KRED
F
YATLAMA

Kar amac güden di
er tüm iletmeler gibi bankalarn da nihai amac kar elde etmek ve bunu sürekli klmaktr. Varlklar içinde krediler en büyük paya sahip olduklarndan, kredilerin fiyatlamas hayati önem tamaktadr.

Kredi fiyatlamas yaplrken kredi maliyetini oluturan unsurlarn ayrntl bir ekilde belirlenerek, bunlarn kredilere yüklenecek ksmlarnn tespit edilmesi, di
er tüm iletme ve yönetim giderlerinin de dikkate alnarak nihai kararlarn belirlenmesi gerekmektedir. te bu aamada bankalarn pasif tarafnda en büyük pay mevduat ald
ndan, bu fon kayna
nn fiyatlamas, kredi fiyatlamas için önem arz etmektedir.

Mevduat faiz oranlar yannda, bankalar aras para piyasasnda oluan faiz oranlar, sendikasyon ve seküritizasyon kredileri ile ilikili olarak yurt d piyasalarda oluan faiz oranlar, öz kayna
n alternatif getirisinin göstergesi olan devlet tahvili ve hazine bonosu faiz oranlar, aktif nitelikli ürünlerin fiyatlandrlmasnda etkilidir.

2.2.1. Bankaclk Sektöründe Fiyatlama Süreci ve Kredi Fiyatlamay Belirleyen Faktörler

Kredilendirme, bankalarn karl, karl oldu
u kadar da riskli bir ana ilevidir (Öztin, 2006:2). Bu ana ilev zaman zaman ekonomik dengesizlikler yüzünden a
rl
n yitirse de, günümüz Türkiye ekonomisinde bankalar için en karl ana ilev olarak karmza çkmaktadr.

Bankalardan kredi talep eden kii ve kurumlar öncelikle baz de
erlendirmelere tabi tutulurlar. Kredinin türü, vadesi, para cinsi, talep eden kii ve kurumun niteli
i, gelir düzeyi gibi pek çok de
iken tarafndan de
erlendirmeye tabi tutulmak suretiyle, kredi borçlusunun borç ödeme niyeti ve kapasitesi hakknda kanaat oluturmaya çallr. Bu analizin temel amac,

kredi talep eden kii veya firmann kredi geri ödeme planna ve kredi genel sözlemesine uygun olarak kredi geri ödeme potansiyelini tahminlemektir. Ancak bu sayede kredi riski düürülebilir.

Kredilendirme sürecinde bankalarca gerçekletirilen analizler, sadece bankalar açsndan de
il, kredi borçlusu açsndan da avantajlar içermektedir. Bu sayede kredi müterisinin kredi ihtiyac; tutar, vade, ödeme plan, para cinsi gibi pek çok konuda uzla sa
lanarak, kii veya kurumun nakit akmna göre ayarlanabilmektedir. Böylece kredi müterilerine bir nevi finansal danmanlk hizmeti de verilmektedir.

Tüm bu hususlar 
nda kredi fiyatlamas; kredi taleplerinin de
erlendirilmesi sonucunda, kredi maliyetini etkileyen tüm faktörleri de dikkate alarak, bankann uzun vadeli stratejileri ve hedefleri ile uyumlu kredi fiyat tespitinin yaplmasdr.

Bankaclk sektöründe kredi fiyatlamas temel olarak iki farkl ekilde belirlenir (Karaca, 1996:39). Çalmamzn önceki bölümlerinde de bahsetti
imiz üzere Türk bankaclk sektöründe baz kamu kurumu niteli
i tayan bankalar, gerek sosyal fayda gözetilmesi gerekse politik rant elde etme amacyla modern kredi fiyatlamas tekni
ine aykr krediler kullandrmlardr. Ancak bu durum günümüz rekabet ekonomisinde son derece istisnai bir durum tekil etmekte olup, çalmamzda göz ard edilmitir. Bahsetti
imiz bu fiyatlama siyasi erk tarafndan belirlenen fiyatlamadr. Çalmamzda piyasa koullarnn etkisiyle serbestçe belirlenen fiyatlama dikkate alnmtr.

