a) Onaylı Çevre Düzeni Planlarında, mevcut özellikleri korunacak alan olarak tespit edilen ve yapılaşma yasağı getirilen alanlar (Tabii karakteri korunacak alan, biogenetik rezerv alanları, jeotermal alanlar ve benzeri), dışındadır.
b) Tarım Alanları: Tarımsal kalkınma alanları, sulanan, sulanması mümkün ve arazi kullanma kabiliyet sınıfları I, II, III ve IV olan alanlar, yağışa bağlı tarımda kullanılan I. ve II.
sınıf ile, özel mahsul plantasyon alanlarının tamamı, dışındadır.
c) Sulak Alanlar: Doğal veya yapay, devamlı veya geçici, suların durgun veya akıntılı, tatlı, acı veya tuzlu, denizlerin gel-git hareketinin çekilme devresinde 6 metreyi geçmeyen derinlikleri kapsayan, başta su kuşları olmak üzere canlıların yaşama ortamı olarak önem taşıyan bütün sular, bataklık sazlık ve turbiyeler ile bu alanların kıyı kenar çizgisinden itibaren kara tarafına doğru ekolojik açıdan sulak alan kalan yerler, dışındadır.
ç) Göller, akarsular, yeraltı suyu işletme sahaları dışındadır.
d) Bilimsel araştırmalar için önem arz eden ve/veya nesli tehlikeye düşmüş veya düşebilir türler ve ülkemiz için endemik olan türlerin yaşama ortamı olan alanlar, biyosfer rezervi, biyotoplar, biyogenetik rezerv alanları, benzersiz özelliklerdeki jeolojik ve jeomorfolojik oluşumların bulunduğu alanlar dışındadır.
Flora-fauna türleri, sınıflandırılması, yaşama ortamları, popülasyon yoğunlukları, endemik, nadir, nesli tehlikede, tehlike dışı vb. kategorilerinin belirtilmesi:
Faaliyet alanı ve faaliyet esnasında yapılacak çalışmalardan etkilenmesi düşünülen bölgede dikkate alınarak ruhsat talep alanı ve çevresinde inceleme yapılmıştır.
Faaliyetin yapılacağı bulunduğu bölge bitki örtüsü bakımından Ege iç Anadolu ve Akdeniz bölgeleri arasında geçiş noktası oluşturur. Güneye inildikçe Akdeniz; doğuya gidildikçe İç Anadolu bölgesinin bitki örtüsü özellikleri görülmektedir.
Faaliyet alanı ve çevresinde Akdeniz bitki örtüsü yok denecek kadar azdır.
Alanda tespit edilen fauna türlerinin Bern Sözleşmesi Ek 2'de belirlenen kesin koruma altındaki türler ve Ek 3' de belirtilen koruma altındaki fauna türleri (Council of Europe, 1998) kapsamında olup olmadığı araştırılmıştır. Fauna elemanlarının (Kuşlar için) tehlike sınıfları Red Data Book (Kiziroğlu, 1993), diğer omurgalılarda ise (Demirsoy, 1996) ve European Red List (WCMC, 1998)'e göre düzenlenmiştir. Bu kaynaklarda yeterli bilgi bulunamaması durumunda ve Türkiye'deki durumla ilgili olarak T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü'nün 2015- 2016 Av Dönemi Merkez Av Komisyonu Kararlarından yararlanılmıştır. Ancak bu kaynaklarda türlerin tehlike durumlarını gösteren kısaltmalar farklı olduğu için burada türün durumunu belirtecek kısaltmalar aşağıda açıklanmıştır. Omurgasız faunası için kaynaklarda türlerin çevresel durumlarıyla ilgili hiçbir bilgi olmamasının yanında, özellikle Türkiye için fauna da tam bilinmediğinden çeşitli kaynaklarda verilen bilgiler tahminden ileri gitmemektedir. Bu raporda da araştırıcıların kendi düşünceleri (gerçekleştirdikleri çalışmalar ve gözlemlerine dayalı olarak) belirtilmiştir.
