2. MOBIL TEKNOLOJILER
2.1. PDA (Personal Digital Assistant)
PDA kelimesi ile kez Apple şirketi tarafından üretilen Newton MessagePad cihazı için kullanılmıştır. PDA'ların yaygınlaşması Palm tarafından 1996'da üretilen PalmPilot'la birlikte başladı. Palm'in ilk modeli, kısa sürede PDA pazarının en popüler ürünü haline geldi. Cep bilgisayarlarının ilk örneklerinde; renksiz ekran, sınırlı işlem gücü ve düşük enerji tüketimleri sayesinde uzun pil ömrü özellikleri öne çıkar. Bu tür cihaz üretiminin öncülerinden Japon şirketi Casio'yu daha sonra birçok üretici takip etmiştir.
Cep bilgisayarları, masaüstü bilgisayarlar veya diğer birimler ile USB üzerinden kablolu iletişim yapabilirler. Yeni nesil cihazlar Bluetooth veya wi-fi üzerinden ya da dahili GSM birimleri sayesinde bu protokol üzerinden kablosuz olarak da iletişim
kurabilmektedir. Bu sayede elektronik posta alma gönderme, web sayfalarını görüntüleme, fax gönderme gibi işlemleri kolaylıkla gerçeklemektedir.
PDA'ların yaygın olarak kullandıkları işletim sistemlerine bakacak olursak PalmOS, Windows CE veya Windows Mobile işletim sistemlerini görmekteyiz. Cep
bilgisayarlarında, uygun yazılım kullanarak neredeyse bir masa üstü bilgisayarında yapılabilen her işi yapabilmek olasıdır. Sıradan bir cep bilgisayarında standart olan
13
özellikler; not defteri, kelime işlemci (Pocket Word vb.), hesaplama tablosu (Pocket Excel vb.), hesap makinesi, çoklu ortam oynatıcı (Windows Media Player vs.), resim gösterici olarak sıralanabilir.
Şekil 2.1: PDA 2.2.Tablet PC’ler
Tablet PC’ler üzerlerinde LCD ekran barındıran ve PDA’lerdeki kalemlere benzer kalemlerle giriş yapılabilen taşınabilir bilgisayarlardır. PDA’ler ile dizüstü bilgisayarların arasında bir konumda bulunmaktadırlar. Hatta bazı dizüstü bilgisayarlar, sahip oldukları dönebilen ekranları sayesinde hem dizüstü hem de tablet pc olarak kullanılabilmektedir.
Intel’in çabaları sonucunda geçtiğimiz yıl içinde tablet pc’lerin yerini alabileceği planlanan UMPC’ler (Ultra Mobile Personal Computer) de piyasada yerini almıştır. Microsoft da paralel olarak Origami Projesi adı altında bu tür cihazlara destek vermektedir.
2.3. Mobil Telefonlar
Mobil telefonlar, kolayca taşınabilen ve geniş kapsama alanına sahip kablosuz telefon sistemini kullanan bir cihazdır. Mobil telefonlar GSM (Global System for Mobile Communications) standartını kullanır. Mobil İletişim için Küresel Sistem anlamına
gelmektedir. GSM standartları, hücresel ağ kullanır ve dolaşım sırasında bile hücreler arası geçiş yapma kabiliyetine sahiptir. Teoride, eğer kapsama alanından çıkmazsanız, cep telefonu ile tüm dünyayı telefon konuşmasını kesmeden dolaşmak mümkündür.
Mobil Telefon Sistemlerinin aşağıdaki nesilleri vardır:
0G olarak adlandırılan ilk nesil sistemlerde, analog veri akışı kullanılır.
1G olarak adlandırılan ilk nesil sistemlerde, analog veri akışı kullanılır.
14
2G olarak adlandırılan ikinci nesil sistemlerde sayısal veri akışı kullanılır. GSM 2G kategorisine giren ikinci nesil bir sistemdir.
3G olarak adlandırılan üçüncü nesil sistem ile daha hızlı veri transferi ve bant genişliğinin daha verimli kullanımı mümkün olmuştur.
