Yapılan bu çalışma, Fırat Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Etik Kurul Kararına (Karar Sayısı: 2006/15, Oturum Tarihi: 21.11.2006) uygun olarak Fırat Üniversitesi, Veteriner Fakültesi Cerrahi Anabilim Dalı kliniklerinde ve Fırat Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi, Metal Eğitimi laboratuarında gerçekleştirildi.
Çalışmada değişik ırktan, 2–3 yaşlarında, ağırlıkları 25–30 kg arasında değişen, sağlıklı 12 adet dişi köpek kullanıldı. Köpekler 2 mg/kg Xylazine HCl (Rompun, Bayer, 23.32 mg/ml ) intramusküsküler enjeksiyonundan 10 dakika sonra, 15 mg/kg ketamin HCl (Ketalar, Parke-Davis, 50 mg/ml) enjeksiyonu ile anestezi gerçekleştirildi.
Radius diyafizinde segmental defekt oluşturmak için humerus’un medial epicondylus’undan başlanıp radius’un proc. styloideus’una kadar uzanan bir deri ensizyonu yapıldı (Resim 3.1).
Resim 3.1. Radius’un açığa çıkarılması için uygulanan deri ensizyonu.
Subkutan fasia deri ile aynı hat üzerinde ensize ve retrakte edilerek altta seyreden kaslar bilinen yöntemlerle [65], açılıp radius’un diyafizi açığa çıkarılarak (Resim 3.2) kemik diyafizinin orta kısmı gigli tel testeresi ile kesildi (Resim 3.3) ve 0.7 cm uzunluğunda segmental kemik defekti elde edildi (Resim 3.4). Ostektomiler sırasında bölgenin sürekli olarak serum fizyolojik ile irrigasyonu yapılarak ısı nekrozunun önüne geçilmeye çalışıldı.
Resim 3.2. Radius’un açığa çıkarılmış görünümü.
Resim 3.3. Radius diyafizinin gigli’nin tel testeresi ile kesilmesi.
Otojen kortikal kemik grefti uygulanacak köpeklerde, kullanılacak olan kortikal kemik grefti, köpeğin diğer radiusundan elde edildi (Resim 3.5). Otojen kortikal kemik greftini elde etmek için segmental defekt oluşturulurken uygulanan yöntem izlendi. Böylelikle 0.7 cm boyutlarında segmental kortikal kemik grefti elde edilmiş oldu. Elde
edilen otojen kortikal kemik grefti kullanılıncaya kadar kanlı bir gazlı bez içerisinde saklandı.
Resim 3.4. Radius’ta 0.7 cm uzunluğunda segmental defektin oluşturulmuş hali.
Otojen spongiyöz kemik grefti ise humerus’un proksimal metafizinden elde edildi. Tuberculum majus üzerinde, m. deltoideus’ un akromial kısmının kranial, m. infraspinatus ve m. teres’in distal kısmında 2–3 cm’ lik kraniolateral deri ensizyonu yapıldı. Subkutan dokuların ensizyonu ve deri ile birlikte retraksiyonundan sonra m. brachiocephalicus’ un posterior kenarı kraniale doğru çekilerek periostal yüzey açığa çıkarıldı. Kemik korteksine Steinmann pin yardımıyla bir delik açıldı. Değişik çapta kemik küretleri kullanılarak kortekste açılan delik genişletildi ve oluşturulan pencereden yeterli miktarda otojen spongiyöz kemik grefti elde edildi (Resim 3.6).
Resim 3.6. Humerusun tuberculum majus bölgesinden otojen spongiyöz kemik greftinin
elde edilmesi.
Elde edilen spongiyöz kemik grefti radiusta oluşturulacak defekti doldurmak için kanlı bir gazlı bez içinde bekletildi. Operasyon yarası deri altı bağdokusu 2/0 krome katgüt, deri ise 0 numara ipek iplik kullanılarak basit ayrı dikişlerle kapatıldı.
