Rusya‟nın DıĢ Ticaretinin Sektörel Görünümü

Rusya‟nın 2007 ve 2008 yıllarına ait önem arz eden ihracat ve ithalat kalemleri Tablo 63‟de ve Tablo 64‟de gösterilmektedir.

Tablo 62. Rusya’nın İhracatı (Milyon ABD Doları)

Ürün Grupları 2007 2008 DeğiĢim(%)

27. Mineral yakıtlar,

mineral yağlar (32.853)Hollanda 216.515 (18.132)Ġtalya (17.083)Türkiye 307.372 (47.446)Hollanda (26.397)Ġtalya (22.669)Türkiye 41,9 72. Demir ve çelik 21.115 (3.301)Türkiye (2.169)Ġtalya 28.603 (4.913)Türkiye (4.676)Ġtalya 35,4 31. Gübreler 5.697 (1.020)Çin (1.018)Brezilya (151)Türkiye 11.832 (1.700) Brezilya (1.536)Çin (275)Türkiye 107,6 76. Alüminyum ve alüminyum eĢya 8.147 (1.417)Japonya (1.360)ABD (1.071)Türkiye 8.653 (2.222)Japonya (2.102)ABD (1.094)Türkiye 6,2

44. Ağaç ve ağaçtan eĢya 8.850

(2.718)Çin (830)Finlandiya (179)Türkiye 7.786 (2.475)Çin (1.056)Finlandiya (150)Türkiye -12,0 DĠĞERLERĠ 91.942 103.748 12,8 LĠSTE TOPLAMI 260.324 364.246 39,9 TOPLAM ĠHRACAT 352.266 467.994 32,8

TRADEMAP, www.trademap.org/ veri tabanından yararlanılarak tarafımızca hazırlanmıĢtır (05.08.2010). Tabloda Türkiye‟ye ait değerlerde kullanılan italik yazım Türkiye‟nin söz konusu ülkenin ilgili ürün ihracatında ilk beĢ ülke içinde bulunmadığını ifade ederken, düz yazım belirtilen diğer ülkeler ile birlikte ilk beĢ ülke içinde bulunduğunu ifade etmektedir.

Tablo 62‟de Rusya‟nın 2008 yılı yapmıĢ olduğu toplam ihracatında önem arz eden kalemler yer almaktadır. Tabloda ilk sırada yer alan mineral yakıtlar, mineral yağlar Rusya‟nın 2007 yılı toplam ihracatının yüzde 61,4‟ünü kapsarken, 2008 yılında yüzde 65,6‟sını kapsamıĢtır. Diğer önemli ihraç kalemleri ise, demir ve çelik, gübreler, alüminyum ve alüminyum eĢya, ağaç ve ağaçtan eĢya olmuĢtur. Bu ürünler arasında en fazla ihracat artıĢı gübrelerde yaĢanırken, azalıĢ gösteren tek ürün ağaç ve ağaçtan eĢya olmuĢtur.

2007 ve 2008 yıllarında 216.515 milyon dolar ve 307.372 milyon dolar mineral yakıtlar ve mineral yağlar ihracatı yapan Rusya‟nın bu ürün grubunda en büyük iki ortağı Hollanda ve Ġtalya‟dır. Hollanda‟ya 2007 yılında yapılan 32.853 milyon dolar değerindeki ihracat 2008 yılında 47.446 milyon dolara; Ġtalya‟ya 2007‟de yapılan 18.132 milyon dolar değerindeki ihracat ise 2008‟de 26.397 milyon dolara yükselmiĢtir.

2007 yılında Türkiye‟ye yapılan ihracat 6.673 milyon dolar iken, 2008 yılında yüzde 51,4 oranında artıĢla 10.106 milyar dolar olarak gerçekleĢmiĢtir.

Tabloda ikinci sırada yer alan 72 GTĠP numaralı demir ve çelik toplam ihracatı 2008 yılında 21.115 milyon dolar değerinden 28.603 milyon dolara yükselmiĢtir. 2007 yılında Türkiye, demir ve çelik ihracatında 3.301 milyon dolar ile Rusya‟nın en önemli ortağı olurken, 2.169 milyon dolar ile Türkiye‟yi Ġtalya izlemiĢtir. 2008 yılında ise Türkiye 4.913 milyon dolar ile yeniden ilk sırada yer alırken, ikinci sırada Ġtalya 4.676 milyon dolar ile yer almıĢtır.

