Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Genel Cerrahi Kliniğinde Ocak 2006 ile Mart 2011 tarihleri arasında abdominal operasyon geçiren hastalarda GBK tekniklerinden Bogota bag veya cilt kapamayapılan 109 hastanın dosyaları retrospektif olarak incelendi. Bu hastalardan 4 hastanın batını önce cilt kapama ile relaparatomilerde Bogota bag ile kapatılmıştı. Bu hastalar Bogota bag grubuna alındı. Hastalara ait verilerin toplanmasında, hastane arşivindeki hasta dosyaları ve servis kayıtları kullanıldı.
Hastaların yaş, tanı, cinsiyet, operasyon sayısı, hastanede kalış süresi, İntra Abdominal Basınç (İAB), Glaskow Koma Skalası (GKS), Mannheim Peritonit İndexi (MPİ), APACHE II skoru, C- reaktif protein (CRP) değeri, lökosit (WBC) sayısı, Hematokrit (HCT) değeri, trombosit (PLT) sayısı, serum Albümin düzeyi, organ yetmezliği, morbidite ve mortaliteleri kaydedildi.
Hastalar iki gruba ayrılarak incelendi:
Grup 1 (Cilt kapatılması, n=85): Relaparatomi gerektiren travma, ileus, intraabdominal basıncı yüksek olan ve batının tam kapatılamadığı durumlarda fasya kapatılmayıp sadece cildin 1 nolu ipek veya 1 nolu prolen sutür ile kapatılmasıdır.
Grup 2 (Bogota bag, n=24): Ağır derecede peritonit, iskemik bağırsak hastalığı veya şüphesi olan intraabdominal basıncı çok yüksek ve abdominal kompartman sendromu gelişen hastalarda, batının tam kapatılmayıp 1000 cc veya 3000 cc serum fizyolojik solüsyonun steril olan iç kısmındaki plastik torbasının cilt kenarlarına 1/0 ipeklerle tek tek sutüre edilmesidir.
Çalışmamızdaki hastalar yoğun bakım ünitesinde takip edildi. Saatlik ateş, nabız ve tansiyon takibi yapıldı. İdrar çıkışı ve santral venöz basınç (CVP) takibi yapıldı. Günde en az iki defa intraabdominal basınç, mesaneye yerleştirilen kateter yardımı ile ölçüldü. Hastalara günlük tam kan, elektrolit takibi ve gereğinde replasman yapıldı. Hastalara gereğinde albumin ve total paranteral nutrüsyon (TPN) desteği verildi.
Kliniğimizde intra abdominal basıncı ölçümü, hastalar supin pozisyonunda yatırılır. Foley kateter takılır ve mesane boşaltılır. Daha sonra foley kateterin drenaj kanalı klempe edilir. Her ölçümden önce bu klemp açılır ve mesane boşaltılır. Foley katetere saplanan 18-G iğne ile mesane içine 100 ml arası steril serum fizyolojik verilir. İğne 3 yollu musluk ile manometreye bağlanır. Symphis pubis seviyesi 0 (sıfır) olarak kabul edilir ve basınç ölçülür. Basınç transüdörü monitöre bağlanarak basınç dalgalanmaları gözlemlenebilir. 22
Çalışmamızda elde edilen verilerin istatistik değerlendirmesi SPSS 17.0 for Windows paket programı yardımıyla yapıldı. İstatistiksel olarak aritmetik ortalama, standart sapma, standart hata, minimum ve maksimim değerler ve frekans dağılımları yapıldı. Batın kapama tipi ile yaş, operasyon sayısı, hastanede kalış süresi, intraabdominal basınç, GKS, MPİ, Apache II skoru, CRP değeri, WBC sayısı, HCT değeri, PLT sayısı, serum albümin düzeyi ölçümlerinin karşılaştırılmasında independent sample t-test (bağımsız grupların karşılaştırılması için) kullanıldı. Batın kapama tipi ile yaş aralığı, cinsiyet, tanı, organ yetmezliği, morbidite ve mortalite değerlerinin karşılaştırılmasında Mann-Whitney U Testi kullanıldı. Ayrıca morbidite ile mortalite değerlerinin karşılaştırılmasında da Mann-Whitney U Testi kullanıldı. Anlamlılık düzeyi 0,05 olarak alındı.
