2011 Yılı Programında yer alan toplam 230,7 milyar TL tutarındaki sabit sermaye yatırımının; 51,8 milyar TL’sinin kamu, 178,9 milyar TL’sinin özel sektör tarafından gerçekleştirilmesi öngörülmüştür. Önceki yıla göre özel sektör sabit sermaye yatırımlarında
%30,7 oranında artış öngörülürken, kamu yatırımlarında beklenen artış oranı %16,5 seviyesinde kalmıştır.
2011 yılı Programında kamu kesimi sabit sermaye yatırımlarında öncelikle sosyal ihtiyaçları giderecek ve üretken faaliyetleri destekleyecek nitelikteki altyapı yatırımlarının arttırılacağı, bu kapsamda eğitim, sağlık, teknolojik araştırma, ulaştırma, içme suyu ile bilgi ve iletişim teknolojilerinin geliştirilmesine yönelik altyapı yatırımlarına öncelik verileceği belirtilmiştir. Özel kesim sabit sermaye yatırımları içinde enerji, ulaştırma, eğitim ve sağlık sektörlerinin paylarının artacağı; madencilik, imalat, turizm, konut ve diğer hizmetler sektörlerinin paylarının ise azalacağı, tarım sektörü payının ise 2010 yılında ulaştığı yüksek seviyeyi devam ettireceği öngörülmüştür.
2011 yılında yatırım işçiliği dahil kamu kesimi sabit sermaye yatırımları önceki yıla göre %21,3 artışla toplam 57,1 milyar TL olarak gerçekleşirken, özel kesim sabit sermaye yatırımları %38,1 artışla toplam 225,6 milyar TL olarak gerçekleşmiştir.
Yatırım Programında yer alan 2.534 projenin 8,6 milyar TL’si yeni projelerden, 22,1 milyar TL’si devam eden projelerden, 606 milyon TL’si etüt-proje işlerinden oluşmuştur.
2011 Yılı Yatırım Programında 2.534 proje için ayrılan 31,3 milyar TL tutarındaki ödenek içinde %27,3 oranındaki pay ile ulaştırma-haberleşme sektörü ilk sırayı almış, bunu
%17,9 ile diğer kamu hizmetleri, %14,2 ile eğitim, %14,5 ile tarım ve %10 ile enerji sektörleri izlemiş, sağlık sektörünün payı ise %6,4 olmuştur. 2011 yılı kamu yatırım tahsisleri içinde madencilik, imalat, turizm ve konut sektörlerinin toplam payı ise %9,6 olmuştur.
2.534 proje için 2011 yılında tahsis edilen 31,3 milyar TL tutarındaki ödeneğin
%12,5’i olan 3,9 milyar TL’nin dış proje kredisiyle finanse edilmesi öngörülmüştür.
2011 yılı kamu ve özel sektör yatırımları toplamı 2010 yılına göre %34,4 artışla 282,7 milyar TL olarak gerçekleşmiştir.
2007-2011 döneminde KİT yatırımlarının sektörler itibarıyla dağılımı 83 sayılı ve 2011 yılı yatırımlarının program ve gerçekleşmeleri 83/a sayılı çizelgelerde gösterilmiştir.
