. inokulum konsantrasyonun’ da ise dekolorizasyon oranı biraz düşmüştür. 48 saat sonunda Blue 49

% 44 RBBR ise % 52 dekolorizasyon izlenmiştir (Şekil 22). 7 gün sonunda Orange 12 ve Orange 13 5 ml. inokulum konsantrasyonunda % 73 ve % 78 (Şekil 20), 25 ml.

inokulum konsantrasyonunda % 85 ve % 88 (Şekil 21), 50 ml. inokulum konsantrasyonunda ise % 54 ve % 51 dekolorizasyon saptanmıştır (Şekil 22). Red 31 boyası 7 gün sonunda 5 ml. inokulum konsantrasyonunda % 83, 25 ml. inokulum konsantrasyonun’ da % 89 ve 50 ml. inokulum konsantrasyonun’ da % 55 dekolorizasyon izlenmiştir. Black 5 boyası ise 5 ml. inokulum konsantrasyonunda % 80,

25 ml. inokulum konsantrasyonunda % 83 ve 50 ml. inokulum konsantrasyon’da ise % 63 dekolorizasyon görülmüştür. Karışım boya çözeltisinde ise 5 ml. inokulum konsantrasyonunda 7. gün % 44, 25 ml. inokulum konsantrasyonunda %50 ve 50 ml.

inokulum konsantrasyon’da ise % 39 dekolorizasyon görülmüştür.

P. chrysosporium’un farklı inokulum yoğunluklarıyla yapılan dekolorizasyon çalışmaları sonucunda, 5 ml. ve 25 ml.’lik inokulum konsantrasyonlarından elde edilen dekolorizayon yüzdeleri arasında anlamlı bir farklılık (p<0.05) gözlenmemiştir.

İnokulum konsantrasyonu 50 ml. olduğunda dekolorizasyon yüzdesi belirgin bir şekilde düşmüştür.

Phanerochaeta chrysosporium

B49 O12 O13 R31 B5 RBBR Karışım

Boyalar

Şekil 20. P. chrysosporium’un inokulum konsantrasyonu 5 ml

Phanerochaeta chrysosporium

B49 O12 O13 R31 B5 RBBR Karışım

Boyalar

Şekil 21. P. chrysosporium’un inokulum konsantrasyonu 25 ml

Phanerochaeta chrysosporium

B49 O12 O13 R31 B5 RBBR Karışım

Boyalar

Şekil 22. P. chrysosporium’un inokulum konsantrasyonu 50 ml

4.4.2.2. T. versicolor için optimum inokulum konsantrasyonu

5 ml., 25 ml. ve 50 ml. inokulum konsantrasyonlarıyla inokule edilmiş boyarmadde içeren besiyerlerinin zamana bağlı olarak dekolorize edilme yüzdeleri Şekil 23 - 25’te verilmiştir.

T. versicolor fungusu ile farklı konsantrasyonlarda inokule edilmiş boyalarda en fazla dekolorizasyon Blue 49 ve RBBR’de görülmüştür.

Orange 12 ve Orange 13’te ise 5ml. inokulum konsantrasyonun’da 7 gün sonunda % 73 ve % 75 (Şekil 23), 25 ml. inokulum konsantrasyonun’da % 84 ve % 82 (Şekil 24) ve 50 ml. inokulum konsantrasyonun’da % 60 ve % 62 dekolorizasyon görülmüştür (Şekil 25).

Red 31, Black 5 ve Karışım boya çözeltisinde ise 5 ml. inokulum konsantrasyonun’ da % 79, % 78 ve % 39 (Şekil 23), 25 ml. inokulum konsantrasyonun’ da % 85, % 87 ve % 43 (Şekil 24), 50 ml. inokulum konsantrasyonun’ da ise % 64, % 66 ve % 29 dekolorizasyon saptanmıştır (Şekil 25).

Diğer boyalarda da olduğu gibi inokulum yoğunluğu arttıkça dekolorizasyon hızı artmış fakat total dekolorizasyon yüzdesini çok az bir düzeyde etkilemiştir.

T. versicolor’un farklı inokulum konsantrasyonlarıyla yapılan denemeler sonucunda, istatistiksel olarak 50 ml.’lik inokulum konsantrasyonunda diğer konsantrasyonlardakine göre anlamlı bir fark belirlenmiştir.