Bu tez çalışmamız, Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Etik Komitesi 07.06.2011 tarih 148 numaralı kararı ile tıbbi etik açıdan uygun bulunmuştur.
4- BULGULAR
Çalışmamızda 109 hastanın 85 (% 78)‟ini Grup 1, 24 (% 22)‟ünü Grup 2 hastaları oluşturmaktaydı.
ġekil 3: Hastaların Batın Kapama Yöntemine Göre Dağılımı.
Batını Grup 1 ile kapatılan 85 hastanın yaş ortalaması 47,02 ± 19,5 (19-86) idi. Batını Grup 2 ile kapatılan 24 hastanın yaş ortalaması 47,67 ± 16,90 ( 19-79) idi.
Batın Kapama Tekniği KiĢi Sayısı (n) YaĢ Ortalaması ± SD p değeri
Grup 1 ile Kapatılan 85 47,02 ± 19,5
0.884
Grup 2 ile Kapatılan 24 47,67 ± 16,90
Tablo 6: Hastaların Batın Kapama Yöntemine Göre Yaş Ortalaması.
55 yaş altındaki 65 hastanın 51‟inin (% 78,5) batını Grup 1, 14‟ünün (% 21,5) batını Grup 2 ile kapatılmıştır. 55 yaş üstündeki 44 hastanın 34‟ünün (%77,3) batını Grup 1 ile, 10‟unun (% 22,7) batını Grup 2 ile kapatılmıştır. Gruplar arasında hastaların yaş ortalaması karşılaştırıldığında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmadı (p= 0.884 ).
ġekil 4: Hastaların Batın Kapama Yöntemine Göre Yaş Ortalamaları.
Çalışmamızda batını Grup 1 ile kapatılan hastaların 36‟sı peritonit, 26‟sı travma, 14‟ü ileus, 8‟i iskemik bağırsak hastalıkları ve 1‟i kronik İTP idi. Batını Grup 2 ile kapatılan hastaların 13‟ünü peritonit,4‟ünü travma, 4‟ünü iskemik bağırsak hastalıkları (İBH) ve 3‟ünü ileus oluşturmakta idi. Gruplar ile hastaların tanıları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmadı (p=0.932). Peritonit n (%) Travma n (%) Ġleus n (%) ĠBH n (%) Kr ĠTP n (%) p değeri Grup 1 36(%73,5) 26(%86,7) 14(%82,4) 8(%66,7) 1 0.932 Grup 2 13(%26,5) 4(%13,3) 3(%17,6) 4(%33,3) 0 Tablo 7:Hastaların Geliş Tanısına Göre Batın Kapama Yöntemi.
Kadın hastaların 30‟unun (%73,2) batını Grup 1, 11‟inin (%26,8) batını Grup 2 ile kapatılmıştı. Erkek hastaların 55‟inin (%80,9) batını Grup 1, 13‟ünün batını (%19,1) Grup 2 ile kapatılmıştı. Gruplar arasında cinsiyet açısından anlamlı bir istatistiksel ilişki izlenmedi (p>0.05). 25 0 10 20 30 40 50 60 Grup 1 Grup 2 55 yaş altı 55 yaş üstü
ġekil 5: Hastaların Batın Kapama Yöntemine Göre Cinsiyet Ayrımı.
Grup 1 hastalarda ortalama operasyon sayısı 1,92 ± 0,529 ( 1-4) idi. Grup 2 hastalarda ortalama operasyon sayısı 2,50 ± 1,10 (1-5) idi. Gruplar arasında ortalama operasyon sayısı karşılaştırıldığında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulundu. Grup 1 ile kapatılan hastaların ortalama operasyon sayısı, Grup 2 ile kapatılan hastaların ortalama operasyon sayısına göre anlamlı olarak daha azdır ( p=0.003).
