• Sonuç bulunamadı

Ocak Kullanırken Dikkat Edilmesi Gerekenler

Belgede ZOR KOŞULLARDA YAŞAM (sayfa 106-114)

Anahtar Kavramlar  Beslenme

5.3. Etkinlik Sırasında Beslenme

5.4.2. Ocak Kullanırken Dikkat Edilmesi Gerekenler

Ocak satın alındıktan sonra ilk yapılması gereken şey kullanım kılavuzunu okumak olmalıdır. Kılavuzdaki en küçük bir uyarı bile ocağı daha iyi kullanmanızı sağlayabilir

Sıvı yakıtlar ve bu yakıtların buharları çok tehlikelidir. Ocaklara yakıt doldururken ocağın sıcak olup olmadığından emin olunması gerekir.

Benzinli ocağa yakıt takviyesi yaparken etrafta açık alev olmadığından emin olun. Ayrıca pompalı ocaklarda yakıt tankı içindeki basıncı ocak soğuduktan sonra boşaltmak gerekir.

Çoğu çadır ve uyku tulumları yanıcıdır ve tehlike anında bunların içinden hızlı bir şekilde çıkmak çok zordur. Kısa sürede hem çadırı hem de çadırın içindekiler tutuşabilir. Bu nedenle ocağı çadırda kullanırken çok dikkatli olunması gerekir.

Bir ocağı birkaç kez kullanmadan ve tüm özelliklerini öğrenmeden doğaya götürmeyin. Aksi takdirde elinizde çalışmayan bir ocakla doğada tek başınıza kalabilirsiniz.

Ocakları çadırın içinde kullanmak tavsiye edilmese de bazı durumlarda bu kaçınılmazdır. Ocağı çadırın içinde kullanmanız şartsa bile yakma işlemini mutlaka çadırın dışında yapmalısınız. Çadırda kullanmak için gaz ve alkol ocakları benzin ocaklarına göre daha uygundur. Bu yüzden kış faaliyetlerine bir benzinli bir de alkol ya da gaz ocağı götürülebilir. Tüm ocaklar oksijen kullanır ve bu yüzden tamamen kapalı yerlerde kullanılmamalıdırlar.

Ocaktan sağlanan ısının daha verimli kullanılması için ısıtılan kabın kapağı mutlaka kapanmalıdır. Ayrıca rüzgâr da ocakların verimini azaltan faktörlerden biridir. Alkol ocakları dışındaki ocakları rüzgârdan korumak gerekir. Bunun için sert bir alüminyum folyo kullanılabilir.

Ocakların performansları genelde 10°C'deki bir litre suyu aynı hava sıcaklığında kaç dakikada kaynattıklarına bakılarak karşılaştırılır. Benzin ocaklarında bu süre 4 ile 7 dakika arasında değişir. Alkol ve Camping Gaz ocaklarında ise bu süre 15 dakika civarındadır. Propan karıştırılmış bütan ocaklarında ise bu süre 5 ile 9 dakika arasında değişmektedir.

Çizelge 5.2: Gaz ocaklarının özellikleri GAZ OCAKLARI O CAK T İP İ

BÜTAN VEYA İZOBÜTAN PROPAN KARIŞIK YAKITLI

B

İL

G

İ

Her iki yakıt tek kullanımlık basınçlı kartuşlarda satılır.

Yakıt tek kullanımlık basınçlı kartuşlarda satılır.

Taşınabilir ocak veya barbekü ızgaralarında kullanılır.

Yakıt tek kullanımlık basınçlı kartuşlarda satılır.

Bütan, propan veya izobütan karışımıdır. AR T IL AR I

■ Hafiftir ve bir kartuşa doldurulmuştur.

■ İzobütan, bütandan daha etkilidir ve soğukta daha iyi performans gösterir.

■ Hafiftir ve bir kartuşun içindedir.

■ Hafiftir ve bir kartuşun içindedir Soğuk koşullarda çok iyi

performans gösterir.

Hafif bir kartuşun içindedir Saf propandan daha güvenlidir. Soğuk şartlarda saf bütan veya

izobütandan daha iyi performans gösterir. İzobütan karışımlarının daha iyi bir alevi vardır.

