ALT BÖLGE III (GÖLBAŞI)
6.2. POTANSİYELLER
Meralar: Adıyaman ilinin hayvancılık için uygun mera arazilerine sahip olması hayvancılığın geliştirilmesi için avantaj olarak kabul edilebilir. Mera arazileri il arazi toplamının %22,6’sını teşkil etmektedir.
Su Kaynakları: Su ürünleri yetiştiriciliği için Atatürk Baraj Gölü büyük bir potansiyel oluşturmaktadır. Ayrıca sulanabilecek araziler için yeterli yeraltı ve yerüstü su potansiyeli vardır.
Yem Bitkileri üretimi: Adıyaman’da yem bitkisi üretimine uygun arazi ve iklim mevcuttur.
Hayvansal Üretim: Mevcut hayvan populasyonunun genotipin de görülen iyileşme sonucu mevcut et, süt ve bal üretimi de artacaktır.
Tablo 41. Potansiyellerin Tespiti
Tanımlama Mevcut durum Gelişme
Potansiyeli Arazi
sınıfları ve kullanım şekli
-Toplam tarım arazisinin %39’ı olan 298.956 ha’ı I-IV. sınıf olup % 55’
i V - VIII sınıf arazidir.
I-IV. sınıf arazilerin dışında V-VI sınıf arazilerde, tarıma çok elverişli
olmamasına rağmen bir kısmında tarım yapılmaktadır.
-ilin toplam
arazisinin yaklaşık
%85’ inde erozyon sorunu vardır.
V-VI. sınıf
arazilerden korunga gibi yem bitkisi üretiminde
faydalanılabilir. Bu arazilerin eğimi
%12 den fazla olduğu için işlemeli tarım sisteminin daha az kullanıldığı çok yıllık bitkilerden yem bitkileri
ekimine geçildiği takdirde daha rantabıl kullanılmış olur.
Sulama Durumu
İlde toplam 3403 hm3/yıl su kaynağı bulunmaktadır. Su kaynaklarının 3371 hm3/yıl‘ı yerüstü suyu, 32 hm3
Toplam tarım arazisinin 310.000 ha ı sulanabilir alandır. Sulanabilir alanların %45’i sulanmaktadır. Bu alanların 53.086 ha ı DSİ ve KHGM tarafından ve 96.831 ha ı halk tarafından
sulanmaktadır.
/ yıl ı yer altı suyudur.
Tarım arazilerinin
%40‘ı (118.967 ha) sulanabilecek
alandır. Bu alan için DSİ ve KHGM projelendirme çalışmaları devam etmektedir. KHGM, 9.479 ha alanda sulama planlaması yapmıştır. DSİ ise 29.529 ha alan için sulama projesi yapmış ve bu alanın 4.345 ha’lık kısmı inşa halindedir.
Nüfus 2000 yılı Adıyaman İli toplam nüfusu
623.811 olup % 45’i kırsal alanda
yaşamaktadır.
Göç nedeniyle kırsal nüfusta hızlı bir azalma
görülmektedir.
Türkiye nüfus artış hızı pozitif olarak seyrederken bu rakam - %1,34 olarak
gerçekleşmiştir.
2010 yılı için yapılan nüfus tahminine göre Adıyaman’daki nüfus 745.828 olacaktır. Bu 2000 nüfusuna göre % 19.56 'lIk bir artma demektir.
Örgütlenme durumu
14 adet 10870 üyeli Tarım kredi Koop.
32 adet 1430 üyeli Tarımsal Kalkınma Koop
8 adet 197 üyeli adet Sulama Koop.
8 adet 163 üyeli Su Ürünleri Koop.
İlde örgütlü tarımsal yapı mevcut olup yeterli değildir.
Örgütlenme
konusunda yayım hizmetleri ve eğitim artırıldığı takdirde örgütlenme bilinci artabilir. Üretici Birlikleri Yasası da çiftçi örgütlenmesini olumlu yönde
etkileyecektir.
