Değerlendirme ile sınıf rehberliği programının belirlenen hedeflerine ne kadar ulaĢıp ulaĢmadığını kontrol etme amaçlanmıĢtır. Psikolojik danıĢma ve rehberlik programlarında sonuçların değerlendirilmesi duyuĢsal öğrenmelerin ölçülmesi demektir. Moore (2002) sınıf rehberliği müdahalesinin, anasınıfının da dahil olduğu ilkokul döneminde en iĢlevsel ölçme aracı olarak gözlem tekniğinin kullanılması gerektiğini, tekniğin objektifliğini artırmak için ise oran ölçeği düzenlenmesinin elzem olduğunu ifade etmektedir (Akt. Nazlı, 2008:228). GeliĢimsel rehberlik programı hazırlanırken, oran ölçeğine kaynak teĢkil edecek, çocuğun büyüme ve geliĢmesini destekleyen
kiĢisel-sosyal, eğitsel ve mesleki geliĢim alanlarının temel alındığı, tüm öğrencilere ulaĢmayı hedef alan etkinlikler sonucunda ulaĢmak istenilen yeterlik ve göstergeler belirlenmiĢtir (ASCA, 2012: 74; Demirel, 2009: 171).
ÇalıĢma kapsamında hazırlanan program tasarısının değerlendirme boyutunda kullanılacak oran ölçeği Tablo-18‟de yer alan “Yeterlik-Gösterge Kontrol Listesi” ile çocukların geliĢimleri kayıt altına alınacaktır. Çocukların geliĢimlerinin kayıt altına alınması, bir yandan çocuğun neleri baĢarıyla yaptığı ve neleri hangi düzeyde yaptığı hakkında bilgi verirken diğer yandan nasıl ve neden yaptığı hakkında ipuçları verecektir. Bu noktada her çocuktan beklenenin çocuğun kendi geliĢimi ve bireysel özellikleriyle tutarlı olmasına, yani beklentilerin gerçekçi olmasına özen gösterilmelidir. Öğretmenlerin günün farklı zamanlarında yaptıkları gözlemleri “Değerlendirme Defteri”ne not almaları bu bilgileri sonradan her çocuk için hazırladıkları geliĢim gözlem formuna kaydetmelerini kolaylaĢtıracaktır. Aynı değerlendirmeyi Anne- babaların da haftalık olarak deftere kaydetmeleri ve aylık program değerlendirme toplantılarında anasınıfı öğretmeni ve rehber öğretmen ile birlikte değerlendirmeleri gerekmektedir. Programın amacına uygun iĢleniĢi, öğretmenin mesleki geliĢimi ve anne-babanın programın standartlarını öğrenmeleri, programın amacının gerçekleĢtirilmesi konusunda oldukça iĢlevsel olacaktır. Programın değerlendirilebilmesi için öğretmenlerin hazırladıkları ve uyguladıkları haftalık plan ve etkinlikleri bütün boyutları ile ele almaları gereklidir. Öğretmenlerin planlanan ve uygulanan eğitim süreçleri arasındaki tutarlılığı, ortaya çıkan yeni gereksinimlerin neler olduğunu belirlemeleri ve sürecinin programla ilgili haftalık değerlendirmeleri, aylık planların değerlendirme bölümlerine yazılacak bilgilere ıĢık tutacaktır. Bir eğitim dönemi boyunca yapılan aylık değerlendirmeler sonucunda da bir yılın genel değerlendirilmesine ulaĢılacaktır. Hazırlanan program tasarısının aile katılımı etkinliğini de kapsayan toplam 108 adet etkinliğin yeterlik alanları ve kazanımları Tablo-15‟de ayrıntıları ile belirtilmiĢtir. Bu nedenle Tablo-16‟da yeterlik alanı ve kazanımların tamamını yazmak yerine program tasarısının ölçme-değerlendirme basamağının nasıl hazırlandığını göstermek amacıyla, tablonun yalnızca iki sayfası örnek olarak sunulmuĢtur.