Çizelge: 83 - KİT'lerin 2007-2011 yılları nakdi yatırım harcamaları
(Bin TL)
2007 2008 2009 2010 2011 Son iki yıl farkı
Sektörler Tutar (%)
a) Tarım 30.269 26.478 63.522 144.886 174.069 29.183 20
b) Sanayi:
ba) Madencilik 555.180 518.503 643.152 790.672 1.184.383 393.711 50
bb) İmalat 183.775 142.700 264.734 214.862 185.679 (29.183) (14)
bc) Enerji 1.332.685 2.066.153 874.175 1.486.493 1.333.239 (153.254) (10)
Toplam (b) 2.071.640 2.727.356 1.782.061 2.492.027 2.703.301 211.274 8
c) Hizmetler
ca) Ulaştırma-haberleşme 1.549.237 1.635.201 2.005.578 3.467.669 4.169.320 701.651 20
cb) Ticaret 2.606 2.933 2.537 85.869 85.869
cc) Mali kuruluşlar 85.800 326.400 152.500 110.010 338.199 228.189 207
cd) Diğer hizmetler 507.300 511.800 497.926 426.232 10.489 (415.743) (98)
Toplam (c) 2.144.943 2.476.334 2.658.541 4.003.911 4.603.877 599.966 15
Genel toplam (a+b+c) 4.246.853 5.230.168 4.504.124 6.640.824 7.481.247 840.423 13
Çizelge : 83/a - KİT'lerin sektörler itibarıyla 2011 yılı yatırım harcaması
Sektörler
Proje son tutarı
Başlangıçtan 2011 yılı sonuna kadar 2011 yılı ödeneğinin
son tutarı
2011 yılında Gerçekleşen (%)
Nakdi ödeme Fiziki yatırım Nakdi ödeme Fiziki yatırım Nakdi Fiziki
Tümünde 2011 Tümünde 2011
Bin TL Bin TL Bin TL Bin TL Bin TL Bin TL
a) Tarım 420.823 324.286 324.286 204.787 174.069 174.068 77 85 77 85
b) Sanayi:
ba) Madencilik 2.592.398 1.447.770 1.280.643 1.608.248 1.184.383 1.122.172 56 74 49 70
bb) İmalat 1.919.532 609.361 489.068 366.814 185.679 173.551 32 51 25 47
bc) Enerji 11.337.223 4.985.623 4.853.758 1.784.925 1.333.239 1.291.555 44 75 43 72
Toplam (b) 15.849.153 7.042.754 6.623.469 3.759.987 2.703.301 2.587.278 44 72 42 69
c) Hizmetler:
ca)Ulaştırma-haberleşme 50.137.441 14.212.911 14.074.740 5.156.258 4.169.320 3.973.601 28 81 28 77
cb) Ticaret(*) 126.303 97.839 97.746 71.269 85.869 85.776 77 120 77 120
cc) Mali kuruluşlar 1.335.670 744.483 744.395 558.678 338.199 334.320 56 61 56 60
cd) Diğer hizmetler 33.374 23.027 23.027 14.151 10.489 9.422 69 74 69 67
Toplam (c) 51.632.788 15.078.260 14.939.908 5.800.356 4.603.877 4.403.119 29 79 29 76
Genel toplam (a+b+c) 67.902.764 22.445.300 21.887.663 9.765.130 7.481.247 7.164.465 33 77 32 73
(*) 2011 yılına ait Başkent Doğalgaz AŞ’nin 41.710 bin TL ödenek ayrılması gerekmeyen yatırımları hariç.
2011 yılında mali kuruluşlar dahil KİT yatırımlarında 9,8 milyar TL olan revize yatırım ödeneğinin %77’si oranında 7,5 milyar TL nakdi gerçekleşme oluşmuştur.
KİT yatırımlarının 2011 yılı nakdi gerçekleşme oranları incelendiğinde; en yüksek gerçekleşme oranının %85 ile tarım sektöründe olduğu, bunu %81 ile ulaştırma-haberleşme,
%75 ile enerji ve %74 ile madencilik ve diğer hizmet sektörlerinin izlediği ve son sırada ise
%51 oranı ile imalat sektörünün yer aldığı görülmektedir.
Yatırım büyüklükleri itibarıyla 2011 yılı toplam KİT yatırımlarının; %55,7’si ulaştırma-haberleşme, %17,8’i enerji, %15,8’i madencilik, %4,5’i mali kuruluşlar, %2,5’i imalat, %2,4’ü tarım sektörlerindeki kuruluşlara ve kalan %1,3’lük kısmı da ticaret ile diğer hizmetlere aittir.
2010 yılına göre nakdi harcamalarda en yüksek artış %207 ile mali kuruluşlarda gerçekleşmiş, onu sırasıyla %50 oranı ile madencilik, %20 ile tarım ve ulaştırma-haberleşme sektörü takip etmiştir. Diğer hizmetlerde %98, imalat sektöründe %14, enerji sektöründe ise
%10’luk düşüş meydana gelmiştir.
2011 yılında nakdi gerçekleşme oranları EÜAŞ’ta %52, TKİ’de %58, TTK’da %69, TEİAŞ’ta %75 olarak gerçekleşmiştir. Bir kısım kuruluşlarda önceki yıllardan devam eden ve yatırım gerçekleşmesi düşük olan projeler bulunmaktadır. Özellikle enerji sektöründe yaşanan gecikmeler neticesinde geçen zaman sürecinde çevre mevzuatında yapılan değişikliklerden dolayı, yapılan işin mevzuat gereklerini karşılamada yetersiz kaldığı ve sonuçta uygulamaya konulan projelerden beklenen faydanın tam olarak elde edilemediği görülmektedir.
