RUSYA

OECD verileri incelendiğinde nüfusunu 143.5 milyon kişi, gayrisafi yurt içi hasılanın kişi başına 20.617 dolar, CO2 salımının kişi başına 10 ton ve gelir dağılımının 0.38 olduğu görülmektedir (OECD:2019f).

Rusya Federasyonu 2024 itibariyle, seçtiği pilot kentlerde bireysel ölçüm cihazlarının % 70'inden fazlasının çevrimiçi veri iletimi için sistemler ile donatılması ve kentin yerel yetkilileriyle etkileşim için dijital platformlar oluşturulması planlanmaktadır. Hükümetin kurmuş olduğu Stratejik Araştırma Merkezi (KSS) akıllı sürdürülebilir bir kent fikrine odaklanmıştır. Bilgi ve iletişim teknolojilerinin kent rekabetçiliğini, yaşam standartlarını, kentin işlevselliğini, belediye hizmetlerinin kalitesi arttırması ve bir yandan da kent sakinlerinin mevcut ve gelecek nesillerinin ihtiyaçlarını karşılarken, kent yaşamının ekonomik, sosyal ve çevresel yönlerini olumsuz yönde etkilememesini amaç edinmiştir. Rusya akıllı kent segmenti liderlerini yakalamadan önce hâlâ daha uzun bir yolunun olduğunun farkındalığıyla hareket ederek 2017 yılında sadece iki Rus kenti Moskova ve St. Petersburg ‘ un EasyPark' ın Akıllı Kentler Endeksi'nde sırasıyla 77. ve 88. sıraya yerleşmesini sağlamıştır (INNOPROM: 2019).

Dijital Ekonomiye geçiş programının akıllı kent projesinde;

 Kent kaynaklarının yönetiminde, belediye vergilerinin toplanmasında etkinliği artırmak,

 Trafik kaza oranlarını azaltmak,

 Şehir içi ulaşım sistemlerinin verimliliğini artırmak, tüm toplu taşıma türlerinde tek tip seyahat kartı kullanımını yaygınlaştırmak,

 Kentin yaşam kalitesini artırmak,

 Kamu güvenliği ihlallerini ve kamu hizmeti ağlarında israf oranlarını azaltmak,

 Sürdürülebilirliğin, şeffaflığının ve açıklığının sağlanması,

 Konut ve kamu hizmetlerinin "akıllı" uygulanması,

 Vatandaşın sağlığı için uygun, rahat ve güvenli bir çevre oluşumu,

53

 İnovasyon kent altyapısının oluşturulması,

 İnşaat dijitalleşmesi,

 Bölge planlamasının sayısallaştırılması konuları yer almaktadır.

"Akıllı Kentler" için zorunlu gereklilikler listesinin önemli maddesi ise seçilen pilot kentler tarafından vatandaşlar için kurulacak dijital platform verilerinin, akıllı kent standartlarının oluşturulması için Merkezi Yönetimin Akıllı Kent Çözüm Bankasında toplanması ve yeni akıllı kent kurma görevlerinde, kentin planlama sorularının çözümünde kullanılmasıdır. (Tadviser: 2019a).

Moskova’ nın nüfusu 12.5 milyon olmasına rağmen çalışmada yer verilmesinin amacı kentin çeşitli dönemlerde izlemiş olduğu programlar ve kent vizyonudur. 2003-2011 “Elektronik Moskova”, 2012-2018 “Bilgi Kenti Moskova”, 2019-2030 “Akıllı Kent Moskova” hedef programlarıyla, sürdürülebilir kent hizmetleri ve dijital ekonomi için;

 Kentin yönetimine her yaştan insanın katılımı,

 Tüm hizmetlerin herhangi bir cihazdan 24 saat boyunca kullanılabilirliği,

 Elektronik belgenin kullanımı,

 Veri analizi,

 Kâğıtsız sözleşmeler için blok zinciri teknolojisi,

 Büyük veri temelinde karar verme otomasyonu için yapay zekâ temeli, bilişim teknolojilerinin kullanılması,

Akıllı kent uygulamalarının gerekliliğini anladığını kanıtlamıştır. Yapay zekâ teknolojilerinin geliştirilmesi, rutin işlemlerin önemli bir kısmına sahip makinelere transfer ve bir dizi işlemin robotizasyonunu sağlayacak, veri analizine dayanarak karar vermeyi otomatikleştirecektir. Büyük veri ile vatandaşların ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde hedeflenen hizmetlerin gerçekleştirilmesini mümkün kılacaktır.

