• Sonuç bulunamadı

2.1. STRATEJĠK PLANLAMA SÜRECĠ

2.1.2. Geleceğe BakıĢ

2.1.2.1. Misyon ve Vizyon Bildirimi

Kelime anlamı görev olan misyon kavramı, örgütün varoluĢ nedenini ve genel amacını ifade etmektedir. Örgütü diğerlerinden ayıran temel nitelikleri, faaliyet konuları, temel değerleri, kime hizmet sunduğu, felsefi öncelikleri ve ekonomik bilgileri misyon tespitinde dikkate alınmaktadır84.

Buna göre “misyon” bildiriminde85

;

KuruluĢun varoluĢ nedeni, kuruluĢta kimlere hizmet sunulduğu, hangi alanda çalıĢıldığı, hangi ihtiyaçların karĢılandığı, yerine getirmek zorunda olduğu yasal görevlerin neler olduğu sorularının cevaplandırılması gerekmektedir86.

KuruluĢlarda misyon bildirimi üst yönetim tarafından planlama ekibi ile birlikte tüm birimlerin görüĢleri de dikkate alınarak belirlenmektedir. Bunun yanında alt birimlerin misyonları ise, birim yöneticileri ve diğer ilgili personel tarafından kuruluĢ misyonuna uygun bir Ģekilde geliĢtirilmektedir. KuruluĢlarda misyon belirlemede alt birimlerden mi üst yönetimden mi baĢlanması konusunda değiĢik kaynaklarda değiĢik yöntemler izlendiği görülmekle beraber kamuda genellikle önce üst yönetimce belirlenmektedir. Misyon, stratejik planın temeli olarak ifade edilmektedir. KuruluĢça sunulan tüm hizmet ve faaliyetleri kapsayan bir Ģemsiye kavram olarak gösterilmektedir. Bu bağlamda misyon bildiriminde bulunurken öz olarak açık ve çarpıcı Ģekilde ifade edilmeli, hizmet yerine getirilmesine iliĢkin süreç değil amaç tanımlanmalı, mevzuat gereğince kuruluĢa verilmiĢ olan görev ve yetkiler çerçevesinde hareket edilmeli, kuruluĢun hizmet sunduğu kiĢi ve kuruluĢlar, sunduğu hizmet ve/veya ürünlerin tanımlanması gerekmektedir87.

Karayolları Genel Müdürlüğü’nün Misyon Örneği88;

“Yol kullanıcılarının talebini karĢılayacak, diğer ulaĢım sistemleri ile uyumlu, güvenli, konforlu, çevreye duyarlı, çağdaĢ ihtiyaçlara cevap verecek bir Ģekilde, yasa ile kendisine verilen yetkiler çerçevesinde otoyollar, devlet ve il yollarını planlamak, projelendirmek, inĢa etmek, her türlü iklim Ģartlarında bakım ve iĢletmesini yapmak

84 Saklı, a.g.e., s. 26.

85 http://www.sgb.adalet.gov.tr/bilgibankasi/pdf/Sp-Kilavuz2. pdf, (EriĢim Tarihi: 05.03.2015). 86 Hasan Hüseyin Çevik ve Göksu Turkut, “Kamu Sektöründe Stratejik Yönetim ve Vizyon

OluĢturma: Türk Emniyet Örgütü için Bir Model Önerisi”, Türk İdare Dergisi, Sayı:428, Ankara, 2000, s. 82.

87 http://www.sgb.adalet.gov.tr/bilgibankasi/pdf/Sp-Kilavuz2. pdf, (EriĢim Tarihi: 05.03.2015). 88

http://www.kgm.gov.tr/SiteCollectionDocuments/KGMdocuments/Kurumsal/StratejikPlan/sp12 _16.pdf, (EriĢim Tarihi: 23.02.2014).

suretiyle ülkenin sosyal ve ekonomik kalkınmasına katkıda bulunmaktır.” Ģeklinde ifade edilmektedir.

Hacettepe Üniversitesi Misyon Örneği89 ;

“Hacettepe Üniversitesi bilim, teknoloji, görsel ve iĢitsel sanat alanlarında yürüttüğü araĢtırmalar ve verdiği eğitim-öğretimle, değiĢime ve geliĢime açık bireyler yetiĢtirmeyi, her alandaki birikimini toplum yararına sunmayı görev edinmiĢtir.” Ģeklinde ifade edilmektedir90

.