Rusya 31 GTĠP numaralı gübreler grubu toplam ihracatını 2007‟de 5.697 milyon dolar değerinde ve 2008‟de 11.832 milyon dolar değerinde gerçekleĢtirmiĢtir. Bu ürün grubunu Rusya‟dan tedarik eden en önemli iki ülke Çin ve Brezilya‟dır. 2007‟de Beyaz Çin‟e gerçekleĢtirilen ihracat 1.020 milyon dolar iken, 2008 yılında yapılan ihracat 1.536 milyon dolar değerindedir. Brezilya‟ya gerçekleĢtirilen ihracat ise 2007 yılında 1.018 milyon dolar iken, 2008 yılında 1.700 milyon dolar değerinde olmuĢtur. Bu ürün grubunun Türkiye‟ye yapılan ihracatı ise 2007 yılında 151 milyon dolar iken 2008‟de 275 milyon dolar değerinde gerçekleĢmiĢtir.

76 GTĠP numaralı alüminyum ve alüminyum eĢya grubu toplam ihracatı 2007‟de 8.147 milyon dolar değerinde ve 2008‟de 8.653 milyon dolar değerinde gerçekleĢtirilmiĢtir. Bu ürün grubunu Rusya‟dan tedarik eden en önemli ülkeler Japonya, ABD ve Türkiye‟dir. 2007 yılında Japonya‟ya gerçekleĢtirilen ihracat 1.417 milyon dolar iken, 2008 yılında yapılan ihracat 2.222 milyon dolar değerindedir. ABD‟ye gerçekleĢtirilen ihracat ise 2007 yılında 1.360 milyon dolar iken, 2008 yılında 2.102 milyon dolar değerinde olmuĢtur. Bu ürün grubunun Türkiye‟ye yapılan ihracatı ise 2007 yılında 1.071 milyon dolar iken 2008‟de 1.094 milyon dolar değerinde gerçekleĢmiĢtir.

Rusya‟nın 44 GTĠP numaralı ağaç ve ağaçtan grubu toplam ihracatı yüzde 12 oranında azalarak 2008‟de 7.786 milyon dolar değerinde gerçekleĢtirmiĢtir. Bu ürün grubunu Rusya‟dan tedarik eden en önemli iki ülke Çin ve Finlandiya‟dır. 2007‟de Çin‟e gerçekleĢtirilen ihracat 2.718 milyon dolar iken, 2008 yılında 2.475 milyon dolara gerilemiĢtir. Finlandiya‟ya gerçekleĢtirilen ihracat ise 2007 yılında 830 milyon dolar iken, 2008 yılında 1.056 milyon dolara yükselmiĢtir. Bu ürün grubunun Türkiye‟ye

yapılan ihracatı ise 2007 yılında 179 milyon dolar iken 2008‟de 150 milyon dolara gerilemiĢtir.

Tablo 63. Rusya’nın İthalatı (Milyon ABD Doları)

Ürün Grupları 2007 2008 DeğiĢim(%)

87. Motorlu kara taĢıtları 33.502

(8.745)Japonya (5.605)Almanya (731)Türkiye 48.072 (12.628)Japonya (7.061)Almanya (1.384)Türkiye 43,4 84. Makine ve cihazlar 32.479 (6.943)Almanya (4.753)Çin (362)Türkiye 45.942 (9.663)Almanya (8.031)Çin (461)Türkiye 41,4 85. Elektrikli makine ve cihazlar 22.133 (6.155)Çin (2.254)Almanya (263)Türkiye 28.079 (7.965)Çin (2.371)Almanya (385)Türkiye 26,8 30. Eczacılık ürünleri 6.696 (1.325)Almanya (779)Fransa (14)Türkiye 9.047 (1.760)Almanya (1.039)Fransa (30)Türkiye 35,1

39. Plastik ve plastikten eĢya 6.741

(1.177)Almanya (898)Çin (227)Türkiye 8.479 (1.512)Almanya (1.311)Çin (289)Türkiye 25,7 DĠĞERLERĠ 98.175 127.432 29,8 LĠSTE TOPLAMI 101.551 139.619 37,4 TOPLAM ĠTHALAT 199.726 267.051 33,7

TRADEMAP, www.trademap.org/ veri tabanından yararlanılarak tarafımızca hazırlanmıĢtır (05.08.2010). Tabloda Türkiye‟ye ait değerlerde kullanılan italik yazım Türkiye‟nin söz konusu ülkenin ilgili ürün ithalatında ilk beĢ ülke içinde bulunmadığını ifade ederken, düz yazım belirtilen diğer ülkeler ile birlikte ilk beĢ ülke içinde bulunduğunu ifade etmektedir.

