Atlı Olarak İcra Olunan Muharebe

Süvariler atlı olarak kılıç ve mızrakla hücum ederler. Hücum düşman askeri sınıfına göre ayarlanarak elden geldiği kadar düşmanın yanına ve arkasına yapılmaya çalışılır. Ayrıca baskın yapmak da süvarinin önemli görevlerinden biridir.

Muharebe sırasında birliğin yan tarafları arazinin engellerinden faydalanılarak korunmaya çalışılmalı ve muharebe tecessüs kolları yanlarda keşif ve emniyeti temin etmelidir. Bu birlikler emir almadan yanlardaki bölükler tarafından yanlara gönderilir. (Süvari Ta’limn mesi, 1315: 284 – 287)

4.2.1Hücum, Karışma ve Takip

Talimnameye göre süvariler düşmana saldırdığında düzenli ve şiddetli bir şekilde hücum etmeli tek vuruşta düşmanı yere sermelidirler. Bu arada subay ve çavuşlarda askere örnek olmalı bağırarak düşmanın üzerine atılmalılardır. Düşman ilk çarpışmada veya sonrasından karışmada dağılırsa şiddetle takip edilmelidir.

Asker toplu nizamda bulunursa yan yana toplu nizamında takip, dağınık nizamda takip ediyorsa bir kıta görevlendirerek, eğer asker karışmada dağılmış ise dağınık nizamda olarak takip eder. Askerin dikkati daima düşman üstünde olur. Askerler, düşmanı sürmeye gayret ederek yetiştiğinin küreklerinin arasına kılıcını saplayarak, düşmanın dönmesine fırsat vermemelidir. Kumandan takip eden askerin ya da düşmanın durumundaki değişikliklere göre istinat kıtalarını kullanabilir.

Karışmadan ya da takipten sonra önceki tertip ve sıraya bakmaksızın iki sıra üzere süratlice toplanmak gerekmektedir. Eğer düşman muharebeyi göze almayarak döner giderse onu ricattan firara sevk etmek için gayret edilir. (Süvari Ta’limn mesi, 1315: 287 – 290)

4.2.2 Bölüğün Muharebesi

Bölükte kumandan harp etmek ya da çekilmek gerektiği zamanları iyi süzmelidir. Öncüler püskürtülmüşse mümkün olduğu kadar hızlı bir şekilde bölüğüne katılmalıdır ki tekrar bölüğüyle harp edebilsin ya da duruma göre düşmanla zorunlu olarak harp etmek zorunda kalmasın.

Bölük araziyi ve düşmanı keşif için bölüğün önünde bulunmalıdır. Bölük kumandanı bölüğü alay dâhilindeyken bile kendi kararlarını ve tedbirlerini almalıysa da alayın düzenini bozmamalıdır. (Süvari Ta’limn mesi, 1315: 290 – 291)

4.2.3 Alayın Muharebesi

Alay sarf harp nizamında hücum eder fakat birliklerin hepsi ilk anda kullanılamayacağından fazla olan birlikler alayın yan taraflarında kol nizamında bulunurlar. Çeşitli nedenlerde alayın saf harp nizamına geçmesi mümkün değilse miralay farklı akşamlara kumandanlar tayin ederek farklı görevlere sev edebilir. Yan harekât yapmak için çok fazla dağılmak doğru değildir. Çünkü düşman taarruz ederse hemen düşmanı bastırmak gerekir. Dağınık bir birlik bunu ise bu bastırmayı yapamayacaktır.

Alay da bölükte olduğu gibi serbestiye sahip olsa da bu liva veya fırkanın düzenini bozmayacak şekilde olmalıdır. (Süvari Ta’limn mesi, 1315: 291 – 292)

4.2.4 Livanın Muharebesi

Liva muharebe de ya bir süvari fırkasının hattı olarak ya da müstakil hareket etmek üzere kullanılır. Fırka içerisindeyken önceki birlikler gibi serbestisi fırkanın düzenini bozmamalıdır. (Süvari Ta’limn mesi, 1315: 293)

4.2.5 Fırkanın Muharebesi

Fırka süvari birliklerinin en büyüğüdür. Fırka bir muharebede direk müdahale edebildiği gibi yalnız kendi kuvvetiyle de muharebe açabilir. Her iki durumda da fırkanın serbestisi için süvari topçuları bulunmalıdır. Fırka muharebede 3 hatta ( liva

olarak) ayrılmak mecburiyetinde değildir. Fırka ortak bir amaç için hep beraber hareket edebilmelidir. (Süvari Ta’limn mesi, 1315: 293)

