Misyon ve Vizyonun Değiştirilmesi

Misyon ve vizyon değişikliklerine yönelik yapılan çalışmalardan yararlanılarak bu iki kavramın tüm kurum ve kuruluşları kapsayan değişim durumları ile ilgili açıklamalara yer verildikten sonra, Yükseköğretim kurumlarında misyon ve vizyon değişimi konusuna bilgilere yer verilecektir.

Mevcut misyona yapılan analizler neticesinde işletme, bu misyon ile varlığını devam ettiremeyecek sonucu ortaya çıkıyor ya da varlığını devam ettirse bile pazarın küçülmesi ya da rekabet üstünlüğünü elde tutmakta zorlanılması durumlarında, mevcut örgüt misyonu için değişikliğe gidebilir ya da tamamıyla yeni bir misyon belirleyerek bu yeni haliyle varlığını devam ettirmeye çalışabilir. Misyon değişikliği içerisinde küçük, önemsiz değişiklikler olabileceği gibi işletmede yapılan işi bütünüyle değiştirecek şekilde de olabilir. Bununla birlikte, iş inançları, değer ve

67 yaklaşımlarında meydana gelen pozitif değişiklikler de misyonda değişikliklere sebep olabilecek etmenlerdir. (Ülgen ve Mirze, 2004:68-69).

İşletmeler, mevcutta sahip olduğu misyon ifadesini, zaman geçtikçe çevrenin değişmesi sebebi ile ya da ifadenin artık, işletmenin bünyesine sonradan dahil ettiği ürünü ya da yeni girmiş olduğu pazarı temsil etmemesi nedeniyle, yeni koşullara uyarlayarak yeniden düzenleyebilirler. (Kotler, 1997:68)

Mevcut misyon ifadesinin işletmeyi yansıtmadığı düşünüldüğünde misyon ifadesi yenilenmelidir. Peter Drucker’e göre; işletme, basit görünen fakat yanıtlamanın çok zor olduğu “ İşimiz nedir?” “Müşterimiz kimdir?” Müşteri değerlerimiz nelerdir? “İşimiz ne olacak ve ne olmalıdır? sorularını sürekli olarak, belirli aralıklarla kendisine sormalı ve aldığı yanıtlar çerçevesinde gerekiyorsa misyon ifadesini yeniden düzenlemelidir. Başarılı işletmeler belirli zaman aralıklarıyla bu soruları sorar ve baştan sona büyük bir titizlikle yanıtlar. (Kotler, 1997:68-69)

Şirketin var olan misyonu sık bir şekilde değiştirilmemelidir. Ancak, sürekli bir şekilde yeniden gözden geçirilmelidir. Yeniden değerlendirme esnasında, misyon ifadesinde bir sözcük değişikliği yapmak gibi küçük değişikliklerde bulunmak olağandır. Fakat ifadede büyük kapsamlı değişiklikler sıkça rastlanmaz. Öte taraftan, misyonda büyük kapsamda bir değişiklik yapmak, işletmede önemli bir değişikliğe ihtiyaç duyulduğunu gösteren en hızlı yoldur. (Quigley, 1993/1998:56-57).

Anderson’a göre (1983), Örgütsel misyon ifadesi, işletmenin güçlü ve zayıf yönleri ile dış çevresinde meydana gelen değişimlere göre yenilenebilir. Değişen müşteri talepleri, oluşan yeni pazarlar ve teknolojik değişimler gibi etmenleri içeren dış çevre değişmeleri ile misyon açıklaması değiştirilir. Benzer şekilde, işletmenin ekonomik, fiziki ya da insan kaynaklarında meydana gelen değişimler gibi etmenleri içerin iç çevre değişimleri sebebiyle misyon ifadesi yeniden değerlendirilerek değiştirilir. (Çomaklı vd., 2007).

Özellikle eğitim kurumları, oluşturdukları misyon ifadesine göre varlığını sürdürüp sürdüremediğini belirli aralıklılarla gözden geçirmelidir. (Kotler ve Fox, 1995:157).