Serbest piyasa koullarnda bile olsa bankalar, kredi fiyatlama sürecinde BDDK, TCMB gibi denetleyici ve düzenleyici kurumlar da dikkate almak zorundadrlar.

Kredi fiyatlamas yaplrken, kredinin kayna
ndaki tüm unsurlar ayrntl bir ekilde dikkate alnmaldr. Kredi fiyatlamasn belirleyen temel

unsurlar aa
da belirtilmitir.

x Mevduat faiz oranlar x Ortalama mevduat vadesi x Banka politikas

x Yurt d borçlanma faiz oranlar x Piyasa rekabet koullar

x Banka sahiplik yaps x Kredi vadesi

x Geri ödeme koullar x Müteri verimlili
i x Portföy yaps x ube a


x Genel yönetim giderleri

Kredinin maliyetini oluturan unsurlardan, kredilere yüklenecek ksmlarn dikkatlice hesaplanp, banka fon kaynaklarnn maliyetlendirilmesi gerekmektedir. Bankalar ancak bu ve bunlar gibi kriterleri dikkate alarak müterilerine sektörde yaanan yo
un rekabet ortamnda ular ve onlarn ihtiyaçlarn karlayan çözümler üretebilirler.

2.2.2. Kredi Fiyatlama Yöntemleri

Bankalarn var olu amac kredi vermektir. in do
as gere
i nihai amac fon aç
 olanlar kredilendirmek olan bu kurumlarn varlklar içinde en büyük pay krediler almaktadr. Bu nedenle kredi faizlerinin belirlenmesi bankalarn karll
 açsndan son derece önemlidir.

Günümüz bankaclk sektöründe kredi fiyatlamasnda temel alnan ana göstergeler; kredi talebi, maliyet yaps ve rakip bankalarn uyguladklar fiyatlamalardr.

Talep edilen kredinin türü, vadesi, para cinsi, kredi talep edenin kredibilitesi, ksacas talep edilen kredinin tüm unsurlar, kredi fiyatnn belirlenmesinde rol oynamaktadr.

Bir di
er önemli unsur ise maliyet yapsdr. Zaman zaman hacim yaratmak amacyla bankalar maliyetlerinin altnda veya baa banoktalarnda fiyatlama yapmakta olsa da bu süreç uzun vadeli olamaz. Orta ve uzun vadede bankalar maliyetlerinin altnda fiyatlama yapamayacaklardr. Çünkü onlar da di
er tüm iletmeler gibi kar ençoklatrmas amacyla çalmaktadrlar.

Günümüz ekonomilerinde ve tabii ki bankaclk sektöründe kredi fiyatlamasnda en çok etkili olan husus rakip banka faizleridir. Sektör yaps gere
i az sayda bankann piyasay paylat
 böyle bir yapda, rakip bankalarn uyguladklar faiz oranlar uygulamada son derece önem kazanmaktadr.

Çalmamzn önceki bölümlerinde belirtilen kredi fiyatlamasnda etkili olan hususlar da dikkate alnarak kredi fiyatlama yöntemleri dört alt balkta incelenebilmektedir.

x Baa Ba Fiyatlamas

x Maliyet Art Kar Marj Yöntemi x Marjinal Fiyatlama

x Maliyet Ba
msz Fiyatlama

2.2.2.1. Baa Ba Fiyatlama

Fiyatlama karar alnrken maliyetlerin tahmin edilmesi oldukça zor bir süreçtir. Bu admda öncelikle de
iken ve sabit maliyetlerin belirlenmesi gerekmektedir (Feryal, 1992:59). Baa ba analizi; maliyetler, faaliyet hacmi ve gelirler arasndaki ilikiyi inceleyen bir metot olup; sat geliri veya sat adedi toplamnn maliyetlerin toplamna eit oldu
u noktadan hareketle fiyatlama yöntemi gelitirmektedir.

Baa banoktas analizini bankaclk sektörüne uyarlad
mzda, ilk olarak faiz d giderler ile faiz giderleri toplanr. Bu toplamdan faiz d gelirler çkartlarak faiz getirili aktif toplamna bölünür (Uzuno
lu, 2002:7).

