Ordu, Savaş

àdžami-òglan, àdžemi-òglan, àdžamòglan, àdžemòglan, džamòglan,

džȁmòglan < yeniçeri ocağında veya sultanın sarayında görevli olan, eğitilmiş çocuk àdžamkinja, àdžemkinja < İran’da üretilen kılıç

akindžije <akıncı

alaj, alāj < askeri alay, albaya bağlı askeri birim < puk vojske alāj-bajrak, alāj-barjak ( alajbayrak, alajbarjak ) < alay bayrağı

alājbeg < 1. sancaklarda bulunan sipahilerin amiri, buyurucusu, 2. bk. meslekler

alājbegovica < alaybeyin eşi

alájli bajrak (aláli bajrak) < alaylı bayrak, resmi bayrak, alay bayrağı ile aynı anlamda

alāj-muftija < alay müftüsü

alāj-töp < alay topu, resmi günlerde resmi törenlerde atılan top aláli-bajrak < alaylı bayrak ile aynı anlamda

alamānka < alman kılıcı

alufedžija < ulufeci àndžār < hançer arsènāl < silah deposu

arsènāl < silah ve diğer askeri maddelerin üretildiği kurum arsènāl < savaş gemilerinin üretildiği tersane

àsker (àšćer) < asker

askeríja ( ašćerija) < askeriye askèrluk (ašćèrluk) < askerlik àšćer < asker

ašćeríja < askeriye ašćèrluk < askerlik àtlija < atlı

bàjrak < 1. bk. toplum, hükmet, 2. askeri birliğin kendi bayrağı bâlča < balçak , kılıç sapı

bàlčak < balçak , kılıç sapı

baljèmez < balyemez, büyük çaplı top bàrut i bárūt < barut

baruthàna , barutàna i bārūthàna, bārūtàna < 1. bk. yerleşim kültürü, 2. barutların saklandığı yer

bäš-čäuš, bäš-čäūš, bäščäuš, , bäščäūš < başçavuş bašibòzyuk < başıbozuk

bèšlaga < beş kişiden oluşan askeri birlik bèšlija < atlı birlik

bïmbaša, bïnbaša < binbaşı

bùljuk < 1. bölük, askeri birlik, 2. bölüm

bùljukbaša, bùljubaša < 1. bölükbaşı, çavuş, yüzbaşı bùljumbaša < 1. bölükbaşı, çavuş, yüzbaşı

buzdòvān < bir çeşit silah, topuz buzdòhān < bir çeşit silah, topuz

čȁluk < yeniçeriden atılan ve adı kitaplardan silinen kişi cèribaša < ?

čârka i čàrka < küçük atışma čàrkāč, čàrkār, čàrkāš < öncü asker čȁrkadžija (čȁrkidžija) < çarkacı

čȁrkānje < 1. küçük atışma, 2. ateşi körükleme čàrku-fèleć < 1. savaş nesnesi, 2. top çeşidi

čȁuš i čȁūš < 1. Osmanlı zamanında subay rütbesi, çavuş, 2. Türk askeri müziği, 3. bk. meslekler, 4. bk. meslekler, 5. bk. toplum ilişkileri.., 6. bk. toplum ilişkileri..

čibùklija < tüfeklerin borularında olan uzun çizgi çeşidi ćemèrlija < kemer kılıç, bir çeşit kılıç, eğri, bükük kılıç

čèribaša < 1. Osmanlı zamanında komutan, 2. akıncılara savaşı haber vermekle görevli

ćîla < içerisinde barut taşınan küçük torba

čȍrbadžija, čȍrbadži < 1. yeniçeri başlarından biri, 2. bk. meslekler, 3. bk. meslekler.

ćirmánija < İran’da üretilen kılıç ćôrda, đôrda < kılıç

ćórak i ćórac < patlamayan kurşun ćȍrfišek < patlamayan kurşun dȉl < tutuklanan düşman askeri diláver < emir subayı, yaver

dimìskija, dimìškinja, dimìšćija, demìskija, demìšćija, damàskinja < Şam’da yapılan kılıç

dìpluk < kılıç kılıfı džànak < cenk

džȅba < 1. cebe, 2. metal parçadan yapılan zırh džebàna < cephane

džȅbe < 1. cebe, 2. metal parçadan yapılan zırh džȅbe < zırhın metal parçası

džèbelija < 1. zırhlı süvari, 2. yardımcı, vekil džebhàna, džepàna < cephane

džefèrdār, džefèrdān, džefhèrdār (dževèrdār, dževèrdān, džehvèrdār,

dževhèrdār, džehvèrdān < bir çeşit eski, üzeri sedef ve değerli taşlarla işlenmiş tüfek džènak < cenk

džȅnjak, džȁnak, džȅnak < cenk džènkovānje < savaş öncüsü džepàna < cephane

đònlije, đonulije < gönüllü asker sınıfı đȕlād < gülle đùle < gülle đùlne < gülle đùmle < gülle đȕnlād < gülle đùnle < gülle eškìndžija < eşkinci