68 Organizasyonların oluşturdukları vizyon bildirgelerini uzun yıllar boyunca koruması, değiştirmemesi yaygın bir durumdur. Vizyon bir kere oluşturulduğunda, bütün liderlerin onun kalıcı olmasını arzu etmeleri ile birlikte tüm örgüt mensupları, bu vizyon ilkelerini yerine getirmek için elinden gelen bütün çabayı sarf edebilir. Oysa vizyonu değiştirmeye olan direnç, çoğu zaman yanlış bir davranıştır. Dünyada sürekli değişmeler meydana gelmektedir. Dolayısıyla, vizyon da değişmelidir, bu değişim karşısında ilk oluşturulduğu şekliyle kalmamalıdır. Bütün endüstriler kendilerini aşacak, yeni çevre düzenlemeleri, medikal araştırmalar, uluslararası rekabet gibi etkenlerin oluşturduğu bir değişiklik nedeniyle, artık varlıklarını sürdüremeyecek hale gelebilir ya da yeni bir yapılanma yapmak zorunda kalabilirler. Bu yüzden vizyon sahibi bir lider, değişikleri takip ederek, vizyonun yeniden düzenlenmesi gerektiği zamanları bilmelidir. (Nanus, 1992).

İşletmenin, tüm yaşam döngüsü boyunca, etrafında meydana gelen değişikliklere uyum sağlamak için verdiği mücadelede başarılı olabilmesi, vizyon ve misyon ifadesini sürekli olarak gözden geçirme durumuyla ilişkilidir. İç ya da dış çevrelerinde herhangi bir değişiklik meydana gelen işletmelerin, vizyon ve misyon ifadelerini gözden geçirmeleri gereklidir. İç ve dış çevreyi gözlemlemenin yanında işletmeler, vizyon ve misyon ifadelerinin uygunluğunu ve geçerliliğini test etmek için, insanların görüşlerini almalı, veri analizi yapmalı ve işletmenin öz değerlerinin felsefesi ile uyumlu olup olmadığını kontrol etmelidirler. (Hattangadi, 2015:27-28).

Stratejik yönetim başlangıç noktalarından birisini işletmenin misyonu oluşturmaktadır. Var olan misyon üzerinde analiz gerçekleştirilir ve stratejilerin ne olacağı belirlenir. Doğal bir şekilde olması gereken , bir işletmenin varlık ve rekabet üstünlüğünü devam ettirebilmesi için belli periyotlarla misyon değişikliği yapılabilir.

İşletmenin mevcut misyonu analizlere tabi tutularak en baştan ele alınabilir. Örgütsel misyondaki değişiklik, nadir şekilde belirli aralıklarla yapılabilir. Ancak, İşletmenin vizyonu ve temel değerlerinde de, farklılık olması gerektiğinde büyük değişiklikler yapılmalıdır. İşletmenin başarılı olabilmesi için çevresini iyi analiz etmesi ve paydaşlarını tanıması gerekir. Bununla birlikte çevre koşullarında değişmeler olması durumunda misyon ve vizyon bildirgesini değişen koşullara göre yeniden düzenlemesi gerekir. (Ülgen ve Mirze, 2004:68-69).

69 Yükseköğretim Kurumları yeni dönem stratejik planlarını hazırlarken, mevcut misyon ve vizyon ifadelerinde değişiklik yapmak zorunda değildir, Ancak, kurumun çevresinde oluşan değişikliklere göre uyarlayarak bu ifadeleri daraltma ya da genişletmeyi kararlaştırabilirler. Yasa, üst politika belgeleri ve Yükseköğretim Kurumları yaklaşımlarında önemli farklılıkların meydana gelmesi durumunda kurumlar misyon bildirimlerini yeniden değerlendirerek değişiklik yapabilirler.

(Kalkınma Bakanlığı, 2018:31)