E KSİ L E R İ

■ Sıvı yakıtlara göre daha yüksek maliyet ve daha düşük ısı çıkışı olur. Yüksek rakımlarda yakıt verimliliği düşer.

■ Bütan 10oC’nin altında

sıcaklıklarda izobütandan daha az etkilidir.

■ Sıvı yakıtlara göre daha yüksek maliyet ve daha düşük ısı çıkışı olur. Yüksek rakımlarda yakıt verimliliği düşer.

■ Oldukça yanıcıdır. Bu nedenle diğer yakıtlardan daha az güvenlidir.

■ Sıvı yakıtlara göre daha yüksek maliyet ve daha düşük ısı çıkışı olur. Yüksek rakımlarda yakıt verimliliği düşer.

Çizelge 5.3: Likit Yakıtlı Ocakların Özellikleri

Likit Yakıtlı Ocaklar

OCAK TİPİ

Beyaz (Coleman) benzin Çok yakıtlı Değiştirilmiş Alkol

Yakıt tek kullanımlık

kartuşlarda satılır Kurşunsuz benzin, gaz yağı, uçak benzini, beyaz benzin hatta dizele kadar birçok yakıtla kullanılabilirler.

Yakıt tek kullanımlı plastik kaplarda satılır. Küçük bir hazne ile pişirme platformu görevi gören bir ön camdan oluşur

ÖZE L L İK L E R İ Yüksek rakımlarda ve kötü hava koşullarında düşük sıcaklıklarda yanabilir. Temiz alev üretir.

Birçok yakıt kullanılabilir. Basınç olmadığı için kabında rahatlıkla bekletilebilir. Ocak güvenilir ve verimli çalışarak sıcak alev üretir.

Yakıt basınçsızdır. Bu nedenle hemen hemen her hava geçirmez kapta güvenle saklanabilir.

Ekonomiktir ve temiz alev üretir. Hafif, sağlam ve güvenlidir. Genellikle set olarak satılır. A R T IL A R I

Kullanırken gerekli basıncı oluşturmak için

pompalanmalıdır. Sık sık temizlenmelidir.

Yakıtın dökülme olasılığı vardır. Kullanırken gerekli basıncı oluşturmak için pompalanmalıdır Bazen zararlı duman çıkarırlar.

Yakıtın dökülme olasılığı vardır. Diğer ocaklardan daha yavaş ısınır çünkü pompalanmaz.

Alev, rüzgâr ve çevresel koşullara karşı savunmasızdır. E KS İL E R İ

Bu Bölümde Neler Öğrendik?

Doğada beslenme ve ocak kullanımı çok önemli bir konudur ancak çok hafife alınır. Bu bölümde bir doğa etkinliğinde nasıl beslenmememiz gerektiği ve doğaya götürdüğümüz besinleri mevsime ve yakıt türlerine göre hangi tür ocaklarla nasıl pişirebileceğimiz anlatılmıştır.

Uygulama

Dağcılık malzemeleri satan bir mağazaya giderek doğada kullanılan ocakları yerinde görünüz ve nasıl kullanıldıkları hakkında bilgi edininiz

Uygulama Soruları

1. Doğada bilinçli beslenme neden önemlidir? 2. Doğada kullanılan ocakların yararları nelerdir?

Bölüm Soruları

1.Protein ihtiyacını doğada nasıl giderebiliriz? 2.Tuz neden çok önemlidir?

3.Bir yürüyüş sırasında nasıl beslenmeliyiz? 4. Sıvı alımı neden çok önemlidir?

5. Propan ocakların avantajları ve dezavantajları nelerdir? 6. Bütan ocakların avantajları ve dezavantajları nelerdir? 7. Benzin ocaklarının avantajları ve dezavantajları nelerdir?

8. Bir doğa etkinliğinde sabah kahvaltısında hangi besinler bulunmalıdır? 9. Bir doğa etkinliğinde kumanyada hangi besinler olmalıdır?

10. Yürüyüş sırasında sık sık düşmeye başlamamız vücudumuzda hangi besinin eksildiğini gösterir?

Bu Bölümde Neler Öğreneceğiz?

Belgede ZOR KOŞULLARDA YAŞAM (sayfa 106-114)

Benzer Belgeler