3 344
ERL Kategorileri:
EX: Nesli tükenmiş (Extinct)
CR: Ciddi tehlike altında (Critically endangered) EN: Tehlikede (Endangered)
VU: Zarar görebilir (Vulnerable) LR: Az risk altında (Lower risk)
cd: Korumaya bağlı
nt: Tehlikede olmayan (not threatened) IC: En az riskte ( least concern)
DD: Yetersiz bilinenler (Data deficient) NE: Değerlendirilmemiş (Not evaluated) Kuşlar için RDB:
A.1.2- Birey sayıları yapılan gözlemlerde 1–25 çift olarak belirlenen türler (Threatened with extincton),
A.2- Birey sayıları 26–50 çift arasında olan ve yayılış gösterdikleri tüm bölgelerde büyük tehlike altında olan türler (several andangered),
A.3- Birey sayıları 51–200 (500) çift arasında olanlar (Endangered),
A.4- Birey sayıları 501–5000 çift ve üzerinde olanlar (Potentially endangered),
B.2, B.3- Anadolu'da çoğalamayan, ancak burada kışlayan, transit göçen ya da geçici olarak gelen ve çeşitli tehlikelerle karşı karşıya kalan türler,
Y - Düzenli olarak yurdumuzda kuluçkaya yatan yerli kuş türleri, G - Yurdumuzda kuluçkaya yattıktan sonra göç eden türler,
T - Yurdumuzda kuluçkaya yatmayan, transit göçleri sırasında kullanan türler, KZ - Kış aylarını yurdumuzda geçiren kış ziyaretçisi türler.
Flora özellikleri:
Taksonların fitocoğrafik bölgelere göre dağılışı; Avrupa- Sibirya % 10.5, İran-Turan
% 24.0, ve birden fazla bölgeli % 65.5’dir.
Türlerin genel taksonomik bölümlere göre dağılışı ise; Pteridophyta % 1.1, Gymnospermae % 3.3, Dicotyledonae % 77, Monocotyledonae % 18.9 şeklindedir.
Bölgede hakim aileler ve onların cinse özgü genelleyici öğeleri olarak belirlenen türler Plants of Turkey - Grid by Grid (Hatice Kutluk-Burhan Aytuğ) B3, tarafından şöyle belirtilmiştir:
Familya
GRAMINEAE Buğdaygiller
COMPOSITAE Papatyagiller
UMBELLIFERAE Maydanozgiller
Tablo 28 Bölgede hâkim yayılım gösteren sistem ve alt sistem öğeleri
Astragalus* Orobanche* Crepis Scutellaria Verbascum* Quercus* Crocus Sideritis
Veronica* Teucrium* Gagea Taraxacum
Centaurea* Bromus Onobrychis Acantholimon
Allium* Campanula Poa Asperula
Salvia* Hieracium Scrophularia Asphodeline
Galium* Marrubium Sedum Asyneuma
Anthemiz* Onosma Stipa Cephalanthera
Silene* Ranunculus Thymus Colchicum Euphorbia* Scorzonera Vicia Dianthus Juncus* Trifolium Aegilops Inula Alyssum* Convolvulus Bupleurum Iris Minuartia* Nepata Consolida Lathyrus
Trigonella* Orchis Linum Linaria
Achillea* Pilosella Muscari Medicago Carex* Potamogeton Myosotis Phleum Hypericum* Stachys Plantago Phlomis Ornithogalum* Alkanna Saponaria Scabiosa * yaygın gözlemlenen türler
Yapılan literatür çalışmaları neticesinde tespit edilen türler yöreye has endemik tür değildir; çalışma alanında ulusal ve uluslararası sözleşmelerle koruma altına alınmış tür yoktur.
Fauna Özellikleri
Hayvanlar genellikle yer değiştirebilen bölgesel olarak farklı ortamlarda görülebilen canlılar oldukları için belirlenebilmeleri bitkilere göre daha zordur. Bu nedenle hayvan türlerinin belirlenmesinde bölgemiz ve ülkemize ilişkin literatür bilgilerinin yanı sıra, bölge halkı ve avcılarıyla yapılan görüşmelerden elde edilen bilgilerden de yararlanılmıştır.
Türkiye faunasına ilişkin bilgileri tam olarak bilinmemektedir. Bu nedenle belirlenen hayvan türlerinin ancak biliniyorsa yayılış özellikleri ve tehlike sınıflarına ilişkin bilgiler de aşağıdaki Tabloda olabildiğince verilmeye çalışılmıştır, (Demirsoy (1992), Kuru (1996), Demirsoy (1995), Merkez Av Komisyon Kararnamesi (2015-2016), Türkiye’nin Biyolojik Zenginlikleri (1997), Kocataş (1992)).
