Sözsüz İletişim ve Motivasyon Ölçeklerinin Aritmetik Ortalamaları, Standart

Aritmetik ortalama, bir veri setindeki tüm değerlerin toplamının, o serideki veri sayısına bölünmesiyle elde edilen değerdir (Çiçek, 2010: 51). Standart sapma ise, seri birimlerinin değerlerinin aritmetik ortalamadan farklarının kareli ortalamasına denilmektedir (Güriş ve Astar, 2014: 51).

Araştırmaya katılan otel işletmelerindeki işgörenlerden sözsüz iletişim unsurları için belirlenen 26 ifadeye “1: Asla, 2: Nadiren, 3: Ara Sıra, 4: Sık Sık ve 5:

Çok Sık” şeklinde puan vermeleri istenmiştir. İşgörenlerin sözsüz iletişim ölçeğine

verdikleri puanların aritmetik ortalamaları (X̄) ve standart sapmaları (S.S) Çizelge 7’de gösterilmektedir.

Çizelge 7. Sözsüz İletişim Ölçeğinin Aritmetik Ortalama ve Standart Sapma Değerleri

İfadeler X̄ S.S

1. Yöneticim insanlarla konuşurken, el ve kol hareketlerini kullanır. 2,88 1,02 2. Yöneticim insanlarla konuşurken, onların kollarına veya omuzlarına dokunur. 1,79 1,00 3. Yöneticim insanlarla konuşurken, monoton veya sıkıcı bir ses tonu kullanır. 1,58 0,80 4. Yöneticim insanlarla konuşurken, başka tarafa bakar. 1,51 0,78 5. Yöneticim insanlarla konuşurken, ona dokunulursa onlardan uzaklaşır. 1,76 1,05 6. Yöneticim insanlarla konuşurken, rahat bir beden duruşuna sahiptir. 3,65 1,13 7. Yöneticim insanlarla konuşurken, kaşlarını çatar. 1,71 0,95 8. Yöneticim insanlarla konuşurken, göz temasından kaçınır. 1,52 0,79 9. Yöneticim insanlarla konuşurken, gergin bir beden duruşuna sahiptir. 1,68 0,90 10. Yöneticim insanlarla konuşurken, onlara yakın oturur ya da yakın durur. 3,32 1,07 11. Yöneticim insanlarla konuşurken, sesi monoton ya da sıkıcıdır. 1,62 0,85 12. Yöneticim insanlarla konuşurken, çeşitli ses ifadeleri (tonları) kullanır. 2,51 1,09 13. Yöneticim insanlarla konuşurken, jestlerini (beden hareketlerini) kullanır. 2,93 1,10 14. Yöneticim insanlarla konuşurken, anlattıklarını hareketleriyle canlandırır. 2,82 1,09 15. Yöneticim insanlarla konuşurken, yumuşak (uysal) bir yüz ifadesine sahiptir. 3,77 1,01 16. Yöneticim insanlarla konuşurken, onlara doğru yaklaşır. 3,39 1,08 17. Yöneticim insanlarla konuşurken, doğrudan onlara bakar. 4,02 0,87

18. Yöneticim insanlarla konuşurken, serttir. 1,95 1,02

19. Yöneticim insanlarla konuşurken, birçok ses ifadesine (tonuna) sahiptir. 2,49 1,09 20. Yöneticim insanlarla konuşurken, jestlerini (beden hareketlerini) kullanmaktan _kaçınır. 2,22 1,13 21. Yöneticim insanlarla konuşurken, onlara doğru eğilir. 2,21 1,11 22. Yöneticim insanlarla konuşurken, göz temasını sağlar. 4,15 2,13 23. Yöneticim insanlarla konuşurken, onlara yakın oturmamaya ya da yakın _{durmamaya özen gösterir.} 2,21 1,10 24. Yöneticim insanlarla konuşurken, onlardan uzak durur. 1,89 0,99 25. Yöneticim insanlarla konuşurken, onlara gülümser. 3,88 0,96 26. Yöneticim insanlarla konuşurken, onlara dokunmaktan kaçınır. 3,09 1,28 Çizelge 7’de görüldüğü üzere, sözsüz iletişim ölçeğinde yer alan “Yöneticim

insanlarla konuşurken, göz temasını sağlar” ifadesi (X̄=4,15) ortalamayla otel

işletmelerinde hizmet veren işgörenlerin en yüksek düzeyde puanladıkları ifade olmuştur. İşgörenlerin en düşük düzeyde puanladıkları ifade ise (X̄=1,17) ortalamayla “Yöneticim insanlarla konuşurken, başka tarafa bakar” ifadesi

Araştırmaya katılan otel işletmelerindeki işgörenlerin motivasyonunun ölçülmesi amacıyla ise, 9 içsel ve 15 dışsal olmak üzere iki boyuttan oluşan 24 ifade bulunmaktadır. Bu ifadelere işgörenlerden “1: Kesinlikle Katılmıyorum; 2:

Katılmıyorum; 3: Kararsızım; 4: Katılıyorum; 5: Kesinlikle Katılıyorum” şeklinde

yanıt vermeleri istenmiştir. İşgörenlerin motivasyon ölçeğine verdikleri yanıtların aritmetik ortalamaları (X̄) ve standart sapmaları (S.S) Çizelge 8’de gösterilmektedir.

