KAVRAMSAL ÇERÇEVE ve ĠLGĠLĠ ARAġTIRMALAR
Nesneli Bezeme: Çeşitli objelerin ev ve süs eşyalarının kullanıldığı bezemedir.
Şekil 32. Samdan deseni Örn.no. 46
Şekil 34. Tarak deseni Örn.no. 19, 28, 91, 105, 107
Şekil 35. Tırmık deseni Örn.no.11
Şekil 36. Çit deseni Örn.no. 52, 68
Şekil 37. Küpe deseni
Şekil 38. Çift taraklı desen Örn.no. 46, 91, 105, 107
Figürlü Bezeme: İnsan ve hayvan figürlerinin bütünün veya bir bölümünün ele alındığı bezemedir.
Şekil 39. Leylek deseni Örn.no. 58
Şekil 41. Çift çengel desen Örn.no. 38, 80
Şekil 42.Yıldız çiçeği
Örn.no. 25 Geometrik Bezeme: Kare, üçgen gibi geometrik şekillerin ve çizgi hatlarının yer aldığı
bezemelerdir.
Şekil 43. Birebir deseni Örn.no. 12, 19, 31, 39, 70
Şekil 44. Dama deseni Örn.no. 6, 10, 30, 67, 75
Şekil 45. Kaydırma deseni Örn.no. 9, 15, 34, 42,43
Şekil 46. üçgen deseni Örn.no. 1, 12, 20, 35
Şekil 47. Kilim deseni Örn.no. 15
Şekil 48. Kar tanesi deseni Örn.no. 3
Şekil 49. Süpürge püskülü deseni Örn.no. 12
Şekil 50. Kuşak deseni Örn.no. 42
Şekil 51. Saksı çiçeği deseni Örn.no. 43
Patiği OluĢturan Bölümler
Burun: Patiğin ayakucuna, parmaklara gelen kısmıdır. Ayak çevresi: Ayağın tarak kısmını saran kısımdır.
Yan kısım( konç kısmı): Patiğin yan tarafını oluşturan kısımdır.
Taban: Patiğin ayakucunun alt tarafından başlayıp topuğu da içine alan bölgedir. Topuk: Taban ve yan kısmının birleştiği noktadır (bkz. Resim 14) (Tekay, 1998,s.16).
Başlamadan önce patik için kullanılacak olan ip, renk ve modeli belirlenir ya da kişi elinde daha önceden kullanılan modellerden birini uygulaya karar verilmektedir. Patik tek şiş üzerine belirli olan sayı kadar ilmek atılarak başlanır (Resim16).
Resim 17. Patiğin İlmeklerinin İkici Şişe Geçirilmesi
Patiğin Ġki ġiĢ Ġle Yüz Örgü ġeklinde Devam Edilerek Bir Sıra Örülmesi.
Patiğin burun kısmının iki şiş ile ilk önce belirli yüksekliği verilerek, diğer şişlerin işleme alınması kolaylaştırılır (Resim18).
Resim 19. Patiğin Diğer Şişlerinde Eklenmesi
Patiğe Burun Kısmının BaĢlanması
Patiğe bütün şişler eklendikten sonra patik beş şiş etrafında yüz örgü ile örülerek istenilen yükseklik verilir ve burun kısmına başlanılır (Resim 20).
Resim 21. Patiğin Burun Kısmının Bitmiş Şekli
Patiğin Deseninin BaĢlanılması
Burunun yüksekliği belirlendikten sonra, istenilen renk iplik örme işlemine ilk ilmekle birlikte örgüye katır ve desen uygulanır. Patikte geometrik bezeme birebir deseni kullanılmıştır (Resim 22).
edilir (Resim 23).
Resim 23. Desenin Bitişi Ve Diğer Renge Geçişi
Ġkinci Desenin BaĢlanması
Diger renk ile istenilen yükseklik kadar örüldükten sonra, ikinci desen için karar verilen iplik öülme işlemine ilmek ile alınarak yüz örgü ile örülmeye devam edilir (Resim 24).