“Vizyon” Bildirimi ise, kısaca bir kuruluĢun gelecekte olmayı arzuladığı durumdur. KuruluĢun çalıĢmalarında bir esin kaynağı olup karar alma süreçlerinde yol göstericidir. Vizyon bildirimi örgüt baĢarıya ulaĢtığında durumun nasıl olacağını gösterir91. Bu nedenle vizyon bildirimi olabildiğince hayalperest aynı zamanda da

sağlam temeller üzerine kurulmayı gerektirmektedir.

Vizyon, stratejik planın hazırlanma sürecinde misyondan farklı olarak, uygulanma süreci için önemli bulunmaktadır. Misyon örgütün varlık nedeni ve çalıĢma alanları gibi konuları belirlerken, vizyon daha kapsamlıdır ve baĢarının resmiyle ilgilenmektedir. Bu baĢarı kuruluĢun hayalleri ve kuruluĢ çalıĢanlarını birlikte çalıĢmaya iten güç olarak ortaya çıkmaktadır.

Vizyon bildirgesinin güvenilir ve gerçekçi, iyi ifade edilmiĢ, yalın, kolay anlaĢılır, hırslı, idealist, örgüte uygun ve değiĢime cevap veren bir nitelikte olması gerekmektedir. Aynı zamanda örgütün enerjisini doğru yönlendirerek eylem kılavuzu iĢlevi görebilmelidir. Bir baĢka ifade ile örgütün misyonunu gerçekleĢtirme konusunda esin kaynağı olması gerekmektedir. Gelecekte hayal edilen arzulanan ulaĢılacak hedefe ulaĢma gücünü verebilir Ģekilde tanımlanmaktadır.

Vizyon ve misyon bildirimi kuruluĢun stratejik planının çatısını oluĢturmaktadır. Güçlü bir vizyon bildirimi “Ġdealisttir; yürekten gelmesi, hissedilmesi gerekmektedir. Özgündür; kuruluĢun vizyonunu diğerlerinden ayırt edici özelliğe sahip olması gerekmektedir. Çekicidir; kuruluĢ çalıĢanları kadar diğer paydaĢların da ilgisini çekmektedir92.”

Vizyon bildirimi aynı zamanda “Kısa ve akılda kalıcı, ilham verici ve iddialı, gelecekteki baĢarıları ve ideal olanı tanımlayıcı” özellikleri göstermektedir.

Vizyon her yönetici için orijinal olması gerekmektedir. Üst yönetici ya da kuruluĢ lideri tarafından açıklanarak çalıĢanlar tarafından anlaĢılıp paylaĢıldıkça

89 www.hacettepe.edu.tr/hakkinda/hu20132017sp.pdf, (EriĢim Tarihi: 28.04.2015). 90 http://www.hacettepe.edu.tr, (EriĢim Tarihi: 01.06.2015).

91 Gürel Tüzün, Kurumsal Stratejik Planlama (Sivil Toplum KuruluĢları için Rehberler), Bölgesel

Çevre Merkezi 2008, s. 9, http://www.rec.org.tr/dyn_files/22/2155-stratejik.pdf, (EriĢim Tarihi: 16.09.2014).

vizyonun değeri artmaktadır. Bağdigen‟e göre93; “iyi bir vizyon ifadesi belirlenirken

KuruluĢun gelecek idealinin ne olduğu, kuruluĢ; çalıĢanları ve yararlanıcılar tarafından nasıl algılandığı, hesap vermek sorumluluğunu taĢıyan idari ve siyasi otoritelerin nasıl bir gelecek öngördüğü soruları sorulup cevap aranması gerekmektedir.”

Karayolları Genel Müdürlüğü Vizyon Örneği94;

Karayolları Genel Müdürlüğü vizyonu beĢ baĢlık altında incelenebilir. Bunlar; 1. “Güvenilir ve konforlu ulaĢım hizmeti veren,

2. GeliĢmiĢ teknolojileri kullanan,

3. Gerçekçi, insana ve çevreye duyarlı karayolu projeleri üreten, 4. Güçlü mali yapıya sahip,

5. Gülümseyen çalıĢanlara ve çağdaĢ yönetime sahip bir kuruluĢ” olarak gösterilmektedir.

Hacettepe Üniversitesi Vizyon Örneği95 ;

“Ġlham verici bir dünya markası olan; öğrencisi, personeli ve mezunu olmaktan gurur duyulan; değiĢime ve geliĢime liderlik eden bir üniversite olmaktır.” Ģeklinde yer almaktadır.