Trametes versicolor

B49 O12 O13 R31 B5 RBBR Karışım

Boyalar

Şekil 23. T. versicolor (M96)’ın inokulum konsantrasyonu 5 ml

Trametes versicolor

B49 O12 O13 R31 B5 RBBR Karışım

Boyalar

Şekil 24. T. versicolor ( M96)’ nın inokulum konsantrasyonu 25 ml

Trametes versicolor

B49 O12 O13 R31 B5 RBBR Karışım

Boyalar

Şekil 25. T. versicolor (M96)’ nın inokulum konsantrasyonu 50 ml

4.4.2.3. P. sajor-caju için optimum inokulum konsantrasyonu

5 ml., 25 ml. ve 50 ml. P. sajor-caju inokulum konsantrasyonları ile inokule edilmiş boyarmadde içeren besiyerlerinin zamana bağlı dekolorize edilme yüzdeleri Şekil 26 - 28’de verilmektedir.

Blue 49’un % 80 gibi büyük bir bölümü, 5 ml. ve 25 ml. inokulum konsantrasyonlarında ilk 3 gün içinde dekolorize edilmiştir (Şekil 26 ve Şekil 27). 7 günlük inkübasyon süresince daha fazla dekolorizasyon yapılmamış, dekolorizasyon oranı % 95’ de kalmıştır. 50 ml. inokulum içeren besiyerinde ise 7 gün sonunda % 78 oranında dekolorizasyon olmuştur (Şekil 28).

Orange 12 ve Orange 13 ise 25 ml. inokulum konsantrasyonunda % 85 ve % 83 oranında dekolorizasyon izlenmiştir (Şekil 27). 5ml. ve 50 ml. inokulum içeren besiyerlerinde ise 25 ml. inokulum miktarına göre daha az dekolorizasyon saptanmıştır.

Aynı şekilde Red 31, Black 5 ve Karışım boya çözeltisini içeren besiyerlerinde’

de 25 ml. inokulum içeren besiyerinde 5 ml. ve 50 ml. inokulum içeren besiyerlerine göre daha fazla dekolorizasyon olmuştur (Şekil 27).

RBBR boya içeren besiyerinde ise 25 ml. inokulum konsantrasyonunda 3. günü

% 74 dekolorizasyon gözlenmiştir (Şekil 27). Diğer günlerde de çok yavaş olmak üzere dekolorizasyona devam etmiştir.

P. sajor-caju inokulum konsantrasyonlarında istatistiksel olarak 50 ml.’lik konsantrasyonda anlamlı bir fark görülmüştür.

Pleurotus sajor-caju

B49 O12 O13 R31 B5 RBBR Karışım

Boyalar

% Dekolorizasyon 1.gün

3.gün 5.gün 7.gün

Şekil 26. P. sajor-caju’nun inokulum konsantrasyonu 5 ml

Pleurotus sajor-caju

B49 O12 O13 R31 B5 RBBR Karışım

Boyalar

Şekil 27. P. sajor-caju’nun inokulum konsantrasyonu 25 ml

Pleurotus sajor-caju

B49 O12 O13 R31 B5 RBBR Karışım

Boyalar

Şekil 28 P. sajor-caju’nun inokulum konsantrasyonu 50 ml

Çizelge 5. Fungusların farklı konsantrasyonlarda inokulum içeren besiyerlerinde inkübasyondan önce ve yedi gün sonra kuru ağırlık miktarları

P. chrysosporium İnkübasyondan Sonraki Kuru Ağırlık

İnokulum Kons. Kuru ağırlık Boyasız Blue 49 Orange 12 Orange 13 Red 31 Black 5 RBBR Karışım Boya

5 0.25 0.33 0.45 0.40 0.39 0.42 0.43 0.46 0.39

25 0.44 0.57 0.80 0.72 0.70 0.74 0.75 0.82 0.70

50 0.63 0.68 0.72 0.70 0.68 0.71 0.71 0.74 0.68

T. versicolor İnkübasyondan Sonraki Kuru Ağırlık

İnokulum Kons. Kuru ağırlık Boyasız Blue 49 Orange 12 Orange 13 Red 31 Black 5 RBBR Karışım Boya