Resim 25. İkinci Desenin Örülmesi
Üçüncü Desenin BaĢlanması
İkinci desen bittikten sonra tekrar istenilen farklı bir renk iplik tekrar örme işlemine dahil edilerek üçüncü desene başlanır (Resim 26).
Resim 27. Üçüncü Desenin Bitişi
Patiğin Bilek Kısmının Ayrılması
Üçüncü desende bittikten sonra tekrar beyaz renk iplik örme işlemine dahil edilerek belirli yükseklik verilir ve istenilen yükseklik oluştuktan sonra beş şiş etrafında hem örülerek hem de ön kısmından belirlenen sayı kadar kesme işlemi yapılmış ve örülmeye devam edilir. Bilek kısmı ayrılırken lastik haraşo örgü kullanılır(Resim 28).
Resim 29. Bilek Kısmının Ortaya Çıkışı
Topuk Kısmının ÖrülüĢü
Topuk kısmına gelindiğin de şiş sayısı iki ye düşürülerek topuk kısmının iki kenarından bir sıra Selanik örgüsü yapılarak yüz örgü ile örülür (Resim 30).
ilmegi karşıdaki ilmeğin içinden geçirilmesi ile yapılır (Resim 31).
Resim 31. Topuk Kısmının Bitimi ve Bileğin Birleştirilmesi
Patiğin Örülme ĠĢleminin Son Hali
Topuk ve bilek birleştikten sonra şişler kesme işlemi ile bitirilerek, bilek kısmında süslemme için iğne ile verev sarma yapılır (Resim 32).
BÖLÜM III
YÖNTEM
Bu bölümde araştırmanın modeli, evren ve örneklem, verileri toplama teknikleri ve verilerin analizi yer almıştır.
AraĢtırmanın Modeli
Örücülük yapan bireylerin, patik ve çoraplarda tercih edilen desen, model ve renk seçimindeki tercihlerinin nedenleri ve kullanılan araç-gereçlerle ilgili görüşlerinin var olduğu haliyle incelenip değerlendirileceği için bu çalışma betimsel bir çalışmadır.
Araştırma ile ilgili veriler, kütüphaneden yapılan literatür taraması ve Tekirdağ Çorlu ilçesindeki patik ve çorap örücülüğü yapan bayanlardan elde edilen bilgilerden oluşmakta olup bu araştırmada betimsel inceleme yöntemi kullanılmıştır.
Evren ve Örneklem
Araştırmanın evreni, Tekirdağ ili Çorlu ilçesinde bulunan patik ve çorap ören bireyler ve ördükleri patikler olup, örneklemi tesadüfi yöntemle seçilmiş 60 birey ve bu bireylerin ürettikleri farklı özelikte 107 adet farklı desen ve teknikte örülmüş patik ve çoraplardan oluşmuştur.
Verilerin Toplanması
Verilerin Analizi
Araştırmada belirlenen amaçlara ulaşmak için; araştırmanın başlangıcında konu ile ilgili kaynakların taranması yapılarak kavramsal çerçevede uygun başlıklar altında kullanılmıştır. Anket uygulanarak bireylerden elde edilen ve bilgi formlarında yer alan verilerin frekansları ile yüzdeleri alınarak tablo haline getirilmiştir. Tablolar uygun başlıklar altında sunulup yorumlanmıştır.
Bu bölümde araştırmanın genel amacı doğrultusunda aranan cevaplarla ilgili ulaşılan verilerin istatistiksel analizi sonucunda elde edilen bulguların frekans ve yüzde dağılımları hesaplanarak tablolar haline getirilip yorumlar yapılmıştır.
Patik ve Çorap Ören Bireylerin Genel Özellikleri
Araştırmaya katılan bireylerin yaşlarına ait veriler değerlendirilerek Tablo 1’e sunulmuştur.
