Sürdürülebilir Araziler

4.2.3.1. İnşaat Kirliliğinin Önlenmesi

İnşaat kirliliğinin önlenmesi başlığı ön koşul olup, inşaat sırasında çıkan toprağın, yağmur suyu veya rüzgâr nedeniyle erozyona uğramasını önlemek ve inşaat sırasında oluacak toz ve partikül kaynaklı hava kirliliğini önlemek temel amaçtır. Bunun için inşaat sahasında Erozyon ve Sedimantasyon Kontrol Planı’nı (ESC) oluşturup uygulamak gerekir. Bu planı oluştururken ,2003 EPA Construction General Permit (Yapı Genel İzni) referans alınmalıdır. Türkiye’de bu konuya ilişkin yönetmelik bulunmamaktadır.

Ali İhsan Dayıoğlugil İlkokul Binası, ön koşul şartını yerine getirmemektedir.

4.2.3.2. Arazi Değerlendirmesi

Tasarım aşamasından önce arazi koşullarının değerlendirilerek sürdürülebilir seçeneklerin geliştirilmesi ve alan tasarımı ile ilgili bilgilendirme yapılması temel amaçtır. Değerlendirme yapılırken;

• Araziye ait ulusal ve yerel verileri içeren geçmiş kayıtların incelenir. • Arazide olası tehlikeli atıkların tespiti için yerinde gözlem yapılır.

• Arazinin geçmişi ile ilgili bilgi sahibi kişiler ile görüşülür. • Analiz ve sonuçları içeren rapor belgelenir.

Ali İhsan Dayıoğlugil İlkokul Binasının arazisi ile ilgili böyle bir çalışma yapılmadığı için bu kredi başlığından puan alamamıştır (Çizelge 4.11.).

Çizelge 4.11. Ali İhsan Dayıoğlugil İlkokulu Arazi Değerlendirmesi kapsamında kazanılan kredi analizi Arazi Değerlendirmesi

Kazanılabilecek Toplam Kredi 1

Kazanılan Kredi -

4.2.3.3. Arazi Geliştirme -Doğal Yaşamı Korumak ve Geliştirmek

Habitatların sunulması ve biyolojik çeşitliliğin teşvik edilmesi için mevcut doğal yaşam alanlarının korunması ve zarar görmüş alanların restorasyonunu sağlamak amaçlanmaktadır. Altyapı ve inşaat çalışmaları sırasında, proje alanında kalan doğal ve yeşil alanların %40 ‘ının korunması için önlemler alınmasıdır.

Ali İhsan Dayıoğlugil İlkokul Binasının proje alanına bakıldığı zaman, arsada gerekli koruma yapılmadığı görülmektedir. Bu yüzden bu kredi başlığından puan alamamıştır (Çizelge 4.12.).

Çizelge 4.12. Ali İhsan Dayıoğlugil İlkokulu Arazi Geliştirme-Doğal Yaşamı Korumak ve Geliştirmek kapsamında kazanılan kredi analizi

Arazi Geliştirme-Doğal Yaşamı Korumak ve Geliştirmek Kazanılabilecek Toplam Kredi 2

Kazanılan Kredi -

4.2.3.4. Açık Alanlar

Dış mekânda açık alanlar yaratılması ve bu yolla çevre, sosyal ilişkiler, pasif rekreasyon ve fiziksel aktivitelerin desteklenmesi amaçlanmaktadır. Bu başlıktan puan alabilmek için, toplam proje alanının %30 ‘u kadar ya da daha fazla dış açık alan bırakılmalı ve açık alanın en az %25 ‘i bitkilendirilmelidir. (Çimen bitkilendirme kapsamında sayılmamaktadır.)

