POSTA TA’RİFNAMESİDİR MUKADDİME

Memalik-i Mahrusa-i Şahanenin kangı mahallerine kangı günlerde posta çıkarılmakda olunduğu ve nerelere tatarlar vasıtasıyla mekâtib ve emanat ve eşya ve ne yerlere sürücü yedleriyle yalnız muharrerat-ı iysal kılınmakda ve ne mahallerin merkezlerinde müdür ikame olunmakda bulunduğu ve posta işleyen mahallerin yekdiğerine olan ba’d ve mesafesi kaçar saatden ibaret idüğü ve günü Mübin bu kerre saye-i muhsena tevaye-i cenab-ı padişahide haritası tanzim kılınmakla bunca lazım gelen bazı tarifat ve ihtarat ve alınacak Ücûrât ve sair muamelatı Mübin risalenin suretidir.

Malumat-ı umumiyye

Postalara tevdi’ olunacak meatib ve matbuatın her halde peşinen Ücûrâtı alınmak usul-i müttehazedendir

Yapıştırılacak pulların esman ve elvanı ber-vech-i zer-beyan olunur

Elvanı: Mor, Yeşil, Sarı , Truncu, Ma’i, Kırmızı

Fi: On Paralık, Yirmi Paralık, Bir Kuruşluk, İki Kuruşluk, Beş Kuruşluk, Yirmi beş

Postalara teslim olunacak mekâtib ve evrak-ı saire ve gazete ve matbuat-ı metnuatının üzerlerine bir mucib tarife eshabı taraflarından pullar yapıştırılarak zirde isimleri tahrir ve tadad kılınan merkezler sandıklarına vaz’ı lazım gelecektir ve pullar dahi işbu merakizde füruat olunacaktır

Postahane-i Amire Galata, Beşiktaş, Üsküdar, Cigaloğlu, Bayezid Maliye Hazine-i Celîlesi Derûnu Mahmud Paşa

Bir mektubun posta pulları dirhem ve mikdarına nisbetle ücretinden noksan yapıştırılıb posta sandığına atıldığı halde mahalline gönderilmeyib postahanede tevkif ve göze götürecek bir mahale vaz’ ile sacı görüb mektubun mahalline irsaline taleb olduğu halde noksan pullar ba’de’l-kemal irsal olunacaktır.

BS 184

Bir mektub sacı postaya teslim etmiş olduğu mektubu geriye almak murad eylediği halde işbu mektub kendisinin olduğuna posta idaresinin temin ve sebeb-i istirdadı ne idüğünü dahi izah ve tebyin etmeye mecbur olacaktır.

Posta sandığına atılan mektub ve evrak-ı saire üzerinde bulunan posta pullarının kalıb ve yahud bir defa müstamel olduğu tebyin ettiği halde o mekule evrak mahalliine gönderilmeyeceğinden ma’ada ashabı dahilen celal-i tedib-i tahri ve derdest edilecektir. Eğer ki bu bozgunluk yani pullarda olan uygunsuzluk kendi tarafından olduğunu sahib-i mektub iddia ederse mütecasirini irade ile isbaat-ı madde etmesi lazım gelecektir. Gönderilecek Mekâtib ce sairenin üzerleri her kime gidecek olur ise ismi ve şehrini ve mahall-i ecnebi lisanında yazıldığı takdirde taşra postahane müdürleri ecnebi lisanına aşina olmadıkları cihetle vakit ve zamanıyla mahallerine isale güçlük olmamak için izahen Türkçe dahi yazılması muktezidir.

Postahane müdürü bulunan mahallere ve verilen bilcümle mekâtib ve evrak-ı saire ücreti kâmilen olmahalde ahzolunur ve müdür bulunmayan mahalden müdür bulunan mahale gönderilen evrak ve mektubun ücreti bittabi’ müdür bulunan mahalde ahzolunacağından yalnız üzerlerine darçini49 renginde pul yapıştırılacaktır. Bir kimesne kendi ismine varid olan bir mektubun mührünü fek ve güşad etmezden evvel adem-i kabul ile red ve iade edebilir ise de mektubun mührünü fek ve feth eyledikten sora hiçbir vesile ve bahane ile ida-yı ücretten imtina’ edemeyecektir. Mektub derununa kaimen ve konslide ve yahud her nev’i meşkuka ve eşya-yı saire vaz’ı katiyyen memnu’ olub şayet bu memnuiyyeti ilga etmeyib de yine vaz’ edenler olduğu takdirde mektubları alıkonulub bundan dolayı zuhur edecek davasına havale-i sem’ ve itibar olunmayacaktır.

