• Sonuç bulunamadı

6. DEPREM AFET YÖNETİMİNDE BİLGİ PAYLAŞIMI

6.4 Risk Azaltma Planlamasında Bilgi Paylaşım Sistemleri

6.4.4 NERIES

NERIES (Network of Research Infrastructures european Seismology), deprem süreçlerini izlemek, anlamak ve etkilerini azaltmak, uyumlu, adanmış ve uluslararası bir yaklaşım gerektiren küresel önceliklerdir. NERIES, Avrupa Sismolojisine Yönelik Araştırma Altyapıları Ağı anlamına gelir ve Avrupa Komisyonu ’nun (EC: European Commission) Altıncı Çerçeve Programında (FP6) Entegre Altyapı Girişimi (I3) projesidir. NERIES, sismolojik araştırma ve gözetim topluluklarının ihtiyaçlarına ve ayrıca toplumdan gelen endişelere cevap vermektedir. Avrupa ve Akdeniz bölgesinde oluşan depremler, 46 ülkede 100 ’den fazla sismik izleme sistemi ve gözlemevi tarafından kaydedilmiştir. NERIES, bu sismolojik altyapıları, bilimsel topluluğun ve toplumun mevcut ve gelecekteki ihtiyaçlarını karşılayan, sürdürülebilir, entegre bir şekilde Avrupa siber altyapısına bağlamaktadır. (URL-19).

NERIES ’in ihtiyaç duyduğu konular aşağıda şu şekilde belirtilmiştir;

 Uzun vadeli arşivleme, sismolojik verilerin arşivlenmesi ve dağıtımı için yaygınlaştırılmış veri tabanlarına,

 Ortak protokollere, standart prosedürlere ve stratejilere daha fazla erişimi teşvik etmek için Ağ İletişimi,

 Uluslararası Erişim ve Ortak Araştırma Faaliyetlerini birleştirecek deprem sürecinin izlenmesini ve anlaşılmasını iyileştirmek için tasarlanmış yeni bir tehlike ve risk değerlendirme araçları geliştirmek,

 Altyapılar ve Avrupa-Med bölgesindeki daha geniş bilimsel toplulukların modern teknolojilere erişimini sağlamak için kapasite geliştirme ve teknoloji transferine yatırım yapmak,

 Mevcut altyapıların sunduğu hizmeti iyileştirmeye ve sismolojik verilerin bilimsel araştırma için kullanılmasına yönelik temel ortak araştırma projeleri uygulamak,

 Araştırma topluluğunun deprem süreçlerini ve dünya ’nın yapısı ve dinamiklerinin araştırma yeteneğini arttırmak,

 Özellikle büyük ve eğitim kurumlarında halka ulaşmayı kolaylaştırmak amacıyla e-Bilim teknolojisini kullanmak,

 Uzmanlaşmış ekiplerle Avrupa sismolojik altyapılarına erişim sağlamak,  Avrupa sismolojisinin küresel sismik izleme ve tehlike azaltmadaki rolünü

güçlendirmektir,

Avrupa Sismolojisine Yönelik Araştırma Altyapıları Ağı (NERIES), odak noktası, sismolojik gözlemevleri ve araştırma enstitülerinin, araştırma için veri ve ürünlerine erişimi tek bir entegrede Avrupa altyapısı içinde bir araya gelmesini sağlayan Avrupa Komisyonu projesidir. Ulusal, bölgesel ve küresel seviyelerde kalıcı ve mobil sismograf ve ivmeölçer ağları modernleştiriliyor ve önemli bir hızla genişlemesini sağlamaktadır. Şu anda Avrupa-Akdeniz bölgesindeki depremler, 100 ’den fazla ağ ve gözlemevi tarafından işletilen, 2500 ’den fazla kısa süreli (SP, Short Period) sismometre, 3000 ivmeölçer ve 800 geniş bant (BB) daimi sismik istasyon tarafından kaydedilmektedir. Ek bir BB (Brodaband) ve 1200'den fazla SP mobil istasyonu, geçici deneylerde üniversiteler ve araştırma enstitüleri tarafından kullanılmaktadır (URL-19).

NERIES konsorsiyumu, 18 farklı etkinlik yürüten 25 katılımcıdan (Avrupa üniversiteleri ve araştırma merkezleri) oluşmaktadır. 9 Ağ Bağlantısı (NA1-NA8; NA2-NA3-JRA5, NA5-JRA4; NA7-NA9), 5 Ortak Araştırma Etkinliği ve 5 Uluslararası Erişim ile ilgili faaliyetler göstermektedir.

