3.2. A RAġTIRMA B ULGULARI
3.2.3. Medyanın Siyasal DüĢünce ve DavranıĢlar Üzerindeki Etkisine Yönelik
Tablo 42. Medyanın Bireyin SiyasallaĢmasına Yönelik Rolü
N
Sd
Medya sahip olduğum siyasal düĢüncelerimi pekiĢtirir 610 2,85 1,26
Medya siyasal partileri takip etmem yönünde beni
teĢvik eder 609 2,47 1,25
Medya sivil toplum kuruluĢlarının faaliyetlerine katılmam noktasında beni teĢvik eder
608 2,39 1,25
Medya ailemin siyasal düĢünceleri üzerinde etkilidir 613 2,36 1,31
Medya oy kullanmam yönünde beni teĢvik eder 604 2,34 1,27
Medya sahip olduğum siyasal düĢüncelerimi değiĢtirir 611 2,25 1,12
Medya siyasi parti toplantı ve mitinglerine katılmam
yönünde beni teĢvik eder 607 2,14 1,18
Medya siyasal faaliyetlere katılmam noktasında beni teĢvik eder
610 2,04 1,11
Medya oy vereceğim partiyi belirlememde etkilidir 608 1,96 1,14
Medya siyasi partilere üye olmam noktasında beni
teĢvik eder 605 1,89 1,05
Siyasal tercihlerimi medyada yer alan siyasi bilgilere bakarak yaparım
Siyasallığa iliĢkin birtakım parametreler dikkate alınarak medyanın bu noktadaki rolüne yönelik oluĢturulan sorularla ilgili tabloya bakıldığında “medya sahip olduğum siyasal düĢüncelerimi pekiĢtirir” yargısının 2,85 ile en yüksek ortalamaya sahip yargı olduğu görülmektedir. “Medya siyasal partileri takip etmem yönünde beni teĢvik eder” yargısı ise 2,47 ile en yüksek ortalamaya sahip ikinci yargıdır. Bu ortalamalara yakın olarak “medya sivil toplum kuruluĢlarının faaliyetlerine katılmam noktasında beni teĢvik eder” yargısı 2,39 “medya ailemin siyasal düĢünceleri üzerinde etkilidir” yargısı 2,36 “medya oy kullanmam yönünde beni teĢvik eder” yargısı ise 2,34 ortalamaya sahiptir. Diğer önemli yargılardan birisi olan “medya sahip olduğum siyasal düĢüncelerimi değiĢtirir” yargısı ise bunlardan daha düĢük olarak 2,25 ortalamaya sahiptir. “siyasal tercihlerimi medyada yer alan siyasi bilgilere bakarak yaparım”, (
x
1,81), “medya siyasi partilere üye olmam noktasında beni teĢvik eder” (x
1,89), “medya oy vereceğim partiyi belirlememde etkilidir” (1,96) yargıları ise en düĢük ortalamaya sahip üç yargıdır.Tablodaki veriler değerlendirildiğinde medyayla ilgili yargıların genel olarak ortalama bir değerde olduğu söylenebilir. Bireyler en çok medyanın siyasal düĢüncelerinin pekiĢmesinde etkili olduğunu düĢünmektedirler. Bu etki siyasal düĢünceleri değiĢtirmesine yönelik etkiden daha yüksek orandadır. Ancak siyasal toplumsallaĢmanın siyasala iliĢkin olanın öğrenilmesi ve bunların içselleĢtirilmesi (pekiĢtirilmesi) (Marshall 1999:760) yönündeki tanımı medyanın bu noktada kritik bir rol üstlendiğini göstermektedir. Diğer yandan literatüre bakıldığında (Roskin vd., 2013:156; Renshon 1975:32) aile faktörü en önde gelen siyasal toplumsallaĢma kaynağı olarak görülmektedir. Ancak katılımcıların ailelerinin siyasal düĢünceleri üzerinde medyanın etkisinin olduğu yönündeki cevapları medyanın dolaylı olarak birincil kaynaklar arasında değerlendirilebileceğini göstermektedir. Çünkü bu durumda medya ailenin siyasal düĢüncelerini Ģekillendirmekte ve aile de çocuğa medya tarafından ĢekillenmiĢ düĢüncelerini aktarmaktadır. Diğer yandan medyanın sivil toplum kuruluĢlarının faaliyetlerine katılma yönünde bir teĢvik unsuru olarak görülmesi de önemli bir veridir. Özellikle ülkemizde sivil toplum kuruluĢlarının sosyal yönlerinin yanı sıra siyasi yönlerinin de olduğu açıktır. Bu sebeple siyasal olana iliĢkin birçok konu ve konuların konuĢulduğu, hatta faaliyetler kapsamına
girdiği bu kuruluĢlara yönelimin olması bireyin siyasallaĢmasına yönelik bir alana girmesi anlamına gelmektedir.