4G olarak adlandırılan dördüncü nesil sistem ile kapsama alanı başta olmak üzere 3G ile çözülememiş olan sorunların çözülmesi beklenmektedir.
Türkiye'de, 1G ve 2G teknolojileri yaygın olarak kullanılmakta olup 3G teklonojisi son 2 yıl içerisinde kullanılmaya başlanmış olup hızla yaygınlaşmaktadır.
Şekil 2.2: Mobil telefonlar
Mobil telefonlar java uygulamalarını koşabilmek için en az 128 KB kalıcı ve 32 KB kalıcı olmayan hafızaya sahip olmalıdır. Her iki tür bellekte RMS (Record Management System) adı verilen bir sisteme göre düzenlenmiştir. MIDP 1.0 dan itibaren ve kalıcı hafızanın içinde kalıcı hafızadan sorumlu bir mekanizma sunulur (RMS). Kayıtlar (kayıtlar hafızadaki verilerin en küçük birimine verilen addır.) kayıt deposu adı verilen alanlarda saklanır. Her kayda kendini tanımlayıcı bir kayıt kimliği atanır. Kayıtların tutarlılığından sistemin yeniden başlatılması, şarj bitmesi ve pil değiştirme durumları da dahil olmak üzere bu platform sorumludur.
Aynı MIDlet takımındaki uygulamalar birkaç kayıt oluşturabilirler fakat bu
kayıtlara bu takımda bulunan diger MIDletler erişemezler bir uygulamanın çalışması sona erdiğinde o uygulama ile ilişkili olan kayıtlar da silinir.
javax.microedition.rms paketi kayıt oluşturma, açma, kapama, bir MIDlet takımına ait tüm kayıtları listeleme, bir kayıt deposu içinde kayıt oluşturma açma kapama silme ve depo içindeki erişilebilir alan bilgisini alma işlemlerine izin verir.
CLDC (Connected Limited Device Configurations) grubuna giren cihazlarda kalıcı olmayan bellekten KVM (Kilobyte Virtual Machine) sorumludur. KVM başladığı zaman sınıf dosyalarını yüklemek ve veri boyutunu tutmak iç yığın alanından bir blok ayırır.
15
KVM çok kolay bir algoritma kullanır kendine ayrılmış alanı kullanmayan bir nesnenin bellek alanını diğer nesnelere ayırabilme yeteneğine sahiptir. Bu algoritma ile ilgili problem ise parçalanmadır. (fragmentation) Bellekte iki ayrı silme işleminin ardından açılan 2 blok varsa bunlar bağımsız blok gibi işlem görür buda parçalanmaya yol açar.
Yani boyutu bu iki bloğun her birinden daha büyük yalnız her ikisinin toplamından daha küçük bir nesne varsa hafızada yeterli yer olmasına rağmen bu nesneye alan tahsisi yapılamayacaktır.
Son zamanlarda piyasaya çıkan mobil telefonlar, kullanımı son derece yaygınlaşan hafıza kartlarını desteklemesiyle büyük miktarlarda veri depolayabilme yeteneğine sahip oldular.
2.4.Mobil İşletim Sistemleri
İşletim sistemi, bilindiği gibi bilgisayar donanımının denetimi ve yönetiminden, temel sistem işlemlerinden ve uygulama programlarını çalıştırmaktan sorumlu olan bir sistem yazılımıdır. Mobil teknolojiler de geliştikçe mobil işletim sistemlerine duyulan ihtiyaç da arttı. Günümüzde en popular olan mobil işletim sistemleri ise Symbian OS, Windows CE ve PalmOS dur.
2.4.1.Symbian OS
Symbian gelişmiş mobil cihazlar için işletim sistemi geliştirmeye odaklanmış bir şirkettir. Günümüzde Symbian, mobil cihaz endüstrisinin lider oyuncuları tarafından yönetilmektedir.
Symbian OS 32-bit, çoklu işlemli bir işletim sistemidir. Çok sık karşılaşılan asenkron işlemlerin ve uygulamaların birbiri ile etkileşimli olarak çalışması için dizayn edilmiştir.
