• Sonuç bulunamadı

KOSGEB’e Göre KOBİ Tanımı

1.1.1. Türkiye’de KOBİ Tanımı

1.1.1.1. KOSGEB’e Göre KOBİ Tanımı

İlk olarak 1973 yılında Sanayi ve Ticaret Bakanlığı bünyesinde kğüçük ölçekli işletmelere teknik danışmanlık hizmeti vermek amacıyla kurulan ve Gaziantep’te tasarı projesi olarak uygulamaya geçen “Küçük Sanayi Geliştirme Merkezi” (KÜSGEM)’nden sonra, 06.09.1983 tarihli Resmi Gazete yayımı ile yine Sanayi ve Ticaret Bakanlığı’na bağlı olmak üzere “Küçük Sanayi Geliştirme Teşklatı” (KÜSGET) faaliyete geçmiştir.

Küçük işletmelere verilen hizmetlerin yurt çapında kapsamının artırılması amacıyla proje statüsünde olan KÜSGET’e yasal nitelik kazandırılarak tüzel kişiliğe haiz, özel hukuk hükümleri gereğince yarı özerk olan bir kamu kuruluşu statüsünde oluşturulmak üzere KOSGEB kanun tasarısı oluşturulmuştur.

12.04.1990 tarih ve 20498 nolu Resmi Gazete’de yayımlanan 3624 nolu “Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı Kurulması Hakkında Kanun”a dayalı olarak kurulan; 18.11.2005 Tarihli ve 25997 No’lu Resmi Gazete’de yayımının ardından 19.10.2005 Tarih ve 2005/9617 No’lu Bakanlar Kurulu kararıyla güncellenen, “Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmelerin Tanımı, Nitelikleri ve Sınıflandırılması Hakkında Yönetmelik”in rehberliğinde tüm kurum/kuruluşlarca kullanılacağı baz alınarak küçük ve orta büyüklükteki işletmelerin tanımlanması ve özelliklerine göre sistematize edilmesi, ülkenin ihtiyaçları gözönünde bulundurulduğunda bu işletmelerin etkinliğinin artırılmasını, ulusal ve uluslararası arenada rekabet payının yükseltilmesini ve sanayide

13

uygulanabilirliğinin artırılmasını sağlamak için, kısa adı KOSGEB olan, Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı kurulmuştur.

“KOBİ ve girişimcilerin rekabet güçlerini geliştirecek destek ve hizmetler sunarak ekonomik ve sosyal kalkınmadaki paylarını artırmak” misyonu ve “Küresel pazarda söz sahibi KOBİ’ler için güçlü ve öncü KOSGEB” vizyonuyla hareket eden KOSGEB, şu temel değerlere sahiptir (www.kosgeb.gov.tr):

- Erişebilirlik

- Lider ve yol gösterici - Amaçlanan gruba yönelik - Taraf tutmayan

- Şeffaf bir yapıya sahip - Etkin ve verimli olan

- Hesap verilebilir işlemlere sahip - Yeniyi destekleyen

- İş ortaklığı ve yardıma elverişli - Hareketli bir yapıya sahip

Türkiye’deki işletmelerin ait olduğu sektörlerin tümünü kapsayan bir KOBİ tanımı olmamakla birlikte, bu kavram yalnızca KOSGEB’in kurulması hakkındaki kanunda yer almaktadır (Akgemci, 2001: 3).

- KOSGEB Destek Programları Yönetmeliği (28.12.2016 Tarih ve 29932 Sayılı Resmi Gazete)

- KOSGEB Kredi Faiz Destekleri Yönetmeliği (19.09.2009 Tarih ve 27354 Sayılı Resmi Gazete)

Tablo 3: KOSGEB’e İlişkin Mevzuatlar

Sıra

No Mevzuat Adı Mevzuat No.

Resmi Gazete Tarihi Resmi Gazete Sayısı 1 Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı Teşvik ve Muafiyetleri Kanunu

14 2

Küçük ve Orta Ölçekli Sanayi İşletmelerinin Geliştirilmesi ve

Desteklenmesi Amacıyla KOSGEB Tarafından Uygun

Koşullarda Finansal Destek Sağlanması Hakkında Karar

22/3/2004 tarihli ve 2004/7131 sayılı BKK 4/5/2004 25452 3 Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmelerin Tanımı, Nitelikleri

ve Sınıflandırılması Hakkında Yönetmelik 19/10/2005 tarihli ve 2005/9617 sayılı BKK 18/11/2005 25997 4

KOSGEB Tarafından Verilecek Hizmetler ve Desteklerden Yararlanacak Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmelere İlişkin

Sektörel ve Bölgesel Önceliklerin Belirlenmesi Hakkında Karar 5/8/2009 tarihli ve 2009/15431 sayılı BKK 18/9/2009 27353

5 KOSGEB KOBİ Kredi Faiz Desteği Yönetmeliği - 19/9/2009 27354

6 KOSGEB Destek Programları Yönetmeliği - 15/6/2010 27612

7

Bakanlıklara Bağlı, İlgili, İlişkili Kurum ve Kuruluşlar İle Diğer Kurum ve Kuruluşların Teşkilatı

Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi

Sayı No:4 15/7/2018 30479

Kaynak: KOSGEB, 2018 Yılı Faaliyet Raporu, 2018: 3

Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, AB Bakanlığı, Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu, TÜİK, KOSGEB ve TESK ortaklığında kararlaştırılarak KOBİ’lerin desteklerden daha fazla yararlanması amacıyla, tanımı revize edilen tanıma göre; 4.11.2012 Tarihli Resmi Gazete’de yayımlanıp yürürlüğe konulan yeni Yönetmelik gereğince “Yıllık net satış hasılatı” ve “Mali bilanço” üst limiti 25 Milyon YTL’den 40 Milyon YTL’ye yükseltilmiş, yıllık çalışan personel sayısının üst limiti ise aynı kalarak 250 personel olmuştur. Bunun haricinde, “Mikro İşletme” tanımı aynı kalırken, “Küçük İşletme”lerin satış hasılatı (mali bilanço) üst limiti 8 Milyon TL’ye, “Orta Büyüklükteki İşletme”lerin ise 25 Milyon TL’den 40 Milyon TL’ye yükseltilmiştir. (www.kobi.org.tr )

15 Tablo 4 : KOSGEB KOBİ Sınıflandırması

Ölçek İşletmesi İşletme Mikro İşletme Küçük Orta İşletme Çalışan Sayısı < 10 kişi < 50 kişi < 250 kişi

Mali Bilanço veya Yıllık Net Satış Hasılatı < 3 Milyon TL < 25 Milyon TL < 125 Milyon TL

(24.06.2018 tarihli güncellemeye göre) Net Satış Hasılatı veya mali bilanço 125 Milyon TL’nin altında

Kaynak: KOSGEB, Erişim: 06.04.2019

24.06.2018 tarihli Resmi Gazete ile yürürlüğe giren “Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelerin Tanımında Değişiklik Yapılmasına dair Yönetmelik”e göre, 125 Milyon YTL’nin altında net satış hasılatına veya mali bilançoya sahip olan ve KOSGEB’in desteklediği sektörler arasında yer alan tüm işletmeleri desteğe tabii tutar

(www.kosgeb.gov.tr)

Türkiye’de KOBİ’lerin finansmanına destek veren kuruluşların başında olan KOSGEB’in faaliyetleri (Kılıç, 2010: 43):

• İşletmelere ekonomik ve sosyal katı sağlamaya öncülük etmek,

• KOBİ’lerin ve girişimcilerin doğru zamanda, en uygun maliyet ve yaklaşımla hizmet verebilmeleri için yönlendirmek,

• Teknolojik gelişmelerden KOBİ ve girişimcileri haberdar etmek ve Teknolojik ve AR-GE destekleri vermek,

• Doğru finansman destekleri sunmak,

• Girişimciliği destekleyici hizmetler sunmak

• Pazar araştırması, kalite ve ihracatı geliştirme yönünde yardım ve hizmet sunmaktır.

KOSGEB temel değerler olarak saygı ve güven çerçevesinde, gelişmeye elverişli barışçıl ve paylaşım noktasında cömert bir hizmet anlayışıyla yararlanıcılara hızlı, sistematik ve uzmanlaşmış bilgi ortamı sağlamayı düstur edinmiştir (www.kosgeb.gov.tr).

KOSGEB tarafından sağlanan KOBİ Destek Programları: • Girişimcilik Destekleri

16

- Girişimciliği Geliştirme Destek Programı

- Girişimcilik Destek Programı (31.12.2018 tarihinde kapatılmıştır.) • Ar-Ge, Teknolojik Üretim ve Yerlileştirme Destekleri

- Ar-Ge ve İnovasyon Destek Programı - Endüstriyel Uygulama Destek Programı

- KOBİ TEKNOYATIRIM- KOBİ Teknolojik Ürün Yatırım Destek Programı - Stratejik Ürün Destek Programı

• İşletme Geliştirme, Büyüme ve Uluslararasılaştırma Destekleri - İşletme Geliştirme Destek Programı

- İşbirliği Destek Programı

- KOBİ-GEL KOBİ Gelişim Destek Programı

- Uluslararası Kuluçka Merkezi ve Hızlandırıcı Destek Programı

- TEKNOPAZAR-Teknolojik Ürün Tanıtım ve Pazarlama Destek Programı - KOBİ Proje Destek Programı (yeni başvuruya kapatılmıştır.)

- Tematik Proje Destek Programı (yeni başvuru alınmayacaktır.) - Genel Destek Programı (yeni başvuru alınmayacaktır.)

• KOBİ Finansman Destekleri - Kredi Faiz Destek Programı

- Gelişen İşletmeler Pazarı KOBİ Destek Programı • KOSGEB Laboratuvar Hizmetleri

• İŞGEM/ TEKMER Programı

- Uluslararası Kuluçka Merkezi ve Hızlandırıcı Destek Programı (30.12.2015) - KOBİGEL- KOBİ Gelişim Destek Programı (09.03.2016)

- TEKNOPAZAR-Teknolojik Ürün Tanıtım ve Pazarlama Destek Programı (12.07.2016)