BBN=[ (Faiz Giderleri + Faiz D Giderler) – Faiz D Gelir ] / FGA

Bu formülün hedefi; toplam gelir ile toplam giderleri birbirine eitleyecek faiz getirili aktif büyüklü
ünü hesaplamaktr. Böylece baa banoktas bulunacaktr. Örne
in bir bankann faiz d giderleri 100.000 TL, faiz giderleri ise 400.000 TL iken, hesaplamann yapld
 dönemde faiz d geliri 250.000 TL, faiz getirili aktif toplam 2.500.000 TL ise; baa ba fiyatlamas;

BBN=[ (400.000 + 100.000) – 250.000 ] / 2.500.000 BBN Faizi= % 10

Yukardaki örnekte yllk % 10’un altnda yaplacak fiyatlamalardan zarar, bu rakamn üstünde yaplacak fiyatlamalardan ise kar edilece
i sonucu çkarlabilir.

2.2.2.2. Maliyet Art Kar Marj Yöntemi

Maliyet art kar marj yöntemi, baa banoktas analizindeki gibi detaysz bir analiz yerine daha kapsaml bir çalma öngörmektedir. Bu uygulamada yaplan esas olarak; bankalarn bilançosunda pasif tarafta bulunan mevduat, bankalar aras para piyasasndan alnan krediler, alnan yurtd krediler, finansal kiralama borçlar gibi faiz maliyeti yaratc fon kaynaklarnn bankaya toplam ne kadarlk bir yük getirdi
inin belirlenmesidir.

Hesaplama yöntemleri arasnda en basit ve kolay anlalr yöntemlerden biri olan maliyet art kar marj yönteminde bankalar, mevcut piyasa koullarn dikkate alarak bir kar marj belirlerler. Belirlemi olduklar bu kar marjn maliyetlerin üzerine ekleyerek fiyatlama ilevini gerçekletirirler.

Piyasa koullarnda belirlenen bu kar marj, ayn zamanda bankann fon kaynaklarndan elde etmek istedi
i en az kar pay risk primidir (Ece, 2007:120). Bu yöntemde banka, fon kaynaklarnn a
rlkl marjinal maliyetini bulduktan sonra, faiz d giderlerini de buna ekler, daha sonra banka yönetimince piyasa koullarnda belirlenen kar marjn da bu rakama ilave ederek fiyatlamay yapar.

Söz konusu fiyatlana yöntemi aa
da formüle edilmi olup, çalmamzn ilerleyen bölümlerinde örnek uygulama olarak detaylandrlacaktr.

Kredi Faiz Oran: Fon Maliyeti + Kar Marj

Maliyet art kar marj yönteminin kullanlmas durumunda dikkat edilmesi gereken baz önemli hususlar bulunmaktadr (Güler, 1996:99).

x Maliyet unsurunun tespitinde, kredi hizmetinin verilmesi sürecinde katlanlan tüm maliyet unsurlar fiyata dahil edilmektedir. Bu nedenle maliyet tespiti son derece önemlidir. Maliyetini tespit edemeyen veya yüksek maliyetler ile çalan bankalar, piyasa koullarnda fiyat belirleyebilmek için beklenen kar marjlarndan feragat emek zorunda kalrlar.

x Bu fiyatlama yönteminde, rakip bankalarn faiz oranlar dikkate alnmamaktadr. Temel çk noktas maliyet unsuru oldu
undan, bu yöntemde daha çok içe dönük fiyatlama gerçekletirilmektedir.

x Ancak bu durum zaman zaman olumlu unsurlar da ihtiva edebilmektedir. Piyasada a
rl
 olan ve maliyetlerini çok iyi tespit edebilen bankalar, rakiplerinin fiyat politikalarndan etkilenmeden, piyasaya kendi fiyat politikalarn yanstabilirler.

x Maliyet art kar marj yöntemi, fiyat çeitlendirmesine yani fiyat farkllatrmasna önem vermez. çe dönük olarak maliyet temelli fiyatlama yapt
ndan ürün gruplar veya müteri portföyüne göre fiyat farkllatrmasna gitmeyen bu yöntem, müteri memnuniyetini ve piyasa rekabet artlarn gözetmeyen bir fiyatlama yöntemidir. Baz kaynaklarda “mark-up” fiyatlama yöntemi olarak da adlandrlan bu uygulama, daha çok bireysel bankaclk hizmetlerinin fiyatlamasnda öne çkmaktadr (Öker, 2007:130).