5 0.30 0.41 0.51 0.46 0.48 0.49 0.49 0.53 0.46

25 0.51 0.62 0.84 0.75 0.77 0.78 0.79 0.85 0.72

50 0.63 0.69 0.72 0.69 0.69 0.71 0.71 0.73 0.69

P. sajor-caju İnkübasyondan Sonraki Kuru Ağırlık

İnokulum Kons. Kuru ağırlık Boyasız Blue 49 Orange 12 Orange 13 Red 31 Black 5 RBBR Karışım Boya

5 0.32 0.39 0.49 0.43 0.44 0.46 0.45 0.50 0.44

25 0.53 0.64 0.80 0.70 0.71 0.74 0.74 0.79 0.69

50 0.64 0.69 0.74 0.70 0.69 0.71 0.72 0.73 0.69

İnokulum konsantrasyonu 5 ml/l ve 25 ml/l olduğu çalışmalarda inkübasyondan sonraki kuru ağırlık miktarının inkübasyondan öncekinden fazla olduğu görülmektedir (Çizelge 5). Ancak inokulum konsantrasyonu 50 ml/l olduğu çalışmalarda inkübasyondan sonraki kuru ağırlık miktarı inkübasyondan önceki kuru ağırlık miktarından çok fazla artış göstermemiştir. Dolayısıyla funguslar 5 ml/l ve 25 ml/l olduğu besiyerlerinde gelişebilmiş ve kütlesini artırmış 50 ml/l olduğu besiyerinde ise çok fazla kütlesini artıramamıştır.

4.4.3. Dekolorizasyon İçin Optimum Çalkalama Hızının Belirlenmesi

Dekolorizasyon için farklı çalkalama hızları kullanılarak, çalkalama hızının artmasıyla dekolorizasyonda daha yüksek verim elde edilip edilemeyeceği araştırılmıştır. Bunun için 3 farklı çalkalama hızı denenmiştir. Çalkalama hızının dekolorizasyon oranı üzerine etkisi Şekil 29 –37’de görülmektedir. Optimum çalkalama hızı belirlenirken, pH 4.5, inokulum konsantrasyonu 25 ml., sıcaklık 30 °C, boya konsantrasyonu Blue 49, Red 31, Black 5 ve RBBR için 50 mg/l, Orange 12, Orange 13 ve Karışım boya çözeltisi için 25 mg/l’dir.

4.4.3.1. P. chrysosporium için optimum çalkalama hızı

Phanerochaeta chrysosporium fungusu ile 100 rpm, 150 rpm ve 200 rpm çalkalama hızlarında boya çözeltileri ile yapılan dekolorizasyon çalışmalarında aşağıda Şekil 29 - 31’de verilen sonuçlar alınmıştır.

Blue 49 tekstil boyası 50 mg/l boya konsantrasyonu ile 100 rpm hızda 7 günlük inkübasyon sonucunda % 55 dekolorizasyon elde edilirken (Şekil 29), 150 rpm’ de ilk 24 saat içinde % 63’ ü, 200 rpm’ de ise % 62’ si dekolorize edilmiştir (Şekil 30).

25 mg/l boya konsantrasyonunda Orange 12 tekstil boyası 100 rpm hızda 7 günlük inkübasyon sonucunda % 39, 150 rpm’de 3. günü % 43, 200 rpm’de % 45 dekolorizasyona ulaşılmıştır. Çalkalama hızı arttıkça dekolorizasyon hızı artmıştır.

Fakat 150 rpm’den 200 rpm’ e çıkınca çok fazla olmasa da dekolorizasyon daha hızlı olmuştur.

25 mg/l boya konsantrasyonunda Orange 13 tekstil boyası 100 rpm hızda 7.

günü % 41, 150 rpm’ de 3. günü % 45 ve 200 rpm’de 3.günü % 47’ye yükselmiştir.

50 mg/l boya konsantrasyonunda Red 31 ve Black 5 tekstil boyaları 100 rpm’ de 7 günlük inkübasyon sonucunda % 45 ve % 47, 150 rpm’de ise % 83 ve % 80, 200 rpm’de ise her iki boyada % 88 dekolorizasyon izlenmiştir.

50 mg/l boya konsantrasyonunda RBBR tekstil boyası 100 rpm çalkalama hızında 5. günü % 45’i dekolorizasyona uğramıştır. 150 rpm’ de 24 saat içinde % 59’u, 200 rpm ise % 63 dekolorizasyon görülmüştür. İnkübasyon sonucunda her iki çalkalama hızında da% 98 oranında gerçekleşmiştir.