Tablo 1. Patik ve Çorap Ören Bireylerin Yaş Durumlarına Göre Dağılımı
YaĢ Durumları n % 20-25 4 6,67 26-30 - - 31-35 13 21,67 36-40 8 13,33 41-45 10 16,67 46-50 5 8,33 51 + 20 33,33 Toplam 60 100.00
Tablo 1 incelendiğinde araştırmaya katılan kişilerin %33,67’si 51 yaş ve üzeri, %21,67’si 31-35 yaş, %16,67’si 41-45 yaş, %13,33’ü 36-40 yaş, %8,33’ü 46-50 yaş, %6,67’si 20-25 yaşlarda olduğu belirlenmiştir.
Tablo 2.Bireylerin Eğitim Durumlarını Gösteren Dağılım YaĢ Durumları n % İlkokul 34 56,67 Ortaokul 6 10,00 Lise 11 18,33 Yüksekokul 4 6,67 Üniversite 5 8,33 Toplam 60 100.00
Tablo 2 incelendiğinde, araştırmaya katılan kişilerin %56,67’si ilköğretim, %18,33’ü lise, %10.00’u ortaokul, %8,33’ü üniversite, %6,67’si yüksekokul mezunları oluşturmaktadır. Buna göre ankete cevap verenlerin çoğunluğunun ilkokul mezunu olduğu görünmektedir. Bunun sebebinin yörede eskiden eğitim imkânlarının kısıtlı olmasından eğitim konusuna önem verilmediği için ve ekonomik koşulların düşük olmasından kaynaklandığı söylenebilir.
Hatice SANCAK (2001) Sakarya ili Akyazı ilçesinde patik ören bireylerin en fazla %54 oranında ilkokul mezunu olduğu, en az %2 oranında ortaokul ve yüksekokul mezunu olduğunu ifade etmektedir. Bu da yöredeki araştırma ile benzerlik göstermektedir.
Örücülüğü Yapma Süresi n % 5-10 21 35.00 11-20 16 26,67 21-30 11 18,33 31- 40 7 11,67 41 ve üzeri 5 8,33 Toplam 60 100.00
Tablo 3 incelendiğinde, araştırmaya katılan kişilerin % 35.00’i 5-10 yıldır, %26,67’si 11- 20 yıldır, %18,33’ü 21-30 yıldır, %11,67’si 31-40 yıldır, %8,33’ü 41yıl ve üzeri süredir örücülük işi yaptıklarını görülmektedir.
Buna göre bireylerin büyük çoğunluğunun 5 ile 30 yıldır bu işle uğraşmakta olup; örücülüğün bu yıllara yayılması ise yaş ortalamasına denk geldiği bireylerin çoğunluğunun ev hanımı olması, bireyleri daha çok örücülük ile ilgilenmelerine neden olduğu anlaşılmaktadır.
Hatice SANCAK (2001) Sakarya ili Akyazı ilçesinde patik ören bireylerin en fazla %56 oranında 1-15 yıldır patik ördükleri, en az %4 oranında 46-60 yıl olduğunu ifade etmektedir. Bu da yöredeki araştırma ile ters düşmektedir.
Patik ve Çorap Örmeyi Öğrendikleri Kaynak n % Anneanne 12 20.00 Babaanne 6 10.00 Komşular 18 30.00 Okul _ _ Anne 24 40.00 Toplam 60 100.00
Tablo 4 incelendiğinde, ankete katılan kişilerin %40.00’ı annesinden, %30.00’u komşulardan, %20.00’si anneanneden, %10.00’u babaanneden öğrendikleri görülmektedir. Bu sonuçlara göre bireylerin büyük çoğunluğunun patik ve çorap örmeyi ev içindeki bireylerden ve yakın çevreden öğrendikleri anlaşılmaktadır bu da örücülüğün yörede geleneksel özellikler taşıdığını göstermektedir.