Örneğin bir telefon görüşmesi kullanıcının e-mail yazma işlemini kesebilir. İstenirse kullanıcı telefon görüşmesi sırasında randevularına bakabilir veya not alabilir.
İlk zamanlardan bu yana Symbian OS kablosuz iletişim için düşük güç harcayacak şekilde tasarlanmıştır. Diğer önemli özelliklerini şöyle sıralayabiliriz.
Performans açısından Symbian OS minimum pil kullanımı ve düşük kapasiteli hafızayı etkin bir şekilde kullanacak şekilde tasarlanmıştır.
Çoklu işlem açısından Telefon ve mesajlaşma en genel bileşenlerdir. Tüm
uygulamalar birbiri ile fark edilmeksizin paralel çalışacak şekilde dizayn edilmiştir.
16
Symbian OS, benimsenmiş olan açık standartlar üzerine kurulmuştur.Böylelikle uygulamaların platformlar arası taşınması kolaylaşır.
Nesne tabanlı yazılım mimarisi
Gömülü yazılımlar için hafıza yönetimi
Çalışma esnasında hafıza ihtiyaçlarının düşüklüğü ve çok küçük çalıştırılabilir uygulama boyutları
Güvenli haberleşme ve veri depolama için güvenlik mekanizmaları
Unicode karakter seti ile uluslar arası uygulama desteği 2.3.2.Windows CE
Windows CE (Compact Edition), Microsoft tarafından taşınabilir cihazlar için yazılmış bir işletim sistemidir. Windows CE, küçültülmüş bir Windows değil PDA türü cihazlar için yazılmış, ayrı bir işletim sistemidir.
Bu yüzden Windows programları Windows CE altında kullanılamazlar. Bunun diğer bir sebebi de, Windows CE işletim sisteminin çok farklı işlemci mimarilerinde çalışabilir olmasıdır. Öte yandan, Windows CE için program yazması Windows için program yazmaya fazlasıyla benzediğinden, bazı yazılımların Windows CE sürümü de mevcuttur.
Windows CE, birçok alanda kullanılabilir:
Pocket PC'ler
Cep telefonları
TV setleri
Benzer elektronik araçlar
Bir programcı için Windows CE'nin en büyük avantajı, önceden tanıdığı Win32 arayüzüne çok benzer bir arayüz sunmasıdır: diyalog pencereleri, registry ve DirectX Windows CE'de aynı ya da oldukça ufak değişikliklerle kullanılabilir. Windows CE, Word, Excel, Outlook ve PowerPoint uygulamalarını destekler. Internet Explorer Mobile başta olmak üzere bazı web tarayıcılarını kullanılabilir, MSN Messenger'ın Windows CE sürümü de mevcuttur.
Windows CE, aygıt sürücüsü bulunduğu takdirde Wi-fi, Bluetooth, GSM, GPRS, EDGE, 3G veya VPN gibi sayısız bağlantı desteğine sahiptir . Bir çok çevre birim (USB diskler gibi) desteklenir .
17 2.3.3.PalmOS
PalmOS, PalmSource firması tarafından cep bilgisayarları için tasarlanan bir işletim sistemidir. PalmOS orijinal olarak US Robotics firmasının çıkardığı Pilot isimli PDA için tasarlanmıştır. Günümüzde ise Palm adıyla satılan cep bilgisayarların da bu işletim sistemi kullanılmaktadır.
18
19 3.KABLOSUZ AĞ TEKNOLOJİLERİ
Bir kablosuz WLAN (Wireless Local Area Network) teknolojisi, radyo teknolojisini kullanarak, havadan radyo işaretlerinin belirli bir frekans kanalında iletildiği, bir
haberleşme yöntemidir. Kablosuz haberleşme sistemleri çok çeşitlidir. Günümüzde populer olarak kullanılanlar arasında kızılötesi, bluetooth ve Wi-Fi gelir.