Kuruluşların yatırım portföyündeki projelerinin önceliklerinin tekrar değerlendirilerek, kısa vadede yapımı öngörülmeyen projelerin programdan çıkartılması, programa alınan projelerin ihale alt yapılarının zamanında ve gereği gibi hazırlanması suretiyle süresi içerisinde tamamlanması önem arz etmektedir.
2- Yatırımların sektörel dağılımı:
a) Tarım sektörü:
2011 yılı programında, tarım sektöründe, gıda güvencesi ve güvenilirliğinin sağlanması ile doğal kaynakların sürdürülebilir kullanımı gözetilerek, örgütlü ve rekabet gücü yüksek bir yapının oluşturulması ile AB’ye katılım sürecinde, üyelik sonrası rekabet edebilirliği artıracak şekilde, kurumsal ve idari yapılarda gerekli dönüşüme öncelik verilmesi temel amaç ve hedefler olarak belirlenmiştir.
2011 yılında tarım sektörüne yapılan KİT nakdi yatırımları tutarı cari yıl ödeneğine göre %85 oranında 174,1 milyon TL olup başlıca yatırımcı kuruluşlar TMO, TİGEM ve T.Şeker Fabrikaları’dır. T. Şeker Fabrikaları hem tarım hem da imalat sektöründe yer almaktadır.
Tarım sektöründe yapılan 174,1 milyon nakdi harcamanın %93,8’i TİGEM tarafından yapılmıştır.
TİGEM’in 2011 yılı tarım sektörü yatırımları; muhtelif tarım işletmelerinde yer altı suyu araştırma ve etüt deneme kuyusu fizibilite çalışmaları, tarımsal üretim tesisleri ile ilgili kültür teknik yatırımlar ve mekanizasyon çalışmaları, tohum hazırlama tesisi, koyun ağıl
yapımı, koyun sağım sistemi, silaj çukuru, kesif yem silosu, genç hayvan ahırı yapım ile muhtelif işletmelerin güvenlik sistemlerinin kurulmasına yönelik projeler yürütülmüştür.
2010 yılında TMO tarım sektörü yatırımları merkez ve taşra teşkilatının modernizasyon ve rehabilitasyonuna yönelik olarak bilgisayar otomasyonu, alım merkezi tesisi ve rehabilitasyonu, düz depoların yarı mekanik depolara dönüştürülmesi, çelik siloların rehabilitasyonu, silo otomasyonu ve ısı ölçüm cihazı montajı yatırımları yapılmıştır.
T. Şeker Fabrikaları’nın bu sektördeki yatırımı inşaat ve makine-teçhizatla ilgilidir.
b) Sanayi sektörü:
2011 yılı programında, madencilik sektörü ile ilgili olarak; imalat sanayiinde rekabet gücünü artırmak ve dünya ticaretinden daha fazla pay almak üzere yüksek katma değerli mal üretimini artırarak, yapısal dönüşümün hızlandırılması ile madencilikte hammadde arz güvenliğinin sağlanması, madenlerin yurt içinde işlenerek katma değerinin artırılması yoluyla ülke ekonomisine katkının geliştirilmesi amaçlanmış olup bu kapsamda, enerji sektörünün petrol, doğal gaz ve jeotermal kaynak ile sanayinin hammadde ihtiyacını karşılamak üzere yurt içi ve yurt dışındaki arama çalışmalarına devam edilmesi, mevcut rezervlerin en etkin şekilde değerlendirilmesi amacıyla kamu elindeki sahaların özel sektör işletmeciliğine sunulması ve ihtiyaç duyulan kurumsal yapılanma çalışmalarının sürdürülmesi amaçlanmıştır.
Madencilik sektöründe 2011 yılı KİT yatırımlarının nakdi gerçekleşme tutarı ödeneğine göre %74 oranında 1.184,4 milyon TL olup, başlıca yatırımcı KİT’ler TPAO, TKİ, TTK, Eti Maden İşletmeleri ve EÜAŞ’tır. EÜAŞ hem enerji hem de madencilik sektöründe yer almaktadır. Madencilik sektöründeki nakdi gerçekleşmenin %82,1’i TPAO tarafından gerçekleştirilmiştir.
