3. BÖLÜM
3.3. Sözlük Sınıflandırılması
3.3.5. Maddi Kültür
3.3.5.1. Besinler
almasíja < elmasiye , şeker ve jelatinden yapılan tatlı ȁlva < helva
amberija < amberiye , rakı çeşidi amùrluk < hamurluk
àrpasuj < şarap àrpasuj < arpa suyu
àrpaš < arpadan yapılmış lapa, yemek , arpa aşı ašúre, ( hašúre) < aşure
bádemezma < badem ezmesi baklava < baklava
bämja (bàmija, bämuja, bämlja) < 1. bk. meyve, sebze, 2. bamya bitkisinden hazırlanmış yemek
bàzlamača < unu , yumurta ve peynirden yapılmış bir çeşit kalın pide bètīlj < pestil, erikten yapılmış pekmezin koyusu
bóza < boza
bulàmač i bulàmāč, bulùmač i bulùmāč < 1. bulamaç, un, şeker ve yağdan hazırlanan yemek çeşidi, 2. un ve peynirden hazırlanan koyu çorba
bùmbār < bumbar, yemek çeşidi
bùngur, bùlgur < 1. bulgur, 2. yemek çeşidi, bulgurdan pişirilmiş pilav buredžici < yemek çeşidi
bùrek < börek búza < boza
čalabrćak < küçük bir öğün, az miktarda besin čäm-sàkaz < çam sakızı
čèrez < 1. çerez, 2. bk. evlilik
čèrviš < çerviş, etlerin erimiş yağı, suyu čìmbur < çılbır, yumurtadan yapılmış yemek čȍrba i čórba < çorba
čùrek < çörek ćáhija < kâhi ćáija < kâhi
ćèbāp < kebap , yemek çeşidi
čéjrek < 1. bk. bilimler, 2. koyun etinin dörtte biri, 3. bk. değerler.. ćèten-hȁlva, ćèten-hâlva < keten helva
ćétenija < keten helva
ćèvāb, ćèvāp < kebap , yemek çeşidi
ćevàpčići, ćevàpčić < ızgarada pişen küçük et parçası ćìtir, kìtir < ateşte kavrulmuş mısır tanesi
ćùfte, ćuftèta < köfte
ćùfter < üzümden yapılmış bir tatlı türü dìlum < dilim
dòlma < dolma
dolmàdžik < dolmacık, yemek çeşidi dòmuzavina < domuz eti
dȍndurma < dondurma
džàndār-baklàva < cendere baklavası džanèćija < bir çeşit ev helvası džansevdija < sevdican baklava
džèvrek < halka şeklindeki fırında pişen bir yiyecek džezvenjáci < bal mumu ile ezilmiş bal
đȁvrk < gevrek, ekmek parçası
đèvrek < halka şeklindeki fırında pişen bir yiyecek đulábija < kırmızı sulu elmadan olan tatlı çeşidi đȕl-baklàva, đulbaklàva < gül baklava
đȕlbastija, đulbàstija, ćȕlbastija, ćulbàstija < külbastı
đulbešèćer, đùlbešećer < gülbeşeker, gül yaprağından yapılan reçel đulfatma, đulfatme, đul-fatme < tatlı çeşidi
đȕl-sìrće, đulsirćet < gül sirkesi đùnlāč < güllaç, bir çeşit tatlı yiyecek đunlàrčići < ?
đùveč, đùveče < yemek çeşidi, güveç đuzlèma, đuzlème < gözleme
èkmek < ekmek
èkmek-kadáif (èkme-kadáif) < ekmek kadayıfı èkšija < karışık meyvelerden oluşan bir tür komposto èrzāk < erzak, yiyecek
gȉda < gıda, porsiyon, öğün grȍšnjāk < bir kuruşluk pide
grušalàma < yeni doğuran ineğin sütü gurábija < kurabiye
gužvàlija < yuvarlak börek
hàjvār, àjvār, kàvijār < 1.balık yumurtası, 2.salata çeşidi hȁlva i hâlva (ȁlva, âlva, hàlvuša, àlvuša) < helva
hàmur i hàmūr < hamur, maya
hȁrač, hȁrč (ȁrač, ȁrč) < 1.yemek yaparken hazırlanan malzemeler, 2.bk.ticaret..3.bk.araç gereç, 4.bk.araç gereç, 5.bk.dilbilgisi
hardalíja (ardalíja) < bir çeşit şıra içeceği; erik, armut, incir yada elmadan yapılır, hardala eklenir
hašúre < aşure héljma < helme hòšaf, hòšap < hoşaf hošàfluk < hoşaflık hȕrda < ?