3.1. Kızılötesi(IrDA) Teknolojisi
Irda (Infared Data Associtation), 1993 yılında, aralarında Hewlett Packard ve IBM’in de bulunduğu yaklaşık 30 firma, kızılötesi ışınlarla veri aktarımını standartlaştırmak için bir araya geldi. İlk standart kızılötesi ara birimi (SIR), 115,2 Kbps’lik aktarım hızına sahipti. Daha sonra Fast Infrared Standard (FIR) geliştirildi. FIR ile 4 Mbit/sn’lik aktarım hızına ulaşıldı. Yeni duyurulan "Very Fast Infrared standardı" (VFIR) ile 16 Mbit/sn’lik hızlarla veri aktarımı mümkün hale gelmiştir.
IrDA sisteminde verici olarak, dalga boyu 850-900 nm olan ve ışını 30 derecelik açıyla yayan bir diyot kullanılıyor. Alıcının menzili, teorik olarak 1 metredir. Ancak kızılötesi ışınlar, normal ışık ve yansıtıcı cisimler gibi etkenlerden kolayca etkilenirler. Bu nedenle pratikte durum farklıdır. Parlak güneş ışığı altında menzilleri çok kısa, evlerde kullanılan ışık altında ise menzilleri daha uzundur.
Bağlantı herhangi bir cihaz üzerinden kurulabilir. Aktif halde olduklarını belirtmek için IrDA arabirimleri, her iki saniyede bir, bir ışık demeti yayınlarlar. Eğer civarda başka bir IrDA cihazı bulunuyorsa, bu sinyalleri, algılar ve böylece bağlantı kurulur, ilk aşamada cihazlar birbirlerine kendi özelliklerini bildiren verileri gönderirler.
Daha sonra Tiny Transport protokolü üzerinden asıl veri alışverişi gerçekleşir. Bu protokolün üzerine farklı üç protokol daha kurulur: Yerel ağ girişi için IrLAN, veri alışverişi için Infrared Object Exchange Protocol (IrOBEX) seri ve paralel arabirimlerin oluşturulması için Ir-COMM protokolü kullanılır. Sonuncu protokole mobil internet erişimi için ihtiyaç duyulur. IrDA özellikle cep telefonu ve PDA pazarında yaşanan
patlamadan sonra popüler oldu. Kızılötesi hem mobil internet erişimi için hem de masaüstü bilgisayarı ile dizüstü bilgisayarı arasında veri alışverişi için kullanılan bir teknolojidir.
Bunun yanında uzaktan kumandalarda da kullanılmaktadır.
20
Bu teknolojinin en büyük avantajı yaygın olarak kullanılmasıdır. Dezavantajlarına bakacak olursak düşük menzil, arıza riskinin yüksek olması ve konuşma desteğinin olmaması bu teknolojinin eksiklerindendir.
3.2.Bluetooth Teknolojisi
Bluetooth, bir kablosuz iletişim teknolojisi ve telekomünikasyon standardıdır.
Türkçe’ye “mavi diş” olarak çevrilebilecek Bluetooth adı, 10. yüzyılda yaşamış olan Viking Kralı Harald Blatand’dan gelmektedir. İngilizler tarafından Blatand’ın İngilizce karşılığı olan Bluetooth olarak adlandırılan kral, şu anda Norveç, İsveç ve Danimarka olarak bilinen toplumları o zamanlarda tek bir krallık altında toplamıştı. Bu hareketiyle ardından gelenlere örnek olmayı başaran Blatand veya Bluetooth, denilmiştir. Günümüzde ise değişik teknolojik cihazları tek bir çatı altında toplamaya çalışan bir teknoloji standardı olarak karşımıza çıkmaktadır.
Bluetooth, yaklaşık 10 metrelik bir alan içerisinde faaliyet gösteren bir kısa dalga radyo teknolojisi olma özelliği taşıyor ve bilgisayar, cep telefonu, avuç içi gibi cihazlara ek olarak kulaklık veya yazıcı gibi çevre birim aygıtlarının birbirleriyle iletişim kurmasını sağlıyor. Veri transfer hızı ise 721 kBit/s'yedir. Bu cihazlar arasında herhangi bir kablo bağlantısına ihtiyaç duyulmaksızın anında iletişim kurulup, veri transferi
gerçekleştirilebilmektedir.