Avrupa'da ve yakın çevredeki bu benzeri görülmemiş ve hala genişleyen kayıt kapasitesi, yeni veri işleme zorluklarının yanı sıra yeni araştırma fırsatları oluşturmaktadır. Örnek verilecek olursa, verilere optimum erişimin sağlanması ve farklı veri türlerine sahip tesislerin entegrasyonunun sağlanması, yüksek düzeyde bir ağ ve koordinasyon gerektirmektedir. 2006 yılında Avrupa Komisyonu, Avrupa Sismolojisi için 4 yıllık proje Araştırma Altyapıları Ağı için 12,1 milyon Euro sağlamıştır. Bu zorluğu çözmek için NERIES, sismolojide farklı, yeni ve sürekli araştırma alt yapılarını ve girişimlerini entegre etmeyi amaçlayan Entegre Altyapı Girişimi I3 (Integrated Infrastructure Initiative) projesidir. Bu I3 tipi finansman, Avrupa Komisyonu ’nun Avrupa ölçeğinde araştırma altyapıları oluşturma isteğini gerçekleştirmesine yardımcı olmaktadır (URL-18).

NERIES, Avrupa sismik ağlarını ağ kurmayı, verilere erişimi iyileştirmeyi, belirli sismik altyapılara erişmeyi sağlamayı ve daha iyi hizmet ve veri analizi için yeni nesil araçlar geliştirmeyi hedefleyen araştırmaları sürdürmeyi amaçlamaktadır. NERIES proje organizasyonunun çekirdeği, Avrupa Sismolojisi (ORFEUS) ve Avrupa Akdeniz Sismoloji Merkezi (EMSC) Rasathaneleri ve Araştırma Tesisleri ile oluşmaktadır. Her iki kuruluş da Avrupa Sismoloji Komisyonu ’nun ESC (European Seismological Commission) himayesinde çalışmaktadır. NERIES Proje Ofisi, Hollanda Kraliyet Meteoroloji Enstitüsü olan KNMI (Koninklijik Nederlands Meteorologish Instituut) Enstitüsünde bulunmaktadır (URL-18).

NERIES projesinde yer alan ortaklar, Avrupa ve Akdeniz bölgelerinde ağ kuruluşu, Avrupa-Akdeniz Sismoloji Merkezi ve Avrupa Sismolojisi için Araştırma Tesisleri’dir. Bunlar, 50 ülkede 100'den fazla enstitüyü ve Avrupa ’da bulunan 23 büyük deprem araştırma enstitüsünü temsil etmektedir. NERIES, bir dizi ağ aktivitesini desteklemektedir. Bir odak noktası olarak NERIES, yılda yaklaşık 70 BB istasyonu hızında, Sanal Avrupa Geniş Bantlı Sismograf Ağı ’nı VEBSN (Virtual European Broadband Seismograph Network) hızla genişletiyor ve Avrupa ölçeğinde veri arşivi oluşturuyor. VEBSN, gözlemevleri oluşturup Avrupa Entegre Dalga Biçimi Veri Arşivine arşivlenerek paylaşılan gerçek zamanlı geniş bant istasyonlarını (şu anda 250 ’den fazla toplam) bir havuza bağlar ( URL-18).

EIDA, birbirine bağlı birkaç güvenli, uzun vadeli arşivden oluşur ve ORFEUS tarafından koordine edilen tek bir açık erişim sağlar. NERIES içerisindeki diğer önemli ağ oluşturma çabaları, hızlanma dalga formları, deprem parametresi verileri, tarihsel makrozizm verileri ve okyanus altlarında kalıcı sismolojik gözlemevleri dahil olmak üzere, sismolojik veri arşivleri ve gözlem merkezlerine erişimi entegre etmeyi ve geliştirmeyi amaçlamaktadır. Özel araştırma araçlarının uygulanması ve geliştirilmesi NERIES ’in ayrılmaz bir parçasıdır (URL-19).

Gerekli Avrupa altyapı entegrasyonuna ulaşmak için NERIES, Avrupa Sismoloji için Gözlemevi ve Araştırma Tesisleri ORFEUS (Obsevatories and Research Facilities for European Seismology), Avrupa-Akdeniz Sismoloji Merkezi EMSC (Euro- Mediterranean Seismological Centre) ve diğer birçok Avrupa araştırma enstitüsü ile işbirliği içinde yoğun bir odaklanmış toplantı ve çalışma programı yürütmektedir. Buna ek olarak NERIES, Avrupa ’daki çeşitli çok uluslu programlarla (örneğin, Alman

Hint Okyanusu Tsunami Hızlı Uyarı Projesi, Avrupa Deniz Tabiat Gözlemevi Ağı ve Avrupa için Sismik Erken Uyarı Sistemi) ile koordinasyon yapmaktadır (URL-19). NERIES aynı zamanda Avrupa’daki büyük ölçekli araştırma altyapılarını kapsayan Avrupa araştırma stratejisi forumu kapsamında Avrupa plak gözlem sistemlerini kurmak, daha geniş çaplı ve koordineli bir çaba göstermek için temel unsur olarak hizmet etmektedir. Özetle, Avrupa Komisyonu tarafından bugüne kadar finanse edilen en büyük dünya bilimi projesi olan NERIES, Avrupa’daki gözlemsel deprem- sismoloji altyapısını bütünleştirmeyi ve Avrupa’daki sağlam dünya araştırma tesislerinde daha büyük bir entegrasyon için bir plan görevi görmeyi amaçlamaktadır (URL-19).