TPAO’da 2011 yılı madencilik yatırımları kapsamında, muhtelif gaz depolama alanları ve mevcutların tevsii etütleri, sondaj öncesi arama, sondaj, üretim yapılan sahalardaki geliştirme çalışmaları, kuyu tamamlama ile muhtelif makine teçhizat ve idame yenileme nitelikli projeler yürütülmüştür.
TKİ’de 2011 yılı madencilik yatırımları kapsamında, yeraltı sahaları işletme projeleri danışmanlık hizmeti, üretimin idamesini sağlamak üzere yeraltında gerçekleştirilen kredili galeri ve kuyu kazıları, galeri içi bant tesisi, büro malzemeleri vb. ana alt yapıya yönelik projeler yürütülmüştür.
Eti Maden İşletmelerinde 2011 yılı madencilik yatırımları kapsamında; yeni atık göletleri ve akarsu derivasyon etütleri, triyaj sisteminin optimizasyonu, arama sondaj ve ihzarat projeleri, bor master arama projesi, stok sahalarının rehabilitasyonu, atık barajı ve seddelerin yükseltilmesi ile muhtelif makine teçhizat ve idame yenileme nitelikli projeler yürütülmüştür.
EÜAŞ’ın 2011 yılı madencilik yatırımları kapsamında, ruhsat sahibi olduğu Çayırhan ve Afşin-Elbistan’daki linyit kömürü sahalarında sondajlı etüt projeleri ile Afşin-Elbistan İşletmesinin idame yenilemesi için projeler yürütülmüştür.
2011 yılı programında, imalat sektörü ile ilgili olarak; kaliteye dayalı rekabet ve talep üzerine kurulu, beşeri ve fiziki sermayesi gelişmiş, ileri teknoloji kullanan, çevreye duyarlı ve yüksek hizmet kalitesiyle uluslararası piyasalarda markalaşmış bir sektör yapısı oluşturulması
ile bu çerçevede, tüm paydaşların işbirliği ve katılımıyla, üretim ve hizmet kalitesi bakımından sektörü rekabetçi ve sürdürülebilir bir yapıya kavuşturarak, sektörün ülkemizin rekabet gücünün artırılması ve kalkınmasındaki kritik rolünün güçlendirilmesi temel amaç ve hedef olarak belirlenmiştir.
2011 yılında imalat sektörüne yapılan KİT nakdi yatırımları tutarı cari yıl ödeneğine göre %51 oranında 185,7 milyon TL olup, başlıca yatırımcı kuruluşlar MKEK, TCDD ve bağlı ortaklıkları, EBK, T.Şeker Fabrikaları, ÇAY-KUR, TMO, DMO ve TEMSAN’dır.
TMO hem tarım hem de imalat, DMO ise hem imalat hem de ticaret sektöründe yer almaktadır. İmalat sektöründeki toplam 185,7 milyon TL’nin %18,3’ü EBK tarafından gerçekleştirilmiş olup bu sektördeki en büyük nakdi gerçekleşme payını oluşturmaktadır.
Eti Maden İşletmelerinde 2011 yılı imalat sektörü yatırımları kapsamında; muhtelif bor ürünlerinin imalatı ile ilgili etütler, üretim tesislerinin yapımı ve tevsii, boraks fabrikası modernizasyonu, atık baraj kapasite artırılması ile ilgili devam eden işler ve mevcut tesislerin idame yenilemesine yönelik projeler yürütülmüştür.
MKE’de 2011 yılı imalat sektörü yatırımları kapsamında; orta gerilim elektrik sisteminin modernizasyonu, atık su arıtma tesislerinin kurulması ve deşarj hatlarının yapılması, çevre güvenlik sistemi ile rüzgar ölçüm etütleri, muhtelif imalat ve su arıtma tesisleri yapımı ve mevcut tesislerin tevsii ile idame yenilemesine yönelik projeler yürütülmüştür
TCDD ve bağlı ortaklıklarında 2011 yılı imalat sektörü yatırımları kapsamında; yeni nesil yük vagon etütleri, lokomotifler için akaryakıt tesisi kurulması, dizel tren seti kalıp, kolaylık ve stand alımı ve muhtelif işlere yönelik projeler yürütülmüştür.
EBK’da 2011 yılı imalat sektörü kapsamında; kombina modernizasyon ve otomasyon ile bilgisayar yazılımı ve donanımı, taşıt alımı ve kombinaların muhtelif ihtiyaçlarını karşılanmasına yönelik idame yenileme yatırımları yürütülmüştür.
