• Sonuç bulunamadı

2.1. Konuyla lgili Yap lm Çal malar

2.1.5. RPB’nin kullan m alanlar

Mekanik ve dayan kl k özellikleri bak ndan di er betonlara göre daha üstün olan RPB’nin, antiye artlar nda üretimi oldukça zordur. Bu nedenle u ana kadar bütün ürünler prefabrik olarak üretilmi tir. Prefabrik olarak üretilen elemanlar genellikle köprülerde kullan lan kiri ler eklinde olmu tur.

Normal beton ile üretilen prefabrik ön gerilmeli kiri lerde, çelik ön germe halatlar n d nda, üretilen eleman n bütünlü ünün bozulmamas ve kompozit olarak hareket edebilmesi için ikinci bir donat konulmas ndan dolay maliyeti artt rmaktad r. RPB ile yap lan ön gerilmeli prefabrik kiri elemanlarda ikinci bir donat ya gereksinim duyulmamakta ve eleman boyutlar küçülmektedir. Bu konu ile ilgili yap lan bir çal man n sonuçlar Tablo 1.7’de verilmi tir (27-29). Tablo 1.7’de RPB, ayn moment ta ma kapasitesine (675 kNm) sahip, çelik, ön gerilmeli beton ve betonarme kiri ler ile kar la lm r. Burada RPB, çeli e alternatif bir malzeme olarak gösterilmi tir. Geleneksel betonda biraz pahal olmas na kar k çelik malzemeden daha ucuzdur. Büyük mimari özgürlüklere sahip çok narin yap lar n tasar na olanak sa lamaktad r.

Tablo 2.7. E it moment ta ma kapasitesine sahip kiri lerinin kar la lmas [27-29]. Kes it ekli 320 mm 36 0 m m 40 mm Ön Gerilmeli RPB Geni Tablal Çelik Ön Gerilmeli Beton Betonarme Ke sit ti pi ve yükse kli i 360 mm 360 mm 700 mm 700 mm rl k 130 kg/m 110 kg/m 470 kg/m 530 kg/m

RPB200’ün üretiminde ön bas nç tekni i kullan lmaz ve geleneksel yüksek performansl betonlar n üretimi ile benzerlik gösterir. Bu betonlar n yüksek süneklik göstermesi nedeniyle geleneksel pasif güçlendirmeye tabi olmayan yap lar için kullan ma elveri lidir. RPB’nin çekme ve bas nç dayan n yüksek olmas nedeniyle çekme ya da e ilmeye çal an ön gerilmeli elemanlarda kullan r.

RPB800 yaln z prekast elemanlar n üretimi için kullan r. RPB800 askeri yap larda, mekanik parçalar n üretiminde çeli in yerine kullan labilece i dü ünülmektedir. Bu malzeme hem de patlama da lma kopma etkisi yönünden çok iyi dayan kl na sahip olmas ile askeri ekipman ve yap larda kullan labilir. Mekanik özelliklerin haricinde RPB betonlar ultra yo un bir mikro yap ya sahiptirler. Buda dayan kl k ve su geçirmezlik avantaj verir. Bu malzemeler endüstriyel ve nükleer at klar n depoland tesislerde de kullan labilir [5, 30].

Reaktif pudra betonlar n ilk kullan , 1997 y nda Kanada’n n Quebec eyaletinin güney do usunda bulunan Sherbrooke ehrinde bir yaya köprüsünde olmu ve köprülerde kullan daha sonraki y llarda giderek artm r ( ekil 2.7) [6].

Bu köprü Magog nehri üzerine ve daha önceden nehir üzerindeki çelik yaya köprüsünün hemen yan na yap larak in as bittikten sonra eski çelik köprü lm r. Yap m amac , yeni bir malzemenin denenmesinin yan s ra estetikliktir. Köprü kiri leri ticari isim olarak Lafarge firmas n Ductal isimli sistemi ile yani ince cidarl ve ön gerilmeli olarak yap lm r. Ductal ismiyle yap lan köprülere ait detayl resimler Ek A’da verilmi tir.

ekil 2.7. Sherbrooke ehrindeki, RPB kullan larak yap lan yaya köprüsü kiri kesiti [31].