èvza, ègza, èrza < mermi kovanın üzerindeki çakmak evzàlije, egzàlije < eski bir tüfek çeşidi

fȁlja < falya fàljica < falya

fèrīk < ferik, tümgeneral

fȅt < 1. fetih, 2. Türklerin Bosna’yı fethi fȅth < 1. fetih, 2. Türklerin Bosna’yı fethi fìšek < 1.f işek, 2. bk. ordu..

fìšek-ćèsa < fişek kesesi veya kutusu frka < 1. bk. toplum.., 2. fırka, tümen

gàdara, gȁdarija, (kàdara, àgadara) < gaddare gâzi, gázija < gazi

gazìluk < gazilik granàlija < tüfek çeşidi

habèrdār-ára (abèrdār, habèrdāk), habèrdārka (abèrdārka) < 1. bk. meslekler, 2. top veya tüfek

habèrnīk < 1. bk. meslekler, 2. top veya tüfek

harèlija, harèli, harèšli < işlemeli tüfek haváje (aváje), havájija (avájija) < roket hàvan-tȍp (hàva-tȍp) < havan topu

hȍroz, hòroz, hòrōz < 1. bk. kümes.., 2. tüfek horuzu ićitùglija < 1. iki tuğlu paşa, 2. bk. evlilik..

ignèlija < iğneli tüfek jàlman < tüfek dipçiği

jàničār < yeniçeri, sultan Orhan’ın 1328 yılında kurduğu , 2. Mahmut’un 1826yılında kaldırdığı askeri sınıf

jànjičārii, jàničāri, jànjičār < yeniçeri, sultan Orhan’ın 1328 yılında kurduğu , 2. Mahmut’un 1826yılında kaldırdığı askeri sınıf

jàrak < silah, savaş teçhizatı

jatàgan, jatàgān < yatağan, kılıç gibi uzun sivri bıçak, hançer

jènjičār < yeniçeri, sultan Orhan’ın 1328 yılında kurduğu , 2. Mahmut’un 1826yılında kaldırdığı askeri sınıf

jèrli-kul, jèrli-kol, jèrlu-kul, jèrlu-kol < yerli kulu askerleri, komutanın altında şehirdeki kaleleri koruyan askerler

jèrme-džèbelija < yarım cebeli, yarı zırhlı süvari jèsīr, èsīr < esir

jesírluk, esírluk < kölelik, esaret joklàma < yoklama, askere çağırma jȍl-tèskera, jòlteskera < teskere, paso jùrīš < akın, saldırı

jùruk < yeniçerilere yardım eden askerler kȁma < kama, keskin hançer

karalìmān < Türklerin döneminde bir çeşit top ismi karànfilka < gümüş prangalı, süslü uzun tüfek

kàrgija, hàrgija < 1. kargı, mızrak çeşidi, 2. ateşli silahlara geçirmek için çubuk

kàtana < hafif süvari eri kȁuš < 1. hukuk.., 2. koğuş

kazàsker < kazasker kȍlās, kȍlāz < kolağası kȍradžija < korucu

kontráćija < askeri sözleşme

kr-gázija, krk-gázija < rengi ile ünlü kahraman krlūč, krlīč < kılıç

kr’sèrdār < yolların güvenliğini sağlayan askerlerin komutanı kršla < kışla

kùbura < 1. barut dolduran küçük tüfek, 2. bk. giyimler 3. bk. ev, 4. bk. araç gereç, 4. bk. soyut terimler

kubùrlija, kubùrija < kuburlukğu olan küçük tüfek kùduz, kùbuz < bir çeşit büyük top

kùlaga, kòlaga < kolağası

kulòglan < bir yıllık atlı ya da yaya yeniçeri askeri kulòglija, kulùglija < yeniçeri askeri

kumbàra < eski bir çeşit gülle ya da bomba kundak < tüfeğin tahta kısmı

kùršun < 1. bk. eğitim, 2. kurşun

kùvet (kùhvet) < 1. bk. değerler.., 2. askeri teçhizat làgum < mayın

martòloz < martalos, askeri birim üyesi martòlozbaša < martalos komutanı metèriz < metris, siper

