• Sonuç bulunamadı

3.2. Türkiye’de KOBİ’lere Destek Veren Kurumlar 1

3.2.1. KOSGEB

“Küresel pazarda söz sahibi KOBİ’ler için güçlü ve öncü olma” vizyonu ve “KOBİ ve girişimcilerin rekabet gücünü geliştirecek destek ve hizmetler sunarak ekonomik ve sosyal kalkınmadaki paylarını artırma” misyonuyla yola çıkan Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı, 20.04.1990 tarih ve 20498 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak kurulmuş, tüzel kişiliğe haiz ve tüm işlemlerinde özel hukuk hükümlerine tabii, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı ile ilgili bir kamu kuruluşudur (www.kosgeb.com).

115 ve orta ölçekli işletmelerin payını ve etkinliğin artırmak, rekabet güçlerini ve düzeylerini yükseltmek, sanayide entegrasyonu ekonomik gelişmelere uygun biçimde gerçekleştirmek, ihracat payını artırmak, ar-ge, yenilik be işbirliği faaliyetlerini destekleme ve girişimcilik kültürünün süregelmesini sağlamak için ar-ge, markalaşma, kurumsallaşma, kalite geliştirme, tasarım, çevre, enerji konularında günün şartlarına bağlı olarak kalkınma programları, hükümet programları ve yıllık programlarda belirlenen hedefler dikkate alınarak hazırlanır.

KOSGEB tarafından yönetilen girişimcilik destekleri: • Girişimcilik Destekleri

- Girişimcilik Destek Programı

o Yeni Girişimci Desteği: Ekonomik kalkınma ve istihdam sorunlarının çözümünün temel faktörü olan girişimciliğin desteklenmesi, yaygınlaştırılması ve başarılı işletmelerin kurulmasını sağlamak amacıyla 50.000 YTL’ye kadar geri ödemesiz, 100.000YTL’ye kadar geri ödemeli olmak üzere 150.000 YTL’ye kadar destek verilmektedir. 31.12.2018 itibariyle Yeni Girişimci Desteği’ne başvuru alınmamaktadır.

Tablo 39: Girişimcilik Destek Programı

Destek Unsuru Üst

Limit Destek Oranı % İşletme kuruluş desteği 2000 1 ve 2. Bölgeler için % 60

Kadın, gazi, 1.dereceden şehit yakını ve engelli girişimci için destek oranı

% 80 3, 4, 5 ve 6. Bölge için %

70

Kadın, gazi, 1.dereceden şehit yakını ve engelli girişimci için destek oranı

% 90

Kuruluş dönemi makine teçhizat, ofis, donanım ve

yazılım desteği

Geri

ödemesiz 18000

İşletme giderleri desteği 30000

Geri ödemesiz destekler toplamı 50000

Sabit yatırım desteği Geri ödemeli 100000

o Uygulamalı Girişimcilik Eğitimi: Ülkede girişimcilik kültürünün yaygınlaştırılması ve başarılı işletmelerin kurulması genel hedefine uygun olarak girişimcilerin iş kurma ve yürütme konularında bilgi ve beceri sahibi olmaları, bu süreçte kendi rol ve sorumluluklarının farkına varmaları ve kendi iş fikirlerine yönelik iş planı hazırlayabilecek bilgi ve deneyim kazanmaları amacıyla KOSGEB ile paydaş kurum ve kuruluşların işbirliği ile düzenlenir.

116

o İş Planı Ödülü: Yükseköğrenim kurumlarınca örgün eğitim sistemi içinde girişimciliğin ayrı bir ders olarak verilmesi halinde bu dersi alan öğrenciler arasında KOSGEB ve ilgili üniversite işbirliği ile düzenlenen ödüllü yarışmalar düzenlenir.

o İş Geliştirme Merkezi (İŞGEM) Desteği: Belediyeler, yükseköğrenim kurumları, özel idareler, meslek kuruluşları ve inkübatörler tarafından münferiden veya müştereken kurulacak bir işletici kuruluş vasıtası ile KOBİ’lere işletme geliştirme koçluğu, destek ağlarına ulaşım, finans kaynaklarına erişim, uygun koşullarda işyeri imkanı, ortak ofis ekipmanı ve ofis hizmetleri sunmak amacıyla destek sağlanacaktır.