Tablo 63 incelendiğinde, 2008 yılında Rusya‟nın dünya ülkelerinden yaptığı ilk beĢ ithalat kalemleri görülmektedir. Bu kalemler, motorlu kara taĢıtları, elektrikli- elektriksiz makine ve cihazlar, eczacılık ürünleri ile plastik ve plastikten eĢyadır. En fazla ithalat artıĢı gösteren kalemler motorlu kara taĢıtları ile makine ve cihazlar olmuĢtur.

87 GTĠP numarasına sahip olan motorlu kara taĢıtları toplam ithalatının 2007‟ye oranla yüzde 43 artarak 33.502 milyon dolardan 48.072 milyon dolara ulaĢmıĢtır. Rusya‟nın bu ürün grubundaki en büyük iki tedarikçisi Japonya ve Almanya‟dır. Ġlk sırada yer alan Japonya‟dan 2007 ve 2008 yıllarında yapılan ithalat değerleri sırasıyla 8.745 milyon dolar ve 12.628 milyon dolardır. Almanya‟dan ise 2007 yılında 5.605 milyon dolar ve 2008 yılında 7.061 milyon dolar ithalat yapılmıĢtır. Türkiye‟nin ülkeye

olan ihracatı ise 2007‟de 731 milyon dolar iken, 2008 yılında yüzde 89,3 oranında artıĢla 1.384 milyon dolara yükselmiĢtir.

2007 ve 2008 yıllarında sırasıyla 32.479 milyon dolar ve 45.942 milyon dolar toplam ithalatı yapılan 84 GTĠP numaralı makine ve cihazlar grubunun en büyük tedarikçileri Almanya ve Çin‟dir. 2007 yılında Almanya‟dan yapılan ürün ithalatı 6.943 milyon dolar, Çin‟den yapılan ürün ithalatı 4.753 milyon dolardır. 2008 yılında ise, Almanya‟dan yapılan ürün ithalatı 9.663 milyon dolara, Çin‟den yapılan ürün ithalatı 8.031 milyon dolara yükselmiĢtir. Türkiye‟den yapılan ithalat ise 2007‟de 362 milyon dolar iken, 2008‟de 461 milyon dolar olarak gerçekleĢmiĢtir.

85 GTĠP numaralı elektrikli makine ve cihazlar ithalat değeri 2008 yılında yüzde 26,8 artarak 28.079 milyon dolar değerinde gerçekleĢmiĢtir. En önemli tedarikçi Çin‟den yapılan ithalat 2007 ve 2008 yıllarında sırasıyla 6.155 milyon dolar ve 7.965 milyon dolar iken, ikinci büyük tedarikçi Almanya‟dan yapılan ithalat ise ilgili yıllarda 2.254 milyon dolar ve 2.371 milyon dolar değerinde olmuĢtur. Türkiye ise Rusya‟ya bu ürünün ihracatını yüzde 46,3 artırmıĢ ve 2008 yılında 385 milyon dolar yapmıĢtır.

30 GTĠP numaralı eczacılık ürünleri toplam ithalatı 2007 ve 2008 yıllarında 6.696 milyon dolar ve 9.047 milyon dolar değerinde yapılmıĢtır. Ġlgili yıllarda Rusya‟nın en büyük iki eczacılık ürünleri tedarikçisi Almanya (1.325 milyon dolar, 1.760 milyon dolar) ve Fransa‟dır (779 milyon dolar, 1.039 milyon dolar). Türkiye ise Rusya‟ya yaptığı eczacılık ürünleri ihracatını 2008‟de 14 milyon dolardan 30 milyon dolara çıkarmıĢtır.

Rusya‟nın ilk beĢ ithalat kaleminde yer alan son ürün grubu 39 GTĠP numaralı plastik ve plastikten eĢyaya aittir. 2007 ve 2008 yıllarında sırasıyla 6.741 milyon dolar ve 8.479 milyon dolar toplam ithalat yapılmıĢtır. 2007 ve 2008 yıllarında plastik ve plastikten eĢyanın en önemli tedarikçileri Almanya (1.177 milyon dolar, 1.512 milyon dolar) ve Çin (4.753 milyon dolar, 8.031 milyon dolar) olmuĢtur. Türkiye‟den yapılan ithalat ise ilgili yıllarda 227 milyon dolar ve 289 milyon dolar olarak gerçekleĢmiĢtir.