Özellikle yapay zekâ, sanal gerçeklik uygulamaları, nesnelerin interneti, makineden makineye, kablolu ve kablosuz dâhil olmak üzere herhangi bir iletişim kanalını kullanan cihazların (M2M) teknolojileri, kent ekonomilerinin rekabetçiliğini artıracak, küresel ekonomik pazar buna göre yeniden şekil alacaktır. Blockchain teknolojisi, kâğıtsız sözleşmelerin uygulanmasına olanak sağlayacaktır. Ayrıca nesnelerin interneti ve 5G, çok sayıda ekli cihazın ve sensörün kent altyapısında

54

yeniden şekillenmesine imkân tanıyacaktır. Artırılmış sanal ve gerçeklik teknolojileri, turizm ve eğitim gibi alanları değiştirecek ve siber güvenlik tehditlerin izlenmesi ile bu tür sorunlara çözüm olacaktır (Eyefortravel, 2018). Bu tür imkân ve kolaylıkları görebilen Moskova’ da 300'den fazla dijital projenin uygulaması vardır.

Bunlardan;

 Büyük network ‘ e sahip olan Moskova kent güvenlik programında, yüz tanıma sistemi,

 5G, IoT, teknolojilerinden faydalanarak Akıllı Kent Moskova’ nın gelecekteki gereksinimlerini sağlamak için, mobil iletişim uygulaması,

 Üretim teknolojisinin gelişimi, küçük ve orta teknoloji şirketlerini desteklenmesi için Technopolice Moskova özel ekonomik bölgesinde 31 teknopark,

 Çocuk teknoparkları (kvantorium),

 Yatırımcılara “tek pencere” ilkesiyle hizmet veren, Moskova kent yatırımlarının içeriğini Rusça, Çince, Almanca, İngilizce, Arap ve İtalyanca dil seçenekleriyle bilgi edinme fırsatı sunan, teklifler ve iş olanakları için vatandaşlar ve firmalar için tek tip bir vitrin görevi gören yatırımlar için yol gösteren, satışa sunan "Tek elektronik ticaret platformu" Akıllı kent programının dikkat çeken örnekleridir (Tadviser: 2019b).

Moskova'nın akıllı ulaşım sistemi akıllı kent sisteminin en önemli bileşenlerinden biridir. Moskova'da iki binden fazla trafik ışığı, üç bin beş yüz adet trafik izleme detektörü ve iki bin güvenlik kamerası bulunmakta, bu cihazlardan gelen veriler, yollardaki bir durumun yönetilmesine yardımcı olan gerçek zamanlı olarak analiz edildikleri TsODD durum merkezine iletilir. Analiz edilen veriler TsODD' nin kararıyla trafik durumuna göre yoğun olan caddeyi bloke etmek, tek yönlü trafiğe dönüştürmek veya seçilen şeridin otobüs ve troleybüsler için açmasını sağlamak gibi kriz anında anlık çözümlere dönüşür. Kentin ana rotalarındaki 160'dan fazla elektronik pano, sürücülere; yol durumunu, hava yağış tahminlerini, zamanını ve trafik sıkışıklığını anlık duyurur. Ayrıca Akıllı bir ulaştırma sisteminin uygulanmasıyla, trafiğe çıkan araçların sayısı daha da artmasına rağmen Moskova

55

yollarındaki kazaların sayısı neredeyse yarı yarıya azaldığı, ortalama trafik hızının % 13 arttığı ölçülmüştür. Çevre dostu taşımacılığa geçiş programı kapsamında, 2019 yılında, 100 elektrobüs ve 36 “ultrafast” şarj istasyonunun teslimi için yaşam döngüsü sözleşmesi imzalanmıştır (Tadviser: 2019b).

Ücretsiz kablosuz İnternet erişimi projesi 2012'de Moskova’ da başladı. İlk etapta şehirdeki kablosuz internet ağı (Wi-Fi), tatil alanlarında, parklarda, yaya bölgelerinde, kültürel alanlarda kurulmuştur. 2019 yılına gelindiğinde sokaklarda, parklarda ve Moskova'nın yaya bölgelerinde ve Moskova parklarında iki binin üzerinde parkın içinde ayrıca toplu taşıma araçlarında ücretsiz Wi-Fi erişim noktaları bulunmaktadır. Şehrin Wi-Fi ağına bağlanabilmek için kullanıcıların tanımlama prosedüründen geçmesi gerekir. Federal mevzuatın bu şartı; ilk kez Wi-Fi ağına bağlanacak kullanıcı için uygulanan; SMS ile Şehir Wi-Fi ağına bağlanma talebine karşı, telefon numarasına gelen SMS mesajında, bağlantı onay kodu birlikte kullanıcı şehir ağı Wi-Fi ana sayfasına alınır (Tadviser: 2019b).

56