Personel Yönetim

Kriz dönemi politikasında ilk akla gelen uygulama kadro yapısını küçültme yani çalışanları işten çıkarmaktır. Bu uygulama şekli yaratıcılığı ve motivasyonu öldürücü niteliktedir. İşten çıkarılma korkusu taşıyan kişilerin kriz şartlarında işletmeye verimli

43

bir şekilde katkı sağlamaları beklenemez. Krizden çıkmanın en önemli koşulu, işveren, yönetici, işçi ve hatta müşterinin tam bir dayanışma içinde çözüm yollarını birlikte aramalarıdır. En tehlikeli durum işveren işten çıkarmayı düşünürken, sendikaların genel grev kararı almalarıdır. Kriz döneminde çalışanlar arasında en önemli olgu iş güvencesidir. Özveride bulunulması istenen kişilere iş güvencesi vermedikçe hiçbir şey elde edilemez. Kriz dönemlerinde işten çıkarma yolunu seçmek, düşünülebilecek en son çözüm yolu olmalıdır.

“Zorunlu olarak işten çıkarma uygulanacaksa şu kriterlere dikkat edilmelidir; - Öncelikle yıllık izin, askerlik, ücretli ve ücretsiz izin gibi her türlü izin yolu

denenmelidir.

- Emeklilik yaşı gelenlere işten çıkarmada öncelik verilmelidir.

- Daha önceden yapılmış olan performans değerlendirme sonuçlarına göre çıkarılacak kişiler belirlenmelidir. Puanlamada performansı düşük çıkan kişiler işten çıkarılmalıdır. Başarılı ve devamı yüksek elemanların işletmede kalmasına özen gösterilmelidir.”99

“Kriz süreci, birçok olumsuzlukları beraberinde getirerek işten çıkarılan kişileri ve işgörenleri strese sokar ve bu kişilerin zamanla ruhsal sağlıklarının bozulmasına neden olabilir. Stres, kişilerin sorunları sağlıklı olarak değerlendirmelerini ve çözüm geliştirmelerini engeller. Krizden en çok etkilenen örgütün işgörenleri olduğu gibi, krizden çıkmada da en etkili faktör yine işgörenlerdir. Etkili bir kriz yönetimi için çalışanların moral düzeylerinin yüksek tutulması ve psikolojik yönlerinin her zaman göz önünde bulundurulması gerekir. Ayrıca kriz sürecinde etkili bir yönetim için insanların stres düzeyini etkileyen faktörlerin tespit edilmesi ve incelenmesi gerekmektedir.” 100

99 _{Fatih Şen, Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelerde Kriz Yönetimi ve Bir Örnek Olay Analizi, Yüksek}

Lisans Tezi, Karaman, 2011, s.52.

100_{Barış Safran, Krizlerin Aşılmasında Önemli Bir Araç Olan İşveren Motivasyonuna Yönelik} Olarak İstanbul Tekstil Sektörü İşletmelerinin İncelenmesi, Celal Bayar Üniversitesi, Yönetim ve

44

İnsan kaynaklar işletmenin en değerli varlığıdır. Açık bir sistem anlayışı içinde bakıldığında işletme girdileri arasında yer alan hammadde, malzeme, makine ve enerji gibi faktörler ancak insanın fiziksel ve düşünsel katkısıyla biçimlenir ve değer kazanır. Diğer tüm girdileri sağlayan, planlayan, onları işletme içinde bilinçli ve uyumlu biçimde birleştiren, mal ve hizmet çıktılarını bilgisi ve emeğiyle gerçekleştiren en büyük güç, insan kaynağıdır. “Kriz dönemleri aslında, organizasyonların ve insan kaynakları politika ve uygulamalarının kalitesinin test edildiği ve önemli derslerin alındığı dönemlerdir. Bu nedenle de işletme stratejileri doğrultusunda insan kaynaklarını iyi yönetebilen işletmelerin, söz konusu kriz ortamlarından fazla etkilenmediği söylenebilir.”101

“Ortaya çıkan tüm krizlerin temelinde insan öğesi vardır ve dolayısıyla da krizden en çok etkilenen insan olmakla birlikte, krizden çıkış yolu da insana dayanmaktadır.” “Yeteri kadar sağlıklı ve güvende olduklarını düşünen personelin varlığı kriz yönetimi için çok önemlidir. Özellikle kriz sırasında çalışanlar güvende olduklarından emin olmalıdırlar. Liderlerine güvenmeli ve kendilerini ona bağlılıktan doğan bir iç huzuru içinde bilmelidirler. Ancak bu şekilde çalışanlar, kısa süreli olayların üstesinden gelip örgütün krizden çabuk çıkmasında etkin bir rol üstlenebilirler.”102

“Krize hazır esnek bir örgüt yapısında bulunması gereken bazı özellikler şunlardır:

• İşletmeye ilgili sorunların çözümünde örgütün her kademesindeki personelden yararlanılmalıdır.