Yöredeki bireyler örücülüğü öğrenmek için her hangi bir kursa gitmeden kendi çevrelerinden öğrendikleri ve öğrenmek isteyen misafirlere de öğrettikleri anlaşılmaktadır. Hatice SANCAK (2001) Sakarya ili Akyazı ilçesinde patik ören bireylerin %60 oranında annesinden öğrendikleri, %4 oranında kendi kendine öğrenmiş olduğunu ifade etmektedir. Bu da yöredeki araştırma ile benzerlik göstermektedir.
Vildan KÖKLÜ (1997) Çankırı ili Kızılırmak ilçesinde patik ören bireylerin %86 ile annesinden öğrendiği, %2 ile kendi kendine öğrendiğini ifade etmektedir. Yapılan bu araştırmada yörede yapılan araştırma ile benzerlik göstermektedir.
Patiklerin ve Çorapların Örülme Amacı
n %
Kazanç Sağlamak İçin 19 31,67
Hobi İçin 19 31,67
Boş Zamanı Değerlendirmek
15 23,33
Kızlara Çeyiz İçin 7 13,33
Toplam 60 100.00
Tablo 5 incelendiğinde, ankete katılan bireylerin %31,67’si hobi için, %31,67’si kazanç için, %23,33’ü boş zamanı değerlendirmek için, %13,33’ü kızlara çeyiz için patik örüğü görülmektedir.
Bu sonuçlara göre ankete cevap verenlerin kazanç, hobi ve boş zamanlarını değerlendirmek için patik ve çorap ördükleri saptanmış olup bu sonuçlardan da yöredeki bireylerin el sanatı olarak örücülüğe önem verdikleri anlaşılmaktadır.
Hatice SANCAK (2001) Sakarya ili Akyazı ilçesinde patik ören bireylerin en fazla %64 oranında çeyiz için ördükleri, en az %36 oranında piyasada kazanç sağlamak amaçlı ördüklerini ifade etmiştir. Bu da yapılan araştırma ile ters düşmektedir.
Cinsiyet ve YaĢa Göre Patik Dağılımı n % Kadınlara 37 61,67 Erkeklere _ _ Çocuklara 12 20.00 Genç Kızlara 11 18,33 Toplam 60 100.00
Tablo 6 incelendiğinde, araştırmaya katılan kişilerin %61,67’si kadınlara, %20.00’si çocuklara,% 18,33’ü genç kızlara örüldüğü görülmektedir.
Bu sonuçlara göre yörede patik ve çorap örücülüğünün genellikle kadınlara yapıldığı, erkeklere ise hiç örülmediği, patiği ve çorapları kadınların ve çocukların kullandıkları anlaşılmaktadır.
Yörede bireyler patik ve çorap kullanımı daha çok kadınlar da olması; kadınların ev hanımı olarak tüm gün evde olmalarından korunma ve rahatlık kaynaklı olduğu ve eskilerden alıştıkları anlaşılmaktadır.
Hatice SANCAK (2001) Sakarya ili Akyazı ilçesinde patik ören bireylerin en fazla %100 oranında yaşlı kadınların kullandığı, en az %4 oranında genç erkeklerin kullandığı ifade etmiştir. Bu araştırmada yörede yapılan araştırma ile genellikle benzerlik göstermesine rağmen erkeklerin kullanması yöredeki sonuçlarla farklılık göstermektedir.
Patik ve Çorap Örerken Kullanılan Araçlar
n %
Şiş (Beş ve iki şiş) 20 33,33 Tığ 3 5
Beş şiş 26 43,33
Çift şiş 7 11,67 Hepsini kullanıyorum 4 6,67
Toplam 60 100.00
Tablo 7 incelendiğinde, araştırmaya katılan kişilerin%43,33’ü beş şiş, %33,33’ü şiş, %11,67’si çift şiş, %6,67’si hepsini kullanıyor,%5’i tığ kullandığı görülmektedir.
Buna göre ankete cevap verenlerin çoğunluğu beş şiş kullandığı görülmektedir.