hurmàdžik, hurmàšina < şekerleme çeşidi ìčkija < 1. içki, 2. bk. soyut terimler ićindìjāš, ikindìjāš < ikindi kahvaltısı
iftárluk < iftarlık, iftar için hazırlanan yemek ìmām-bajìldi < imam bayıldı
ìnkaša < nişasta
ìrmek-hȁlva < irmik helvası jȁg < yağ
jágla < bir çeşit yemek jàglija < bir çeşit yiyecek jàgluk-pita < yağlı pide çeşidi jàhnija < yahni, bir çeşit yemek
jalàndži-dòlma < yalancı dolma, etsiz yapılan yaprak sarması jánija < yahni, bir çeşit yemek
jàprak < 1. bk. ağaçlar, 2. bk. ağaçlar, 3. bir çeşit yemek, asma yaprağı dolması
jèdžek < yiyecek jèkmek < ekmek
jèmek < 1. hazırlanan yemek, 2. ziyafet jèrišnī < erişteden olan pilav
jèrište, jèrišće i jèríšte, jèríšće < erişte
jògurt < yoğurt jȕfka < yufka jȕhka < yufka jȕpka < yufka
juvàlaci < et, pirinç ve beyaz soğandan olan bir çeşit yiyecek kačàmak < mısır unundan hazırlanan yemek çeşidi
kačkàvālj, kaškàvālj, keškèvālj < kaşkaval kadáif < kadayıf
kadáifnjāk < yuvarlak tepside pişen kadayıf kàdun-bùtići < kadın budu
kadùn-đùbegi < tatlı bir yemek çeşidi kafa < kahve
kàhva < kahve kava < kahve kahvàltija < kahvaltı kȁjgana < kaygana
kàjmak < 1. kaymak, 2. pişmiş kahvenin yüzeyindeki köpük,3. en iyi olan şey
kàjmak-baklava < kaymak baklava kajmàkli < kaymaktan olan
kajmàklija < 1. kaymakla hazırlanan börek veya başka bir yemek , 2. köpüklü kahve
kàkardak < kıkırdak kàkrdāk < kıkırdak kàlja < kalya kapama < kapama
kaplama, paklama < 1 .bk. inşaat 2. bir çeşit beyaz ekmek.3. bk. giyimler karašlàme < kara aşlama
kavùrma, kaùrma < kavurma
kèške, ćèške i kèškek, ćèškek < keşkek kíma < kıyma
koròman < asker ekmeği, bisküvi kȍs-hȁlva, kȍsȁlva < beyaz helva
krzàtma < bezeilyeli, koyun ve kuzu etinden olan kebap kuláci, kulâkā < yemek çeşidi
kùlak-čȍrba < çorba çeşidi leblèbija < leblebi
limūntoz < limon tozu lòkma < lokma
lòkum < 1. kurabiyeye benzer bir çeşit tatlı, 2. lokum, 3. küp şeker lùtma < şeker, yağ ve yumurtadan olan pasta
mádžun < 1. şekerli meyve suyu, yoğun şifalı şurup, 2. şeker parçalı tatlıcıların sattığı çocuk şekerlemesi, macun, 3. bk. araç gereç
mȃfiš, mȃfiš < mafiş, ince yufka , yumurta ile yapılan bir tatlı çeşidi màja < maya
mȁndra < 1. bk. yerleşim kültürü, 2. mısır unundan yapılan çoban yemeği màstika < mastika, rakı çeşidi
mećrùšina < siyah kahve mèza < meze
mèze < meze
mezètluk < mezelik muhalèbija < muhallebi musàka < musakka
musèles, musèlez < müselles, şıra
nabàka < nafaka, besin, 2. Allah’ın insanlara yemek içmek için verdiği nafàka < 1. nafaka, besin, 2. Allah’ın insanlara yemek içmek için verdiği nâne-šèćer < nane şekeri
navàka < nafaka, besin, 2. Allah’ın insanlara yemek içmek için verdiği nímet < 1. bk. dinler.., 2. ekmek, nimet
