H- FABP ve Reperfüzyonun Belirlenmesi
3. MATERYAL VE METOD
Bu çal ma; Diyarbak r, Dicle Üniversitesi T p Fakültesi Etik Kurul Ba kanl ndan onay al nd ktan sonra Ekim 2007 Aral k 2007 tarihleri aras nda, acil servisimize gö üs a r s ile ba vuran ve çal maya al nma kriterlerine uyan ard k 83 hasta üzerinde prospektif olarak yap ld .
Çal maya al nma kriterleri:
1- Ani ba layan gö üs a r s ile ba vuran tüm hastalar
2- Semptomlar n ba lang c ndan itibaren ilk 6 saatte ba vuran hastalar
3- Gö üs a r s na ek olarak, nefes darl , bulant -kusma, s rt a r s ve senkop hikayesi olan hastalar
4- Çal maya girmeyi kabul eden hastalar
Çal madan d lanma kriterleri:
1- 15 ya ndan küçük hastalar
2- Böbrek yetmezli i ve renal at l m bozuklu u olan hastalar
3- Son bir hafta içerisinde gö üs a r s ikâyeti nedeniyle doktora giden tan s konulan ve tedavisi ba lanan hastalar
4- Son 6 ay içerisinde anjiyo, by-pass, stent ya da aç k kalp operasyonu geçiren hastalar
5- Depresyon ve somatizasyon tan s alanlar 6- Çal maya kat lmak istemeyen hastalar
Resüsitasyon odas nda ilk müdaheleri yap lan ve tedavileri ba lanan tüm hastalara Ek- 1 de gösterilen standart çal ma formu ve Ek-2 de gösterilen bilgilendirilmi hasta r za onam formlar dolduruldu. Bu s rada hikaye derinle tirilerek gö üs a r s n n karakteri, ba lang ç zaman , akut koroner sendrom için risk faktörleri olan HT, DM, hiperlipidemi, sigara, daha önceki iskemik kalp hastal olup olmad ve di er hastal klar aç s nda özgeçmi i soruldu ve kaydedildi. Hastalar n tam kan say mlar , biyokimya de erleri, ba vuru an ndaki 12 derivasyonlu EKG kay tlar al nd . Hastalar n tedavileri ACC/AHA n n USAP, NSTMI ve STMI klavuzlar na göre yap ld (86, 87).
Geli EKG leri; Kardiyoloji Anabilim dal ile birlikte de erlendirilerek a a daki gibi s n fland r ld :
1- ST çökmesi veya ST de i ikli i 2- ST elevasyonu
3- Patolojik Q varl
4- EKG nin normal olmas
Hastalar n ba vuru an ndaki EKG yorumlar , kardiyak enzim sonuçlar , lipid profilleri, üre, kreatinin ve glukoz de erleri Ek-1 deki forma kaydedildi.
Hasta grubunda tan lar tek bir kardiyoloji uzman taraf ndan a a daki gibi s n fland r l p kaydedildi: 1- USAP 2- NSTMI 3- STMI - nferior STMI - Anterior STMI
- Yayg n anterior STMI - Yüksek lateral STMI - nferolateral STMI - nfero posterior STMI - Posterolateral STMI - nferior + sa STMI - Posterior STMI
3.2. METOD: Hasta profili
Gö üs a r s ikayetiyle ba vuran ve akut koroner sendrom (AKS) tan s alanlar hasta grubu, kalp d bir nedene ba l gö üs a r s tan s alanlar kontrol grubu olarak belirlendi. Hasta grubu da kendi aras nda anstabil anjina pectoris(USAP), ST elevasyonu olmayan MI (NSTEMI) ve ST elevasyonu olan MI (STEMI) olarak 3 gruba ayr ld .
Seri EKG ve kardiyak marker takibi sonucu AKS dü ünülmeyip, gö üs a r s kardiyak nedenler d ndan kaynaklanan hastalar kontrol grubu, 20 dakikadan daha uzun süren tipik istirahat a r s , son iki ay içinde yeni ba layan tipik gö üs a r s veya daha önceki tipik gö üs a r s n n iddetinde artma ve birlikte miyokardiyal enzimlerde yükselme olmayan hastalar
USAP grubu, 30 dakikadan daha fazla süren tipik gö üs a r s , ST segment depresyonu ve T
dalga negatifli ine kardiyak enzim yüksekli inin e lik etti i hastalar NSTEMI grubu, 30 dakikadan fazla süren tipik gö üs a r s , elektrokardiyografide kom u iki ya da daha fazla derivasyonda ST segment yüksekli i (gö üs derivasyonlar nda 2 mm, ekstremite derivasyonlar nda 1 mm) ile birlikte miyokardiyal enzimlerde ve troponinde yükselme olan hastalar STEMI grubu olarak tan mland lar.