Yörede patikler genel olarak boyu uzun çoraplar şeklinde örüldüğü için beş şiş daha kullanışlı olduğundan daha yaygın olarak kullanıldığı söylenebilir.
Vildan KÖKLÜ (1997) Çankırı ili Kızılırmak ilçesinde patik ören bireylerin en fazla %91,4 ile beş şiş kullandıkları , %9 ile tığ kullandıkları ifade etmektedir. Bu da yörede yapılan araştırma ile benzerlik göstermektedir.
Gereçlerin Temin ġekli n % Pazardan Alıyor 37 61,67 Komşularım Veriyor 4 6,67 Siparişi Veren Getiriyor 2 3,33 Tuhafiyeden Alıyor 17 28,33
Toplam 60 100.00
Tablo 8 incelendiğinde, patik ve çorap örerken kullandıkları gereçleri, araştırmaya katılan bireylerin, %61,67’sinin pazardan aldığı, %28,33’ünün tuhafiyeden aldığı, %6,67’sinin komşularının verdiği, %3,33’üne siparişi verenlerin getirdiği görülmektedir.
Buna göre ankete cevap verenlerin çoğunluğunun pazardan satın aldığı görülmektedir. Yöredeki bireyler sürekli patik ve çorap ördükleri için pazara gittiklerinde tükenmiş olan gereçleri alarak sürekli ellerinde malzeme bulundurdukları söylenebilir.
Vildan KÖKLÜ (1997) Çankırı ili Kızılırmak ilçesinde patik ören bireylerin en fazla %100 ile piyasadan satın alarak temin ettiklerini ifade etmektedir. Bu da yörede yapılan araştırma ile benzerlik göstermektedir.
Kullanılan Ġplik Türleri n % Yün İplik 31 51,67 Sentetikİplik 6 10.00 Pamuk İplik 6 10.00 Merserize İplik 6 10.00 Hepsini Kullanıyorum 11 18,33 Toplam 60 100.00
Tablo 9 incelendiğinde araştırmaya katılan kişilerin %51,67’sinin yün iplik, %18,33’ünün ise hepsini, %10.00’u oranlarıyla pamuk, merserize ve sentetik iplik kullandığı görülmektedir.
Buna göre ankete cevap verenlerin büyük çoğunluğunun yün iplik kullandığı, yünün sıcak tuttuğu hem de daha sağlam ve sağlıklı olduğu için yörede örülen patiklerde doğal ipliklerin tercih edildiği söylenebilir.
Vildan KÖKLÜ(1997) Çankırı ili Kızılırmak ilçesinde patik ören bireylerin en fazla %89 ile orlon iplik kullandıkları , %11 ile yün kullandıkları ifade etmektedir. Yapılan bu araştırma yörede yapılmış olan araştırma ile ters düşmektedir.
Tablo 10.Patiklerde ve Çoraplarda Kullanılan Tekniklerin Dağılımı Kullanılan Örgü Teknikleri n % Tığ İle Zincir 10 16,67 Düz (Yüz) İlmek 34 56,67 Lastik Örgü 2 3,33 Selanik Ve Düz Örgü 6 10.00 Haraşo Örgü 8 13,33 Toplam 60 100.00
Tablo 10 incelendiğinde araştırmaya katılan bireyler, %56,67’si düz (yüz) ilmek, %16,67’si tığ ile zincir, %13,33’ü haraşo, %10.00’u Selanik ve düz örgü, %3,33’ü lastik örgü tekniğini kullandığı görülmektedir.
Buna göre ankete cevap verenlerin büyük çoğunluğunun düz (yüz) ilmek kullandığı görülmektedir.
Yöredeki bireyler patik ve çorap örerken desen kullandıkları için bu desenlerin yerleştirilmesinde daha çok düz(yüz) örgü kullanılarak desenlere daha net görünüm vermekte oldukları anlaşılmaktadır.