Ali İhsan Dayıoğlugil İlkokul Binasında, açık alanlarda istenen bitkilendirme ve peyzaj ile ilgili uygulama yapılmadığından bu kredi başlığından puan alamamıştır

(Çizelge 4.13.). Okul projesinde, dış açık proje alan %30 kadar bırakılmış, fakat bitkilendirme yapılmamış sert zemin olarak bırakılmıştır. Dış açık alanın en az %25’i kadar bitkilendirme yapıldığı zaman bu kredi başlığından puan alınabilir.

Çizelge 4.13. Ali İhsan Dayıoğlugil İlkokulu Açık Alanlar kapsamında kazanılan kredi analizi Açık Alanlar

Kazanılabilecek Toplam Kredi 1

Kazanılan Kredi -

4.2.3.5. Yağmur Suyu Yönetimi

Yağmur Suyu Yönetimi kredi başlığında amaç; doğal hidrolojiyi ve alanın su dengesini çoğaltarak akış suyu miktarını azaltmak ve su kalitesini yükseltmektir.’Yağmur Suyu Miktarlarının Yüzdesi ve Doğal Bitki Örtüsü Durumları’ konuları üzerinden strateji geliştirerek bu başlıktan puan alınabilir. Strateji oluşturulurken ‘U.S. EPA Technical Guidance on Implementing the Rain Water Runoff Requirements for Federal Projects Under Section 438 of the Energy Independence and Security Act.’ referans alınır.

Proje için;

Proje alanına düşen yağmur suyunun en az %95 ‘i toplanıp arıtılarak yeniden kullanılması,

Uygun filtreleme teknikleri ile yağmur suyu toplanması ve yeniden kullanılması Aylık yağış miktarlarına göre hasat edilmesi gerekn yağmur suyu miktarının hesaplanması gibi uygulamalar yapılır.

Ali İhsan Dayıoğlugil İlkokul Binası’nda bina çatısı ve sert zeminlerden yağmur suyu hasadı yapılmadığı ve proje alanında toplanan yağmur suyu filtrelenerek depolanması ve peyzaj sulanmasında kullanılması kriteri yerine getirilmediğinden bu kredi bağlığından puan alamamıştır (Çizelge 4.14.).

Çizelge 4.14. Ali İhsan Dayıoğlugil İlkokulu Yağmur Suyu Yönetimi kapsamında kazanılan kredi analizi Yağmur Suyu Yönetimi

Kazanılabilecek Toplam Kredi 3

4.2.3.6. Isı Adası Etkisi Azaltma

Isı adası oluşumunun azaltılmasıyla çevreye (Mikroklimalara), insana ve yaban hayata olan olumsuz etkilerin engellenmesi amaçtır. Isı adası etkisini azaltmak için projede;

• Proje sınırı içerisinde yüksek Güneş Işığı Yansıtma Endeksi (SRI) ne sahip yüzeyler oluşturulmalıdır.

• Gölgelendirme elemanları ile otoparklar gölgelendirilmelidir. Mümkünse otopark alanı zemin altında planlamalıdır.

• Daha az sert zemin tasarımı yapılmalıdır.

• Sert zeminler için yüksek Güneş Işığı Yansıtma Endeksi (SRI) değerine sahip malzeme seçimi yapılmalıdır.

Isı adası etkisini azaltmak için yapılacak uygulamalarda;

ASTM e-903, ASTM E-892, Cool Roof Rating Council Standart (CRRC-1) referans alınmalıdır.

Ali İhsan Dayıoğlugil İlkokulu Binasında, sert zeminlerde minimum SRI 39 malzeme kullanıldığı (araç ve kaldırımlarda gri beton kullanıldığı) için ve sert yüzeylerin çoğunun çevredeki ağaçlar tarafından gölgelenmesi ile kredi gereksinimlerini yerine getirdiği görülmüştür. Ancak bina çatısı düşük SRI değerine sahip terracota kiremit ile kaplandığından SRI değerini sağlamamıştır. Bu nedenle bu kredi başlığından 1 kredi puan alınabileceği tespit edilmiş ve Çizelge 4.15.’de gösterilmiştir.