Araştırma alanının vejetasyon yapısı ve çeşitliliği, toprak özelliği ve diğer ekolojik koşullar nedeniyle, bazı özel hayvanlar için habitat olma özelliğine sahip değildir. Genellikle kozmopolit, geniş yayılış gösteren ve her yerde rastlanan türlerin görülebildiği bir arazi yapısına sahiptir.
3 366
Tablo 29. Çalışma Alanı ve Çevresinin Omurgasız Hayvanlar (Invertebrata) Listesi
Forficula auricularia Kulağakaçan Geniş nt Helix pomatia Bağ salyangozu Geniş NE Lumbricus terrestris Toprak solucanı Geniş nt*
Libella depressa - - -
Carabus auratus - - -
Tablo 30. Çalışma Alanı ve Çevresinin Omurgalı Hayvanlar (Vertebrata) Listesi
Cins ve Tür Adı Türkçe Adı Yayılış Çevresel Statüsü Bufo viridis Kara kurbağası Kozmopolit nt
Corvus corax Kara karga Seyrek -
Cardelius cardelius Saka Geniş nt
Ciconia ciconia Beyaz leylek Geniş Y, G, T
Columba livia Kaya güvercini Geniş nt
Corvus frugilegus Ekin kargası Geniş nt
C. corone cornix Leş kargası Geniş nt
Erinaceus concolor Kirpi Seyrek nt
Lacerta parva Cüce kertenkele Geniş nt
Microtus epiroticus Tarla faresi Çok yaygın NE Passer domesticus Ev serçesi Kozmopolit nt
Spalax leucodon Kör fare Geniş nt
Streptopelia decaocta Kumru Geniş nt
Sturnus vulgaris Sığırcık Geniş nt
Testudo graeca Kara kaplumbağası Kozmopolit nt
*nt: Tehdit altında olmayan.
**NE: Değerlendirilmemiş.
Y: Düzenli olarak yurdumuzda kuluçkaya yatan yerli kuş türleri.
G: Yurdumuzda kuluçkaya yattıktan sonra göç eden türler.
T: Yurdumuzda kuluçkaya yatmayan, transit geçişleri sırasında kullanan türler.
Araştırma alanında omurgalı ve omurgasız faunası içinde bölgesel ya da ülkesel endemik bir takson bulunmamaktadır. Alanda doğal olarak yaşayan fauna elemanları çoğunlukla yaygın ve geniş yayılış gösteren formlar olduğundan popülasyonlarının geleceği şimdilik tehlike altında bulunmamaktadır.
Bulunan türlerin ocak çalışmalarından oluşabilecek olası etkilenmelerde muhtemel olarak daha iç kesimlere doğru göç etmeleri beklenmektedir.
Faaliyet sırasında gürültünün fauna üzerine bir etkisi de düşünülmemektedir.
Ülkemizin taraf olduğu Avrupa Yaban Hayatı Koruma Sözleşmesinin 6. ve 7.
Maddelerinde belirtilen;
• Her türlü kasıtlı yakalama ve alıkoyma, kasıtlı öldürme,
• Üreme ve dinlenme yerlerine kasıtlı olarak zarar vermek veya buraları tahrip etmek,
• Yabani faunayı, bu sözleşmenin amacına ters düşecek şekilde, özellikle üreme, geliştirme ve kış uykusu döneminde kasıtlı olarak rahatsız etmek,
• Yabani çevreden yumurta toplamak veya kasten tahrip etmek veya boş dahi olsa yumurtaları alıkoymak,
• Bu hayvanların canlı veya cansız olarak elde bulundurulması ve iç ticareti, gibi yaban hayata zarar verecek davranışlar yapılmayacak olup çalışanların gerekli hassasiyeti göstermeleri hususunda uyarılacaktır. Ocak çalışmalarında adı geçen sözleşmeye taraf olan ülkemizin, ulusal ve uluslararası anlaşmalar gereğince oluşturulacak tedbirlere ve çıkacağı kanun ve yönetmeliklere uyulacaktır.
Yapılan literatür çalışmaları sonucunda faaliyet alanında nesli tehlikede ve yöreye has endemik; BERN ve CITES sözleşmeleri gereği korumaya alınmış tür bulunmamaktadır.
3 388
3. PROJENİN İNŞAAT VE İŞLETME AŞAMASINDA ÇEVRESEL ETKİLERİ VE