2.2.2.3. Marjinal Fiyatlama

Hesaplama yöntemine temel tekil eden formülasyon açsndan maliyet art kar marj yönteminden farkl olmayan marjinal fiyatlama yöntemi, kredi maliyetinin de
iken maliyetlerden olutu
unu varsayan bir modeldir. Bankann kredi bavuru aamasndan kullandrm aamasna kadar geçen sürede yapm oldu
u sabit ve de
iken giderleri üretim kapasitesinin maliyeti olarak de
erlendirmektedir.

Bir önceki bölümde anlatlan maliyet art kar marj yönteminde, toplam maliyet rakamnn bulunabilinmesi için sabit maliyetleri birimlendirmek ve belirli bir faaliyet hacminin yakaland
n varsaymak gerekmektedir. Maliyet art kar marj yöntemi, faaliyet hacmindeki veya fon kayna
 birleimindeki de
iimlerde, de
iimin maliyet unsurunda yaratt
 farkllklarla ilgilenmemektedir. Oysa marjinal fiyatlama yönteminde, maliyetler marjinal maliyet hesaplama yöntemi ile tespit edildi
inden, fon kayna
nda gerçekleen ani de
iimler karsnda daha do
ru fiyatlama ans vermektedir.

Bu tür bir fiyatlama yöntemi bankalarn daha çok ksa süreli ve ar rezerv niteli
i tayan fonlar için kulland
 yöntemdir. Bunun nedeni ise bankalarn portföyüne katmak istedi
i yeni kredilerin maliyetlerinin marjinal maliyeti oluturmas ve ksa süreli alternatif kullanm alan bulunmayan banka fonlarnn kredi olarak tahsis edilmesinde yararl olmasdr (Öker, 2007:131).

2.2.2.4. Maliyet Önemsiz Fiyatlama

Çalmamzn buraya kadar anlatlan bölümlerinde kredi fiyatlamasn maliyet unsurunun üzerine kuran yaklamlar anlatld. Ancak bankaclk sektöründe maliyetleri göz önüne almayan fiyatlama yöntemleri de uygulanmaktadr.

2.2.2.4.1. Pazara Girme Yöntemi

Bankaclk sektörü hemen hemen tüm ülkelerde devletin gözetiminde olan bir sektördür. Ülkemizde de oldu
u gibi sektöre giriler kanunla belirlenmi ve belirli yasal prosedür ve izinlere ba
lanmtr. Dolaysyla mevcut piyasann içinde yeni bir oyuncu olarak girmek ilk aamada oldukça zordur. Bu gibi durumlarda yeni oyuncular daha çok banka satn alma yoluyla pazara girmeye çalmaktadrlar.

Bu süreçte yeni oyuncularn piyasada müteri potansiyeli oluturmas ve piyasaya giri yapmas gerekmektedir. Piyasaya giri ise, piyasa fiyatlarnn altnda bir fiyatla plasman yaratarak yada piyasa fiyatnn üzerinde bir fiyatla fon kayna
 yaratarak müterilere ulamak eklinde gerçekleir.

Yeni kredi kurumlarnn pazara girmesi, daha önce kredi piyasasndan faydalanmakta zorluk çeken kii ve firmalarn da fon kaynaklarna ulamasna imkan tanr. Kredi müterisi için imkanlar artarken, kredi arz eden taraf olan piyasadaki eski oyuncular için ise müteriyi elde tutmak zorlamaktadr.