nišèste, nišèsta, nešèsta < nişasta
nóbe-šèćer, nóbet-šèćer < nöbet şekeri, sarı şeker nòhut (nàut) < nohut
òmač < oğmaç çorbası
pȁča, pȁče < paça, sığı veya keçi ayağından hazırlanan yemek pàčnjača < et ve yağdan yapılan börek çeşidi
palúze, i palúza < paluze, bir çeşit komposto pàpaz-ćèvāb < papaz kebabı
papazjàhnija, papazjànija < papaz yahnisi paprìkali < biberli
pȁstrma < pastırma pèkmez < pekmez
peksìmet, peksìmit < 1. peksimet, 2. küçük ev ekmeği pèlte < pelte
penđèvīš < 1. ?, 2. kalın bağırsaktan yapılan bir yemek çeşidi
pìhtije < paça, sığır yada küçük kuzu bacağında pişirilen bir yemek pìktije < paça, sığır yada küçük kuzu bacağında pişirilen bir yemek pìlāv < 1. pirinç, erişte veya bulgur pilavı, 2. bk. toplum ilişkileri pìrinač, pirinč (pìrmič) < pirinç
pìrjān < ciğer ve pirinç ile birlikte patates ve etten yapılan bir yemek çeşidi pȉta < börek
pȕh-bùrek < börek çeşidi
ráhat-lòkum (rátluk) < rahat lokum rahvánija, ravánija < revani
ràkija < rakı
rècelj, rèdželj, rèdžel < reçel
rešèdija, i rešedíja < yağ, nişasta, şeker veya baldan yapılan bir helva çeşidi rȉzk, rȉsk < rızk
sàkaz, sàkrz < sakız rakısı salàmura < salamura sálep < salep
sàrma < yaprak sarması
sevdìdžān-bàlava, džansevdija < sevdican baklava sìkter-kàhva, siktèruša < son, bitiş kahvesi
sìrće < sirke
sògandolma (sàgandolma) < soğan dolması sogànlija (sagànlija) < bir yemek çeşidi sòmūn, sàmūn < somun
sȕ-bùrek < su böreği sùdužuk, sùdžuk < sucuk sùlti-pita < süt böreği sùtlija, sùtlijāš < sütlaç sȕt-pita (sùltipita) < süt böreği šȁp < şap
šarlàgan < susam yağı šavlàgan < susam yağı šèćer, šèker < şeker
šečerlàma, šekerlàma, šečerlèma, šekerlèma < şekerleme šećerpára, šekerpára < şekerpare
šehrija < şehriye
šèrbe i šèrbet < 1. tatlı içecek, şerbet, 2. tatlı meyve suyu, 3. kahve için hazırlanan şerbet, 4. ıslatılmış tatlı börek
šȉra < şıra, mayalanmamış üzüm suyu šìrden < 1. peynir mayası, 2. yemek çeşidi šȉšćevāb, šȉšćevap < şiş kebap
škèmbe, škèmba < 1. bk. insan vücudu, 2. işkembeden olan yemek škèmbe-čórba < işkembe çorbası
škembíći < işkembeden hazırlanan yemek šùrup < meyve suyu, şurup
tàhan-hàlva < tahin helvası táin,tájin < tayın
tarhàna, taràna < tarhana tȁs-ćèvāb < tas kebabı tàtli < 1. tatlı, 2. tatlı yiyecek tàtlija < tatlı börek
tȅlva, tȅlfa, tȅljva i tȇlva, tȇlfa, tȇljva < telve tìrit < pide için yufkanın ortasına konulan iç tȕfāhije < elmadan yapılan bir tatlı çeşidi tulumba < 1. bk. ev, 2. tulumba tatlısı tùrlija < yeşilliklerden yapılan kebap çeşidi tùršija < turşu
ulùtma < şeker, yağ ve yumurtadan olan pasta unùtma < şeker, yağ ve yumurtadan olan pasta vìšnjab < vişnap
zahíra (zaíra) < zahire zaíra < zahire
zèjtin (zèitin) < zeytin yağı zèrde < zerde