Vildan KÖKLÜ (1997) Çankırı ili Kızılırmak ilçesinde patik ören bireylerin en fazla %100 şiş ile örme teknikleri; bunun devamı yüz örgü ve arttırma kullandıkları ifade etmektedir. Bu da yörede yapılan araştırmada yörede düz örgü de şiş ile yapıldığı için benzerlik göstermektedir.
Renkler n % Siyah 53 49,04 Beyaz 43 40,79 Kırmızı 24 22,21 Yeşil 23 21,28 Mavi 18 16,65 Sarı 25 23,13 Pembe 12 11,71 Açık sarı 8 7,14 Mürdüm 4 3,57 Sütlü kahve 4 3,57 Turkuaz 3 2,78 Bordo 4 3,57 Açık yeşil 6 5,55 Mor 1 0,93 Lila 12 11,71 Turuncu 4 3,57 Yavruağzı 7 6,48 Lacivert 9 8,33 Açık pembe 9 8,33 Gri 1 0,93 Su yeşili 15 14,88 N:107
tercih ettikleri, yeşil rengin ise doğada ki gibi yaprak ve sap kısımlarında kullanılmaktadır. Desenlerde ise daha çok canlı renkler tercih edildiği özellikle de kırmızı rengi kullandıkları anlaşılmaktadır.
Vildan KÖKLÜ (1997) Çankırı ili Kızılırmak ilçesinde patik ören bireylerin, çorapların burun, taban, ayaküstü, topuk, konç ve başlık kısmında daha çok siyah renk kullanıldığı bunu; kırmızı, beyaz, sarı, kahverengi ve çivit mavisi takip etmiştir. Buda yörede yapılan araştırma ile benzerlik göstermektedir.
Yörede örülen bilgi formlarında yer patik ve çoraplarda kullanılan motiflerin dağılımı Tablo 12’de sunulmuştur.
Tablo 12. Patik ve Çoraplarda Yer alan Motiflerin Dağılımı
Motifler N % Bitkisel 75 70,39 Figürlü 9 8,33 Geometrik 66 61,07 Anlam Yüklü 11 10,18 Nesneli 42 39,86
*Birden fazla seçenek tespit edildiğinde Toplam N’den fazladır.
N:107
Tablo 12 incelendiğinde yörede %70,39 ile bitkisel, %61,07 ile geometrik, %39,86 ile nesneli, %10,18 ile anlam yüklü, %8,33 ile figürlü motifler kullanılmıştır.
Bitkisel motif; çiçek, meyve, yaprak, üzüm vb. bilgi formunda 9, 24, 47, 49 nolu örnekler; Geometrik motif; birebir, damalı vb. bilgi formunda 6 ve 12 nolu örnekler; Nesneli; şamdan, zil, tırmık vb. bilgi formu 11, 46, 92 nolu örnekler; Anlam yüklü motif; kar tanesi, saksı çiçeği vb. bilgi formu 3 ve 51 nolu örnekler; Figürlü motif; leylek, tavşan vb. bilgi formu 39 ve 58 nolu örnekler.
burun, taban, ayaküstü, konç kısmında; nesneli bezeme kullanılmış olduğu, topuk ve başlık kısmında ise geometrik bezeme kullanıldığını belirtmiştir. Buda yörede yapılan araştırma ile farklılık göstermektedir.
Araştırmaya katılan bireylerin ördükleri patiklerde ve çoraplarda kullandıkları desen ve motiflere nasıl karar verildiğine ait veriler değerlendirilerek Tablo 13’de sunulmuştur.
Tablo 13.Patiklerde ve Çoraplarda Kullanılan Desen Ve Motiflerin Tercih Kaynaklarına Göre Dağılımı
Desen ve Motiflerin Tercih Kaynağı
n %
İsteğe Göre 22 36,67
Örenin Zevkine Göre 24 40,00 Başkalarına Danışarak 2 3,33 Eski Patiklere Göre 10 16,67 Getirilen Örneğe Göre 2 3,33
Toplam 60 100.00
Tablo 13 incelendiğinde, anket uygulanan bireylerin %40’ı zevkine göre, %36,7’si isteğe göre,%16,7’si elindeki patiklere göre, %3,3’ü başkalarına danışarak, %3,3’ü getirilen örneğe göre desen ve motifleri kullandıkları görülmektedir.
