Literatürde yapılan araştırmalar incelendiğinde derin çekme işleminde malzeme şekillendirilebilirliğini arttırabilmek, derin çekmeyi etkileyen parametrelerin etkilerini araştırabilmek ve çekme kusurlarını önceden tespit ederek tasarım aşamasında iken müdahale edebilmek için deneysel çalışmalarla birlikte Sonlu Elemanlar Yöntemi (SEY) yaklaşımı kullanıldığı görülmüştür. Bu araştırmalarda SEY ile deneysel çalışmalar karşılaştırılarak SEY’in doğrulanması, baskı plakası kuvvetinin (BPK) buruşma üzerindeki etkisinin incelenmesi, BPK’nin ve zımba kuvvetinin değişken uygulanmasının çekmeye etkileri, limit çekme oranının iyileştirilmesinde işlem değişkenlerinin ilişkisi, BPK’nin en uygun değerinin seçilmesiyle ile kalınlık dağılımının iyileştirilmesi, kalıp köşe radyüslerinin ve zımba hızının çekme yüksekliğine etkisi, zımba uç şeklinin şekillendirmeye etkisi, ilkel parça şeklinin belirlenmesi, yağlama ve sürtünmenin çekmeye etkileri üzerine odaklanılmıştır. Sonuç olarak bu kısımda işlem değişkenlerinin derin çekme işleminde etkileri incelenmiş ve simülasyonlar gerçekleştirilerek önceden uygun değerlerin belirlenmesi amaçlanmıştır.
İkinci kısım ise zeki sistemlerle derin çekme işleminde ürün kalitesinin iyileştirilmesidir. Bu kısımda zeki sistemlerin Eş-Zamanlı (Real-Time) olarak ürün kalitesini etkileyen değişkenlerin değerlerinin derin çekme işlemi sırasında yeniden hesaplanarak uygulanması ve derin çekme işleminden önce işlem değişkenlerinin belirlenerek ürün kalitesinin tahmininde kullanılması olarak iki kısımda ele alınmıştır. Eş-Zamanlı sistemlerde sensorlar, kameralar vb. ekipmanlar kullanılarak ürün kalitesindeki değişiklik ölçülmektedir. Bu değişiklik zeki bir sistemden oluşan karar verme algoritmasıyla değerlendirilerek BPK, zımba kuvveti gibi işlem değişkenleri kontrol altında tutulmuş ve derin çekme işleminde meydana gelen kusurlar engellenmeye çalışılmıştır. Eş-zamanlı zeki sistemlerle yapılan çalışmalarda kontrol amaçlı olarak ölçülebilen değer olarak buruşma esas alınmaktadır. Buruşmanın derecesine göre sistem işlem değişkenlerini yeniden hesaplar. Bu
hesaplama sonucu ortaya çıkan işlem değişkenleri derin çekme işleminde eş zamanlı olarak uygulanır.
Zeki sistemler kullanılarak derin çekmeyi etkileyen malzeme özelliklerinin ve işlem değişkenlerinin tahmininde ise zeki sistemler deneysel veya nümerik olarak elde edilen verilerle eğitilerek elde olmayan değerlerin tahmininde kullanılmıştır. Yapılan çalışmalarda hazırlanan YSA modelinin giriş değeri olarak sayısal analiz sonuçları kullanılmıştır. Deneysel sonuçları kullanan çalışmalar ise birçok değişkenden sadece bir kaçına odaklanmaktadır. Bu çalışmalar zeki sistemlerin sac metal şekillendirme yöntemlerinde etkin olarak kullanılabileceğini göstermektedir. Bu çalışmalar her bir parametrenin değişimine karşılık üretim kalitesini nasıl etkilediğini ortaya koymakta fakat istenilen bir üretim kalitesi için birbiriyle etkileşimli olan bu parametrelerin en uygun değerlerinin neler olması gerektiği sorusuna cevap vermemektedir.
Üçüncü kısım ise Taguchi yöntemi ve ANOVA analizi kullanılarak derin çekme işleminde ürün kalitesini etkileyen parametrelerin incelenmesini kapsamaktadır. Bu çalışmalarında çoğunluğu teorik olarak gerçekleştirilmiştir ve derin çekme sırasında kalınlık dağılımı, zımba kuvveti, boyun verme, çekme oranı ve çekme yüksekliğinin optimizasyonu konularından birisi ele almışlardır. Derin çekmede ürün kalitesini etkileyen önemli bir faktör olan baskı plakası kuvvetinin seviyeleri uygun değer aralığında seçilmiştir. Bu da baskı plakası kuvvetinin ürün kalitesi üzerindeki etkisini azaltarak diğer faktörlerin öne çıkmasına sebep olmuştur. Ayrıca işlem değişkenlerinin ürün kalitesi üzerindeki etkileri incelenirken birbiriyle olan etkileşimler incelenmemiştir. Bu çalışmada derin çekme işleminde karşılaşılan iki önemli kusur olan buruşma ve yırtılma esas alınarak işlem değişkenlerinin ürün kalitesine olan etkileri ve birbiriyle olan etkileşimleri incelenmiştir. İşlem değişkelerinin değerleri daha geniş bir aralığı kapsayacak şekilde seçilmiştir. Böylece derin çekme uygulama alanında daha fazla katkı sağlanması amaçlanmıştır.
Bu çalışma kapsamında ürün kalitesinin tahmini için yapay zekâ teknolojilerinden YSA kullanılmıştır. Deneysel çalışmalardan elde edilen veriler modelin oluşturulması, eğitilmesi ve test edilmesi için kullanılarak, derin çekmede işlem değişkenlerinin ürün kalitesi üzerindeki etkileri gözlemlenmiştir. Literatürde bu
konuda yapılan az sayıda çalışmaya rastlanmıştır. Bu çalışmalardan bir kısmı sadece teorik olarak gerçekleştirilmiş ve kalınlık dağılımı, buruşma gibi kusurlardan biri üzerinde odaklanılmıştır. Hâlbuki işlem değişkenlerinin derin çekmedeki etkisini tam olarak görebilmek için değişkenlerinin hepsinin bir bütün olarak ele alınması gerekmektedir. Zeki sistemler kullanılarak derin çekmeyi etkileyen işlem değişkenlerinin tahminiyle ilgili yapılan doktora çalışmasında kapsamlı olarak işlem değişkenlerini değerlendirmiş fakat BPK ve sürtünme katsayısı dikkate alınmamıştır. Eş-zamanlı zeki sistemlerle yapılan çalışmaların derin çekme ekipmanlarına uygulanması masraflı ve zor olmaktadır. Bu çalışmalar göz önünde bulundurularak derin çekme işleminde ürün kalitesini belirlenmesinde en önemli üç kusur (buruşma, yırtılma ve kalınlık dağılımı) esas alınmıştır. İşlem değişkenlerinin derin çekme işleminde ürün kalitesine olan etkileri ve her değişkenin birbiriyle olan etkileşimleri incelenmiştir. Ve geliştirilen YSA modeliyle işlem değişkenleri doğrudan kontrol edilerek ürün kalitesinin iyileştirilmesi sağlanmıştır. Böylece değişkenlerin ve hataların topluca dikkate alındığı bir sistem mimarisi içinde bütüncül olarak değerlendirme yapabilen, uygulaması kolay ve ekonomik bir sistem geliştirilecektir.
Ayrıca SE modeli, deneysel sonuçlarla karşılaştırılarak modelin doğrulaması yapılacaktır. Böylece ileriki çalışmalarda SEY’i kullanılarak YSA modelinin eğitimi ve test edilmesi amaçlanmaktadır.