4.2.6. Fırkadan Daha Büyük Süvari Birliklerinin Muharebede Kullanılması

Böyle bir durumu ancak ordu kumandanları ya da genel kumandan emredebilir. Böyle bir hareket düşmanın bozgununu tamamlamak ya da bozgun tamamlandıktan sonra harbi tamamen bitirmek için ya da düşmanın hücumuna karşı koymak için yapılır. Böyle bir durumda süvariler kendi piyade ve topçu birlikleri arasından geçerek düşmanın cephesine saldırabilirler. (Süvari Ta’limn mesi, 1315: 308 – 309)

4.3 Süvarinin Düşmanın Askeri Sınıfına Göre Muharebesi

4.3.1 Süvari Aleyhine Yapılan Muharebe

Bundan sonraki kısımlarda anlatılar muharebe usulleri büyük süvari kıtaları ve karışık askeri sınıflardan oluşan kıtalar için geçerlidir.

Süvari muharebesi için süratlice manevra yapmak gereklidir. Süratli manevra yapmak için süvari birliğinin hat kolu ve içtima kolu ve bölükle kol nizamlarında olmaları gereklidir. Yayılmış bir birlik süratlice manevra yeteneğinden yoksundur. Ancak hücuma geçileceği zaman saf harp nizamına yani yayılmış bir düzene geçilmelidir.

Cebhe hattı üzerinde saf açma hareketi daha kolaydır. Düşmanla olan mesafenin bir kısmını kat ederek ileriye saf açmak düşman tarafından yapılacak muhtemel bir baskın hücumuna sebebiyet verirse de kuvvetlere yardımı takviye ider.

Saf açmış süvari birliğimize yapılan hücumda uygun bir teşkile geçilirse süratli yürüyüşte mümkün olduğu kadar kalarak az bir mesafe dörtnal ile alındıktan sonra hızlı ve kuvvetli çarpışma ile daha iyi sonuç alınır. Durum tam tersi ise düşmanın saf açtığı esnada üstüne atılmak fırsatı doğrasa saf harp teşkilinin

tamamlanması beklenmeden hazır olan kıtalar hemen saldırmalıdır. Bu durumda yürüyüşe direk dörtnal yürüyüşten başlanmalıdır.

Muharebe birliklerinin tamamı birinci hattın muzafferiyetini temin edecek vaziyette konumlanmalıdır. İlk anda düşmanın ana kuvvetleriyle çarpışma durumu ortaya çıkarsa livadan fazla asker birinci hatta gönderilebilir. Büyük birlikleri ayırmak sakıncalı bir durum olsa da zaruri hallerde yapılabilir. Hattı takviye edecek birlikler, hareket serbestliği açısından biraz geride dururlar.

Fırka harp içün ileriye hareket ettiğinde birinci hat kaideten hat kolu nizamına geçer. Hücum istikametine veya hücuma esas olacak olan hattın hizasına gelmeden saf harp nizamına geçmez. Eğer topçu ateşine maruz kalınıyorsa saf hap nizamına geçilebilir. Fırka hücuma giderken birinci hattın yanları arkasından gelen istinat birlikleri sayesinde, mümkün olduğu kadar korunacağından, birinci hattaki livanın yan kuvvetleri de dikkatlerini hücuma vererek düşmanla daha iyi çarpışabilirler.

Bir ikinci hattın görevleri, birkaç bölük ile düşmanın birinci hattının cenahlarına hücum etmek, birinci hattı takviye itmek, düşmanın yan hücumuna karşı koymak, ya da düşmanın arka kısımlarına hücum ederek tehdit alındaki birinci hatlarının imdadına gelmelerini engel olmaktır. İstinat birlikleri sonucun tam kestirilemediği bölgelere ya da düşmanın yan hücum yapmaya çalışan birliklerine hücum ederler.

Üçüncü hat fırka kumandanının kontrolü altında hazır bulunur. Birinci ve ikinci hatları kullandıktan sonra bile zafer gelmemiş ise 3 hat taze kuvvetler ile saldırarak bunu sağlayabilir. Bu amaçla fırka komutanı birinci ve ikinci hatların saldırısından sonra 3 hattın yanına gidebilir. Üçüncü hattın bulunacağı bölge duruma göre fırka komutanı tarafından tayin edilir. Birinci hattın yanları ikinci hat ile ikinci hattın yanları kendi istinatları tarafından korunuyor ve kafi gelmiyorsa üçüncü hat hem kendine istinat çıkarmalı hem ikinci hattın yanlarını korumak için istinatlar sevk etmelidir.