Köpeklerde oluşturulan kemik defektleri 6 köpekte daha önce elde edilen otojen kortikal kemik grefti (1. Grup) (Resim 3.7), 6 köpekte ise otojen spongiyöz kemik grefti (2. Grup) (Resim 3.8, Resim 3.9). ile doldurularak 6 delikli metal plaka ve 4 adet 4,5 mm’lik kortikal vida ile fiksasyon sağlandı. Otojen kortikal kemik grefti plakaya krome katgüt kullanılarak bağlandı (Resim 3.7).
Resim 3.7. Otojen kortikal kemik greftinin kemik defektine uygulamış görünümü.
Resim 3.8. Otojen spongiyöz kemik greftinin kemik diyafizindeki defekte
Resim 3.9. Otojen spongiyöz kemik greftinin kemik defektine uygulanmış görünümü.
Greftlerin uygulandığı bölgedeki operasyon yaraları kaslar 2/0 krome katgüt, deri ise 0 numara ipek iplik kullanılarak basit ayrı dikişlerle kapatıldı (Resim 3.10)
Otojen kortikal kemik grefti kullanılan gruptaki köpeklerde greft elde edilirken oluşturulan defektler otojen spongiyöz kemik grefti ile dolduruldu ve plaka fiksasyonu gerçekleştirildikten sonra operasyon yarası rutin cerrahi kurallara [16] uygun olarak kapatıldı.
Lokal olarak 1.000.000. IU kristalin penisilin, parenteral olarak da 5 gün süreyle parenteral antibiyotik uygulandı. Operasyon sonrası greft uygulanan bacak, omuz ekleminden itibaren PVC destekli bandaja alındı, 15 günde bir yenilenen bandajlar dördüncü haftanın sonunda çıkartılarak bacaklar serbest bırakıldı. Deri dikişleri 15.gündeki bandaj değişimleri sırasında alındı.
Denemeye tabi tutulan köpeklerin 15 gün arayla klinik ve birer ay ara ile de radyografik kontrolleri gerçekleştirildi.
İki, 4 ve 6. aylık takiplerin sonunda her gruptan ikişer köpek yüksek dozda sodyum pentobarbital ile sakrifiye edilerek ilgili kemik örnekleri alındı ve çekme ve basma dayanımları bilinen biyomekanik ölçüm yöntemlerine uygun olarak [18] incelendi.
Çalışmanın mekanik test uygulaması Fırat Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi, Metal Eğitimi laboratuarında bulunan Instron 8503 marka çekme test makinesinde (Resim 3.11) gerçekleştirildi.
Mekanik testler örnek alındıktan hemen sonra aynı gün içinde gerçekleştirildi. Çekme ve basma deneyleri 0.1 mm/s’lik çekme hızında gerçekleştirildi.
Kemik örneklerinin çekme makinesı çeneleri arasında kalan kısımları tam silindirik bir şekilde bakalite alınarak test makinesının tutucu kafalarına uygun gir şekle getirildi. Hazırlanan çekme numunelerinin çenelere tutturulmuş hali Resim 3.12’de görülmektedir.
Resim 3.12. Kemik örneklerine çekme testinin uygulanması.
Kemik örneklerinin basma dayanımı yine aynı makineda, çenelere uygun basma aparatları yerleştirilerek gerçekleştirildi. Basma deneyi için numuneler, hassas numune kesme makinesında yüksekliği 15 mm olacak şekilde hazırlandı. Deneyler 0.1 mm/s’lik ilerleme hızında gerçekleştirildi. Hazırlanan basma numunelerinin basma çeneleri arasına yerleştirilmiş hali Resim 3.13’de görülmektedir.
Resim 3.13. Kemik örneklerine basma testinin uygulanması
Çekme deney işlemi, numuneler kopana kadar devam etmiştir. Basma deneyi ise numunelerde kırılma işlemi gerçekleştikten sonra deneyler sonlandırıldı. Çekme ve basma dayanımlarının hesaplanmasında deneye tabi tutulan numunelerin kesit alanları ayrı ayrı hesaplandı. Kesit alanları ve ulaşılan maksimum yükler P (MPa)= F (N) / A (mm2) formülünde yerlerine yerleştirilerek çekme ve basma dayanımları hesaplandı.