mìzrak, mìzdrak < 1. mızrak, 2. bayrak mızrağı mizraklija, mizdraklija < mızraklı

muharèba < muharebe

muhasèra (muasèra) < muhasara, kuşatma

muhìmāt (muìmāt) < 1. askeri techizat, 2. mühimmat, cephane muìmāt < 1. askeri techizat, 2. mühimmat, cephane

mustàhfizi, mustàhfezi (mustàhfiz, mustàhfez) < müstahfız mustahfìzluk < müstahfızluk

nalìmānka < alman tüfeği nèfer < nefer

nìšan (nìkšan) < 1. bk. değerler.., 2. bk. insan vücudu, 3. hedef, nişan 4. bk. evlilik.., 5. bk. dinler..

nízām < 1. Osmanlı İmparatorluğu’nda 1826 yılında kurulan düzenli ordu, 2. bk. toplum ilişkileri..

nizāmi-džèdīd < nizam-ı cedid nizìmlije < nizam ordusuna üye oda < ?

òdžak < 1. bk. ev, 2. bk. ev., 3. yeniçeri ocağı, 4. yerleşim kültürü ògraš, ògroš, ògrašje < savaş, çatışma

òrdaga < ordu ağası òrdija < ordu

òrta < 1. bk. yerleşim kültürü, 2. bk. değerler.., 3. yaklaşık 400 askerden oluşan yeniçeri taburu

pȁftalija, pȁvtalija, pȁvtelija < paftalı tüfek pijáde < piyade

pràngija < küçük top

pùsat, pùset < 1.s ilah, pusat 2. bk. araç gereç, 3. bk. insan vücudu pusàtli < pusatlı, silahlı

redífa < redif redíflija < redifli

sàčma < 1. avcı ve eski tüfeklerdeki saçma, 2. bk. giyimler sàlkum, salkum-tȍp < otamatik ateşli tok gibi bir çeşit eski top sàlma < bir çeşit eski silah

saràhor, seràhor, salàhor (saràor) < 1. silahşor, kale veya bir yeri koruyan er, 2. bk. toplum, hükümet

sègmenin < 1. yeniçeri piyadelerinin bir türüne üye, 2. nöbetçi

selàmluk i selámluk < 1. bk. ev, 2. askeri geçitlerde, bayramlarda asker selamı

seràsker, seràšćer, saràsker, saràšćer < ordunun savaş zamanındaki başkomutanı

sèrdār < 1. bk. toplum, hükümet, 2. serdar, savaşta askerlerin en başındaki vezir, 3. yeniçerlerde komutan, 4. bk. toplum, hükümet

serdenđèčega, serdengèčaga < serdengeçti başı serdenđèčdija, serdengèčdija < serdengeçti serturnàdžija < turnacıların komutanı sìlāh, sìlāj, sìlāv < silah

sindžìrlije < iki veya daha fazla silah veya topun mermilerinin birbirine bağlanması

sòlak < yeniçeri kolordu yanlısı

spàhija, spáho < 1.sipahi, 2. bk. toplum hükümet spahìluk < sipahilik

srmàlija, srmálija < 1. sırma zincirli tüfek, 2. bk. giyimler suvárija < süvari

šamlìjanka < Şam kılıcı

šešàna, šišàna (šeišàna) < şişhane šìš < eski bir silah

tàban < 1. bk .insan vücudu, 2. bk. insan vücudu, 3. tüfeğin demir bölümü, 4. bk. mobilya..

tabàndže < tabanca tábija < tabya

tábor < 1. askeri tabur, 2. grup

táne < 1. top, tüfek mermisi, 2. tane, mermi

tèpeluk (tèpaluk) < 1. bk. giyimler.., 2. bk. giyimler.., 3. silahların kundaklarındaki süs, 4. bk. araç gereç

tètik (tèftik) < tetik

tokmàkli šešàna (tokmàli šešàna, tomàkli šešàna) < kundak bölümü kaba olan tüfek çeşidi

tȍp < 1. top, 2. bk. giyimler, 3. bk. araç gereç tòpuz < topuz

toprakàla < topların gömüldüğü siper tùfek < 1. tüfek, 2. bk. meslekler turnàdžibaša < turnacı başı

turnàdžija < yeniçerilerde bir sınıf vȁlja < falya

vìšek < fişek

zèmberek < zemberek, bir çeşit top zulfìkār < kılıç çeşidi

3.3.5.18. İletişim Araçları, Taşıtlar