Tablo 40 : İş Geliştirme Merkezi Destek Yapısı

Destek Unsuru Üst limit Destek Oranı %

İŞGEM Kuruluş desteği 650000 1 ve 2. Bölgeler için

% 60 Kadın, gazi, 1.dereceden şehit

yakını ve engelli girişimci için destek

oranı % 80 3, 4, 5 ve 6. Bölge için % 70 Kadın, gazi, 1.dereceden şehit yakını ve engelli girişimci için destek

oranı % 90

Bina tadilatı 500000 Mobilya donanım 100000 Personel gideri 50000 İŞGEM İşletme desteği 200000

Personel giderleri 100000 Eğitim danışmanlık 50000

Küçük tadilat 20000 İŞGEM Tanıtım/organizasyon giderleri, işbirliği ağlarına erişim

giderleri 30000

- Girişimciliği Geliştirme Destek Programı

Girişimcilerin iş kurma ve yürütme konularında bilgi ve becerileri geliştirmek, başarılı iş planlarını ödüllendirmek, girişimcilik ekosisteminde yer alan aktörler arasında işbirliğini artırmak, yeni kurulan işletmelerin en kırılgan oldukları dönemde hayatta kalma ihtimallerinin artırılmasına katkı sağlayarak ulusal plan ve programlar doğrultusunda yeni işletmelerin kurulmasını ve sürdürülmesini sağlamak amacıyla geleneksek girişimcilere 60.000 YTL, ileri girişimcilere 360.000 YTL’ye kadar destek verilmektedir.

117

 Geleneksel Girişimci Desteği  İleri Girişimci Desteği

 İleri Girişimci Makine Teçhizat ve Yazılım Desteği

 İleri Girişimci Mentörlük, Danışmanlık ve İşletme Koçluğu Desteği AR-GE, Teknolojik Üretim ve Yerlileştirme Destekleri

- AR-GE ve İnovasyon Destek Programı

Bilim ve teknolojiye dayalı yeni fikir ve buluşlara sahip KOBİ’lerin yeni ürün, süreç, hizmet üretilmesi konularında KOSGEB tarafından 750.000 YTL’ye adar desteklendiği projelerdir.

- Endüstriyel Uygulama Destek Programı

Yeni bir ürün veya hizmetin üretilmesi, kalitesinin artırılması, maliyet düşürücü tekniklerin uygulamaya konulması, pazara uygun ticarileştirme çalışmaları amacıyla hazırlanan projeler kendilerine 818.000 YTL’ye kadar destek bulmaktadır.

- KOBİ Teknoyatırım- KOBİ Teknolojik Ürün Yatırım Destek Programı AR-GE ve yenilik faaliyetleri sonucunda ortaya çıkan yeni ürünlerin üretimi ve ticarileştirilmesini amaçlayan yatırımları desteklemek suretiyle ihracatı artırmak ve ülke ekonomisine katma değer sağlamak için Düşük ve Orta-Düşük Teknoloji yatırımlarının 500.000 YTL’ye kadar, Orta-İleri teknoloji ve İleri teknoloji yatırımları 5 Milyon YTL’ye kadar desteklenmektedir.