25 mg/l boya konsantrasyonunda Karışım boya çözeltisi 100 rpm çalkalama hızında 7 günlük inkübasyon sonucunda % 33 dekolorizasyon, 150 rpm çalkalama hızında 7.günü % 58, 200 rpm’de % 55 dekolorizasyon görülmüştür. Diğer boyalara göre daha yavaş bir dekolorizasyon görülmüştür.

P. chrysosporium’un farklı çalkalama hızlarındaki dekolorizasyon yüzdelerini belirlemek amacıyla yapılan çalışmada 200 rpm’de diğerlerine oranla daha yüksek bir dekolorizasyon yüzdesi belirlenmiştir.

P. chrysosporium denenen çalkalama hızlarında 100 rpm’de diğer çalkalama hızlarına göre istatistiksel olarak anlamlı bir fark gözlenmiş.150 rpm ve 200 rpm’de ise çalkalama hızları arasında ise anlamlı bir fark (p<0.05) belirlenmemiştir.

Phanerochaeta chrysosporium

B49 O12 O13 R31 B5 RBBR Karışım

Boyalar

Şekil 29. P. chrysosporium’un çalkalama hızı 100 rpm

Phanerochaeta chrysosporium

B49 O12 O13 R31 B5 RBBR Karışım

Boyalar

Şekil 30. P. chrysosporium’un çalkalama hızı 150 rpm

Phanerochaeta chrysosporium

B49 O12 O13 R31 B5 RBBR Karışım

Boyalar

Şekil 31. P. chrysosporium’un çalkalama hızı 200 rpm

4.4.3.2. T. versicolor için optimum çalkalama hızı

Trametes versicolor fungusu ile 100 rpm, 150 rpm ve 200 rpm çalkalama hızlarında boya çözeltileri ile yapılan dekolorizasyon çalışmalarında Şekil 32 ve 34’ de verilen sonuçlar alınmıştır.

Blue 49 tekstil boyası 50 mg/l boya konsantrasyonu ile 100 rpm hızda 7 günlük inkübasyon sonucunda % 65 dekolorizasyon elde edilirken (Şekil 32), 150 rpm’de ise % 92’si, 200 rpm’de ise % 94’ü dekolorize edilmiştir (Şekil 34).

25 mg/l boya konsantrasyonunda Orange 12 ve Orange 13 tekstil boyaları 100 rpm hızda 7 günlük inkübasyon sonucunda % 40 ve % 42, 150 rpm’de 7. günü % 80 ve

% 82’si, 200 rpm’de % 83 ve % 84 dekolorizasyona ulaşılmıştır. Çalkalama hızı arttıkça dekolorizasyon hızı artmıştır. Fakat 150 rpm’den 200 rpm’e çıkınca çok fazla olmasa da dekolorizasyon daha hızlı olmuştur.

50 mg/l boya konsantrasyonunda Red 31 tekstil boyası 100 rpm hızda bir haftalık inkübasyon sonucunda % 44, 150 rpm’de % 81 ve 200 rpm’de % 84 dekolorizasyona ulaşılmıştır.

50 mg/l boya konsantrasyonunda Black 5 tekstil boyası en hızlı dekolorizasyonu 200 rpm’de vermiş inkübasyonun 3. günü % 58, 7. günü % 88 dekolorizasyon göstermiştir. 150 rpm’de ise 7.günü % 84, 100 rpm’de bu oran iyice düşmüş ve % 49 dekolorizasyon izlenmiştir.

50 mg/l boya konsantrasyonunda RBBR tekstil boyası 100 rpm’de 7 günlük inkübasyon sonucunda % 58, 150 rpm’de % 92 ve 200 rpm’de % 97 gibi en yüksek ve hızlı dekolorizasyon sonucuna ulaşılmıştır.

Karışım boya çözeltisinde ise 150 rpm ve 200 rpm hızlarına birbirine yakın sonuçlar alınmıştır, bu oranlar % 53 ve % 54’tür. 100 rpm’de ise % 36’dır.Diğer boyalara göre dekolorizasyon oranı düşüktür.

T. versicolor fungusu denenen çalkalama hızlarında 100 rpm’de diğer çalkalama hızlarına göre istatistiksel olarak anlamlı bir fark gözlenmiş.150 rpm ve 200 rpm’de ise çalkalama hızları arasında ise anlamlı bir fark (p<0.05) belirlenmemiştir.