Tablo 43. Cinsiyete Göre Medyanın Siyasal DüĢüncelerin PekiĢmesine Yönelik Etki Düzeyindeki Farklılık
Cinsiyet N
Sd t Sig. (2 tailed)
Medya sahip olduğum siyasal düĢüncelerimi pekiĢtirir Erkek 329 2,81 1,319 -,722 ,334 Kız 281 2,89 1,192
Medyanın siyasal düĢünceleri pekiĢtirmesine yönelik etkisinin cinsiyete göre anlamlı bir farklılaĢma gösterip göstermediğini belirlemek için yapılan t testi sonuçlarına bakıldığında erkeklerin 2,81, kadınların 2,89 ortalamaya sahip oldukları ve siyasal düĢüncelerin pekiĢmesi noktasındaki medyanın etkisinde cinsiyete göre bir farklılığın olmadığı tespit edilmiĢtir (t= -,722 sd = 606,060; p > 0.05).
Tablo 44. Cinsiyete Göre Medyanın Siyasal DüĢüncelerin DeğiĢmesine Yönelik Etki Düzeyindeki Farklılık
Cinsiyet N
Sd t Sig. (2 tailed)
Medya sahip olduğum siyasal düĢüncelerimi değiĢtirir Erkek 330 2,21 1,107 1,038 ,300 Kız 281 2,30 1,137
Medyanın siyasal düĢünceleri değiĢtirmesine yönelik etkisinin cinsiyete göre anlamlı bir Ģekilde farklılaĢıp farklılaĢmadığını ortaya koymak için yapılan t-testi sonuçlarına bakıldığında erkeklerin 2,21, kadınların ise 2,30 ortalamaya sahip olduğu görülmektedir. Tabloda yer alan analiz sonuçlarına bakıldığında medyanın siyasal düĢünceleri değiĢtirmesine yönelik etkisinin cinsiyete göre anlamlı bir Ģekilde farklılaĢmadığı görülmektedir (t= 1,038 sd = 609; p > 0.05).
Tablo 45. Siyasal Kimliğe Göre Medyanın Siyasal DüĢüncelerin PekiĢmesine Yönelik Etki Düzeyindeki Farklılık
Siyasal Kimlik N
Sd F Sig. Anlamlı Fark (Tukey HSD) Muhafazakar 112 3,04 1,233 2,314 ,025 Milliyetçi 157 2,91 1,192 Demokrat 40 2,92 1,047 Ġslamcı 70 2,78 1,284 Sosyalist
Sosyalist 28 3,67 1,306 Ġslamcı, Atatürkçü
Liberal 15 2,86 1,245
Atatürkçü 84 2,70 1,268 Sosyalist
Sosyal
Demokrat 26 2,69 1,319
Medyanın siyasal düĢünceleri pekiĢtirmesine yönelik etki düzeyi ve siyasal kimlik arasındaki ANOVA analizi sonucunda bu değiĢkenler arasında anlamlı bir farklılaĢma olduğu ortaya çıkmıĢtır. Tabloda yer alan verilere göre
x
=3,67 ile en yüksek ortalamalar sosyalistlere aitken,x
=2,78 ile Ġslamcılarx
=2,70 ile de Atatürkçüler en düĢük ortalamaya sahiptir. Bu sonuçlara göre medyanın pekiĢtirme etkisinde sosyalistler, Ġslamcı ve Atatürkçülerden anlamlı bir Ģekilde farklılaĢmıĢtır (F=2,314; p= ,025).Tablo 46. Siyasal Kimliğe Göre Medyanın Siyasal DüĢüncelerin DeğiĢmesine Yönelik Etki Düzeyindeki Farklılık
Kareler toplamı Sd Ortalama
kare
F Sig.
Gruplar arasında 3,897 7 ,557 ,438 ,879
Gruplar içinde 666,674 524 1,272
Toplam 670,571 531
Medyanın siyasal düĢünceleri değiĢtirmesine yönelik etki düzeyi ve siyasal kimlik arasındaki ANOVA analizi sonuçlarına göre bu değiĢkenler arasında anlamlı bir farklılaĢma ortaya çıkmamıĢtır (F=,438; p=879).
3.2.4. Siyasal ToplumsallaĢma Sürecinde Yer Alan Faktörlere ĠliĢkin