Tablo 42. Önemli Tarımsal Ürünlerin Değerlendirilmesi Tanımlama Mevcut durum ve
verimlilik düzeyi
Gelişme Potansiyeli Yem Bitkileri
Üretimi
İldeki ekili alanların
%0 25 yem bitkileri üretimine
ayrılmıştır. Fiğ üretim alanlarının tamamına yakını II.
Alt Bölgede yoğunlaşmıştır.
Yonca ve korunga üretiminin ise I. ve II. Alt Bölgelerde yapılmaktadır.
Yonca, Korunga ve fiğ’in tohumluk ve yeşil ot verimi Türkiye
ortalamasının altındadır.
Tüm Alt Bölgelerde yem bitkileri üretimi yok denecek kadar az yapılıyor.
Hayvansal ürünler
Hayvancılık ilin önemli geçim kaynağından biridir. İldeki mevcut hayvan varlığının %62’sı II.
Alt Bölgede bulunmaktadır Melez ve kültür ırkı yine bu alt bölgede fazladır.İl
genelinde yerli ırktan, melez ve kültür ırkına doğru geçiş eğilimi
fazladır. Bu
nedenden dolayı Et ve süt
üretiminde artış olmaktadır. Bal üretiminde de son yıllarda artış gözlenmektedir.
İl topraklarının % 23’ü çayır-mera alanlarıyla kaplı olması kaba yem ihtiyacının
karşılanması
bakımından hayvan yetiştiriciliği için bir avantajdır. Ancak bitki örtüsü olarak çok zayıftır.
Süt verimi yıllık ortalama 1619 kg/başadır. Kültür ırkı ineklerde yıllık 3000 kg/baş,
melezlerde 2000 kg/
baş ve yerli ırkta ise 600 kg/ baştır. Et verimi büyükbaş hayvanda ortalama 157 kg ve küçükbaş hayvanda 17 kg dır.Balda verim 14 kg/ kovandır.
Sığır
populasyonundaki genotip
değişmeden dolayı birim başına düşen et ve süt
verimlerinde artış gözlenmektedir.
Özellikle
Adıyaman’ın iklim ve mera koşullarına uygun melez ırkın yaygınlaştığı görülmektedir.
Kaliteli bal üretimi, balda
derecelendirme ve sertifikasyon
işlemine geçildiği zaman artacaktır.
Bu da bal pazarlamasını olumlu yönde etkileyecektir.
Su Ürünleri Su ürünleri üretimi için yeterli
miktarda su
kaynağı vardır. Su kaynaklarının debisi ve sıcaklığı su ürünleri
yetiştiriciliğine uygundur.
Bu kaynaklarda 2000 yılı itibariyle toplam 543 ton/yıl Muhtelif türde balık
üretilmektedir.
Alabalık yemi üretimi
Adıyaman’da
gerçekleşirse balık üretim maliyeti düşecek ve rekabet gücü artacaktır.
Yavru balık üretimi artırılabilir.
Hububat üretimi
İldeki ekili alanların
%63’i hububat arazisidir. II’ inci alt bölge buğday alanı en fazla olan
bölgedir.
Buğdaydan başka arpa, mercimek ve nohut üretimi yapılmaktadır.
Buğday ,arpa verimi Türkiye
ortalamasının altındadır. Üretim değeri ve miktar açısından buğday ilde üretilen hububat içerisinde ilk sırada yer almaktadır.
Verimi yüksek tohum kullanılması durumunda birim alandan daha yüksek verim alınacaktır.
Tütün Tütün tüm alt bölgelerde üretilse de en çok üretim lI’
inci Alt Bölgede gerçekleşmektedir.
Endüstri bitkileri arasında en fazla üretimi yapılan ürün tütün olup üretim değeri açısından il için önemli bir üründür.
Tütün Kanunu nedeniyle tütün ekim alanlarında daralma meydana gelecek ve üretim azalacaktır. Tütün üretimi yapılan arazilerde alternatif ürün üretim
imkanları son derece zayıf olduğundan tütün üreticilerimizin olumsuz ekonomik sonuçlarla
karşılaşmalarına neden
olacaktır.Tütün ekim alanlarında yem bitkisi üretimi için potansiyel mevcuttur.