Posta işleyen mahaller için hariçten pulsuz mektub ve evrak-ı saire olub isal edecek olanlardan yedlerinde zuhur edip memurları taraflarından tutulacak olan o mukavele evrakdan postadan kaçırılmış farzıyla iki kat ücret alınacaktır. Taahhüd ettirilecek mektublar bir zarf derununa vaz’ olunub mühür vaki olmadıkça açılmayacak surette

49 tarçın renginde olan

suretle mektub gönderecek olan adam mektubu memur-ı mahsusa BS 185

Teslim edeceğinden bunun için kendisine bir kıt’a makbuz senedi i’ta edileceği ve böyle bir taahhüdlü mektub zayi’ olacak olur ve makbuz senedi sahibinin yedinde görülürse olhalde mektub sahibine postahaneden yüz kuruş i’ta edilecektir.

Bir kimsenin bir minval-i muharrir senedi alınmış taahhüdlü bir mektubunun postaya teslimi tarihinden altı mah mürurunda zayi’ olduğu beyanıyla dava etmeye hakkı olamayacaktır. Ve bir de bu mukavele taahüdlü mektub her kimin ismine ise bizzat sahibin gelip alması veyahut tarafından maruf bir vekil irsal ile icab eden senedi imza ederek aldırılması lazım gelir.

Gazete ve sair matbu evrak zarf derununa vaz’ olunmayıp görünür surette kâğıtla çenirildilmesi iktiza eder ve bu takım gazete ve matbuat arasında sıkıştırılmış mektub görülür ise sahibi tarafından iki kat ücret alınacaktır.

Eczay-i nariye ve bunun isimli muhtaralı şeyler katiyyen kabul olunmayıp red olunur. Taşraya akçe göndermek isteyenler taleb eyledikleri halde teshilat olmak üzere yalnız posta ücreti ahzolunarak icabın a göre Dersaadet postahanesi havale verebilir

Posta varid olduğu gün mektubların ne saatten itibaren tevzi olunacağı ahaliye ilan olunacak ve ahşama kadar postahane derununda olan mahal mahsusunda mektublar tevzi kılınacaktır.

Postanın vardığı gün postahaneden alınmayan mektublar ertesi günü muvazzı’lar marifetiyle ashabının mahallerine gönderileceğinden şimdilik adi mektubun beheri için yirmi taahhüdlü için kırkar para alınacaktır. Postahanelerde verilecek mekâtibden ücret-i kademiyye olarak bir şey alınmayacaktır. Mekatibin işbu muvazzı’lar marifetiyle ibtida tayin edilen hududun derece derece tatviliye evraklara kadar tevzi’ ettirilecektir. Ve bu mukavele mektubların ücreti verilmemiş ise mezkûr darçini renginde üzerinde nakder-i pul varsa olmikdar ücret peşinen addolunacaktır.

Muvazzı’ların icra-yı memuriyetlerinde kendilerinden nabeca bir hareket ve muamele görülür ve yahud ziyade ücret taleb olunur da postahane-i amire idaresine

BS 186

iştika olunacak olur ise kimler olduğu anlaşılmak için yakalarında bulunan numaranın beyanı iktiza eder.

Taşraya gönderilmek üzere postahaneye gelecek emanet ve eşya ve taahdüdlü mektub-ı ma’at dokuz buçuğa ve adi mektubu saat ona değin kabul olunacaktır.

50 En az

Kara ve deniz postalarıyla gönderilecek emanat ve eşya ve taahhüdlü mektub yalnız postahane-i amireden ahz ve kabul olunub galata postahanesinden fakat bahren dahi taahhüdlü mekâtib olunur.