Form-A: 27 Haftalık GeliĢimsel Rehberlik Programının Yeterlik-Kazanım Kontrol Listesi
Örnek olarak hazırlanan bu yeterlik-gösterge kontrol listesi, geliĢimsel rehberlik programında yer alan göstergelerin tamamından hazırlanmıĢtır; fakat uygulamada, sınıfın sorumlusu öğretmen ve okul rehber öğretmeni birlikte eğitim öğretim dönemi için hangi yeterlik ve göstergeyi seçmiĢ ise, eğitimciler kontrol listesini o göstergelere yönelik hazırlamalıdır. Yeterlik ve göstergeler, geliĢimsel rehberlik kapsamında ele alınan a) kiĢisel-sosyal geliĢim, b)eğitsel geliĢim ve c) mesleki geliĢim boyutlarını içerecek Ģekilde hazırlanmıĢtır. Uygulanan eğitim öğretim durumunun sonucunda tespit edilen göstergeler doğrultusunda haftalık olarak her çocuk için öğretmen tarafından doldurulmalıdır. Aynı liste ilk anne-baba eğitimi toplantısında anne-babalara da verilip haftalık doldurmaları istenmelidir. Yeterlik düzeyi “kısmen, desteklenmeli” olarak iĢaretlenençocuklar için adı geçen geliĢim düzeyinin desteklenmesine yönelik programların hazırlanıp çocukların programa tabi tutulması yeterlik düzeyini ilerletme amacına hizmet edecektir.
Çocuğun Adı Soyadı: …. / …. / 20… Kaç Aylık Olduğu :
Cinsiyeti :
Sayın Sınıf öğretmeni/ Veli
Sizden doldurmanız istenilen bu form “27 Haftalık GeliĢimsel Rehberlik Programı” kapsamında, yeterliklerin çocukta gerçekleĢme düzeyini belirlemek için hazırlanmıĢtır. Bu formdan elde edilen bilgiler, çocuğun geliĢimini destekleyecek çalıĢmaların belirlenmesinde kullanılacaktır. Çocuğu /öğrenciyi düĢünerek kazanımların gerçekleĢme düzeyini “Evet”, “Kısmen”, “Desteklenmeli” derecelemelerinden uygun gördüklerinizi iĢaretleyerek değerlendiriniz. Eğer “Desteklenmeli” seçeneğini iĢaretlediyseniz sebebini bir cümle ile yazmanız önemlidir.
Tablo- 16: 27 Haftalık GeliĢimsel Rehberlik Programının Yeterlik-Kazanım Kontrol Listesi
PDR Hizm. GeliĢim Alanları
Yeterlik Alanı Göstergeler
Yeterlik Düzeyi Notlar Evet Kı smen Deste kl enme li A EĞĠTSE L GELĠġĠM AL ANI Yeter lik A 1: Okulu -Ç evre yi Tan ıma Ve Uyu m Sağlam a A 1.1. Adını söyler
A 1.2.Sınıf öğretmeni vasıtasıyla sınıf arkadaĢları ile tanıĢır A 1.3. Okulun birimlerini inceler
A 1.4. Okulda çalıĢan personeli(yönetici, öğretmen, okul danıĢmanı/rehber öğretmen, yardımcı personel) tanır
A 1.5. Okulda çalıĢan personele hangi konuda baĢvurabileceğini söyler
A 1.6. Kaybolduğunda kimlerden yardım alabileceğini söyler
A 1.7. Sınıfın bir üyesi olarak, yapılan sınıf içi çalıĢmalarda kendisine ihtiyaç duyulduğunu söyler.
arkadaĢları gibi evine gittiğini söyler. Yeterlik A 2: Okuldaki ÇalıĢmalarda Kullanılan Yöntem Ve Araçları Fark Etme
A 2.1. Okuldaki çalıĢmalarda gerekli olan araçları söyler A 2.2. Okul malzemelerini özenli bir Ģekilde kullanır. A 2. 3. Öğrenme merkezlerinin amacını açıklar A 2.4. Öğrenme merkezlerindeki materyalleri söyler
A 2.5. Farklı merkezlerin, bireylerin farklı ilgi alanlarını geliĢtireceğini söyler
A 2.6. Sınıfta kullanılan tüm malzemelerin kız-erkek ayrımı yapılmadan kullanılacağını söyler
A 2.7. Sınıfta/ Öğrenme merkezlerinde kullanılan araç-gereçlerin, tüm sınıf üyelerinin ortak kullanımına açık olduğunu söyler
A 2.8. Sınıf malzemelerinin amacına uygun kullanılması gerektiğini söyler Yeter lik A 3: Kural la r Ge liĢt ir me ve Kural la ra uyum sağl ama
A 3.1. Kuralların ne için gerekli olduğunu söyler
A 3.2. Okuldaki tüm birimlere (Sınıf, öğrenme merkezleri, yemekhane vb) ait kuralları söyler.