Batın Kapama
Tekniği
KiĢi Sayısı (n)
Ortalama Operasyon Sayısı ± SD
p değeri
Grup 1 85 1,92 ± 0,529 0.003
Grup 2 24 2,50 ± 1,103
Tablo 8: Hastaların Batın Kapama Yöntemine Göre Ortalama Operasyon Sayıları.
Grup 1 hastalarda ortalama hastanede kalış süresi 20,38 ± 20,368 ( 1-97) idi. Grup 2 hastalarda ortalama hastanede kalış süresi 34,46 ± 38,610 ( 1-150) idi. Gruplar arasında ortalama hastanede kalış süresi karşılaştırıldığında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulundu. Grup 1 ile kapatılan hastalarda hastanede kalış süresi, Grup 2 ile kapatılan hastalardan daha azdır ( p=0,018).
Batın Kapama
Tekniği
KiĢi Sayısı (n)
Ortalama Hastanede KalıĢ Süresi ± SD
p değeri
Grup 1 85 20,38 ± 20,368 0.018
Grup 2 24 34,46 ± 38,610
Tablo 9 : Hastaların Batın Kapama Yöntemine Göre Ortalama Hastanede Kalış Süreleri. 26
0 10 20 30 40 50 60 Grup 1 Grup 2 Kadın Erkek
Grup 1 hastalarda intraabdominal basınç ortalaması 16,28 ± 3,58 (10-28) idi. Grup 2 hastalarda intraabdominal basınç ortalaması 17,33 ± 6,425 (9-35) idi. Gruplar arasında ortalama intraabdominal basınç karşılaştırıldığında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmadı ( p=0.298). Batın Kapama Tekniği KiĢi Sayısı (n) Ġntraabdominal Basınç Ortalaması ± SD p değeri Grup 1 85 16,28 ± 3,58 0.298 Grup 2 24 17,33 ± 6,425
Tablo 10: Hastaların Batın Kapama Yöntemine Göre İntraabdominal Basınç Ortalamaları.
Grup 1 hastalarda GKS skoru ortalaması 13,8 ± 2,712 ( 3-15) idi. Grup 2 hastalarda GKS skoru ortalaması 14,17 ± 2,232 (10-15) idi. Gruplar arasında ortalama GKS skoru karşılaştırıldığında istatistiksel olarak anlamlı bir fark saptanmadı ( p=0.175).
Batın Kapama
Tekniği
KiĢi Sayısı(n)
Glaskow Koma Skalası (GKS) Skoru Ortalaması ± SD
p değeri
Grup 1 85 13,8 ± 2,712 0.175
Grup 2 24 14,17 ± 2,232
Tablo 11: Hastaların Batın Kapama Yöntemine Göre Glaskow Koma Skalası Ortalamaları.
Grup 1 hastalarda MPİ ortalaması 14,38 ± 8,527 (0-39) idi. Grup 2 hastalarda MPİ ortalaması 17,38 ± 7,471 (0-33) idi. Gruplar arasında MPİ ortalaması karşılaştırıldığında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmadı ( p=0.122).
Batın Kapama
Tekniği
KiĢi Sayısı(n)
Mennheim Peritonit indexi (MPĠ) Ortalaması ± SD
p değeri
Grup 1 85 14,38 ± 8,527 0.122
Grup 2 24 17,38 ± 7,471
Tablo 12: Hastaların Batın Kapama Yöntemine Göre Mennheim Peritonit İndexi Ortalamaları.
Grup 1 hastalarda APACHE II skoru ortalaması 22,08 ± 33,984 (7-38) idi. Grup 2 hastalarda APACHE II skoru ortalaması 18,50 ± 5,429 ( 8-28) idi. Gruplar arasında APACHE II skoru ortalaması karşılaştırıldığında istatistiksel olarak anlamlı bir fark saptanmadı ( p= 0.354).
Batın Kapama Tekniği
KiĢi Sayısı(n)
APACHE 2 skoru ortalaması ±