Bu yöntem, piyasada tutunabilmek ve müteri kitlesi yaratabilmek için bavurulan bir yöntemdir. Ancak maliyetlerden ba
msz fiyatlama politikalar izlendi
inden, uzun vadede sürdürülebilecek bir fiyatlamas politikas de
ildir.

2.2.2.4.2. Pazar Fiyat Yöntemi

Bu fiyatlama yönteminde banka maliyetlerini göz önüne alarak de
il, piyasada di
er bankalarn uyguladklar fiyatlar dikkate alarak fiyatlama yapar (Güler, 1996:100). Bu yöntemde bankalar, piyasaya hakim di
er oyuncular izlemek suretiyle, varlklarn sürdürmeye çalrlar. Bu fiyatlama politikasnn en önemli dezavantaj, inisiyatifi lider bankalara brakmasdr.

Bu fiyatlama yönteminin izlenmesinin ana nedeni, bankann maliyet ve kar beklentisi açsndan piyasa liderinin fiyatlama politikasn kabul etmesinden ve buna mecbur kalmasndan ileri gelmektedir. Ancak her bankann ölçe
i, sistem alt yaps, pasif da
lm ve kar beklentileri farkl olaca
ndan, piyasa liderinin uzun vadeli izlenebilmesi son derece güç olmaktadr.

2.2.2.4.3. Fiyat Kullanm De
eri Yöntemi

Bu yöntemde banka, kredi kullancsna verdi
i hizmetin müteride oluturdu
u faydaya göre fiyatlama yapmaktadr. Bu fiyatlama yöntemi, kredini hacmini ve müteri kitlesini arttrmak ve çapraz ürünler ile karllk yaratmak suretiyle varl
n sürdürmeyi amaçlamaktadr.

Zaman zaman müteriler acil kredi ihtiyacna girebilmektedirler. Dolaysyla kredi kullancsnn zaten çalmakta oldu
u, belirli bir kredi ilikisinin uzun zamandr sürdü
ü bankadan kullanaca
 kredinin faizine olan duyarll
 azalmaktadr. Bu gibi durumlarda bankalar maliyetlerden ve beklenen kar marjlarndan farkl olarak müterinin o anki ihtiyacn karlayan kredinin fiyatlamasn müteri ihtiyaçlar paralelinde belirlemektedirler.

Kredi talep eden müterinin, ödemeye hazr oldu
u de
eri tahminlemek ve bu de
erin altnda fiyatlama yapmamak stratejisine dayanan bu yöntemde, müterinin bankaca sunulan hizmetten memnun olmas ve kaliteli hizmet almas gerekmektedir.

Ancak, bankaclk sektöründe reklam ve bilgilendirme imkan o kadar genitir ki, kredi kullanclarnn çok büyük ksm bankalar arasnda fiyat karlatrmas yapmaktadr. Bu nedenle fiyat kullanm de
eri yöntemi, genelde bir veya birkaç defaya mahsus olarak yaplmakta olup, uzun vadeli fiyatlama politikas olarak kullanlmamaktadr.

2.2.2.4.4. Müteri likisine Dayal Yöntem

Bu fiyatlama yönteminde, bankann müteri ile giriti
i ilemler ve müterinin pazarlk gücü dikkate alnr. Müterinin içinde bulundu
u segment, banka için yaratt
 ilem hacmi, müterinin kulland
 bankaclk ürün çeitlili
i gibi unsurlar birlikte de
erlendirilerek müteriye uygun fiyatlama yaplmaktadr.

Günümüz rekabet ortamnda kii ve firmalar birden çok banka ile aktif olarak çalmay tercih etmektedir. Özellikle ube aya
nda, banka için sradan de
erlendirilecek bir müteri, ube açsndan son derece önem arz edebilmektedir. Örne
in ehrin önde gelen mülki amirleri, yüksek montanl mevduat müterileri, büyük firmalar ve firma ortaklarna kredi kullandrmnda, ubeler son derece istekli davranmakta ve kredi kullancnn niteli
ine göre fiyatlama yöntemi izlemektedir.