T. Şeker Fabrikalarında 2011 yılı imalat sektörü yatırımları kapsamında; fabrika modernizasyon ve otomasyonu, arıtma, emisyon ve hava kalitesi iyileştirme yatırımları ile idame yenileme yatırımları yürütülmüştür
ÇAY-KUR’da 2011 yılı imalat sektörü yatırımları kapsamında; atık su arıtma sistemi, baca gazı filtresi ve toz toplam sistemi yatırımları ile buhar santralı doğal gaz dönüşüm sistemi, kıvırma tablası, bilgisayar donanım ve yazılımı ile çay paketleme makinesi işleri oluşturmaktadır.
TMO’da 2011 yılı imalat sektörü yatırımları kapsamında; öğütücü değirmen alımı, 4 adet butol ekstraktörü alımı, santrifüj alımı ve kurutucu alımı pres yenileme, kapsül deposu yapımı yatırımları yürütülmüştür.
DMO’da 2011 yılı imalat sektörü yatırımları kapsamında; faaliyet binası projesi hazırlanması ve muhtelif işler çerçevesinde bilgisayar yazılım ve donanımı ile bilgi işlem merkezinin donanımlarının yenilenmesi, felaket kurtarma merkezi kurulması yatırımları yürütülmüştür.
İller Bankası AŞ’de 2011 yılı imalat sektörü yatırımları kapsamında; çeşitli tesis yapımı yatırımları yürütülmüştür.
TEMSAN’da 2011 yılı imalat sektörü yatırımları kapsamında idame yenileme yatırımları yürütülmüştür.
Enerji sektöründe kullanılan yakıt ve elektromekanik teçhizat açısından dışa bağımlılık artmıştır.
Enerji sektöründe 2011 yılı KİT nakdi yatırımları tutarı cari yıl ödeneğine göre %75 oranında 1,3 milyar TL olup, başlıca yatırımcı kuruluşlar; TEİAŞ, TEDAŞ, EÜAŞ ve bağlı ortaklıkları ile TETAŞ ve ADÜAŞ’tır. Bu sektördeki toplam 1,3 milyar TL’nin %39,2’si TEDAŞ tarafından gerçekleştirilmiş olup, bu sektördeki en büyük nakdi gerçekleşme payını oluşturmaktadır.
EÜAŞ’ın 2011 yılı enerji sektörü yatırımları kapsamında; muhtelif çevresel etütler ve hava kalitesi modellemesi ile ilgili danışmanlık hizmet alımları, mevcut santrallerin rehabilitasyonu ile tevsii ve idame yenileme nitelikli yatırımlar yürütülmüştür.
TEİAŞ enerji iletim faaliyetlerinde ülke genelinde tekel konumunda olup 2011 yılı enerji sektörü yatırımları kapsamında; muhtelif etütler, elektrik iletim hatları ve trafo merkezleri yapımı ve idame yenileme nitelikli yatırımlar yürütülmüştür.
TEDAŞ genelinde ise muhtelif elektrik dağıtım şebekesi etütleri, şehir şebekeleri, köy şebekeleri ve kırsal dağıtım tesisleri yapımı, şehir ve köy şebekelerinin eskiyen, yetersiz kalan ve yeni gelişen bölgeleri etüt ettirilmesi ve elde edilen verilere göre yeni şebeke projelerinin yapılması ile güvenlik cihazları, test ölçü cihazları, haberleşme cihazları yatırımları bulunmaktadır. gelişen bölgeleri etüt ettirilmesi ve elde edilen verilere göre yeni şebeke projeleri ile güvenlik cihazları, test ölçü cihazları, haberleşme cihazları yatırımları bulunmaktadır.
TETAŞ’ın 2011 yılı enerji sektörü yatırımları kapsamında; kurumsal otomasyon projesi ile idame yenileme nitelikli yatırımlar yürütülmüştür.
Enerji sektöründe, elektriğin güvenilir ve düşük maliyetli olarak planlanması, işletilmesi ve tüketicilere kaliteli, yeterli ve düşük maliyetli elektrik enerjisi arz edilebilmesi için; özellikle dağıtım sistemindeki yüksek oranlı kayıp-kaçağın azaltılması hususunda gerekli tedbirlerin alınması ve yatırımların yapılması, elektriğin üretimi, iletimi ve dağıtımında enerji verimliliğini artırmaya yönelik yatırımların özendirilmesi ve öncelik verilmesi konuları önemini korumaktadır.