Çizelge 4.15. Ali İhsan Dayıoğlugil İlkokulu Isı Adası Etkisi Azaltma kapsamında kazanılan kredi analizi Isı Adası Etkisi Azaltma

Kazanılabilecek Toplam Kredi 2

Kazanılan Kredi 1

4.2.3.7. Işık Kirliliğinin Azaltılması

Bu kredi başlığında; aydınlatmanın kontrol altına alınması ve ışık kirliliğinin azaltılması ile gece gökyüzü manzarasına erişimin görünürlüğün artırılması, doğal yaşama ve insan hayatına olan olumsuz etkilerin engellemesi amaçlanmaktadır. Projeler için strateji geliştiriken; yukarı (gökyüzü) aydınlatma ve ışık geçişleri kriterlerinin BUG (backlight-uplight-glare) metodu ya da hesaplama metodu kullanılır. Bu stratejiler

uygulanırken, ‘Illuminating Engineering Society and International Dark Sky Association (IES/ IDA) Model Lighting Ordinance User Guide and IES TM -15-11, Addendum A ’referans alınmalıdır. Işık Kirliliğinin azaltılması için proje de;

• Projenin bulunduğu aydınlatma zonu belirlenmelidir.

• Aydınlatma zonuna uygun aydınlatma seviyelerine sahip dış aydınlatma armatürleri belirlenmelidir.

• Dış aydınlatma armatürleri proje sınır dışına ışık taşırmayacak şekilde konumlandırılmalıdır ve buna uygun armatür seçimi yapılmalıdır.

• Dış aydınlatma armatürlerinin fotometrik planları hazırlanmalıdır.

• İç aydınlatmalar 23:00-05:00 saatleri arasında kapatılacak şekilde programlanabilmelidir.

Ali İhsan Dayıoğlugil İlkokulunda gece aydınlatması olmayacağından ve okul iç aydınlatmaları gece saat 11:00 ‘den sabah 05:00’e kadar kapatılacak şekilde programlandığından bu kredi başlığından 1 kredi puan alınabileceği tespit edilmiş ve Çizelge 4.16.’da gösterilmiştir.

Çizelge 4.16. Ali İhsan Dayıoğlugil İlkokulu Işık Kirliliğinin Azaltılması kapsamında kazanılan kredi analizi

Işık Kirliliğinin Azaltılması Kazanılabilecek Toplam Kredi 1

Kazanılan Kredi 1

4.2.3.8. Ali İhsan Dayıoğlugil İlkokulunun ‘‘Sürdürülebilir Araziler’’ Kapsamında Değerlendirilmesi

Ali İhsan Dayıoğlugil İlkokulu’nun LEED Okullar değerlendirme sistemi kapsamında Sürdürülebilir Araziler ana başlığı altında mevcut proje üzerinden yapılan değerlendirmeler doğrultusunda Çizelge 4.17‘deki sonuçlar elde edilmiştir. Kredi başlıkları kendi içinde değerlendirilmiş, fakat ön koşul şartı yerine getirilmediği için Sürdürülebilir araziler kapsamında, puan alınamamaktadır.

Çizelge 4.17. Ali İhsan Dayıoğlugil İlkokulu Sürdürülebilir Araziler Değerlendirme Sonucu Ali İhsan Dayıoğlugil İlkokul Binası

Sürdürülebilir Araziler Yeni Bina Sistemi Mevcut Proje Sağlıyor Belki

İnşaat Kirliliğinin Önlenmesi Ön Koşul Sağlamıyor

Arazi Değerlendirmesi 1 puan -

Arazi Geliştirme -Doğal Yaşamı Korumak ve Geliştirmek 2 puan -

Açık Alanlar 1 puan - 1

puan

Yağmur Suyu Yönetimi 3 puan - 3

puan

Isı Adası Etkisi Azaltma 2 puan 1 puan

Işık Kirliliğinin Azaltılması 1 puan 1 puan

Toplam 10 puan - 4 puan