Trametes versicolor

B49 O12 O13 R31 B5 RBBR Karışım

Boyalar

Şekil 32. T. versicolor (M96)’ın çalkalama hızı 100 rpm

Tram etes versicolor

B49 O12 O13 R31 B5 RBBR Karışım

Boyalar

Şekil 33. T. versicolor (M96)’ın çalkalama hızı 150 rpm

Trametes versicolor

B49 O12 O13 R31 B5 RBBR Karışım

Boyalar

Şekil 34. T. versicolor (M96)’ın çalkalama hızı 200 rpm

4.4.3.3. P. sajor-caju için optimum çalkalama hızı

Pleurotus sajor-caju fungusu ile 100 rpm, 150 rpm ve 200 rpm çalkalama hızlarında boya çözeltileri ile yapılan dekolorizasyon çalışmalarında aşağıda Şekil 35 -37’de verilen sonuçlar alınmıştır.

Pleurotus sajor-caju fungusu ile Blue 49 ve RBBR tekstil boyaları ile yapılan denemeler sonucunda 50 mg/l boya konsantrasyonunda 200 rpm hızda dekolorizasyon 150 rpm’e yakın fakat daha hızlı olmuştur. 200 rpm’de 5. günü Blue 49 % 96, RBBR % 92 dekolorizasyon gösterirken 150 rpm’de 7.günü Blue 49 % 95, RBBR ise % 97 dekolorizasyon olmuştur. 100 rpm hızda ise 7.günü Blue 49 %63, RBBR % 57 dekolorizasyon izlenmiştir.

25 mg/l boya konsantrasyonunda Orange 12 ve Orange 13 tekstil boyalarında 150 rpm’de 5. günü % 59 ve % 61 yüzdesi verirken 200 rpm’de 5. günü her iki boya da

% 71 dekolorizasyon göstermiştir.

50 mg/l boya konsantrasyonunda Red 31 tekstil boyası 200 rpm’de 3. günü % 62, 7.günü % 93 dekolorizasyona ulaşılmıştır. 150 rpm’de ise 3.günü % 57’si, 7. günü

% 88 dekolorizasyon olmuştur. 100 rpm’de bir haftalık inkübasyon sonucunda % 53 dekolorizasyon olmuştur.

50 mg/l boya konsantrasyonunda Black 5 tekstil boyası 200 rpm’de % 90 dekolorizasyon 150 rpm’ de ise % 85 dekolorizasyon göstererek birbirine yakın sonuçlar alınmıştır. 100 rpm hızda ise % 50 gibi bir yüzdeyle diğerlerine göre düşük bir dekolorizasyon göstermiştir.

25 mg/l boya konsantrasyonunda Karışım boya çözeltisi en düşük dekolorizasyonu 100 rpm’de bir hafta sonunda % 33 dekolorizasyon verirken, 150 rpm’de % 60, 200 rpm’de % 68 dekolorizasyona ulaşılmıştır.

P. sajor-caju fungusunun farklı çalkalama hızları ile yapılan denemeler sonucunda 100 rpm’de diğer çalkalama hızlarına göre istatistiksel olarak anlamlı bir fark görülmüş, diğer çalkalama hızlarında anlamlı bir fark (p<0.05) görülmemiştir.

Pleurotus sajor-caju

B49 O12 O13 R31 B5 RBBR Karışım

Boy alar

% Dekolorizasyon 1.gün

3.gün 5.gün 7.gün

Şekil 35. P. sajor-caju’nun çalkalama hızı 100 rpm

Pleurotus sajor-caju

B49 O12 O13 R31 B5 RBBR Karışım

Boyalar

Şekil 36. P. sajor-caju’nun çalkalama hızı 150 rpm

Pleurotus sajor-caju

B49 O12 O13 R31 B5 RBBR Karışım

Boyalar

Şekil 37. P. sajor-caju’nun çalkalama hızı 200 rpm

Çizelge 6. Fungusların farklı çalkalama hızlarında boyarmadde içeren besiyerlerinde inkübasyondan önce ve yedi gün sonra kuru ağırlık miktarları

P. chrysosporium İnkübasyondan Sonraki Kuru Ağırlık

rpm Kuru ağırlık Boyasız Blue 49 Orange 12 Orange 13 Red 31 Black 5 RBBR Karışım Boya