- Stratejik Ürün Destek Programı

Cari açığı azaltmayı sağlayan ürünler için 5 Milyon YTL ye kadar destek sağlanmaktadır. Amaç:

▪ İthalatı yüksek olan stratejik ürünlerin yerlileştirilmesi ve millileştirilmesi

▪ Üretimde daha yüksek oranda yerli girdi kullanımının sağlanması

▪ KOBİ’lerin teknolojik üretim yeteneklerinin geliştirilmesi ve teknolojinin tabana yayılması

118

▪ KOBİ’lerin büyük işletmeler ile beraber hareket edebilme yeteneklerinin artırılması

▪ Cari açığın azaltılmasına katkıda bulunacak yatırımların desteklenmesi İşletme Geliştirme, Büyüme ve Uluslararasılaştırma Destekleri

- İşletme Geliştirme Destek Programı

Küçük ve orta ölçekli işletmelerin rekabet güçlerinin, kurumsallaşma- markalaşma düzeylerinin ve ekonomideki kapasitelerinin geliştirilmesi ve öncelikli ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla 9 farklı konuda 290.000 YTL’ye kadar destek sağlanmaktadır.

- Genel Destek Programı

İşletme Geliştirme Destek Programı’nın yürürlüğe girmesiyle Genel Destek Programına başvurular kapatılmıştır.

- İşbirliği Destek Programları

Küçük ve orta ölçekli işletmelerin birbirleriyle veya büyük işletmelerle ortak çalışma kültürünün geliştirilerek karşılıklı fayda ve rekabet avantajı sağlayıcı işbirliklerinin tesisinde ortak sorunlara ortak çözümler için 10 Milyon YTL’ye adar destek sağlanmaktadır.

İşbirliği ortaklık modelleri:

İşletici Kuruluş Modeli: İşletici kuruluşun proje ortakları tarafından oluşturularak işbirliğinin sağlandığı ve projeye ilişkin kuruluş tarafından yürütüldüğü ortaklık modelidir.

Proje Ortaklığı Modeli: Proje ortaklarından her birinin proje başvuru formunun iş-zaman planında belirtilen faaliyetlerin bir bölümünü yerine getirdikleri ortaklık modelidir.

Tablo 41: Proje Ortaklığı Modeli İşletici Kuruluşun Teknoloji Alanı Asgari KOBİ Sayısı

İşletici Kuruluş Proje Destek Üst Limiti (YTL) Toplam Üst Limit Geri Ödemesiz Geri Ödemeli Toplam İşletici Kuruluş Yüksek 2 2 Milyon 3 Milyon 5 Milyon 5 Milyon

119 Modeli Orta

Yüksek 3 2 Milyon 3 Milyon

5 Milyon 5 Milyon Diğer 5 2 Milyon 3 Milyon 5 Milyon 5 Milyon Projenin Teknoloji Alanı Asgari KOBİ Sayısı

İşletici Kuruluş Proje Destek Üst Limiti (YTL) Toplam Üst Limit Geri Ödemesiz Geri Ödemeli Toplam Proje Ortaklığı Modeli Yüksek 2 1 Milyon 1 Milyon 2 Milyon 10 Milyon Orta

Yüksek 3 500 Bin 500 Bin 1 Milyon

10 Milyon

Diğer 5 250 Bin 500 Bin 750

Bin

5 Milyon

- KOBİGEL- KOBİ Gelişim Destek Programı Amaçları:

▪ Ülkenin ulusal ve uluslararası hedefleri doğrultusunda küçük ve orta ölçekli işletmelerin ekonomideki paylarının ve etkinliklerinin artırılması

▪ KOBİ’lerin rekabet güçlerinin ve sağladıkları katma değerin yükseltilmesi amacıyla hazırlanacak projelerin desteklenmesi

Bu amaçlarla 300.000 YTL’ye kadar Geri Ödemesiz, 700.000 YTL’ye kadar da Geri Ödemeli olmak üzere 1 Milyon YTL’ye kadar destek sağlanacaktır.