Çizelge 8. Motivasyon Ölçeğinin Aritmetik Ortalama ve Standart Sapma Değerleri İfadeler X̄ S.S İç se l Mot ivasy on

1. Yaptığım işte başarılı olmak, beni motive eder. 4,76 0,47 2. Yaptığım iş ile ilgili bana sorumluluk verilmesi, beni motive eder. 4,63 0,55 3. İş arkadaşlarımın beni onurlandıran tavır ve davranışları, beni motive eder. 4,66 0,53 4. Yaptığım işin yapılmaya değer bir iş olduğuna inanmak, beni motive eder. 4,64 0,51 5. İşimi tam anlamıyla yapabilecek yetkiye sahip olmak, beni motive eder. 4,65 0,51 6. Yaptığım işin saygın bir iş olduğuna inanmak, beni motive eder. 4,61 0,53 7. Kendimi işletmenin önemli bir çalışanı olarak görmek, beni motive eder. 4,59 0,56 8. Yaptığım iş ile ilgili bir konuda karar verebilmek, beni motive eder. 4,59 0,56 9. Yöneticilerin beni onurlandıran tavır ve davranışları, beni motive eder. 4,68 0,52

Dışsal

M

otivasyon

10. İzin kullanmam gerektiğinde bana izin verilmesi, beni motive eder. 4,69 0,51 11. Çalışma ortamında fiziksel şartların uygun olması, beni motive eder. 4,54 0,61 12. Yemek, çay - kahve gibi imkânların ücretsiz olarak sağlanması, beni motive _eder. 4,50 0,65 13. İşyerindeki araç ve gereçlerin yeterli olması, beni motive eder. 4,56 0,61 14. Çalışanlarla ilişkilerimin iyi olması, beni motive eder. 4,66 0,51 15. Konularında uzman olan kişiler tarafından toplantı, seminer, konferans vb. _{faaliyetlerle eğitim sağlanması, beni motive eder.} 4,47 0,68 16. Çalışmakta olduğum işletmenin ileriki yıllarda şu anki durumundan daha iyi _{olacağına inanmak, beni motive eder.} 4,51 0,68 17. Yöneticim ile ilişkilerimin iyi olması, beni motive eder. 4,72 0,47 18. İşimde terfi imkânımın olması, beni motive eder. 4,61 0,59 19. Yöneticimin, iş arkadaşlarımla veya müşterilerle olan anlaşmazlıklarımı _{çözmekte bana yardımcı olması, beni motive eder.} 4,59 0,57 20. Başarımdan dolayı ekstra ücret ödenmesi, beni motive eder. 4,68 0,53 21. Başarımdan dolayı bana ödül verilmesi, beni motive eder. 4,67 0,55 22. Kişisel ve ailevi problemlerimin çözümünde çalışma arkadaşlarımın bana _{yardımcı olması, beni motive eder.} 4,25 0,97 23. Bu işyerinden emekli olabileceğime inanmak, beni motive eder. 4,44 0,77 24. Yaptığım işten aldığım ücretin miktarı, beni motive eder. 4,61 0,62 Çizelge 8’de görüldüğü üzere, motivasyon ölçeğinin bir alt boyutu olan içsel motivasyonda 9 ifade bulunmaktadır. Bu boyut altında araştırma katılan işgörenlerin en yüksek düzeyde katıldıkları ifade (X̄=4,76) ortalamayla “Yaptığım işte başarılı

katıldıkları ifade ise (X̄=4,59) ortalamayla “Kendimi işletmenin önemli bir çalışanı

olarak görmek, beni motive eder” ve “Yaptığım iş ile ilgili bir konuda karar verebilmek, beni motive eder” ifadeleri olmuştur.

Motivasyon ölçeğinin diğer bir alt boyutu olan dışsal motivasyonda ise 15 ifade bulunmaktadır. Bu boyut altında araştırmaya katılan işgörenlerin en yüksek düzeyde katıldıkları ifade (X̄=4,72) ortalamayla “Yöneticim ile ilişkilerimin iyi

olması, beni motive eder” ifadesi olmuştur. İşgörenlerin en düşük düzeyde

katıldıkları ifade ise (X̄=4,25) ortalamayla “Kişisel ve ailevi problemlerimin

çözümünde çalışma arkadaşlarımın bana yardımcı olması, beni motive eder” ifadesi

olmuştur.

Araştırmaya katılan otel işletmelerindeki işgörenlerin sözsüz iletişim ve motivasyon ölçeklerine verdikleri yanıtlar doğrultusunda ortaya çıkan genel tanımlayıcı istatistikler, Çizelge 9’da gösterilmektedir.

Çizelge 9. Sözsüz İletişim ve Motivasyon Ölçeklerinin Tanımlayıcı İstatistikleri

Ölçekler Min Max X̄ S.S

Sözsüz İletişim 61,00 123,00 91,42 11,37

Motivasyon (Toplam) 3,50 5,00 4,60 0,38

İçsel Motivasyon 3,11 5,00 4,65 0,41

Dışsal Motivasyon 3,33 5,00 4,57 0,40

Çizelge 9’da görüldüğü üzere, ifadelerin puanlaması göz alınarak hesaplanan sözsüz iletişim ölçeğinin geneli için minimum değer (Min=61), maksimum değer ise (Max=123) olup ölçek ortalaması (X̄=91,42) ve standart sapması (S.S=11,37)’dir. İfadelerin ortalaması göz alınarak hesaplanan motivasyon ölçeğinin geneli için ortalama (X̄=4,60) olup standart sapması (S.S=0,38)’dir. Motivasyon ölçeğinin bir alt boyutu olan içsel motivasyonun geneli için ortalama (X̄=4,65) ve standart sapma (S.S=0,41)’dir. Motivasyon ölçeğinin diğer bir alt boyutu olan dışsal motivasyonun ise geneli için ortalama (X̄=4,57) ve standart sapma (S.S=0,40)’dır.