100 0.49 0.53 0.67 0.59 0.60 0.63 0.65 0.71 0.58

150 0.49 0.58 0.78 0.68 0.71 0.74 0.74 0.80 0.68

200 0.49 0.60 0.80 0.70 0.71 0.75 0.76 0.81 0.68

T. versicolor İnkübasyondan Sonraki Kuru Ağırlık

rpm Kuru ağırlık Boyasız Blue 49 Orange 12 Orange 13 Red 31 Black 5 RBBR Karışım Boya

100 0.53 0.58 0.71 0.63 0.64 0.67 0.69 0.73 0.61

150 0.53 0.64 0.84 0.75 0.77 0.78 0.77 0.85 0.73

200 0.53 0.66 0.86 0.77 0.77 0.80 0.78 0.88 0.75

P. sajor-caju İnkübasyondan Sonraki Kuru Ağırlık

rpm Kuru ağırlık Boyasız Blue 49 Orange 12 Orange 13 Red 31 Black 5 RBBR Karışım Boya

100 0.54 0.63 0.73 0.68 0.68 0.70 0.71 0.74 0.65

150 0.54 0.67 0.85 0.78 0.77 0.81 0.83 0.86 0.73

200 0.54 0.70 0.87 0.78 0.78 0.83 0.84 0.88 0.75

Çalkalama hızı artıkça kullandığımız funguslarda inkübasyondan sonra kuru ağırlık miktarlarında artış olmuştur. Çalkalama hızı arttıkça fungusların gelişimi de artmış, buna bağlı olarak da kütle artışı da olmuştur (Çizelge 6).

4.4.4. Dekolorizasyon İçin Optimum Boya Konsantrasyonunun Belirlenmesi

Dekolorizasyon için farklı boya konsantrasyonları (25 mg/l., 50 mg/l. ve 100 mg/l) kullanılarak, boya konsantrasyonu miktarının artışıyla dekolorizasyonda daha yüksek verim elde edilip edilemeyeceği araştırılmıştır. Bunun için 3 farklı konsantrasyon denenmiştir. Boya konsantrasyonunun dekolorizasyon oranı üzerine etkisi Şekil 38 – 46’ de görülmektedir. Optimum boya konsantrasyonu belirlenirken pH 4.5, çalkalama hızı 200 rpm, sıcaklık 30 °C, inokulum konsantrasyonu 25 ml’ dir

4.4.4.1. P. chrysosporium için optimum boya konsantrasyonu

Phanerochaeta chrysosporium fungusu ile 25 mg/l, 50 mg/l ve 100 mg/l boya konsantrasyonu içeren besiyerlerini zamana bağlı olarak dekolorizasyon sonuçları aşağıda Şekil 38 - 40’ da belirtilen sonuçlar alınmıştır.

25 mg/l Blue 49 içeren dekolorizasyon ortamındaki boyanın 24 saat içinde % 88’i giderilmiştir. Aynı şekilde RBBR tekstil boyası da 24 saat içinde % 68 dekolorize olmuştur. 50 mg/l boya içeren besiyerinde Blue 49 % 65, RBBR % 59 oranında dekolorizasyon gözlenmiştir. Dolayısıyla ilk 24 saatlik inkübasyon sonunda boyarmadde konsantrasyonu arttıkça dekolorizasyon oranı düşmüştür. Ancak inkübasyonun yedi günlük süresi sonundaki değerlere bakıldığında 25 mg/l ve 50 mg/l Blue 49 sırasıyla %99 ve %95 oranında giderilmiştir. RBBR’nin ise 25 mg/l ve 50 mg/l’lik çözeltileri %97 dekolorizasyon göstererek dekolorizasyon oranlarının birbirine oldukça yakın olduğu görülmektedir. Yedi gün sonunda 100 mg/l’lik boya konsantrasyonunda Blue 49 % 77, RBBR % 85 oranında giderilmiştir. Dekolorizasyon yüzdeleri açısından bakıldığında 25 ve 100 mg/l’lik Blue 49 ve RBBR konsantrasyonları arasında anlamlı bir fark gözlenmiştir.