Şekil 3.1: Bluetooth usb dongle
Frekans bandı bakıldığında 2.4 GHz ile 2.48 GHz arasındadır. Bu bandın kullanımı lisanssız olup endüstriyel, bilimsel ve medikal (ISM) bant olarak adlandırılmaktadır. Kanal sayısı 1 MHz’lik aralıklarla toplam 79 adet olmakla birlikte bazı ülkelerde 23 adedi
kullanılmaktadır. Çevre gürültülerinden fazla etkilenmeyen bir teknolojidir.
3.2.1.Bluetooth Protokol Katmanları
Bluetooth sistemi, radyo birimi (Radio), link kontrol birimi (Link Controller), link yönetimi (Link Manager) ve kullanıcı uç cihazı arayüz fonksiyonlarına destek veren bir birimden oluşmaktadır. Ana bilgisayar kontrol arayüzü (HCI - Host Controller Interface) ana birimin bluetooth donanımına erişmesi için bir araç vazifesi görmektedir.
21
Şekil 3.2: Bluetooth protokolünün katmanları Radio Frequency (RF) : Dijital veriyi 2.4 GHz’lik analog sinyale çeviren katmandır.
Baseband : Bluetooth’un dijital kısmıdır. Paketleri oluşturup şifreler, hata düzeltme işini yönetir. Güvenli bağlantılar için veriyi şifreler ve şifreyi çözer, radyo frekansını hesaplar ve senkronizasyonu sağlamaktadır.
Link Manager : Bluetooth bağlantılarında fiziksel detayı ele alır. Bağlantı oluşturur, ne kadar sağlıklı olduğunu görüntüler, komut veya hataya bağlı olarak bağlantıları yok eder.
Host Controller Interface ( HCI ) : Ana birim ile Bluetooth donanımı arasında bir arayüzdür. Data komutları bu arayüz üzerinden iletilir. HCI, Baseband ve Link manager arasında bir komut arayüzü oluştururarak donanım ve kontrol registerlarına erişimi sağlar.
Logical Link Control and Adaptation Protocol (L2CAP) : Üst düzey protokoller ile baseband servisleri arasında arabirim oluşturur. Büyük paketlerin iletiminde ayırma (segmentation) ve yeniden birleştirme (reassembly) işlemleri gerçekleştirir
Service Discovery Protocol (SDP) : Uygulamaların, varolan servisler ve karakteristikleri hakkında bilgi edinmesini sağlar.
RFCOMM : İletim protokolü olup L2CAP protokolünden RS232 seri port ile iletim sağlar. Eş zamanlı olarak cihazlar arasında 60 adet bağlantı kurabilir.
22 3.2.2.Bluetooth’un Temel Özellikleri 3.2.2.1.Birlikte Çalışabilirlik
Bluetooth spesifikasyonlarında farklı üretici firmaların farklı cihazlarının aynı profili kullandıkları sürece birlikte çalışabilirliği garanti altına alınmıştır. Profiller, Bluetooth protokol yığınının birlikte çalışabilirlik çözümleri sunmak için nasıl kullanılabileceğini ortaya koymaktadır. Örneğin, bir farenin bir cep telefonu kulaklığı ile haberleşmesi gerekli olmadığı için, fare ve kulaklık farklı profilleri esas alarak tasarlanabilir.
3.2.2.2.Kısa Mesafe Kablosuz Haberleşme Yapısı
Günümüzde, bilgi işlem ve haberleşme cihazları arasında sayısal haberleşme genellikle kablolar vasıtasıyla gerçekleştirilmektedir. Bu kablolar da çeşitli şekillerde, çeşitli boyutlarda ve çeşitli sayıda pinleri olan konnektörlere bağlanmaktadır. Bu da kullanıcı için oldukça maliyetli olmaktadır.