Bankalar bu fiyatlama yönteminde müterinin ödeyece
i en yüksek fiyat tahminlemeye çalmaktadr. Zaman zaman müteriler alaca
 hizmet karsnda, yüksek kredi fiyatn ödemeye raz gelebilmektedir. Örne
in bankada yüksek montanl mevduat bulunan müteriler, zaten bankadan faiz geliri elde ettiklerinden, herhangi bir nedenle bankadan kredi kullandklarnda (vadeli mevduatn vadesi dolmad
ndan, faiz giderlerini vergiden indirebildiklerinden vb…) faiz duyarllklarn kaybetmektedirler.

2.2.2.4.5. Finansal Gelecek Yöntemi

Kredi kullanclarnn ve bankalarn tespit etmekte zorlandklar en önemli konulardan birisi de para piyasalarnda ki belirsizliklerdir. Bu belirsizliklerden bankalar de
iken faizli kredi kullandrarak korunabilirler. Ancak bu yöntem kredi kullanclar açsndan belirsizlikleri arttraca
 için tercih edilmemektedir.

Bu gibi durumlarda bankalar “future” ilemleri ile müteri ve kendisi açsndan belirsizlikleri ortadan kaldrmay amaçlamaktadr. Bankalarn gelecek dönemdeki faiz beklentilerine ba
l olarak ilem yönü belirlenmekte ve banka bu yöntem sayesinde kredi fiyatlamasnda daha esnek ve rekabetçi olabilmektedir.

Kredi sa
layc ve kredi kullancs için belirsizlikleri ortadan kaldran bir di
er yöntem ise “anticipatory hedge” yöntemidir (Berk, 2001:179). Kredi kullancs, banka ile ileride kullanaca
 kredi için imdiden anlar. Böylece faiz oranlarnn yükselmesine kar kendini koruma ansn elde eder. Ancak bu frsat tabii ki bir bedel karl
nda satn alabilir. Banka bu gibi durumlarda “future” piyasadan alm oldu
u riskin tersine pozisyona girerek riskini sfrlayabilir. Böylece hem banka hem de kredi kullancs gelecek dönem belirsizliklerini ortadan kaldrarak kredi ilikisine girmi olacaktr.

2.2.2.5. Rekabetçi Fiyatlama Yöntemi

4054 sayl Rekabetin Korunmas Hakknda Kanun’un üçüncü maddesinde; mal ve hizmet piyasalarndaki teebbüsler arasnda özgürce ekonomik kararlar verilebilmesini sa
layan yar olarak tanmlanan rekabet, di
er tüm sektörlerde oldu
u gibi bankaclk sektöründe de yo
un bir ekilde yaanmaktadr.

Tüketicinin bir ürün veya hizmeti seçmesi için saylabilecek faktörlerden en önemlilerinden biri olan fiyat, herhangi bir mal veya hizmetin baka bir mal veya hizmet ile de
iim orandr. Mal veya hizmetin para karl
 alnp satld
 ça
da toplumlarda bir maln fiyat onun de
erinin parasal ifadesi olarak anlalmaktadr (Üstünel, 1988.109). Bu tanmdan hareketle bankaclk sektöründe yaanan rekabeti u ifadeler ile tanmlamak mümkün gözükmektedir: “Bankalar
n rekabeti koruma kanunu, bankac
l
k kanunu ve dier yasal mevzuat çerçevesinde kalmak kayd
yla, etik deerlerin getirdii s
n
rlamalar dahilinde, piyasa hakk
nda tahminlemede bulunarak ve kendi iç dinamiklerini gözeterek yapt
klar
fiyatlama hareketidir.”

Bankalar rekabetçi fiyatlama ile temel olarak kar ençoklatrmas, pazar pay liderli
i ve ürün kalite liderli
ini amaçlamaktadrlar.

x Kar ençoklatrmas: Karn maksimizasyonunu amaçlayan bankalar, pazarn en yüksek fiyat kaldrabilece
ine inanrlar.

x Pazar pay liderlii: Pazar pay liderli
i yaklamnda bankann amac, piyasadaki rekabetten, Pazar lideri olarak çkmaktr.

x Ürün Kalite Liderlii: Bankann belirli bir ürün yada ürün gurubunda pazardaki lider konumunda olmak istemesi yada kendisini bu ekilde tantmak amacyla fiyatlama faaliyetini sürdürmesidir.