25 mg/l Orange 12 içeren besiyerinde 5. gün % 70, 50 mg/l’de % 30 ve 100 mg/l’de % 17 dekolororizasyona ulaşılmıştır. Aynı şekilde 25 mg/ l Orange 13 içeren besiyerinde 5. gün sonunda % 78, 50 mg/l’de % 35 ve 100 mg/l’de % 17 dekolorizasyon izlenmiştir. Orange 12 ve Orange 13 boya konsantrasyonları arttıkça dekolorizasyon hızı ve yüzdesi inkübasyon sonunda oldukça düşmüştür.

Orange 12 ve Orange 13’ün 25 mg/l ve 100 mg/l’lik konsantrasyonları arasında dekolorizasyon yüzdesi açısından istatistiksel olarak anlamlı bir fark olmuştur.

Red 31 tekstil boyası 25 mg/l boya konsantrasyonu içeren besiyerinde 3.günü % 63, 7. günü % 92, 50 mg/l boya konsantrasyonunda 3.günü % 47, 7. günü % 89 100 mg/l boya konsantrasyonunda 3.günü % 35, 7.günü % 65 dekolorizasyon izlenmiştir.

Boya konsantrasyonu 50 mg/l’den 100 mg/l’ye çıkınca dekolorizasyon hızında yavaşlama olmuştur. Denemeler sonucunda 25 ve 50 mg/l boya konsantrasyonları arasında anlamlı bir fark (p<0.05) görülmemiştir. 100 mg/l boya konsantrasyonunda diğerlerine göre anlamlı bir fark belirlenmiştir.

Black 5 tekstil boyası 25 mg/l boya konsantrasyonu içeren besiyerinde 5.günü % 78, 50 mg/l boya konsantrasyonunda %72, 100 mg/l boya konsantrasyonunda % 67 dekolorizasyon göstermiştir. İnkübasyon sonucunda dekolorizasyon oranları birbirine oldukça yakındır. Black 5 boyasıda Red 31 boyası gibi istatistiksel analiz sonucunda 100 mg/l boya konsantrasyonunda diğerlerine göre anlamlı bir fark belirlenmiştir.

Karışım boya çözeltisi 25 mg/l boya konsantrasyonu içeren besiyerinde 7. günü

% 58’i giderilebilmiştir. 50 mg/l boya konsantrasyonunda ise bu oran % 50’ye düşmüştür. 100 mg/l boya konsantrasyonunda dekolorizasyon hızı iyice yavaşlamış ve

% 38 dekolorizasyon görülmüştür. İstatistiksel olarak 25 mg/l boya konsantrasyonundan 100 mg/l konsantrasyona çıkınca anlamlı bir fark gözlenmiştir.

Phanerochaeta chrysosporium

B49 O12 O13 R31 B5 RBBR Karışım

Boyalar

Şekil 38. P. chrysosporium’un boya konsantrasyonu 25 mg/l

Phanerochaeta chrysosporium

B49 O12 O13 R31 B5 RBBR Karışım

Boyalar

Şekil 39. P. chrysosporium’un boya konsantrasyonu 50 mg/l

Phanerochaeta chrysosporium

B49 O12 O13 R31 B5 RBBR Karışım

Boyalar

Şekil 40. P. chrysosporium’un boya konsantrasyonu 100 mg/l

4.4.4.2. T. versicolor için optimum boya konsantrasyonu

Trametes versicolor fungusu’nun 25 mg/l, 50 mg/l ve 100 mg/l boyarmadde içeren besiyerlerini zamana bağlı olarak dekolorizasyonu Şekil 41 - 43’te verilmektedir.

25 mg/l Blue 49 ve RBBR tekstil boyası ilave edilmiş besiyerinde 7 günlük inkübasyon sonucunda % 98 dekolorizasyon görülmüştür (Şekil 41). 50 mg/l boyarmadde konsantrasyonunda ise Blue 49 % 96, RBBR % 97 sonuç alınarak 25 mg/l’ye yakın sonuç görülmüştür (Şekil 42). 100 mg/l’de ise Blue 49 % 90, RBBR ise

% 86 dekolorizasyon izlenmiştir. Boyarmadde konsantrasyonu arttıkça dekolorizasyon oranı az da olsa düşmüş fakat inkübasyon süresi sonunda birbirine yakın sonuçlar alınmıştır. Dekolorizasyon yüzdeleri açısında bakıldığında 25 ve 100 mg/l Blue 49 ve RBBR konsantrasyonları arasında anlamlı bir fark görülmüştür.