Buna göre ankete cevap verenlerin daha çok zevklerine göre desen ve motif kullandıkları görülmektedir.
Yöre halkı desenlerde genelde aynı motif ve örnekleri kullandıkları için yapılan patikler herkesin zevkine hitap edebilmekte olduğu söylenebilir.
zenginlik göstermekte olup aynı zamanda yörenin de özelliklerini yansıtmaktadır. Bu nedenle patiklerin çeyiz içindeki yerini ortaya koymak amacı ile araştırmaya katılan bireylerin çeyizlerin de kaç adet patik bulunduğuna ait veriler değerlendirilerek Tablo 14’de sunulmuştur.
Tablo 14. Bireylerin Çeyizlerindeki Patik ve Çorap Sayılarına Göre Dağılımı
Çeyizlerde Bulunan Patik ve Çorap Sayısı
n % 5-10 2 3,33 11-20 14 23,33 21-30 4 6,67 31-40 22 36,67 41ve üstü 18 30.00 Toplam 60 100.00
Tablo 14 incelendiğinde, çeyizlerde bulunan patiklerin %36,67’si 31-40 adet , % 30.00’u 41 ve üstü patik , %23,33’ü 11-20 adet, %6,67’si 21-30 adet, %3,33’ü 5-10 adet patik bulunduğu görülmektedir.
Buna göre ankete cevap verenlerin büyük bir çoğunluğunun çeyizinde 31-40 adet patik bulunmaktadır.
Yöre halkı çeyizlere önem verdiği için, çeyizler de bulunan patiklerin sayısı da yöre halkı için önemlidir. Yörenin ikliminin kışın sert olması da patik kullanımında etkili olduğu anlaşılmaktadır.
Hatice SANCAK (2001) Sakarya ili Akyazı ilçesinde patik ören bireylerin en fazla %64 oranında patik olduğu, en az %4 oranında patik olduğunu ifade etmiştir. Buda incelenen araştırmada çeyizlerde Çorlu ilçesine göre daha fazla patik bulunduğunu göstermektedir
Tablo 15.Örülen Patiklerin ve Çorapların Satılma Şekline Göre Dağılımı
Patiklerin ve Çorapların Satılma ġekli
n %
Kendi Pazarda Satıyor 2 3,33 Komşuları Satıyor 7 11,67 Komşu ve Akrabalara
Satıyor
20 33,33 Tanıdıkları ile Satıyor 16 26,67 Satmıyor Hediye Veriyor 15 25,00
Toplam 60 100.00
Tablo 15 incelendiğinde, örülen patikleri bireylerin %33,33’ü komşularına ve akrabalarına
satıyor, %26,67’si tanıdıkları ile satıyor, %25.00’i ise satmıyor hediye ediyor, %11,67’sinin komşuları satıyor, %3,33’ü kendi pazarda sattığı görülmektedir.
Buna göre ankete cevap verenlerin büyük çoğunluğunun komşu ve akrabalarına satış yapmaktadır. Yöre halkının komşu ve akrabalarının patiklerini satın almaları, dayanışma içerisinde olunduğunun, birbirlerine yardımcı olarak destek verdikleri anlaşılmaktadır.
Tablo 16.Patikleri ve Çorapları Daha Çok Kimlerin Satın Aldığını Gösteren Dağılım
Patikleri ve Çorapları Daha Çok Kimlere Satıldığı n % Akrabalar 24 53,33 Komşular 9 20,00 Genç Kızlar 7 15,56 Turistler _ _ Dükkân Sahipleri 5 11,11 Toplam 45 100.00
*Tablo 16’da ankete katılan 15 birey satıĢ yapmayıp hediye ettiğini belirttiği için Toplam N:45’dir.