Köprü yaya ve bisiklet köprüsü olarak prefabrik ve ön gerilmeli olarak imal edilmi tir. Köprünün aç kl 60 m, geni li i 3,30 m’dir. Köprü, 6 adet 10 m uzunlu unda 3,30 m geni li inde ve 55 ton a rl ndaki parçalar n bir araya getirilmesi ile olu turulmu tur. Köprüde kullan lan diyagonal elemanlar 150 mm’lik paslanmaz çelik tüplerin içerisine yakla k 200 MPa bas nç dayan na sahip RPB doldurulup s lmas ile elde edilmi tir [31]. Ayr ca köprünün di er bütün betonlar nda ayn RPB kullan lm r.

RPB kullan larak 2005 y nda Avustralya’da Shepherds rma üzerine araç köprüsü yap lm r ( ekil 2.8, 9) [32].

ekil 2.8. Shepherds rma üzerindeki, RPB kullan larak yap lan ilk araç köprüsü kiri i [32].

Toplam aç kl 15 m uzunlu unda olan ve 20,8 m geni li inde olan köprünün yap prefabrik ve ön gerilmeli I kesitindeki RPB kiri ler ile gerçekle tirilmi tir. Köprünün yap m a amas , normal betonla yap lan köprü ile ayn ekilde olmu tur. Köprünün 15,1 m uzunlu undaki I kiri lerinin a rl 4,2 ton olurken, ayn ta ma kapasitesine sahip normal beton ile yap lan n a rl 9 ton olarak hesaplanm r. Bu RPB ile yap lan elamanlar n a k yönünden daha üstün olduklar göstermektedir.

Amerika’da ara rmac lar, RPB ile ara rma amaçl portatif bir RPB köprüsü yapm lard r ( ekil 2.9) [33]. RPB’den ilk kez otoban köprüsü 2005 y nda Amerika’da yap lm r ( ekil 2.10) [34, 35]. Köprü kiri lerinin uzunlu u 35,6 m ve kesiti ekildeki gibi PI eklindedir. Kiri ler ticari isim olarak adland lan Lafarge Ductal sistemi ile yap lm r.

ekil 2.9. RPB’den ara rma amaçl yap lm köprü ve kiri i [33].

ekil 2.10. Wapello’daki, RPB kullan larak yap lan ehir köprüsü kiri leri [34, 35].

RPB’den yap lan en büyük köprü Kore Sunyudo’da 2002 y nda, 120 m aç kl nda olan yürüyü ve bisiklet köprüsüdür ( ekil 2.11-12) [36]. Köprü kiri leri ticari isim olarak adland lan Lafarge Ductal sistemi ile PI eklinde ekil 2.11’de verilen

ekil 2.11. Sunyudo’da üzerinde RPB kullan larak yap lan ilk köprünün kiri kesiti [36].

ekil 2.12. Sunyudo’da üzerinde RPB kullan larak yap lan ilk yaya köprüsü [36].

RPB kullan larak yap lan di er bir yaya köprüsü de Japonya’da yap lan Sakata-Mirai yaya köprüsüdür ( ekil 2.13) [37]. Yaya köprüsü parça kiri lerden prefabrik ve ön gerilmeli olarak yap lm r.

ekil 2.13. Sakata-Mirai RPB kullan larak yap lan yaya köprüsü kiri leri [37].

RPB kullan larak yap lan ilk üst geçit köprüsü Yeni Zelenda’da yap lm r. [38]. Köprü toplam 10 adet aya a, toplam 120 m uzunlu a ve en büyük 20 m aç kl a sahiptir ( ekil 2.14).

ekil 2.14. Papatoetoe ve Penrose RPB kullan larak yap lan üst geçit köprüsü kiri leri [38].

Üst geçit köprüsü ekil 2.14’teki gibi tek bir parça kiri ten prefabrik ve ön gerilmeli olarak yap lm r. Köprü kiri lerin d nda RPB, ankraj plakas , ses bariyeri, kald m elemanlar , ya mur suyu zgaralar ve kapaklar gibi prefabrikasyon üretime uygun yap elemanlar üretilmektedir ( ekil 2.15-18) [39-41].

ekil 2.15. RPB kullan larak yap lan yaya kald eleman [39].

ekil 2.16. RPB kullan larak yap lan ankraj plakas [40].

ekil 2.18. RPB kullan larak yap lan ya mur suyu zgaralar ve rögar kapa [41].