2011 yılında Türkiye genelinde üretilen enerjinin %45,4’ü doğal gaz kullanılarak üretilmiştir. Buna %10 seviyesindeki ithal kömüre dayalı üretimde eklendiğinde, dışa bağımlılığın daha da yüksek olduğu görülecektir. Tamamına yakını ithal kaynak olan doğal gazla enerji üretimindeki yüksek oranlı dışa bağımlılık ve bunun ağırlıklı olarak bir ülkeden tedarik edilmesi, önemli bir arz güvenliği riski oluşturmakta olup, ayrıca elektrik üretiminde maliyetlerin düşürülmesi imkanını da güçleştirmektedir.
Rezervleri belirlenen ve termik santral kurulabilecek özellikte olan linyit sahalarının devreye sokulması ve mevcut santrallere yeni ünitelerin ilavesi yanında mevcut su kaynaklarından daha fazla istifadeyle yerli kurulu gücünün arttırılması mümkün görülmektedir.
Dışa bağımlılığı azaltmada enerji üretiminde yerli kaynakların kullanımını artırmak, yanında aynı zamanda enerji üretim tesislerinde yer alan teçhizattaki yerli dizayn ve üretim paylarının artırılması gerekmektedir. TEMSAN Genel Müdürlüğü Diyarbakır fabrikasının yıllık üretim kapasitesi 24 adet su türbini ve 20 adet generatör olmasına karşın, Şirket 1977-2011 döneminde kurulu güçleri toplamı 687 MW olan HES gerçekleştirmiştir. Bu oran Türkiye HES kurulu gücünün %4’ü olup oldukça düşük seviyededir. Termik santrallerde tüketimi fazla olan yüksek kaliteli çelikten üretilen kazan boruları, türbin kanatları gibi malzemeler ile hidrolik santrallerde türbin dizayn ve üretimi olmak üzere santrallerde yer alan tüm elektromekanik teçhizattaki yerli dizayn ve üretim oranlarının arttırılması önemini korumaktadır.
c) Hizmetler sektörü:
2011 Yılı Programında ulaştırma sektörü ile ilgili olarak, ülke ekonomisinin ve sosyal hayatın gereksinimlerine uygun, taşıma türleri arasında dengenin sağlandığı, çağdaş teknoloji ve uluslararası kurallarla uyumlu, çevreye duyarlı, ekonomik ve güvenli taşımacılığın yapıldığı bir ulaştırma altyapısının zamanında oluşturulması öngörülmüştür. Ulaştırma alt sektörlerinin birbirlerini tamamlayıcı nitelikte çalışması ve kombine taşımacılığın yaygınlaştırılması esas alınmıştır.
2011 Yılı Programında haberleşme sektörü ile ilgili olarak; bilgi ve iletişim teknolojilerinin yaygınlaştırılması ve etkin kullanılmasıyla bilgi toplumuna dönüşüm sürecinin hızlandırılması ve bu yolla ülkemizin rekabet gücünün ve refah düzeyinin artırılmasına katkı sağlanması, bilgi toplumu stratejisinde yer verilen elektronik haberleşme sektörünün hizmet yeteneğinin rekabetçi bir ortamda küresel düzeyde geliştirilmesi hedefi doğrultusunda devletin düzenleyici rolü etkinleştirilecek, yapılan düzenlemeler etkin şekilde uygulanacak, alternatif altyapı ve hizmetlerin devreye girmesi sağlanacak, pazarın potansiyel gelişimi ve bilgi toplumu hizmetlerinin yaygınlaşmasını olumsuz yönde etkileyen sorunların giderilmesi amaçlanmıştır.
Ulaştırma-haberleşme sektöründe 2011 yılı KİT nakdi yatırımları tutarı cari yıl ödeneğine göre %81 oranında 4,2 milyar TL olup, başlıca yatırımcı kuruluşlar; TCDD, BOTAŞ, DHMİ, PTT, Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü, TÜRKSAT, TDİ ve BOTAŞ’tır. Bu sektördeki toplam 4,2 milyar TL’nin %71,6’sı TCDD tarafından gerçekleştirilmiş olup, bu sektördeki en büyük nakdi gerçekleşme payını oluşturmaktadır.