Rekabetçi fiyatlama stratejisinin en önemli unsuru do
ru fiyatlamadr. Do
ru fiyatlama için baz temel ilkeler mevcuttur. Bunlar rakip bankalar tarafndan satlan ürünler ile bankann ürünlerinin kyaslanmas, kredi ürünlerinin toplam maliyetinin tespit edilmesi ve kredinin müteri nezdinde nasl algland
nn tespit edilmesidir (Acar, 2006:74).

Rekabetçi fiyatlama yönteminde maliyetler ve gelirlerden ziyade, rakiplerin fiyatlarna daha çok önem verilmektedir. Bu yöntemin esasnda fiyatlarn geni ölçüde rakiplerin fiyatlarna göre belirlenmesi yatmaktadr (Mucuk, 1993:170). E
er bankalarn sattklar kredi türleri birbirinden az da

olsa ayrlabilir ve hedef kitlenin fiyat duyarll
 yükselirse, bu yöntem piyasada etkili olabilmektedir.

Fiyatlar yani satlan ürün olan kredinin faizleri önemli ölçüde di
er bankalarn faizleri ile ilikilendiriliyor olsa da rakip fiyatlarn aynen uygulanmas söz konusu de
ildir. Ancak fiyatlamada genel olarak piyasa fiyatnn altnda veya üstünde kalnmamaya çallmaktadr. Bu fiyatlama yönteminde önemli olan maln fiyatn sk skya maliyete veya talebe ba
lamamaktr. Bankann zaman içinde maliyetleri veya krediye olan talep de
iebilir ancak rakip banka fiyatlar de
imeden mevcut fiyatlarda ciddi oynamalar yaplamaz. Tabi ki bunun terside geçerli olabilmektedir. Bankann maliyetleri artarken veya mevcut kredi türlerine talep azalrken bile, di
er bankalar faiz indirimine gittiklerinde, piyasada rekabetçi olabilmek için sizin de fiyatlarnz indirmeniz gerekmektedir. Bu gibi durumlarda bankalar mevduat faizlerinde indirime giderek veya yurt d-yurt içi piyasalardan ucuz kaynak tesis ederek paçal maliyetlerini indirmeye çalrlar.

Yani bu fiyatlama yönteminde, piyasa rekabeti o kadar iddetlidir ki, aktif taraftaki yeni kompozisyonunuz pasifte bulunan fon kaynaklarnzn kompozisyonunun de
imesine neden olabilmektedir. Ksaca hareket yönü, aktiften pasife do
rudur. Tabii ki bu süreç, fon kaynaklarnza müdahale edebilme esnekli
iniz ile yakndan ilgilidir.

2.2.2.6. Di
er Fiyatlama Yöntemleri

Bankaclk sektöründe temel olarak yukarda belirtilen fiyatlama yöntemleri kullanlr. Fakat piyasaya sunulan ürünün yeni olmas, piyasa artlarnn de
imesi vb nedenler ile bankann iç dinamikleri de dikkate alnarak yeni yöntemler gelitirilebilmektedir.

Bu yöntemlerden; pazarlksz fiyat, en düük fiyat, basamakl fiyatlama, fiyat iaret etme, zirve zaman fiyatlama, paket fiyatlama, tek tek fiyatlama,

deneme fiyatlamas, miktar skontolu fiyatlama, çapraz fiyatlama, kiralama gibi yöntemler grup halinde veya tek tek kullanlabilir (Gorchels, 2000:218).

x Pazarlksz Fiyat (No Haggle)

Pazarlksz fiyat; özellikle müteri ile olan iletiimin sa
lanmas amacyla kullanlr. Bu fiyatlama yönteminde amaç, müteri ile iletiime geçerek pazarlama ilikisine balamaktr. Pazarlksz fiyat yönteminde, fiyat öyle bir özellikte verilir ki, müteriler için fiyat her ne kadar uygun görülse bile