Tablo 16 incelendiğinde, araştırmaya katılan kişilerin %53,33’ü akrabalara, %20,00’si komşulara, %15,56’sı genç kızlara, %11,11’i dükkân sahiplerine sattığı görülmektedir. Yöredeki bireyler kızlarına çeyiz için patik alırken daha çok akrabalarından satın aldıklarını, patik ören kişiyle olan yakınlıkları isteklerini daha iyi yansıttıklarından kaynaklandığı söylenebilir.
Hatice SANCAK (2001) Sakarya ili Akyazı ilçesinde patik ören bireylerin çorapları %46 oranında çevresindeki bireylere sattığını ifade etmiştir. Buda Yörede yapılan araştırma ile benzerlik göstermektedir.
Satılan Patiklerin ve Çorapların Özellikleri
n %
Sade Tek Renk Patik ve Çorap
5 11,11 Renkli Desenli Patik ve
Çorap
12 26,67 Tek Renk Desenli Patik
ve Çorap
_ _ Boncuklu Ve İşlemeli
Patik ve Çorap
10 22,22 Geometrik Desenli Patik
ve Çorap
6 13,33 Bitkisel Desenli Patik ve
Çorap
12 26,67
Toplam 45 100.00
*15 kiĢi satıĢ yapmadığı için Toplam N:45’dir.
Tablo 17 incelendiğinde, ankete katılan bireylerin %26,67’si renkli desenli ve bitkisel desenli, %22,22’si boncuklu ve işlemeli, %13,33’ü geometrik desenli, %11,11’i sade tek renk patik ve çorap olduğu görülmektedir.
Buna göre ankete cevap verenlerin büyük çoğunluğunun renkli desenli ve bitkisel desenli patikleri ve çorapları satıldığını görülmektedir.
Yörede patik ve çorap kullanan kişilerin daha çok kadın olması, patiklerin ve çorapların örülüş türlerini ve özelliklerini de etki etmekte ve patikler ve çoraplar daha çok renkli ve üzerinde fazlaca desen bulunan özellikte olmaları ilgi çektiği söylenebilir.
Patiklerin ve Çorapların Satıldığı Mevsimler n % İlkbahar(Mart, Nisan, Mayıs) 7 15,56 Yaz(Haziran, Temmuz, Ağustos) 5 11,11 Sonbahar(Eylül, Ekim, Kasım) 9 20,00 Kış(Aralık, Ocak, Şubat) 24 53,33
Toplam 45 100.00
*15 kiĢi satıĢ yapmadığı için Toplam N:45’dir.
Tablo 18 incelendiğinde araştırmaya katılan bireylerin %53,33’ü kış, %20,00’sinin sonbahar, %15,56’sı ilkbahar, %11,11’i, yaz mevsiminde sattığı görülmektedir.
Buna göre ankete cevap veren bireylerin en çok kış mevsiminde satış yaptığı. Yörenin mevsimsel özelliği olan kışların soğuk ve sert rüzgârlı oluşu ısınma amaçlı kışın satışların daha fazla olmasını etkilediği söylenebilir.
Araştırmaya katılan bireylerin patik ve çorap sattığı kişilerin patik alırken nelere dikkat ettiğine ait veriler değerlendirilerek Tablo 19’de sunulmuştur.
Tablo 19.Patik ve Çorap Alan Kişilerin Dikkat Ettikleri Özelliklere Göre Dağılımı
Patik ve Çorap Alan KiĢilerin Dikkat Ettikleri Özellikler
n %
Kullanışlı Olması 9 20.00 İpin Sağlam Olması 18 40,00 Süslü Olması 12 26,67 Sıcak Tutması 6 13,33
Toplam 45 100.00
görülmektedir.
Yöre halkı özellikle patiklerin ve çorapların çeyizler de bulunması ile kışın sıcak tutması