Vakitsiz yapılmış bir tertip ikinci ve üçüncü hatları değiştirmeye sebebiyet verirse duruma göre ikinci hat muharebeye başlamadan üçüncü hattı bütün kuvvetle saldırmağa mecbur edebilir. Bu durumda fırka kumandanı evvelki ikinci hattan bir müfreze alıp bir ihtiyat kuvveti oluşturmaya çalışmalıdır.

Süvari muharebesinin süratlice cereyan etmesinden dolayı fırka kumandanının durumun gidişatına anında müdahalesi olamayabilir. Bu durumda elde edilecek sonuç maiyet kumandanlarının cüret, cesaret ve maharetine bağlıdır. Bütün livalar yanlarını gözetmek düşmanın ve arazini durumunu belirlemek için muharebe tecessüs kolu göndermelidirler. (Süvari Ta’limn mesi, 1315: 294 – 302)

4.3.2 Piyade Aleyhine Yapılan Muharebe

Piyade birliklerinin düzeni bozulmamışken cephesi ya da yanları aynı kuvvete sahiptir. Bu durumda süvari arazi koşullarından yararlanamıyorsa en kısa yoldan hücum etmelidir. Eğer piyade muharebesi başlamış ve yan kuvvetleri cephe kuvvetlerine katılmaya başlamışsa o sırada yapılacak yan hücum cephe hücumundan oldukça faydalı neticeler verecektir.

İster silahların kuvvetinden ister arazinin şartlarından dolayı olsun daha erken saf harp nizamına geçmek gerekebilirse de hücum yürüyüşüne geçilmemelidir.

Hücumun mümkün olduğu kadar tekrar tekrar tazeleyerek bir anda farklı istikametlere doğru hücum etmeye gayret edilerek derinlemesine saldırılmalı, başta bulunan alaylar veya bölükler düşman içerisine doğru gitmeli onları takip edenlerde birinci kademenin ilişmediği düşman askerlerinin ortasına saldırmalıdır. Bu saldırılar yapılırken süvari birlikleri hücuma ara verilmesine sebep olacak kadar birbirlerinden uzak olmamalıdırlar. Piyade aleyhine olarak birinci hatta saldırılan kıtalar hücum etmek için aralıklı bir sıra teşkiline geçmelidirler ki zayiatları artmasın.

Yürüyüş halinde bulunan piyadenin ya baş tarafına yahut arkasına hücum edilir. Düzensin bir şekilde geri çekilen piyadeye baskın yapmak için kademe tertibine uyulmayabilir. Çünkü bu durumdaki bir piyade birliğini küçük bir süvari birliği bile dağıtabilir. (Süvari Ta’limn mesi, 1315: 302 – 304)

4.4.3 Topçu Aleyhine Yapılan Muharebe

Topçular batarya nizamında yani muharebe düzeninde de yürüyüş düzeninde de hızlı hareket edemezler. Bu sebepten süvarilere karşı zayıftırlar.

Süvariler düşman topçusunun ateşini kestirerek düşmanı zor durumda bırakabilirler. Topcu aleyhine yapılan hücum yanına ve arkasına yapılmalıdır. Böylece hem topçu hem de topçu muhafızlarının ateşinden korunmuş olunur. Yapılan keşiflerde topçu istinatları görünmüyorsa bile hücum bu muhafız birlikleri varlığı dikkate alınarak yapılmalıdır.

Süvari fırkasının bir kısmı topçu için mücadeleye ayrılabilir. Bu kısımlar ateşten korunmak amacıyla aralıklı yerleşmiş olmalıdır.

Bataryaların cephesine doğru yapılacak hücumun etkisini artırmak için bir anda hücum edilmeli bu hücumda yan ve arka hücumlardan sonra yapılmalıdır. Muharebenin durumu yan ve arka hücuma imkan vermiyorsa birinci hat birlikleri aralıklı (250 – 300 adım) ikinci hat birlikleri toplu yerleşir. Arazinin koşulları ateşten korunmak için kullanılmalıdır. Ateşin tesirli olduğu yerler hızlı, ateşin tesirinin az olduğu yerler yavaş geçilerek hayvanların dinlenmesi sağlanarak hücum edilmelidir. Bu sırada hücumda bulunan süvari hatlarından birisi düşman süvarisine hücum etmelidir. Bu hareket muhtemelen düşman süvarisinin yardıma gelmemesi için yapılmaktadır.

Süvariler düşman topçu mevziine girdiğinde orada fazla kalınamayacağı anlarsa topları ya tahrip etmeye ya da yanında götürmeye çalışmalıdır. (Süvari Ta’limn mesi, 1315: 305 – 308)