Galata postahanesiyle sair merkezlerde kara postaları için verilecek mekâtib saat dokuz buçuğa kadar alınacaktır.

BAHREN52 VE BERREN53 POSTALARIN YEVM-İ HAREKET VE VÜRUDLARI

Anadolu ve Rum-ili Canibine Berren İşleyen Postalar

Anadolu cihetine işleyen postalardan ekserisi her Çarşamba çıkarıldığı misillü beher Pazar günleri Kayseriyye ve Kütahya ve Salı günleri Şam ve Bağdad tarikleri postalar Dersaadete vürud eder ve Rum-ili canibinin karadan posta işleyen Niş ve Vidin ve sair Mahallerine haftada bir kere her Salı günü emanet ve mektub ile postalar çıkarılır ve oralardan her Cumartesi dersaadete gelir ve her Perşembe günleri Edirne Sofya Niş Flibe tariklerine fevkalade olarak suriçi ile yalnız evrak postası gönderilir. İşbu mahallerden dahi her Çarşamba günü dersaadete vürud eder ve berde Edirneden dersaadete Pazartesi güneleri yalnız mektub postası gelir.

Kezalik memalik-i mahsusa-i şahanenin sevahili olan mahalleriyle içerisinde bulunan yerlere bahren işleyen postalardır.

Varna tariki

Varna ve Şumnu ve Ruscuk Tariklerine haftada iki defa Salı ve Cuma günleri posta çıkarılır ve emanet ve mektub saat altıya kadar alınıb her Pazartesi ve Perşembe mahall-i merkumeden dersaadete gelir.

Trabzon Tariki

Her Çarşamba günü Ereğli Amasra İnebolu Sinob Samsun Ordu Ünye Giresuna uğrayarak Trabzona gidib o civarda ve Anadolu’nun

BS 187

İçerisinde bulunan mahallere olan amanet ve mekâtib dahi buralardan gönderilmek üzere emanet saat sekize ve mekâtib saat sekiz buçuğa kadar alınır ve avdetde mezkûr iskelelere uğrayan posta her Pazar günü dersaadete avdet eder.

Selanik Tariki

Selanik ve manastır ve İşkodra’ya gitmek üzere kezalik Perşembe günleri doğruca Selanik’e posta çıkarılıb emanet keza saat sekize ve mektub saat sekiz buçuğa kadar kabul olunur ve oralardan kezalik Perşembe günleri dersaadete gelir

Galos Tariki

Kal’a-i Sultaniye ve Karaağaç ve Kavala ve Selanik’e uğrayarak mezkûr Galos ve Yenişehir ve Terhale ve Yanya’ya beher hafta Cumartesi günleri pota çıkarılır. Emanet

52 deniz

Pazartesi günleri dersaadete gelir. İzmir tariki

Gelibolu Kal’a-i Sultaniye ve Midilliye uğrayarak İzmir eve Civarı mahallere beher Perşembe günleri posta çıkarılır. Emanet saat sekize ve mekâtib saat sekiz buçuğa kadar alınır ve zikrolunan mahallerden her Çarşamba günleri gelir.

Körfez Postaları

Darıca ve Karamürsele uğrayarak beher gün sabahları İzmid’de posta çıkarılır ve beher gün ahşam üzerleri gelir

Gemlik Tariki

Mudanya Gemlik’e uğrayarak Brusa’ya her Pazar ve Salı ve Cuma günleri sabahleyin posta ihraç olunub ve her Cumartesi ve pazartesi ve Çarşamba günleri akşamları vürud eder.

Bandırma Tariki

Bandırma ve Balıkesiriye her Perşembe günleri posta çıkarılır ve bu mahallerden her Pazar sabahleyin gelir

Tekfurdağı Tariki

Silivri ve Ereğliye uğrayarak tekfurdağına her Salı ve Cumartesi günleri sabahleyin posta çıkarılır ve işbu mahallerden Pazartesi ve Perşembe günleri ahşam üzerleri gelir.

BS 188