• Resmi yetkiden çok uzmanlığa önem verilmelidir. • Personele karşı güven ve açıklık sağlanmalıdır.

• Dış çevreyle olan ilişkiler birçok personel tarafından yürütülmelidir.

101 _{Barış Safran, Krizlerin Aşılmasında Önemli Bir Araç Olan İşveren Motivasyonuna Yönelik} Olarak İstanbul Tekstil Sektörü İşletmelerinin İncelenmesi, Celal Bayar Üniversitesi, Yönetim ve

Ekonomi, Cilt:10, Say:1, Manisa, 2003, s.62.

102 _{Hasan Ekinci ve Ferit İzci, Kriz Yönetiminde İnsan Kaynaklarına Psikolojik Desteğin Önemi ve} Kayseri Tekstil Sektöründe Bir Araştırma, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (12)

45

• Personelin yaptığı iş üzerinde etkinliği artırılarak, rahatça hareket edebilmesi sağlanmalıdır.

• Yönetim, yeni görüşleri teşvik ederek desteklemelidir. • İletişim kanalları sürekli açık tutulmalıdır.

• İşletme içerisinde her konu rahatlıkla tartışılabilmelidir. • İşletme personeli arasında destek ve güven artırılmalıdır.”103 2.3.2. Müşteriler

“Kriz zamanlarında etkin ve verimli olabilmenin yollarından biri müşteri ilişkileridir. Mevcut müşterilerle iletişim halinde olmaya, onların beklentilerine cevap vermeye ve aynı zamanda müşteri portföyünü genişletmeye çalışılmalıdır.” İşletmeler için, müşterilere sunulan özel hizmetler ve bu hizmetleri en kısa zamanda onlara ulaştırabilmek çok önemlidir. “Çünkü daha fazla hizmet alan müşteri her zaman için kendisini daha değerli hissedecektir. Bu özel hizmetlere örnek olarak; özel indirimler, belli sektörlere yönelik kampanyalar, sözleşmelere işlevsel bir madde eklemek, ayrıcalıklı müşteri hizmeti sunmak sıralanabilir.”104

Halkla ilişkilerin, hedef kitleler ile iletişim kurma, bilgilendirme, kurum imajı oluşturma gibi işlevleri kriz dönemlerinde de önemlidir.

“Kurumsal reklamcılık, halkla ilişkiler uygulama alanlarında duyurum, destekleme ve kamu yararına faaliyet gibi tekniklerden biri olarak görülür. Kriz dönemi stratejilerinde kamuoyuna kurumun görüş ve düşüncelerini, işletme amacını savunucu reklamlar kurumsal reklamcılık türlerinden birisidir. Bu tür reklamlar kriz dönemlerinde işletmenin kendini savunma ve baskılara karşı koyabilme gücünü arttırır. Savunucu reklamlar işletmelerin, kuruma ilişkin yayınlanan olumsuz haberlerin medyada yer alması, kamuoyunda kuruma yönelik çeşitli iddiaların artması gibi kriz ortamlarında daha yoğunlukla kullandıkları bir reklam türüdür.” 105

“Kriz döneminde uygulanan stratejilere göz atıldığında birçok işletmenin uyguladığı en önemli stratejinin müşterilerin kolay satın almasını sağlayan uygulamalarla firmaların ellerindeki stokları hızla eritmeye çalışmaları olmuştur. Diğer

103 _{Fatih Şen, Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelerde Kriz Yönetimi ve Bir Örnek Olay Analizi, Yüksek}

Lisans Tezi, Karaman, 2011, s.46.

104 _{http://www.kariyer.net/kariyer-rehberi/kriz-donemlerinde-musteri-iliskileri-ve-ise-alimlar/ (Erişim}

Tarihi: 20.07.2016)

105_{Fatih Şen, Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelerde Kriz Yönetimi ve Bir Örnek Olay Analizi, Yüksek}

46

bir strateji de ihracatın mümkün olduğunca artırılmasıdır. Diğer taraftan işletmeler kriz dönemlerinde birçok farklı mecralarda reklam yaparak farklı hedef kitle gruplarına ulaşmayı hedeflemektedirler. İşletmeler bu reklamlar vasıtasıyla hem yeni ürünlerini tanıtmakta hem de yapmış oldukları satın almayı kolaylaştırıcı kampanyaları hedef tüketicilerine duyurmaktadır. Tüm bu stratejilerin yanında işletmeler kriz döneminde çeşitli halkla ilişkiler stratejileri uygulayarak halkın gözünde olumlu bir marka imajı yaratma yoluna gitmeyi denemişlerdir.”106