Bluetooth teknolojisi ile haberleşecek olan cihazlar, kablosuz olarak bir hava- ara yüzü vasıtasıyla radyo dalgalarını kullanarak bağlantı kurabilmektedirler. Bu teknoloji özellikle kısa mesafe (yaklaşık 10 metre) haberleşmesi için tasarlanmıştır. Bunun nedeni, teknolojiyi küçük, taşınabilir, batarya ile beslenen cihazlar için, çok az güç tüketimi sayesinde, cazip hale getirmektir.
3.2.2.3.Açık Standart Yapısı
Bluetooth kablosuz haberleşme teknolojisini herkese açık, telif hakkı olmayan bir teknoloji olarak tanımlamıştır. Bu açık standart yapısını benimsenmesinin nedeni teknolojinin daha geniş kitleler tarafından kabulünü sağlamaktır.
3.2.2.4.Ses ve Veri Haberleşmesi
Bluetooth kablosuz haberleşme teknolojisi, hem ses hem de veri trafiğini taşıyacak yapıya sahip, bütün cihazlara bu her iki içeriği de kullanma olanağı veren ideal
teknolojidir.
3.2.2.5.Güvenlik
Bluetooth cihazlarının gizlice dinlenmesi ya da mesajların çıkış noktasının
değiştirilmesi gibi tehlikelerin önüne geçmek amacıyla Bluetooth cihazları bazı güvenlik özellikleri içermektedir.
23 3.2.3.Bluetooth Teknolojik Alt Yapısı 3.2.3.1.Bluetooth Radyo Güç Sınıfları
Bluetooth standartları, üç farklı tipte güç sınıfına müsade etmektedir. Bu güç sınıfları Bluetooth cihazlarının farklı mesafelerde bağlantı kurmalarına imkan vermektedir. Bu güç sınıflarının maksimum çıkış güçleri ve mesafeleri aşağıdaki tabloda gösterildiği gibidir.
Güç Sınıfı Maksimum Çıkış
Tablo 3.1: Bluetooth Radyo Güç Sınıfları
Bluetooth bağlantısı için ayrıca minimum mesafe de söz konusudur. Eğer radyolar birbirine çok yakın konulurlarsa, bazı alıcılar doyma noktasına gelebilir ve birkaç bluetooth radyosu kısa mesafadeki hatlarda güvenilir olmayabilir. Bu minimum mesafe yaklaşık olarak 10 cm’dir.
3.2.3.2.Master – Slave Yapısı
Bluetooth şebekesinde neredeyse tüm birimler özdeştir ve 48 bitlik adres bilgisi dışında donanım ve yazılımları aynıdır. Bağlantı ilk kurulduğu zaman geçici bir başlangıç ünitesi tahsis edilmektedir. Bağlantıyı kurmaya başlayan ve trafiği en fazla 7 üniteye kadar kontrol edebilen bu sistem master adını almaktadır. Her bağlantı yolu şebekesi ise slave olarak adlandırılmaktadır.
Bluetooth cihazları, her bir paketten sonra yeni bir frekansa atladıkları zaman
mutlaka kullanacakları frekans sırası ile uyuşmak zorundadırlar. Bluetooth cihazları maste ve slave olmak üzere iki farklı modda çalışabilmektedir. Frekans atlama sırasını belirleyen taraf ise master’dır. Slave’ler master ile eş zamanlı olarak onun frekans atlama sırasını takip ederler.
24
Her bir Bluetooth cihazının kendine özgü bir bluetooth cihaz adresinin yanında bir de bluetooth saati bulunmaktadır. Bluetooth spesifikasyonunun temel bant katmanı, bluetooth cihaz adresi ve bluetooth saatinden frekans atlama sırasını hesaplayan bir algoritma
tanımlamaktadır. Slave’ler master’a bağlandıkları zaman onlara bluetooth cihaz adresi ve master’ın saati bildirilir. Onlar da bu bilgileri frekans atlama sırasını hesaplamak amacıyla kullanırlar. Çünkü, bütün slave’ler master’ın saatini ve adresini kullanmaktadırlar ve master’ın frekans atlama sırasıyla eş zamanlı olarak çalışmaktadırlar.