B YOK MYASAL ÖLÇÜMLER
Hasta ve kontrol grubundan al nan kan örneklerinde rutin biyokimyasal testler, tam kan say m ve kardiyak belirteçlerden CK-MB (Ultimate®Almanya cihaz nda,
chemiluminescent metoduyla, referans aral 0-24 U/L) ve Troponin I (Ultimate® Almanya
cihaz nda, chemiluminescent metoduyla, referans aral 0.00-1.00 ng/ml) tetkikleri acil laboratuar nda çal ld . H-FABP için al nan kan örnekleri 3500 devirde 10 dakika santrifüj edilip serumlar ayr ld ktan sonra serum örnekleri çal maya kadar -80ºC de muhafaza edildi. Ara t rmac lar plazma CK-MB, Troponin I, H-FABP düzeylerini habersiz/ körlemesine çal t lar.
H-FABP IN ÇALI ILMASI
Serum örnekleri kullan lmadan önce 1/20 oran nda Sample Diluent ile dilüe edildi. Standard n 100 l si, dilüe örnekler ve dilüe kontroller uygun kuyucuklar içerisine da t ld . Oda s cakl nda (18-25ºC) 60 dakikada 750 rpm de mikro tabak çalkalay c da inkübe edildi.
Bir uygun bio-at k kontayner içerisinde çalkalanm tabak içerikleri inkübe edilen kar mdan uzakla t r ld . Mikrotiter kuyucuklar 300 ul çal ma suyu tamponu ile 5 kez çalkaland ve duruland . Tüm kalan su damlalar n uzakla t rmak için kâ t havlu ile kuyucuklar kurutuldu. Her bir kuyucu a enzim birle tirici belirtecin 100 l si da t ld . Oda s cakl nda (18-25ºC) 60 dakikada 750 rpm de mikro tabak çalkalay c da inkübe edildi. Bir uygun bio-at k kontayner içerisinde çalkalanm tabak içerikleri inkübe edilen kar mdan uzakla t r ld . Mikrotiter kuyucuklar 300 ul çal ma suyu tamponu ile 5 kez çalkaland ve duruland . Tüm kalan su damlalar n uzakla t rmak için kâ t havlu ile kuyucuklar kurutuldu. Her kuyucu a 100 l TBM Reagent (belirteç) da t ld ve kibarca 10 sn kadar kar t r ld . Karanl kta 20 dakikada mikro tabak shakerçalkalay c da inkübe edildi. Her kuyucu a Stop solüsyonunun 100 l si eklenerek reaksiyon sonland r ld . Kibarca 30 saniye kar t r ld . Mavi rengin tamamen sar renge dönü mesi sa land (Resim1).
Resim 1 . H-FABP için al nan kan örneklerinin santrifüj sonras elde edilen serum örnekleri.
H-FABP için; Enzyme Immunoassay Test Kit (H-FABP Lot No: RN-30465BIOC HECK, INC Foster City, CA 94404) kullan ld .
3.3. STAT ST KSEL ANAL Z
Sonuçlar mean+SD olarak verildi. Univarite istatistiksel analizler kategorik de i kenler için ki-kare testi ve sürekli de i kenler için student-t testi kullan larak yap ld . Grup içi kar la t rmalarda gruplar normal da l m göstermedi i ve gruplardaki denek say s e it olmad ndan dolay Kruskal Wallis tek yönlü varyans analizi ve çoklu kar la t rma yöntemi olarak Mann-Whitney U testi kullan ld . H-FABP in kontrol grubu ortalamas na göre cut-off de eri hesaplanarak AKS daki sensitivite ve spesifitesi belirlendi. Sensitivite; hastal k varken testin pozitif ç kma olas l , spesifite; hastal k yokken testin negatif ç kma olas l olarak hesapland . ROC e ri analizi her 3 biyokimyasal markerin tan sal do rulu unu de erlendirmek için kullan ld . Bu markerlerin ROC e rileri alt nda kalan alanlar kar la t r ld . Çal mada incelenen biyokimyasal markerler aras ndaki sensitivite, spesifite ve tan sal etkinlik aras ndaki farklar sign test yoluyla de erlendirildi. Gruplar n kendi aralar ndaki kar la t rmalarda p<0.01, di er kar la t rmalarda ise p<0,05 de eri istatistiksel olarak anlaml kabul edildi.