TCDD’nin 2011 yılı ulaştırma/demiryolu sektörü yatırımları kapsamında; otomatik tren muayene istasyonu kurulması, tüm kaynak ve faaliyetlerinin etkin ve verimli bir şekilde yönetilmesi ve yürütülmesine yönelik kurumsal kaynak yönetimi sistemi kurulması, deniz ulaştırma sektörüne yönelik yatırımlar ve feribot alımı ile iskele tevsii ve bakım onarım tesisi yapımı hızlı tren projeleri yapımı ve mevcut tesislerle ilgili tevsii ve yenileme çalışmaları yapılmıştır.
2011 yılı itibarıyla demiryolları ana hattının %23’sı elektrikli, %33’ü sinyalli, %9’u ise çift hatlıdır. Demiryolları hatlarının yaklaşık %90 oranındaki ağırlıklı kısmında tek hat işletmeciliği yapılması, %22’sinin ise 30 yaş üzerinde olmasının, verimli, etkin çalışmayı, tren trafiğini ve gelir artışını olumsuz etkilediği dikkate alınarak, elektrifikasyon uygulamalarının ve sinyalizasyon sisteminin yaygınlaştırılması, uluslararası ilgili standartlara uyumlu olmak üzere vagonların ve önem sırası arz eden hatlardan başlamak üzere gabari, ray tipleri, dingil basıncı gibi hususların iyileştirilmesi gereği önemini korumaktadır.
DHMİ’nin 2011 yılı ulaştırma/havayolu sektörü yatırımları kapsamında; çeşitli havaalanlarına inşa edilecek lojmanların zemin etütleri ile uygulama projeleri ve teknik şartnamelerinin hazırlanması, muhtelif etüt, proje ve müşavirlik işleri, havaalanları master plan yapımı, hava trafik sistemleri AR-GE projeleri, havaalanı terminal yapım işleri, hava trafik kontrol sistemlerinin yenilenmesi, helikopter alımı, havaalanları güvenlik sistemleri temin ve tesisi, hava liman ve meydanların PAT (Pist apron taksi yolu) sahalarının yenilenmesi projesi, kule ve seyrüsefer sistemleri inşaatları altyapıları ile idame yenileme nitelikli yatırımlar yürütülmüştür.
2011 yılında havalimanlarına inen-kalkan toplam uçak sayısı 2010 yılına göre %13,3 oranında artış göstererek 914.484 adede, yolcu sayısı ise %14,1 oranında artarak 104.418.169 kişiye ulaşmış olup Eurocontrol üyesi ülkelerdeki 2011 yılı trafik artış ortalaması ise %1,6 oranında gerçekleşmiştir. Özellikle yolcu ve uçak trafiğinin arttığı, özellikle İstanbul Atatürk Havalimanı ile Antalya Havalimanı artan trafiğe cevap verememektedir.
TDİ’nin 2011 yılı ulaştırma/denizyolu sektörü yatırımları kapsamında; muhtelif rıhtım, iskele, liman, atölye ve binaların bakım ve onarımı, kılavuzluk istasyonları ve teçhizat alımı, deniz araçlarının temini ile bakım ve onarımı ile bilgisayar sistemleri alımı yatırımları yürütülmüştür.
Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü’nün 2011 yılı ulaştırma/denizyolu sektörü yatırımları kapsamında; yakıt toplama gemisi temini, deniz haberleşme altyapısının modernizasyonu, deniz kazalarında can ve mal emniyetinin sağlanması, çevre koruma, arama-kurtarma faaliyetlerinin sürdürülmesi amacıyla manevra yeteneği yüksek römorkör temini seyir yardımcılarının uzaktan izlenmesi, deniz kirliliği ile mücadele ekipmanı temini, deniz haberleşme altyapısının modernizasyonu, çok maksatlı tahlisiye botu temini, fener bakım ve transfer botu temini ve idame yenileme nitelikli yatırımlar yürütülmüştür.
BOTAŞ’ın 2011 yılı ulaştırma/boru hattı sektörü yatırımları kapsamında; jeolojik ve heyelan önlemlerine ilişkin etütler, Irak-Türkiye doğal gaz ihraç projesi, Mısır-Türkiye doğal
BOTAŞ’ın 2011 yılı ulaştırma/boru hattı sektörü yatırımları kapsamında; jeolojik ve heyelan önlemlerine ilişkin etütler, Irak-Türkiye doğal gaz ihraç projesi, Mısır-Türkiye doğal