Aynı zamanda master cihazların ne zaman gönderme yapabileceğini de kontrol etmektedir. Master, slotları ses veya veri trafiği için tahsis ederek, slave’lere iletim için izin verir. Data trafik dilimlerinde, slave’ler yalnızca master tarafından yapılan bir gönderime cevap verme yetkisine sahiptir, onun dışında iletim yapamazlar. Ses trafik dilimlerinde ise, slave’ler master’a cevap versin veya vermesin düzenli olarak, ayrılmış dilimlerde
gönderim yapmak durumundadırlar.
Master, toplam elde edilebilir bant genişliğinin slave’ler arasında nasıl bölündüğüne, her bir slave ile ne kadar sıklıkla haberleştiğine bağlı olarak karar verir. Her bir cihazın alacağı zaman dilimi sayısı, o cihazın veri transfer gereksinimine bağlı olmaktadır.
3.2.3.3.Bluetooth Ağ Yapısı 3.2.3.3.1.Piconet
Bluetooth teknolojisini kullanan cihazlar, ad-hoc biçimiyle bağlantı kurmaktadırlar.
Birbirlerinin kapsama alanı içerisinde bulunan Bluetooth birimleri noktadan noktaya ya da noktadan çok noktaya bağlantı kurabilirler. İki veya daha fazla bluetooh birimi birbiriyle bağlantı kurduğunda bunlar bir ağ oluştururlar ve bu ağa piconet adı verilmektedir. Piconet birbirine bağlı iki birimle (dizüstü bilgisayar ve hücresel telefon gibi) başlar, birbirine bağlanmış sekiz birime kadar genişleyebilir. Bütün bluetooth cihazları eşdeğer olmalarına rağmen, piconet oluştururken piconet bağlantısı süresince bluetooth cihazlarından birisi master, diğer bluetooth cihazları ise slave olarak ağda rol almaktadır.
25
Şekil 3.2: Piconet Yapısı
Piconet içerisinde bir slave sadece kendi master’ı ile haberleşebilir. Piconet içerisindeki tüm birimler master’ın saatini ve Bluetooth adresini kullanarak hesaplanan aynı frekans atlama sırasını paylaşırlar.
3.2.3.3.1.Scatternet
Birden fazla piconet aynı alanda kesişiyor olabilir. Her bir piconet farklı master’a sahip olacağı için piconet’lerin frekans atlamaları birbirinden bağımsız olacaktır. Birden fazla piconet’in birbirine bağlanmasıyla oluşan şebeke yapısına scatternet adı verilir.
Standartlara baktığımızda piconet içerisindeki slave sayısını 7 ile sınırlandırmış olmasına rağmen, scatternet yapısı kullanılarak ağ içerisindeki cihaz sayısı attırılabilir ve daha geniş bir kapsama alanı elde edilebilir. Eğer bir bluetooth cihazı birden fazla piconet’e ait ise, mutlaka zaman-paylaşımlı (time sharing) olmalıdır. Bunun anlamı, bluetooth cihazı birkaç dilim bir piconet’te birkaç dilim diğer piconet’te harcayacak demektir.
Bluetooth v1.1 standartlarına göre, bir bluetooth cihazı, iki farklı piconet’te slave olarak rol alabilmektedir fakat, master olarak düşünüldüğünde ise sadece bir piconet’te görev alma yetkisi verilmiştir.
Şekil 3.3: Scatternet Yapısı
Bir master ya da slave başka bir piconet’in master’ı tarafından çağırılarak (paging) o piconet’te slave olarak rol alabilir. Aşağıda örnek olarak master M1, master M2’ yi
çağırmakta ve böylece master M2 iki role sahip olmaktadır; birinci piconet’te slave, ikinci piconet’te master.
26
Şekil 3.4: Bir bluetooth master biriminin slave olarak rol alması.
3.3.Wi-Fi (Wireless Fidelity)Teknolojisi /IEEE 802.11
Kablosuz yerel ağ yapıları (Wireless Local Area Networks-WLAN) için geliştirilen
Kablosuz yerel ağ yapıları (Wireless Local Area Networks-WLAN) için geliştirilen