- Uluslararası Kuluçka Merkezi ve Hızlandırıcı Destek Programı

AR-GE ve inovasyon faaliyetlerinin artırılarak uluslararası pazarlarda yer alacak teknolojik ürünlerle ihracatın artırılması ve girişimcilik ekosistemlerinin geliştirilmesi amacıyla uluslararası kuluçka merkezleri kurulmasını ve işletmelerin hızlandırma programlarına katılımını destekleyen programda 60.000 ABD Dolarına kadar teşvik verilmektedir. Bu program;

1. Uluslararası Kuluçka Merkezi Kurma Programı 1.1. Kuruluş ve Donanım Desteği (100.000 YTL) 1.2. Operasyonel Giderler Desteği (3.750.000YTL)

2. Uluslararası Hızlandırıcı Programı olmak üzere iki alt programdan oluşur. - KOBİ Proje Destek Programı

KOBİ’lere ilişkin ulusal politikalarda ve KOBİ’lerin ihtiyaçlarındaki değişim göz önünde bulundurularak KOBİGEL-KOBİ Gelişim Destek Programı yürürlüğe

120

alınmıştır. Bu program kapsamında KOBİ’ler, KOSGEB tarafından belirlenen önceliklere göre hazırladıkları projeleri proje teklif çağrısı dönemlerinde sunabilmektedir. KOBİGEL- KOBİ Gelişim Destek Programının yürürlüğe girmesi nedeniyle KOBİ Proje Destek Programı kapsamında yeni başvuru alınmayacaktır.

- TEKNOPAZAR-Teknolojik Ürün Tanıtım ve Pazarlama Destek Programı Teknoloji tabanlı KOBİ’lerin uluslararası pazarlarda rekabet güçlerinin artırılması, AR-GE ve inovasyon projelerinin sonuçlarının ticarileştirilmesine yönelik destek mekanizmalarına duyulan ihtiyacın giderilmesi ve teknolojik ürünlere yönelik tanıtım ve pazarlama faaliyetleri için,

Yurtdışındaki tanıtım ve pazarlama faaliyetleri için 100.000 TL

Yurtiçindeki tanıtım ve pazarlama faaliyetleri için 50.000 TL olmak üzere 150.000 TL’ye kadar destek sağlanmaktadır.

- Tematik Proje Destek Programı

KOBİ’lere ilişkin ulusal politikalarda ve KOBİ’lerin ihtiyaçlarındaki değişim göz önünde bulundurularak KOBİGEL-KOBİ Gelişim Destek Programı yürürlüğe alınmıştır. KOBİGEL- KOBİ Gelişim Destek Programının yürürlüğe girmesi nedeniyle Tematik Proje Destek Programına yeni başvuru alınmayacaktır.

KOBİ Finansman Destekleri

- Kredi Faiz Destek Programı

Ülkenin ekonomik ve sosyal ihtiyaçlarının karşılanmasında KOBİ’lerin payını ve etkinliğini artırmak, rekabet güçlerini ve düzeylerini yükseltmek, sanayide entegrasyonu ekonomik gelişmelere uygun biçimde gerçekleştirmek amacıyla işletmelerin kamu bankaları, özel bankalar ve katılım bankalarından 300.000 TL’ye kadar uygun koşullarda nakdi kredi temin etmeleri amacıyla faiz/kar payı masraflarına KOSGEB tarafından destek sağlanmaktadır.

- Gelişen İşletmeler Pazarı KOBİ Destek Programı

Gelişme ve büyüme potansiyeline sahip olan küçük ve orta ölçekli işletmelerin finansmana erişim fırsatlarının artırılmasına yönelik olarak Borsa İstanbul A.Ş. Gelişen İşletmeler Pazarı’nda işlem görmeleri için 500.000 TL’ye kadar destek

121

sağlanmaktadır.

Laboratuvar Hizmetleri

- KOSGEB Laboratuvar Hizmetleri

KOSGEB bünyesinde ürün kalitesini iyileştirmeye yönelik 8 metal ve plastik/kauçuk laboratuvarı hizmet vermektedir.