Orange 12 ve Orange 13 tekstil boyaları boyarmadde konsantrasyonu arttıkça fungus tarafından dekolorizasyon hızında aşırı düşüş olmuştur. 25 mg/l boyarmadde konsantrasyonunda Orange 12 % 83, Orange 13 % 85 dekolorizasyon göstermiştir (Şekil 41). 50 mg/l’de Orange 12 % 53, Orange 13 % 52 gibi birbirine yakın sonuçlar alınmıştır (Şekil 42). 100 mg/l’de ise Orange 12 % 25, Orange 13 % 28 oranında diğer boya konsantrasyonlarına oranla cok düşük bir dekolorizasyona ulaşılmıştır (Şekil 43).

İstatistiksel olarak 25 mg/l’den 100 mg/l boya konsantrasyonuna çıkıldığında anlamlı bir fark gözlenmiştir.

25 mg/l Red 31 ve Black 5 ilave edilmiş olan besiyerlerinde 7 günlük inkübasyon sonucunda % 95 ve % 96 dekolorizasyon olmuştur (Şekil 41). 50 mg/l’de Red 31 %80, Black 5 %91 (Şekil 42), 100 mg/l’de ise Red 31 % 68, Black 5 % 75 dekolorizasyon oranı göstermiştir (Şekil 43). Boya konsantrasyonu arttıkça dekolorizasyon hızıda düşmüştür. Denemeler sonucunda yapılan istatistik sonuçlarında 25 mg/l ve 50 mg/l boya konsantrasyonları arasında anlamlı bir fark belirlenmemiştir.

Karışım boya çözeltisinde ise 25 mg/l’de % 64, 50 mg/l’ de % 51 ve 100 mg/l’

de % 24 dekolorizasyon sonucu alınmıştır. İstatistiksel olarak 25 mg/l’den 100 mg/l boya konsantrasyonuna çıkıldığında anlamlı bir fark gözlenmiştir

Tüm tekstil boyalarında boyarmadde konsantrasyonu arttıkça dekolorizasyon oranı düşmüştür.

M96(Trametes versicolor)

B49 O12 O13 R31 B5 RBBR Karışım

Boy alar

%

Şekil 41. T. versicolor (M96)’ın boya konsantrasyonu 25 mg/l

M96(Trametes versicolor)

B49 O12 O13 R31 B5 RBBR Karışım

Boy alar

%

Şekil 42. T. versicolor (M96)’ın boya konsantrasyonu 50 mg/l

M96(Trametes versicolor)

B49 O12 O13 R31 B5 RBBR Karışım

Boyalar

%

Şekil 43. T. versicolor (M96)’ın boya konsantrasyonu 100 mg/l

4.4.4.3. P.sajor-caju için optimum boya konsantrasyonu

Pleurotus sajor-caju fungusu’nun 25 mg/l, 50 mg/l ve 100 mg/l boyarmadde içeren besiyerlerini zamana bağlı olarak dekolorizasyonu’nu Şekil 44 - 46’da verilmektedir.

25 mg/l Blue 49 ve RBBR ilave edilmiş besiyerinde 24 saat içinde % 78 - % 73, 50 mg/l’ de % 73 - % 65 ve 100mg/l’de ise %59 - % 64 oranında dekolorizasyon olmuştur. Boyarmadde konsantrasyonu arttıkça dekolorizasayon oranı düşmüştür.

Ancak inkübasyon süresi sonunda ki değerlere bakıldığında dekolorizasyon oranlarının birbirine oldukça yakın olduğu görülmektedir. Bu nedenle boyarmadde konsantrasyonun değişmesi total dekolorizasyon oranını önemli ölçüde etkilememekle birlikte beraber dekolorizasyon hızını etkilemiştir. İstatistiksel olarakta 25 ve 50 mg/l boya konsantrasyonları arasında anlamlı bir fark belirlenmemiştir.

25 mg/l Orange 12 ve Orange 13 tekstil boyaları içeren P. sajor-caju fungusu tarafından 5 günlük inkübasyon sonunda % 71 dekolorizasyon oranına ulaşılmıştır

25 mg/l Orange 12 ve Orange 13 tekstil boyaları içeren P. sajor-caju fungusu tarafından 5 günlük inkübasyon sonunda % 71 dekolorizasyon oranına ulaşılmıştır